OPINIONS

Είσαι (μόλις) 4 χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τον μισθό που σου αξίζει

Ισλανδία, η Γη της Επαγγελίας για τις γυναίκες, τους άντρες, τους ανθρώπους. Η χώρα με το πιο ισότιμο και αξιοκρατικό νομοθετικό σύστημα, εκεί που όλοι είμαστε ίσοι. Μπορεί να απέχουμε περίπου τέσσερις χιλιάδες χιλιόμετρα από τη σκανδιναβική αυτή τοποθεσία, αλλά η ουσιαστική μας απόσταση είναι μάλλον χρονική, νοητική, ιδεολογική και κοινωνική.

Η Ισλανδία έγινε η πρώτη χώρα παγκοσμίως στην οποία θα είναι ΠΑΡΑΝΟΜΟ να πληρώνονται περισσότερο οι άντρες από τις γυναίκες. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι εταιρείες και οι κυβερνητικές υπηρεσίες με περισσότερους από 25 υπαλλήλους θα είναι υποχρεωμένες να αποκτήσουν κρατική πιστοποίηση για τις πολιτικές ίσης αμοιβής προς τους εργαζόμενούς τους. Όσοι δεν μπορούν να αποδείξουν ότι δίνουν ίσα ποσά σε άντρες και γυναίκες εργαζόμενους, θα πληρώνουν πρόστιμα.

“Είχαμε εδώ και δεκαετίες νομοθεσία που έλεγε ότι η αμοιβή θα έπρεπε να είναι ίση για τους άντρες και τις γυναίκες, αλλά εξακολουθούμε να έχουμε μισθολογικό χάσμα. Αυτός είναι ένας μηχανισμός που εξασφαλίζει ότι οι γυναίκες και οι άντρες θα πληρώνονται το ίδιο”, δήλωσε στο Al Jazeera η Dagny Osk Aradottir Pind, μέλος της Ένωσης Ισλανδικών Δικαιωμάτων Γυναικών.

Στα δικά μας, τα εγχώρια, οι γυναίκες πληρώνονται 15 τοις εκατό λιγότερο σε σχέση με τους άντρες. Σύμφωνα με τη Eurostat, η σημαντική μισθολογική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών οφείλεται σε πέντε λόγους, όπως διάβασα στην Huffington Post:

1. Στο γεγονός ότι οι διοικητικές θέσεις που αμείβονται καλύτερα καταλαμβάνονται κυρίως από άνδρες, οι οποίοι παίρνουν πιο συχνά προαγωγή από τις γυναίκες. Αυτή η τάση κορυφώνεται στις υψηλές θέσεις, όπου οι γυναίκες αποτελούν ποσοστό μικρότερο του 6% των Διευθυνόντων Συμβούλων.

2. Οι γυναίκες αναλαμβάνουν άμισθα καθήκοντα, όπως το νοικοκυριό και τη φροντίδα των παιδιών ή συγγενικών προσώπων σε μεγαλύτερη κλίμακα απ’ ότι οι άνδρες. Οι εργαζόμενοι άνδρες περνούν κατά μέσο όρο 9 ώρες την εβδομάδα σε άμισθες δραστηριότητες φροντίδας και νοικοκυριού, ενώ οι γυναίκες περνούν 22 ώρες. Το γεγονός αυτό αντανακλάται στην αγορά εργασίας με πάνω από 1 στις 3 γυναίκες να μειώνουν τις έμμισθες ώρες εργασίας τους.

3. Οι γυναίκες έχουν την τάση να περνούν συχνότερα περιόδους μακριά από την αγορά εργασίας και να διακόπτουν τη σταδιοδρομία τους για τη φροντίδα των παιδιών ή συγγενικών προσώπων. Αυτές οι διακοπές δεν επηρεάζουν μόνο τις ωριαίες αποδοχές, αλλά έχουν επίσης αντίκτυπο στις μελλοντικές αποδοχές και συντάξεις.

4. Oι γυναίκες έχουν την τάση να υπερεκπροσωπούνται σε τομείς όπως η διδασκαλία ή οι πωλήσεις που προσφέρουν χαμηλότερα ωρομίσθια.

5. Στις μισθολογικές διακρίσεις, που αν και παράνομες, συνεχίζουν να ενισχύουν τη μισθολογική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων.

Η εξάλειψη του χάσματος των αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων, μπορεί να αυξήσει το παγκόσμιο ΑΕΠ μεταξύ 12 τρισεκατομμυρίων και 28 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2025. Μια άλλη έρευνα δείχνει ότι η φτώχεια θα μπορούσε να μειωθεί κατά 50% στις ΗΠΑ, εάν το μισθολογικό χάσμα των φύλων εξαλειφθεί.

