Οι “Άγγελοι της Χαράς” γεννούν την ελπίδα εκεί που υπάρχει πόνος

Οι “Άγγελοι της Χαράς” είναι επί της ουσίας αυτό ακριβώς που λέει το όνομά τους: φέρνουν τη χαρά σε ανθρώπους και χώρους που υπάρχει πόνος και δυστυχία, όπως νοσοκομεία και ογκολογικά, οίκοι ευγηρίας, ειδικά σχολεία. Ναι, σε χώρους που πολλοί εξ ημών συχνά δεν αντέχουμε ούτε απ’ έξω να περάσουμε. Χρησιμοποιώντας το θέατρο, το χορό, τη μουσική, προσφέρουν χαμόγελα σε ανθρώπους που πραγματικά το έχουν ανάγκη.

“Οι Άγγελοι δημιουργήθηκαν το 2011 από δύο γυναίκες, με πρωτοβουλία μιας τρίτης γυναίκας, μιας Ελληνίδας του εξωτερικού, της κυρίας Ειρήνης Λεμού – Στούρτζα, που είχε το όραμα να φέρει τους κλόουν που κάνουν διάφορα δρώμενα στα νοσοκομεία του εξωτερικού και στην Ελλάδα. Η γυναίκα αυτή ήρθε σ΄επαφή αρχικά με τη Νίκη την Τουμπακάρη (η οποία γράφει και τα έργα των Αγγέλων) κι εμένα και μας ζήτησε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο. Όμως, επειδή στην Ελλάδα οι κλόουν δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένοι, της προτείναμε να κάνουμε κάτι σχετικό με θέατρο, που είναι και περισσότερο οικείο στην ελληνική κουλτούρα. Έτσι, το 2011, ξεκινήσαμε η Νίκη κι εγώ, οι δυο μας, τους Αγγέλους“, μου εξηγεί η Αγγελική.

Και, πράγματι, οι δυο τους το συνέχισαν μέχρι το 2013, παίζοντας κάθε Τετάρτη στο “Αγλαΐα Κυριακού” και κάθε Πέμπτη στο “Αγία Σοφία”. “Όμως, τότε εγώ ένιωσα ότι κάπως αυτό το project έπρεπε να “ανοιχτεί”. Δες το σαν ένα φυτό που μεγαλώνει αρχικά σ’ ένα μικρό γλαστράκι αλλά μετά από δύο και πλέον χρόνια έχει πάρει το κανονικό μέγεθός του και χρειάζεται μεταφύτευση σε μία μεγαλύτερη γλάστρα. Τότε, λοιπόν, ήρθα σ΄επαφή με την πρόεδρο των Αγγέλων και της πρότεινα να “μεταφυτεύσουμε” τους Αγγέλους“, συνεχίζει στην αφήγησή της.

Έτσι, το 2013 άρχισαν να πληθαίνουν, απέκτησαν νομική μορφή ως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία και επέκτειναν τη δράση τους στο Ογκολογικό Παίδων και το Παίδων Πεντέλης, εκτός από τα Αγλαΐα Κυριακού και Αγία Σοφία, ενώ τότε ξεκίνησαν και τις επισκέψεις σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων. Αυτή τη στιγμή, κάνουν δράσεις σε όλα το νοσοκομεία Παίδων της Αττικής, σε 12 διαφορετικές μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και πλέον έχουν κι έναν τρίτο πυλώνα δράσης, που αφορά σε ιδρύματα παιδικής προστασίας και ειδικά σχολεία, ο οποίος ξεκίνησε φέτος το Σεπτέμβριο.

Ως προς τη σύνθεση, είναι κατά βάση μια γυναικοκρατούμενη ομάδα (από τα 10 συνολικά άτομα που αποτελούν τον πυρήνα, οι 7 είναι γυναίκες) και αυτό, κατά την Αγγελική, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη εξέλιξη και τη μέχρι τώρα πορεία τους.

