«Σκοτώνει» το botox τα συναισθήματα; Μύθοι κι αλήθειες που πρέπει να ξέρεις
- 23 ΔΕΚ 2024
Το botox αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς ενέσιμες θεραπείες αντιγήρανσης παγκοσμίως. Με περισσότερες από 6 εκατομμύρια θεραπείες ετησίως, οι άνθρωποι εμπιστεύονται το botox για να μειώσουν ρυτίδες και γραμμές έκφρασης.
Όμως, εκτός από την αισθητική του χρήση, η θεραπεία αυτή έχει εγείρει ερωτήματα για το αν μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική μας ανταπόκριση. «Σκοτώνει» λοιπόν το botox τα συναισθήματα ή μήπως αυτό είναι ένας μύθος; Ας δούμε τι λέει η επιστήμη.
Η άνοδος του botox
iStock
Το botox είναι η εμπορική ονομασία της αλλαντικής τοξίνης τύπου Α, μιας ουσίας που παράγεται από το βακτήριο Clostridium botulinum. Όταν εγχέεται στους μύες, προκαλεί προσωρινή παράλυση, μειώνοντας την εμφάνιση ρυτίδων. Οι βασικές χρήσεις του Botox περιλαμβάνουν:
Αν και συνήθως συνδέεται με αισθητικές επεμβάσεις, η ικανότητα του botox να αποτρέπει την κίνηση των μυών έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ημικρανιών, σπασμών στον αυχένα, εφίδρωσης, υπερδραστήριας κύστης, αμβλυωπίας (τεμπέλικο μάτι) και άλλων μυϊκών παθήσεων.
Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι οι ενέσεις botox μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και να βοηθήσουν τους άνδρες να καταπολεμήσουν τη στυτική δυσλειτουργία.
Ωστόσο, παρότι το botox έχει ευρύτατες εφαρμογές, οι αισθητικές του χρήσεις αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της δημοφιλίας του, ειδικά στις ηλικίες 30-50. Συγκεκριμένα η δημοτικότητα του botox έχει αυξηθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες. Σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα:
- Περισσότερα από 6,2 εκατομμύρια ενέσιμες θεραπείες botox γίνονται κάθε χρόνο παγκοσμίως.
- Το 75% των χρηστών είναι γυναίκες, ενώ οι άνδρες αντιπροσωπεύουν το 25%, με σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια.
- Οι ηλικίες 30-50 αποτελούν την πλειοψηφία των χρηστών, αλλά οι θεραπείες σε άτομα ηλικίας 20-30 γνωρίζουν σημαντική άνοδο.
Η δημοφιλία του botox συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς πολλοί βλέπουν σε αυτό μια εύκολη και γρήγορη λύση για τη βελτίωση της εμφάνισης και της αυτοπεποίθησής τους.
«Παγωμένα» συναισθήματα
Η επιστημονική βάση για τη συζήτηση γύρω από το botox και τα συναισθήματα πηγάζει από τη «θεωρία της ανάδρασης του προσώπου». Σύμφωνα με αυτή, οι εκφράσεις του προσώπου δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα των συναισθημάτων μας, αλλά και μέσο που επηρεάζει τα συναισθήματα. Για παράδειγμα, όταν χαμογελάμε, ο εγκέφαλός μας ενισχύει τη θετική μας διάθεση.
Το botox, που παραλύει προσωρινά τους μύες του προσώπου, μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα να εκφράζουμε πλήρως τα συναισθήματά μας, όπως ο θυμός, η λύπη ή η χαρά. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που νιώθουμε ή ακόμη και τον τρόπο που μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Emotion, έδειξε ότι οι άνθρωποι που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία με botox, δυσκολεύονταν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα των άλλων μέσω των εκφράσεων του προσώπου τους. Ο λόγος είναι ότι, με περιορισμένες εκφράσεις, οι συμμετέχοντες είχαν μειωμένη ικανότητα «καθρέφτισης» των συναισθημάτων.
Επιπλέον, έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Cardiff, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που είχαν κάνει botox ανέφεραν μικρότερα επίπεδα αρνητικών συναισθημάτων, όπως ο θυμός. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ένιωθαν καθόλου συναισθήματα, αλλά ότι η «απενεργοποίηση» των μυών του προσώπου επηρέαζε τον τρόπο που εκφράζονταν και, κατ’ επέκταση, τη συναισθηματική τους εμπειρία.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι το βotox δεν «σκοτώνει» τα συναισθήματα, αλλά ίσως τα καθιστά λιγότερο εκφραστικά. Οι βαθιές συναισθηματικές διεργασίες δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από τους μύες του προσώπου, αλλά από ένα ευρύτερο δίκτυο στον εγκέφαλο.
«Σκοτώνει» τελικά το botox τα συναισθήματα;
Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή. Το botox δεν «σκοτώνει» τα συναισθήματα, αλλά μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που τα εκφράζουμε και τα αντιλαμβανόμαστε. Αυτό μπορεί να έχει μικρές επιπτώσεις στις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τη συναισθηματική σύνδεση με τους άλλους.
Ωστόσο, η χρήση του botox παραμένει ασφαλής και αποτελεσματική όταν εφαρμόζεται σωστά, και οι περισσότεροι χρήστες αναφέρουν ότι βελτιώνει την αυτοεκτίμησή τους. Όπως με κάθε αισθητική ή ιατρική παρέμβαση, είναι σημαντικό να υπάρχει πλήρης ενημέρωση και να λαμβάνονται αποφάσεις με βάση επιστημονικά δεδομένα και προσωπικές ανάγκες.
