Μπορεί το φωτάκι νυκτός να προκαλέσει μυωπία στα παιδιά;
- 29 ΑΠΡ 2025
Η όραση των παιδιών είναι ένας τομέας που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τους γονείς όχι μόνο σε σχέση με την κληρονομικότητα, αλλά και με τις καθημερινές συνήθειες. Νέα επιστημονικά δεδομένα φέρνουν στο φως έναν αναπάντεχο παράγοντα που ίσως επηρεάζει την ανάπτυξη μυωπίας στα παιδιά: το φως στο υπνοδωμάτιο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Μια μελέτη προκαλεί προβληματισμό και θέτει υπό αμφισβήτηση την κοινή πρακτική πολλών γονέων να αφήνουν αναμμένο φως ή φωτάκι νυκτός στο δωμάτιο των παιδιών τους.
Τι δείχνει η μελέτη για το νυχτερινό φως και τη μυωπία
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature, η έκθεση σε τεχνητό φως κατά τη διάρκεια του ύπνου σχετίζεται σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μυωπίας στην παιδική ηλικία. Η μελέτη περιλάμβανε 479 παιδιά ηλικίας 2 έως 16 ετών, τα οποία επισκέπτονταν εξειδικευμένη οφθαλμολογική κλινική στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές εξέτασαν τις συνθήκες φωτισμού στον ύπνο τους από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των 2 ετών.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:
- Μόνο 10% των παιδιών που κοιμόντουσαν σε απόλυτο σκοτάδι είχαν αναπτύξει μυωπία.
- Αντίθετα, 34% των παιδιών που κοιμόντουσαν με φωτάκι νυκτός παρουσίασαν μυωπία.
- Το ποσοστό εκτοξευόταν στο 55% για παιδιά που κοιμόντουσαν με πλήρη φωτισμό στο δωμάτιο.
Η ανάλυση έδειξε σαφή σχέση μεταξύ φωτισμού και μυωπίας. Αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση, οι ερευνητές προειδοποιούν: «Η απουσία πλήρους σκοταδιού κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη μυωπίας στην πρώιμη παιδική ηλικία».
Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι το οικογενειακό ιστορικό ενδέχεται να επηρεάζει τα αποτελέσματα. Ωστόσο, μέχρι να διεξαχθούν μεγαλύτερες και πιο ελεγχόμενες μελέτες, φαίνεται συνετό τα μικρά παιδιά και τα βρέφη να κοιμούνται χωρίς τεχνητό φωτισμό.
Άλλες συνήθειες που επηρεάζουν αρνητικά την παιδική όραση – Τι δείχνει η επιστήμη
Η μυωπία αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό παγκοσμίως. Πέρα από τον νυχτερινό φωτισμό, και άλλες καθημερινές συνήθειες σχετίζονται με την επιδείνωση της όρασης στα παιδιά:
1. Υπερβολική χρήση οθονών
Μελέτες δείχνουν ότι ο παρατεταμένος χρόνος μπροστά σε οθόνες (κινητά, tablet, τηλεόραση) συσχετίζεται με αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης μυωπίας. Η συνεχής κοντινή εστίαση κουράζει τους ακτινωτούς μύες του ματιού.
2. Έλλειψη φυσικού φωτός
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Ophthalmology (Rose et al., 2008) αποδεικνύει ότι τα παιδιά που περνούν τουλάχιστον 2 ώρες ημερησίως σε εξωτερικό περιβάλλον έχουν σαφώς μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης μυωπίας.
3. Έλλειψη οπτικής ποικιλίας
Η συνεχής εστίαση σε κοντινά αντικείμενα (βιβλία, γραπτά, οθόνες) χωρίς συχνά διαλείμματα έχει συνδεθεί με επιδείνωση της εστιακής ικανότητας του ματιού.
Η όραση των παιδιών επηρεάζεται όχι μόνο από την κληρονομικότητα, αλλά και από απλές καθημερινές συνήθειες — πολλές φορές ασήμαντες με την πρώτη ματιά. Ο φωτισμός στο παιδικό δωμάτιο, ο χρόνος μπροστά στις οθόνες και η έκθεση στο φυσικό φως μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην υγιή ανάπτυξη των ματιών.
Μέχρι να υπάρξουν περαιτέρω στοιχεία, οι ειδικοί προτείνουν να αποφεύγεται ο τεχνητός φωτισμός κατά τη διάρκεια της νύχτας στα παιδικά δωμάτια, να περιορίζεται η χρήση οθονών και να ενθαρρύνονται τα παιδιά να παίζουν έξω.
Μικρές αλλαγές στη ρουτίνα μπορούν να προστατεύσουν την όραση των παιδιών — ένα από τα πιο πολύτιμα αισθητήρια όργανα για τη ζωή τους.