Οι Άγγελοι προσπαθούν να διαχέουν στον κόσμο την ενέργεια της αγάπης. Οπότε, καταλαβαίνεις ότι η παρουσία των γυναικών είναι απαραίτητη σε κάτι τέτοιο. Η γυναίκα έχει μέσα της την αγάπη, θα έπρεπε να είναι και η έκφραση της αγάπης – άλλο αν δεν συμβαίνει πάντα αυτό – και να εμπνέει τους ανθρώπους με αυτή την έκφραση.

Συχνά, όσοι είμαστε “έξω από το χορό”, νομίζουμε ότι τέτοιες ομάδες δεν έχουν ποτέ προβλήματα μεταξύ τους και πως μ’ ένα μαγικό τρόπο όλα κυλούν ρόδινα από μόνα τους. Δεν είναι όμως έτσι και, προσωπικά, με εντυπωσίασε η οργάνωση που έχουν γι’ αυτές τις παραμέτρους.

“Όσον αφορά στο κομμάτι της εργασίας, έχουμε business coach, με τον οποίο κάνουμε συνεδρίες κάθε εβδομάδα, προκειμένου να αποφεύγονται -πάνω στην κούραση και την ένταση- οι όποιες προστριβές μεταξύ μας και να λύνουμε με σωστή επικοινωνία όποια θέματα προκύπτουν. Επιπλέον, έχουμε ψυχολόγο που εποπτεύει κάθε μήνα το team. Καταλαβαίνεις πως ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά με πολύ δύσκολα περιστατικά, οπότε ο ψυχολόγος μας μαθαίνει πώς να τα χειριζόμαστε, ώστε και λάθη με τους ασθενείς ή τους συγγενείς να μην κάνουμε και εμείς οι ίδιοι να προστατεύουμε τον εαυτό μας από αυτή τη συνεχή υπερέκθεση σε τέτοιες καταστάσεις. Μας ενδιαφέρει να τηρούμε πρότυπα που αν και τα λέμε “του εξωτερικού”, κανονικά θα έπρεπε να τηρούνταν σε κάθε χώρο εργασίας και δράσης“, μου εξηγεί.

Της ζήτησα να μου οριοθετήσει τον ακριβή στόχο των Αγγέλων και, κάπως έτσι, μου θύμισε γιατί εξαρχής θαύμασα αυτή την ομάδα: “Το όραμα των Αγγέλων είναι να ξαναγεννήσουν την ελπίδα μέσα στους ανθρώπους. Για μένα, η ελπίδα είναι η πρώτη από τις εκφράσεις της αγάπης. Μπαίνοντας σε χώρους όπου οι άνθρωποι είναι καταβεβλημένοι, στενοχωρημένοι, μόνοι, άλλοι νιώθουν εγκαταλελειμμένοι και καταφέρνεις να τους δώσεις ελπίδα, περνώντας τους το ψυχικό σου ρευστό, είναι κάτι που συμβαίνει στη στιγμή μεν, αλλά διαρκεί δε. Προσωπικά, πιστεύω ότι αυτό που κάνουν οι Άγγελοι ήταν Ανάγκη με Α κεφαλαίο να υλοποιηθεί. Μπορεί να το κάνουν και άλλοι, με άλλο τρόπο. Εμείς χρησιμοποιούμε ως εργαλείο την Τέχνη. Τον κόσμο τον ενδιαφέρει να καλύπτονται οι ανάγκες εκεί που υπάρχουν, όχι τα εργαλεία που θα γίνει αυτό. Άλλοι βλέπουν νούμερα, εμείς βλέπουμε τα τραγούδια και το χορό, πχ. Όπως και να έχει, ο στόχος των Αγγέλων παραμένει η αναγέννηση της ελπίδας στους ανθρώπους, που για μένα αυτό είναι και η κορωνίδα του εθελοντισμού“.

Νομίζω, ωστόσο, πως η μεγαλύτερη απορία μου και ίσως και δική σου σχετικά με όλο αυτό το εγχείρημα είναι το πώς αντέχουν όλα αυτά τα χρόνια να επισκέπτονται καθημερινά χώρους όπως το ογκολογικό Παίδων και, κατ’ επέκταση, να έρχονται αντιμέτωποι με τέτοιου είδους καταστάσεις.

