ΣΕΞΙΣΜΟΣ

«16 κωμικοί κι ένας μπασκετμπολίστας»: Η Χρύσα Κατσαρίνη απασφάλισε για τον σεξισμό της stand up σκηνής

Xrysa Katsarini Instagram

Η Χρύσα Κατσαρίνη αποφάσισε να τοποθετηθεί πάνω σε ένα ζήτημα που όλοι κάνουν ότι δεν υπάρχει. Είναι σεξιστικός και ο χώρος του ελληνικού stand up; Οι δημοσιογράφοι εδώ και χρόνια κάνουμε αυτή την κλισέ ερώτηση στις γυναίκες κωμικούς. Τι συνέβη τώρα και άνοιξαν στόματα; Η απάντηση είναι μια αφίσα. 17 ανδρικά ονόματα και η παντελής απουσία γυναίκας εκπροσώπου του métier. Προσδεθείτε γιατί θα συναντήσουμε αναταράξεις. 

Η αφίσα με τους 17 που εξόργισε τη Χρύσα Κατσαρίνη

Ο Βύρωνας Θεοδωρόπουλος θα είναι ο παρουσιαστής του Πες το Ψέματα (βασισμένο στο  βρετανικό τηλεπαιχνίδι Would I Lie to You) και 6 καλεσμένοι (2 διάσημοι και 4 stand up κωμικοί) χωρίζονται σε 2 ομάδες και ανταλλάζουν αληθινές και ψεύτικες ιστορίες. Το βάρος πέφτει στο κοινό και στις ομάδες να διαχωρίσουν την αλήθεια από τον μύθο. 

Και γιατί τους κατηγορούν ότι μοιάζει με παράσταση στο Ιράν; 

Η Χρύσα Κατσαρίνη είδε τα ονόματα των συμμετεχόντων στο Πες το Ψέματα. Δημήτρης Χριστοφορίδης, Δημήτρης Μακαλιάς, Βύρωνας Θεοδωρόπουλος, Μιχάλης Μαθιουδάκης, Λάμπρος Φισφής, Αντώνης Καφετζόπουλος, Σωτήρης Καλυβάτσης, Δημήτρης Μεντζέλος, Διονύσης Ατζαράκης, Μάκης Παπασημακόπουλος, Φοίβος Δεληβοριάς, Novel729, Θοδωρής Παπαλουκάς, Θωμάς Ζάμπρας, Ζάκης Ρούμπος, Στέλιος Ανατολίτης και Άγγελος Σπηλιόπουλος. Τι κοινό έχουν όλοι οι παραπάνω; 

Ποια ποσόστωση;

Κι όμως. Ο Βύρωνας Θεοδωρόπουλος απάντησε σε σχόλιο στο Facebook ερωτηθείς γιατί το καστ αποτελείται αποκλειστικά από άντρες. Η απάντηση (που έριξε λάδι στη φωτιά) ήταν ότι οι γυναίκες κωμικοί με τις οποίες ήρθαν σε επικοινωνία ήταν διαθέσιμες από τον Μάρτιο, ενώ η παραγωγή δεν ήταν ακόμη σίγουρη αν το project θα προχωρούσε.  

Τι είπε η Χρύσα Κατσαρίνη για την ηχηρή απουσία stand up γυναικών; 

«Να ξεκαθαρίσω σε αυτό το σημείο ότι πριν να ανακοινωθεί το project δεν έγινε καμία επίσημη πρόταση σε καμία γυναίκα κωμικό. Όπως έμαθα στην πορεία, επικοινώνησαν με 4-5 διάσημες γυναίκες, οι οποίες δεν μπορούσαν στις συγκεκριμένες ημερομηνίες, οπότε τις έβαλαν στις επόμενες. Προσωπικά, δεν με καλύπτει το “ρώτησα 4-5 γυναίκες, δεν μπορούσαν, οπότε δεν έβαλα γυναίκες”. Γιατί, αντικειμενικά, έχεις επικοινωνήσει με 17 άντρες, στην καλύτερη των περιπτώσεων. 15 είπαν ναι, έτσι; Φαντάζομαι ότι πήραν και κάποια όχι, οπότε επικοινώνησαν με περισσότερους. Πάρε λίγο περισσότερες γυναίκες τηλέφωνο. Κάποιες θα μπορούν, δεν γίνεται». 

