Μάνη: Βαθιά υπόκλιση στο πέτρινο στολίδι

Ο διεθνής ταξιδιωτικός οδηγός Lonely Planet έδωσε στην Πελοπόννησο την 1η θέση. Μόλις βρήκαμε τον καλύτερο προορισμό για το 2016. Κάποιος πέρασε από τη Μάνη. Πέτρα, ήλιος και θάλασσα. Τρία στοιχεία που συνθέτουν ατμόσφαιρα μυστηριακή.

Τόπος που σε καλεί να τον εξερευνήσεις. Δύσκολος και άγριος. Αν καταφέρεις να φτάσεις στην αλήθεια του έχεις βρει το καταφύγιό σου. Μεσσηνιακή και Λακωνική Μάνη για τους ταξιδιώτες που δε θέλουν να αρκεστούν στην τυπική καλοκαιρινή εικόνα των αιγαιοπελαγίτικου σκηνικού και επιζητούν να ανακαλύψουν την άγονη ομορφιά ενός τόπου με ιστορία και εσωτερική δύναμη.

Λίγη γεωγραφία

Η Μάνη είναι ιστορική περιοχή της Πελοποννήσου που καλύπτει τη χερσόνησο του Ταϋγέτου. Γεωγραφικά η κυρίως Μάνη ή ”Μέσα Μάνη”, όπως ονομάζεται τοπικά, ορίζεται από τον αυχένα του Ταΰγετου Σαγιά και καταλήγει στο Ακρωτήριο Ταίναρο. Η Μέσα Μάνη διακρίνεται με βάση την κατά μήκος κορυφογραμμή στην Ανατολική Μάνη ή Προσηλιακή Μάνη, που βλέπει προς το Λακωνικό Κόλπο και στη Δυτική Μάνη ή απόσκερη ή αποσκιερή Μάνη, που βλέπει στο Μεσσηνιακό Κόλπο.

Βορειότερα της Δυτικής Μάνης, δηλαδή από την περιοχή της Καρδαμύλης, βρίσκεται η Μεσσηνιακή Μάνη, ή όπως την αποκαλούν τοπικά η Έξω Μάνη. Ο χωρισμός αυτός διακρίνεται και στα επίθετα των κατοίκων, όπου της μεν Λακωνικής Μάνης καταλήγουν σε -άκος και στη Μεσσηνιακή Μάνη σε -έας.

Η περιοχή της Μάνης περιλαμβάνει τις άλλοτε επαρχίες του Γυθείου και Οιτύλου της Λακωνίας. Η συνολική της έκταση φθάνει τα 1800 τ.χλμ. επί συνολικού μήκους 75 χλμ. και μέγιστου πλάτους 28 χλμ. που καταλήγει στο Ακρωτήριο Ταίναρο, με σπονδυλική στήλη το όρος Ταΰγετος και ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (2404μ). Ο συνολικός πληθυσμός της το 1961 έφθανε τους 20.300 κατοίκους, που ζούσαν σε 150 περίπου οικισμούς.

Δυτικά βρέχεται από το Μεσσηνιακό κόλπο και ανατολικά από το Λακωνικό κόλπο. Περιλαμβάνει τμήματα της Μεσσηνίας και Λακωνίας. Νότιο άκρο της είναι το Ακρωτήριο Ταίναρο, το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας. Βόρειο όριό της είναι στην πλευρά της Μεσσηνίας ο οικισμός Βέργα, στα νοτιοανατολικά προάστια της Καλαμάτας και στην πλευρά της Λακωνίας μερικά χιλιόμετρα νότια της Σπάρτης. Το Γύθειο αποτελεί τη μεγαλύτερη πόλη της Μάνης, που νοτιότερα αποτελείται κυρίως από μικρότερους διάσπαρτους οικισμούς.

Η προέλευση του ονόματος

Η κυριότερη είναι εκείνη που παραπέμπει στο κτίσιμο του περίφημου κάστρου της Μαΐνης, στις αρχές του 10ου αιώνα. Το τοπωνύμιο Μαΐνη αναφέρεται για πρώτη φορά στα 876. Στη συνέχεια η ονομασία “Μαΐνη” από αναφορά σε μια πολύ μικρή περιοχή έφτασε να αναφέρεται στην ευρύτερη περιοχή που από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας είναι γνωστή ως Μάνη. Η εκδοχή αυτή υποστηρίζεται και από την ονομασία brazzo di Maina (βραχίονας – μπράτσο της Μάνης) που είχαν καθιερώσει οι παραπλέοντες Βενετοί ναυτικοί σε χάρτες και άλλα έγγραφα της εποχής.

Άλλες θεωρίες αναφέρουν:

στη ναυτική εντολή maina=μάινα (μάζεμα) των πανιών, που ήταν αναγκασμένοι να κάνουν οι ναυτικοί, όταν ταξίδευαν στη θάλασσα του Ταινάρου, λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν στην περιοχή.

στο θεό Μάνη, αλλιώς ο θεός Ουρανός, πατέρας του Κρόνου και παππούς του Δία.

στο επίθετο μανή (= αραιή, φαλακρή, άδενδρη) που περιγράφει την κυρίαρχη εικόνα αραιής βλάστησης με ελιές και φραγκοσυκιές.

στη λατινική λέξη manes (ψυχή), και στη συσχέτιση της περιοχής με το ψυχοπομπείο και ναό του Ποσειδώνα στο Ακροταίναρο.

Ο χάρτης

Οι στάσεις

ΑΡΕΟΠΟΛΗ

ΛΙΜΕΝΙ

ΟΙΤΥΛΟ

ΓΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ

ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ

ΓΥΘΕΙΟ

ΠΟΡΤΟ ΚΑΓΙΟ

ΚΟΤΡΩΝΑΣ

ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΤΑΙΝΑΡΟ

ΒΑΘΕΙΑ