“Τώρα που στήνω τη δομή των Αγγέλων με σκοπό να έχει διάρκεια, μπορώ να πω με βεβαιότητα, έχοντας και όλη αυτή την προσωπική εμπειρία των πέντε χρόνων, ότι χρειάζεται η βοήθεια ψυχολόγου οπωσδήποτε, γιατί εκείνος θα σου δείξει πώς να οριοθετείσαι. Επίσης, χρειάζεται να έχεις και άλλες ασχολίες, ώστε να μην είναι όλη σου η ζωή και η ύπαρξη σχετική με νοσοκομεία και γηροκομεία. Βέβαια, πλέον και οι 10 είμαστε full time στους Αγγέλους οπότε δεν είναι πολύ εύκολο το να κάνεις και άλλα πράγματα αλλά πχ οι μουσικοί μας ή κάποιοι ηθοποιοί κάνουν και εξωτερικά πράγματα με μπάντες κλπ. Μπορώ να σου πω, όμως, με βεβαιότητα ότι εγώ προσωπικά “κάηκα”, από την πολλή έκθεση σε ογκολογικά, οίκους ευγηρίας κλπ. Και κάηκα γιατί δεν είχα το μέτρο και την εμπειρία να ξεχωρίζω μέσα πού σταματούν οι Άγγελοι και πού συνεχίζει η προσωπική μου ζωή“, μου απαντά και συνεχίζει:

Έφτασε κάποια στιγμή πέρσι το Δεκέμβριο που είπα στα παιδιά ότι δεν μπορώ να ξαναπάω σε ογκολογικό, γιατί είχα νιώσει κάτι πολύ στενάχωρο και είχα εμπλακεί και συναισθηματικά στην περίπτωση ενός παιδιού που σήμερα δεν είναι στη ζωή. Τότε κατάλαβα ότι δεν μπορώ και δεν πρέπει να γίνεται έτσι η δράση των Αγγέλων γιατί και πρακτικά να το δεις, δεν θα αντέξει το εγχείρημα.

Ψάχνοντας πράγματα για την ομάδα, διάβασα κάπου για εκείνους πως αρχικά τους ένωσε η κοινή τους αντίληψη ότι η χαρά είναι η επανάσταση σε κάθε κρίση. “Για τους Αγγέλους, η χαρά ισούται με αγάπη. Η αγάπη δεν είναι από μόνη της επανάσταση, σε μία κοινωνία που γεννά μόνο πόνο και θλίψη; Η κρίση που περνάμε είναι συνειδησιακή (η τελική εκδίπλωσή της είναι η οικονομική). Το θέμα είναι ότι απομακρυνθήκαμε από την Αγάπη μέσα μας. Συνεπώς, το να ξαναγεννάς τη Χαρά και την Ελπίδα στις ψυχές των ανθρώπων (ή, τουλάχιστον, ν’ αγωνίζεσαι γι’ αυτό) είναι μια επανάσταση. Άκρως αναίμακτη, άκρως…θηλυκή“, μου εξηγεί η Αγγελική.

Η Αγγελική είναι από την αρχή στο εγχείρημα, οπότε δεν θα μπορούσα να μην τη ρωτήσω τι είναι για εκείνη προσωπικά οι Άγγελοι της Χαράς. “Είναι έργο ζωής. Γιατί οι Άγγελοι πραγματικά παράγουν Έργο με το Ε κεφαλαίο. Νιώθω ότι ένα κομμάτι της ύπαρξής μου έχει έρθει στον κόσμο για να κάνει αυτό. Ακόμα και το υπόλοιπο μέρος της ύπαρξής μου που δεν έχει εκφραστεί, ξέρω ότι με κάποιο τρόπο έχει να κάνει πάλι με τη βοήθεια σε ανθρώπους και το δόσιμο χαράς και αγάπης“, μου απαντά.