Η Χρύσα Κατσαρίνη μίλησε για το δομικό πρόβλημα του stand up. Ναι, τον σεξισμό

Χρύσα Κατσαρίνη Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson/24MEDIA

Χρύσα Κατσαρίνη: «Δεν ανέφερα ποτέ εκείνον τον συνάδελφο που μου είχε πει ότι δεν πρέπει ποτέ να του αντιμιλάω και να κατεβάζω το κεφάλι ταπεινά, γιατί χάρη σε εκείνον έπαιξα σε μεγάλο θέατρο της Θεσσαλονίκης, ότι για να παίξω σε ένα τέτοιο θέατρο έπρεπε να φιλάω κατουρημένες ποδιές. Ή η Ήρα [Κατσούδα] δεν ανέφερε εκείνον τον συνάδελφο που λίγο πριν να ανέβει η Ήρα στη σκηνή της είπε ότι οι γυναίκες ανήκουν στη σκηνή μόνο για να κάνουν σβούρες γύρω από έναν στύλο και σου λένε αν θέλεις να κεράσεις ποτό. Πολλές από εμάς δεν αναφέραμε ποτέ τους άντρες συναδέλφους που έλεγαν σε μαγαζάτορες ή σε άλλους καλλιτέχνες, μην την πάρεις αυτή, δεν μπορεί να το σηκώσει αυτό, δεν το ‘χει. Και δεν το κάναμε επειδή δεν θέλουμε να έρθουμε σε ρήξη. Επειδή φοβόμασταν, επειδή σε πολλές περιπτώσεις ήταν βιοποριστικό το θέμα, γιατί για πάρα πολλά χρόνια, ειδικά παλιότερα, το να μπεις σε ένα lineup ήταν αντρική απόφαση».

Διαφωνεί κανείς με τη Χρύσα Κατσαρίνη; 

«Ο λόγος που κάνω αυτό το βίντεο δεν είναι επειδή στεναχωριέμαι που δεν συμμετέχω στη συγκεκριμένη παράσταση ή που δεν μου έγινε πρόταση εξαρχής, ο λόγος είναι γιατί στεναχωρήθηκα με την έλλειψη αντανακλαστικών μιας κοινωνίας που το 2025 είδε μια αφίσα με 17 άντρες, καμία γυναίκα, και δεν είπε, παιδιά, κάτι πάει λάθος εδώ. Στεναχωριέμαι γιατί είδα την πιο σεξιστική αφίσα που έχω δει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ό,τι πιο αναχρονιστικό έχω δει, και δυστυχώς γεννήθηκε μέσα από το σινάφι μας».

Χρύσα Κατσαρίνη: «Η κωμωδία θα έπρεπε να πηγαίνει μπροστά από την κοινωνία και όχι να τη γυρίζει πίσω σε εποχές που θα έπρεπε να είναι κλεισμένες στο χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Μίλησαν κι άλλες γυναίκες της ελληνικής stand up σκηνής εκτός από τη Χρύσα Κατσαρίνη; 

Η stand up κωμικός Ήρα Κατσούδα έγραψε ότι «βλέπουν τη συμπερίληψη των γυναικών στις παραστάσεις σαν αναγκαίο κακό, οπότε είναι μοιραίο κάποια στιγμή να γίνει το “λάθος” και να το “αμελήσουν”».