Θεωρητικά, ήταν ανέκαθεν παράνομο να πληρωνόμαστε λιγότερο από τους άντρες, όταν βρισκόμαστε σε αντίστοιχες θέσεις και βγάζουμε την ίδια – αν όχι και περισσότερη – δουλειά. Επίσης, θεωρητικά πάλι, δεν είχε κατοχυρωθεί ποτέ νομοθετικά ότι θα πρέπει να πληρωνόμαστε λιγότερο για τη δουλειά μας. Απλά συμβαίνει. Όπως αντίστοιχα είναι παράνομο να μας χτυπήσουν. Ή να μας βρίσουν. Ή να μας βιάσουν.

Είναι όλα αυτά τα πράγματα που από τη μία εντάσσονται μέσα στον πάρα πολύ ευρύ κύκλο της κοινής λογικής, από την άλλη όμως πρέπει να θεσπιστεί νόμος ώστε να μπορέσει κανείς να αποδείξει ότι το να έχεις περίοδο μια φορά το μήνα δε σε κάνει λιγότερο αποδοτική. Ή ότι το πέος σε κάνει ικανότερο CΕΟ. Ή ότι το στήθος είναι η απόδειξη πως είσαι καλύτερη στο να σκουπίζεις και να μένεις σπίτι να μεγαλώνεις παιδιά.

Η ανατροφή των παιδιών θα έπρεπε να χαίρει ισότιμων ευθυνών από τον πατέρα και τη μητέρα, όπως για παράδειγμα στη Σουηδία, όπου και οι μπαμπάδες παίρνουν άδεια ακριβώς για να αναλάβουν τη φροντίδα του παιδιού τους στη μεταγεννητική περίοδο, ενώ η μητέρα δουλεύει. Αντ’ αυτού, αυτό που συμβαίνει παγκοσμίως, είναι ότι οι γυναίκες πληρώνονται 30 τοις εκατό λιγότερο από τους άντρες, αφού αποκτήσουν παιδιά. Οι άντρες από την άλλη, μόλις γίνουν μπαμπάδες, μπορούν να βγάλουν έως και 6 τοις εκατό περισσότερα χρήματα. Άπαξ και γίνεις μάνα δηλαδή, είσαι ακόμα πιο άχρηστη εργασιακά, παρόλο που έχεις επωμιστεί ακόμα έναν κοινωνικό ρόλο και έχεις, σχεδόν επιστημονικά αποδεδειγμένα, υπερδυνάμεις.

Φυσικά, αν το δει κανείς απολύτως λογικά, με το να αφαιρέσεις από τη βαλίτσα των υποχρεώσεων ενός άντρα τα πάντα, αφήνοντάς του μόνο το να πρέπει να δουλέψει, τα πολύ καλά μαθηματικά που γνωρίζω, λένε πως εκείνος θα αφιερώσει όλο του το χρόνο στην καριέρα του, με αποτέλεσμα να μπορέσει να ανελιχθεί γρηγορότερα σε διοικητικές θέσεις.

Την ίδια στιγμή δηλαδή, που αναγνωρίζουμε σε κάποιον πόσο αποτελεσματικός είναι στο να φέρει σε πέρας ένα πράγμα, υποτιμάμε τη σημαντικότητα και τη δυσκολία του να είσαι ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ και όχι για 8 ή 10 ώρες, αλλά για όλο το 24ωρο, εργαζόμενη, μάνα, νοικοκυρά και σύντροφος.

Με το να παραβλέπουμε ότι οι γυναίκες πληρώνονται λιγότερο για την ίδια δουλειά, επειδή συμφέρει τον εργοδότη, ή γιατί στην αντίθετη περίπτωση ο άντρας θα νιώσει ευνουχισμένος, συντηρούμε τη φτώχεια και την αντίληψη ότι η γυναίκα είναι κατώτερη και λιγότερο ικανή. Αυτό μας οδηγεί στο να θεωρούνται φυσιολογικές συμπεριφορές βίας και επιβολής ενάντια στις γυναίκες και να ζούμε σε έναν κόσμο που πάντα θα είναι προτιμότερο να έχεις γεννηθεί άντρας. Ας κάνουμε, λοιπόν, ένα ταξίδι μέχρι την Ισλανδία, μήπως η επαφή με τα πιο ανοιχτά μυαλά, βοηθήσει στο να μας θεωρήσουν κάποτε απόλυτα ίσες με τα αρσενικά.