Γιατί έχουν φρικάρει όλοι με τα vetements;

Το brand έχει βάση στο Παρίσι, γεννήθηκε το 2014 από τα αδέρφια Demna και Guram Gvasalia και ένα team από designers  -τα ονόματα των οποίων παραμένουν άγνωστα- και είναι χωρίς αμφιβολία το “it” brand γι’ αυτή τη σεζόν. Fashion insiders (ή wannabe fashion insiders) διαθέτουν χιλιάδες δολάρια για τα πολυπόθητα sweatshirts του brand, καθώς και άλλοι εύποροι όπως Kanye West και Rihanna.

Ο Demna Gvasalia ήταν ο designer που πήρε τη θέση του Alexander Wang όταν παρέδωσε τα σκήπτρα της Balenciaga, έχωντας ήδη δουλέψει για οίκους όπως Maison Martin Margiela και Louis Vuitton. H τελευταία Vetements collection παρουσιάστηκε στο Fashion Week του Παρισιού λίγες μέρες πριν.

Τα oversized sweatshirts των 1000+ δολαρίων είναι Vetements (σημείωση: αποτελούνται από 80% βαμβάκι και 20% πολυεστέρα), ακόμα κι αυτά που γράφουν Thrasher (skateboard brand της οποίας τα sweatshirts πωλούνται globally στα 35 περίπου δολάρια), όπως και τα T-shirts με το λόγο της Γερμανικής εταιρείας DHL, όπως και τα απλά αδιάβροχα. Τα jeans του brand απ’ την άλλη, που κυμαίνονται στις ίδιες τιμές πάνω κάτω, προέρχονται από δύο διαφορετικά ζευγάρια vintage jeans τα οποία έχουν αποδομηθεί και ανασκευαστεί μαζί. Είναι γνωστό σε όσους έχουν ασχοληθεί λίγο παραπάνω πως το fashion industry βρίσκεται σε μία άστατη κατάσταση και όσον αφορά το μέλλον του, είναι εξίσου στον αέρα.

Οι πωλήσεις είναι χαμηλές και η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τόσο τους designers όσο και τους καταναλωτές, με τους πρώτους να κάνουν τις collections τους πιό γρήγορα διαθέσιμες στην αγορά και πολύ πρόσφατα διαθέσιμες προς πώληση την ίδια στιγμή που εμφανίζονται στο runway (βλέπε Burberry). Σε έναν κόσμο που η ανάγκη για την απόκτηση του πιό πρόσφατου “it” κομματιού είναι έντονη -βασική αρχή του luxury fashion από πάντα- έρχεται και δένει το σκεπτικό της Vetements.

Aν μετράει κάτι στη κατανάλωση, αυτό είναι το κοινωνικό status. Πράγμα που συνεπώς μετράει και στα fashion brands έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να κοστολογούν μία nylon τσάντα στα 2000€ ή  100€ για ένα άρωμα με το logo του οίκου. Μπορεί η Vetements να μην λανσάρει τσάντες ή αρώματα αλλά η ιδέα είναι αναμφίβολα η ίδια αφού σε κάθε περίπτωση αυτή τη χρονική στιγμή βρίσκεται ανάμεσα στα “it” brands για τη φετινή σεζόν και οι ιδιοκτήτες της ξέρουν ακριβώς το ‘παιχνίδι’ του luxury fashion. Oι ίδιοι άλλωστε έχουν δηλώσει: “Ο τρόπος για να κάνεις τους ανθρώπους να θελήσουν κάτι είναι να δημιουργήσεις έλλειψη. Η πραγματική έννοια του luxury είναι κάτι το οποίο είναι σπάνιο. Κάθε κομμάτι της collection μας είναι limited. Δεν θα κάνουμε restock και δεν θα το ξαναφτιάξουμε. Αν γίνει sold out, έγινε sold out..”. 

Στη πραγματικότητα η Vetements δεν κάνει τίποτα επαναστατικό ή νέο. Ο πυρήνας της όλης υπόθεσης είναι πολύ απλά η ανάγκη των εκάστοτε fashionistas να δείξουν γνώμονες περί του κόσμου της μόδας, η ανάγκη να αποδείξουν ότι έχουν στη κατοχή τους κάτι exclusive και μπορούν να ανήκουν στην cool ομάδα. H ίδεα του πολυπόθητου “it bag” σε overpriced sweatshirt, δηλαδή.