Θέλοντας μόνο να δώσει μια μικρή ιδέα σε όποιον διαβάσει αυτή τη συνέντευξη τι μπορεί να αντιμετωπίζουν καθημερινά, της ζήτησα να μοιραστεί μαζί μας μια ιστορία που να της έχει μείνει χαραγμένη στο λογικό και το θυμικό της.

Έχουμε ζήσει περιστατικό που το παιδί “έφευγε”, του άρεσαν οι Beatles και συγκεκριμένα το “Let it be”. Έτσι, οι γονείς μας ζήτησαν να του τραγουδήσουμε αυτό. Το κάναμε, τραγουδούσαμε “let it be” ενώ το παιδί πέθαινε (καταλαβαίνεις τη σημειολογία) και ο πατέρας, που δεν είχε κλάψει 4 χρόνια που το παιδί ήταν άρρωστο, όταν βγήκαμε από το δωμάτιο και απλώς τον ακούμπησα στον ώμο, ξέσπασε σε λυγμούς.

Ωστόσο, συμπληρώνει πως με το ψυχολόγο κατάλαβαν όλοι ότι ούτε αυτό το χτύπημα στην πλάτη δεν επιτρέπεται να κάνουν σε ανθρώπους που πραγματικά περπατούν σε τεντωμένο σκοινί, γιατί είναι είδος παρέμβασης και αυτό και μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε που δεν θα ξέρουν πώς να διαχειριστούν.

Το ευχάριστο και ελπιδοφόρο είναι πως δέχονται καθημερινά πολλά μηνύματα από ανθρώπους που θέλουν να συμμετάσχουν ως εθελοντές στην ομάδα, αλλά σε αυτό το σημείο η Αγγελική μού εξηγεί ότι θα πρέπει να κάνουν λίγη υπομονή και να δείξουν κατανόηση, καθώς τώρα προσπαθεί να στήσει σοβαρά το τμήμα των εθελοντών, ώστε να λάβουν κι εκείνοι μια απαραίτητη εκπαίδευση και να γίνει σωστά.  Μέχρι τότε, υπάρχει πλήρως ανανεωμένο site on air, στο οποίο μπορείς να βρεις ό,τι θες για τις δράσεις και την ομάδα τους.

Κλείνοντας, της ζήτησα να μου πει ποια θα ήταν η ιδανική ευχή για την πορεία των Αγγέλων. “Ιδανικά, θα ήθελα σε ένα χρόνο από τώρα να έχουμε ανοίξει ένα παράρτημα σε κάποια άλλη μεγάλη πόλη της Ελλάδας και σε 5 χρόνια από σήμερα να λειτουργούμε και στο εξωτερικό“, μου απάντησε. Αγγελική μου, σας το εύχομαι από καρδιάς.

*Οι Άγγελοι της Χαράς αποτελούνται από τους: Αγγελική Βούλγαρη (γενική διεύθυνση και καλλιτεχνική οργάνωση), Νίκη Τουμπακάρη (γράφει τα έργα των Αγγέλων και είναι στην ομάδα που πηγαίνει στα γηροκομεία), Βασίλης Παναγιωτίδης (ηθοποιός και τραγουδιστής, υπεύθυνος για όλα τα νοσοκομεία στα οποία δραστηριοποιούνται οι Άγγελοι), Κριστίνα Μπαπτίστα (υπεύθυνη για τις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και event manager), Άννα Μπέμινγκ (μουσικός – μουσικοθεραπεύτρια και υπεύθυνη για τα ιδρύματα παιδικής προστασίας και τα ειδικά σχολεία), Νίκος Σουλιώτης (μουσικός κρουστών και ηθοποιός), Ειρήνη Δαπουλάκη (εικαστικός), Δάφνη Καφετζή (ηθοποιός και ψυχολόγος), Αντώνης Σταματόπουλος (εμψυχωτής), Δήμητρα Γκλιάτη (ηθοποιός και σκηνοθέτης).