 

Η Δήμητρα Νικητέα έγραψε «και ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που οι γυναίκες δεν είναι στην σκηνή είναι γιατί ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟ ΡΟΛΟ μεγάλων παραστάσεων και φεστιβάλ κωμωδίας. Κωμωδίας, όχι φεστιβάλ κινηματικά με χαρακτήρα φεμινισμού. Γιατί μόνο εκεί είμαστε. Και αν βλέπατε αφίσα με 17 γυναίκες θα ήταν μόνο στην πιθανότητα που η παράσταση λεγόταν ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ. Εμείς μόνο με μάρκετινγκ αγώνα και γυναικείας ενδυνάμωσης κάνουμε στανταπ. Δυστυχώς, μεγάλο πλήγμα για το ελληνικό stand up είναι ότι έλειψε η πιο παλιά γυναίκα κωμικός και φωνή που έστησε ένα μεγάλο μέρος της σκηνής, για λόγους υγείας. Αυτό για να μην ξεχνάνε κάποιοι ότι για τυχαίους λόγους έχουν τόση ισχύ».

 

Η Χριστίνα Βούλγαρη ξέρει από ορατότητα και συμπερίληψη και στο stand up. Τι έγραψε; «Έχω αρνηθεί να παίξω σε παραστάσεις που ήμουν η μόνη γυναίκα, έχω φροντίσει σε παραστάσεις που διοργανώνω να είναι τουλάχιστον 50-50, σε open mic και σεμινάρια 70-30. Και κάπως έτσι οδεύεις προς τη λύση του προβλήματος. Αν στην post-metoo εποχή, δεν υπάρχουν τα αντανακλαστικά να υπάρχει σε μια αφίσα έστω και μία γυναίκα (για τα μάτια του κόσμου ρε παιδί μου) έχουμε ακόμα θέμα. Και μια συμβουλή προς τις φίλες φεμινίστριες εδώ. Αν πραγματικά θέλετε να μάθετε αν κάποιος τύπος που θαυμάζετε είναι φεμινιστής ή όχι, μην ρωτάτε τις φίλες του και τις πρώην του. Ρωτήστε τις συναδέλφους του».

 

Η Κύνθια Βουκουβαλίδου δεν χρειάστηκε να πει τίποτα και τα είπε όλα

Γιατί οι γυναίκες stand up κωμικοί κατηγορούν τον Δημήτρη Μακαλιά για gaslighting; 

Ο Δημήτρης Μακαλιάς βρέθηκε καλεσμένος στην εκπομπή του Φώτη Σεργουλόπουλο και της Τζένης Μελιτά για τις αντιδράσεις στην παράσταση. Τι είπε και φάνηκε τόσο προβληματικό; «Δεν κατάλαβα ποιο ήταν το μεμπτό σε όλο αυτό. Τώρα υπάρχει μια δεύτερη αφίσα, που έχει γυναίκες»

Και τι άλλο είπε; 

«Είναι απαράδεκτο να το γράφουν σε ανάρτηση και να κάνουν τέτοιο πόλεμο για κάτι που από ό,τι καταλαβαίνω δεν πιστεύουν ούτε οι ίδιες. Και ο μπαμπάς μου θα μπορούσε να έρθει να πει μια ιστορία, είναι τέτοιο το concept, δεν είναι μια παράσταση που στηρίζεται σε κείμενα του καθενός και πρέπει να είναι κωμικά ή οτιδήποτε οπότε αυτός είναι και ο στόχος».

Η δική μου αποψάρα

Όταν είσαι σε θέση ισχύος ή έχεις εξουσία (μέσα από την πολυετή παρουσία σου στο stand up και εξαιτίας της δημοφιλίας που σου προσφέρει η τηλεόραση), έχεις ευθύνη να σπάσεις τα τυχόν σεξιστικά στερεότυπα και να δώσεις ορατότητα, μεροκάματα, ευκαιρία, να δείξεις στην πράξη τη δήθεν συναδελφική σου αλληλεγγύη στις γυναίκες του χώρου σου. Όταν δεν το κάνεις, στη συνείδηση του κοινού εγκαθιδρύεται η εντύπωση ότι οι γυναίκες κωμικοί είναι διακοσμητικές, δεν είναι αστείες και είναι άλλοθι για συμπερίληψη. Βέβαια, η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί άνδρες κωμικοί δεν είναι αστείοι. Και ξέρεις τι φταίει και είναι τόσο έκδηλο στο κοινό; Η ποσόστωση.