Έτσι, λοιπόν, η μέθοδος των Vetements και ό,τι έχει να κάνει με πολυπόθητα αντικείμενα δεν είναι καθόλου καινούρια, άλλωστε δεν απέχει πολύ χρονικά η περίοδος των Givenchy sweatshirts με τα Rottweiler που είχαν προκαλέσει χαμό και ανήκουν ακριβώς στο ίδιο concept (σημείωση: η συγκεκριμένη κίνηση είχε αποφέρει ιδιαίτερα ευνοϊκά αποτελέσμα στον οίκο Givenchy ο οποίος υπήρξε ανέκαθεν γνωστός για τα couture designs του και με αυτό το τρόπο άφησε το σημάδι του στην ready-to-wear αγορά και φυσικά ανέβασε τα κέρδη του).

‘Οπως συνέβη όχι μόνο με τον Givenchy αλλά και με άλλα brands ανά καιρούς, το μοτίβο του fast-fashion είναι πλεόν πιό εμφανές από ποτέ. Το θέμα που τίθεται προς συζήτηση παρ’ όλα αυτά είναι το κατά πόσο όλο αυτό βοηθάει την οικομική κατάσταση στο χώρο της μόδας ή αν απλά στερεί τη δημιουργικότητα και την έμπνευση. Τρανό παράδειγμα είναι τα λόγια του Raf Simons σχετικά με την αποχώρησή του από τον οίκο Dior λίγους μήνες πρίν: “Δεν υπάρχει χρόνος για σκέψη” και “H μόδα έχει γίνει pop.

Δεν μπορώ να αποφασίσω αν αυτό είναι καλό ή κακό. Το μόνο που ξέρω είναι ότι παλιότερα υπήρξε ελιτίστικη. Και δεν ξέρω αν κάποιος θα έπρεπε να νιώθει ντροπιαστικά ή να μην θέλει να ομολογήσει ότι ίσως ήταν πιό ωραία όταν ήταν ελιτίστικη, όχι για όλους. Τώρα το high fashion είναι για όλους”. Αυτό δεν αφορά μόνο τους designers, όμως, αφορά μία γενικότερη αίσθηση επιπολαιότητας που κυριαρχεί σε σχέση με το fashion industry και έχει να κάνει με το κομμάτι του business παρά με τη δημιουργία.

Πράγμα το οποίο δεν είναι απαραίτητα κακό αφού μεγάλο κομμάτι των καταναλωτών -με εξαιρέσεις φυσικά- ενδιαφέρεται περισσότερο για αυτό το κομμάτι της μόδας, την απόκτηση κομματιών που ανοίκουν σε designer οίκους και έχουν την προαναφερθήσα ιδιότητα του “it”. Υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την εικόνα που αποκτάται μέσω μίας τέτοιας αγοράς παρά για την αγάπη ή την εκτίμηση για έναν fashion οίκο και γι’ αυτό το λόγο δεν εκτιμάται και η ποιότητα ενός ρούχου όσο εκτιμάται η κοινωνική θέση στο industry.

Και τι λένε όλα αυτά για τη κατάσταση που βρίσκεται το fashion industry αυτή τη στιγμή? Αρχικά, σίγουρα η προσοχή δεν είναι στα designs. Δεν είναι καν στα ρούχα. Είναι στην προβολή, είναι σε ένα post στα social media. Το Vetements αδιάβροχο δεν είναι καμία φοβερή πρωτοτυπία αλλά απ’ ότι φαίνεται δεν χρειάζεται κιόλας, αφού η κατάσταση είναι αυτή που είναι και η ποιότητα δεν είναι πλέον ο τρόπος για να πουληθεί ένα ρούχο. Με τα τωρινά δεδομένα, σημασία έχει ποιά brands ‘θα φορεθούν’ και ποιός celebrity θα τα φορέσει. Αυτό θα ‘πουλήσει’.

Πράγμα το οποίο λειτουργεί θετικά για brands όπως η Vetements αφού το ενδιαφέρον των καταναλωτών είναι στραμμένο στο “it” κομμάτι της εποχής και είναι διατεθιμένοι να ξοδέψουν χιλιάδες δολάρια, ευρώ, λίρες για αυτό αλλά και το επόμενο και το επόμενο και πάει λέγοντας. Όπως προανέφερα, αυτό δεν είναι τίποτα καινούριο, αφού το concept υπάρχει εδώ και χρόνια με τις “it bags”, μόνο που οι συγκεκριμένες τείνουν να έχουν μεγαλύτερη χρονική ιδιότητα, σίγουρα καταπληκτική ποιότητα και πιό ρεαλιστικές τιμές σε σχέση με αυτή. Έχω έναν φίλο ο οποίος έχει στην κατοχή του T-shirt με την ίδια γραμματοσειρά και design του Vetements sweatshirt και είναι DIY logo από μία skateboard ομάδα που άνηκε παλιά. Καιρός να βγάλει λεφτά.