8 σημάδια στον ύπνο που δεν πρέπει ποτέ να αγνοείς. Τι κρύβουν για την υγεία σου
- 29 ΑΠΡ 2025
Ο ύπνος θεωρείται το φυσικό reset του σώματος. Είναι η ώρα που το νευρικό σύστημα ηρεμεί, η ορμονική ισορροπία αποκαθίσταται και ο οργανισμός επανέρχεται σε κατάσταση ανάκαμψης. Όμως, τι συμβαίνει όταν το σώμα μας δεν «σβήνει» ποτέ πραγματικά; Όταν ακόμα και στη διάρκεια του ύπνου λειτουργεί σε κατάσταση «συναγερμού»;
Αυτό μπορεί να συμβεί όταν κάποιος έχει βιώσει παρατεταμένο στρες ή ανεπίλυτο ψυχικό τραύμα. Σύμφωνα με την American Psychological Association, το χρόνιο άγχος μπορεί να «εγκλωβίσει» το νευρικό σύστημα σε υπερδιέγερση, μια κατάσταση γνωστή ως υπερένταση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Και αυτό δεν σταματά όταν πέφτουμε για ύπνο.
8 σημάδια στον ύπνο που δείχνουν ότι το σώμα παραμένει σε κατάσταση στρες
1. Στριφογυρίζεις όλη νύχτα
Η αδυναμία να βρει κάποιος σταθερή θέση ύπνου μπορεί να είναι σημάδι υπερδιέγερσης του νευρικού συστήματος. Μελέτη του Harvard Medical School δείχνει ότι άτομα με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης παρουσιάζουν αυξημένη κινητικότητα στη διάρκεια του ύπνου, μειώνοντας την ποιότητα της ξεκούρασης.
2. Ξυπνάς κουρασμένη/ος
Unsplash
Αν ξυπνάς σαν να μην κοιμήθηκες ποτέ, παρά τις επαρκείς ώρες ύπνου, αυτό μπορεί να υποδηλώνει διακοπτόμενο, μη ποιοτικό ύπνο. Το National Sleep Foundation αναφέρει ότι το στρες διαταράσσει τον κύκλο REM, που είναι κρίσιμος για τη γνωστική λειτουργία και τη συναισθηματική σταθερότητα.
3. Τρίζεις ή σφίγγεις τα δόντια σου
O βρουξισμός (bruxism) κατά τη διάρκεια του ύπνου συνδέεται με αυξημένα επίπεδα άγχους. Έρευνα του Journal of Oral Rehabilitation καταδεικνύει ότι οι διαταραχές του ύπνου σχετίζονται στενά με το σφίξιμο της γνάθου ως υποσυνείδητη αντίδραση του οργανισμού στο στρες.
4. Έχεις συχνές νυχτερινές εφιδρώσεις
Οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί να οφείλονται σε ορμονικές διακυμάνσεις που προκαλούνται από το χρόνιο στρες ή τις κρίσεις πανικού κατά τον ύπνο. Σε μελέτη του Sleep Medicine Reviews, καταγράφεται συσχέτιση μεταξύ άγχους και αυξημένης θερμοκρασίας σώματος, κατά τη διάρκεια της νύχτας.
5. Συχνοί εφιάλτες
Οι εφιάλτες είναι ένας τρόπος με τον οποίο το μυαλό επεξεργάζεται τραυματικές ή αγχωτικές εμπειρίες. Το National Institutes of Health αναφέρει ότι τα άτομα με μετατραυματικό στρες (PTSD) ή σοβαρό άγχος έχουν σημαντικά περισσότερους εφιάλτες και διαταραχές ύπνου.
6. Ξυπνάς μέσα από τον ύπνο σου με ταχυκαρδία
Το να ξυπνά κάποιος με καρδιά που χτυπά έντονα μπορεί να είναι σημάδι ότι το σώμα παραμένει σε λειτουργία «μάχης ή φυγής» (fight or flight) ακόμα και σε φάση ανάπαυσης. Σύμφωνα με το Journal of Clinical Sleep Medicine, αυτό μπορεί να συσχετίζεται με διαταραχές άγχους ή κρίσεις πανικού κατά τον ύπνο.
7. Μαύροι κύκλοι κάτω από τα μάτια
Οι επίμονοι μαύροι κύκλοι δεν οφείλονται πάντα στην έλλειψη ύπνου, αλλά συχνά στη χαμηλή ποιότητα ύπνου λόγω στρες. Έρευνα της Mayo Clinic σημειώνει ότι το στρες οδηγεί σε φλεγμονή και κυκλοφορικές διαταραχές που επηρεάζουν το δέρμα γύρω από τα μάτια.
8. Πόνοι στους μύες χωρίς εμφανή λόγο
Η ένταση στους ώμους, τον αυχένα ή την πλάτη μπορεί να είναι αποτέλεσμα μυϊκής υπερδιέγερσης κατά τον ύπνο. Ο οργανισμός βρίσκεται σε αυξημένη επιφυλακή, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει εξωτερική απειλή. Το Cleveland Clinic αναφέρει ότι πολλοί άνθρωποι «κουβαλούν» το στρες στο σώμα τους, ακόμα και ασυνείδητα τη νύχτα.
Γιατί ο ύπνος είναι κρίσιμης σημασίας και τι σημαίνουν αυτές οι συμπεριφορές
Ο ύπνος είναι θεμέλιο για τη σωματική, πνευματική και συναισθηματική υγεία. Όταν όμως δεν είναι ποιοτικός, το σώμα δεν προλαβαίνει να ανακάμψει από την καθημερινή φθορά. Αν τα παραπάνω σημάδια είναι επίμονα, ίσως υποδηλώνουν ότι το σώμα έχει παγιδευτεί σε έναν εσωτερικό κύκλο στρες, όπου δεν του επιτρέπεται να «χαλαρώσει» ούτε στον ύπνο.
Αυτές οι συμπεριφορές δεν πρέπει να αγνοούνται. Μπορεί να αποτελούν πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια για πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, PTSD, ακόμα και καρδιολογικές επιπλοκές εάν συνοδεύονται από διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό.
Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε κάποια από τις παραπάνω συμπεριφορές, δεν είσαι μόνη/ος. Το σώμα έχει τον δικό του τρόπο να επικοινωνεί πως κάτι δεν πάει καλά — ακόμη και όταν κοιμάσαι. Η αναγνώριση αυτών των σημείων είναι το πρώτο βήμα. Μην αγνοείς τα μηνύματα που σου στέλνει.
