Μύθοι και αλήθειες γύρω από τον εμβολιασμό για τον HPV

Για να ξεκαθαρίσουμε κάθε τι που ακούγεται γύρω από τον εμβολιασμό για τον HPV, επικοινώνησα με τον γυναικολόγο Τζεννάρο Καστάλντο, ο οποίος μάλιστα έχει κάνει το εμβόλιο σ’ εμένα την ίδια, και μου έλυσε όλες τις απορίες γύρω από το δυστυχώς ακόμα αμφιλεγόμενο αυτό εμβόλιο.

Γενικές πληροφορίες

Όπως όλα τα εμβόλια, δεν είναι θεραπευτικό, αλλα βοηθά τον οργανισμό να παράγει αντισώματα ώστε να αμυνθεί στην περίπτωση που έρθει σε επαφή με τον ιό. Είναι ιδανικότερο να το κάνει μια γυναίκα προτού έρθει σε σεξουαλική επαφή. Πλέον μπορεί να το κάνει ένα κορίτσι από 9 χρονών στον παιδίατρο. Αν το κάνει έως τα 15 της χρόνια, θα χρειαστεί δύο δόσεις, ενώ από τα 15 και μετά χρειάζονται τρεις.

Τα τελευταία χρόνια το εμβόλιο που κυκλοφορεί είναι εννιαδύναμο. Αυτό σημαίνει ότι προστατεύει από εννέα τύπους του ιού ΗPV. Συνολικά, είναι περίπου σαράντα, αλλά οι περισσότεροι είναι ακίνδυνοι. Οι πιο επικίνδυνοι είναι αυτοί ενάντια στους οποίους κάνουμε και το εμβόλιο.

Ποια είναι η πιο συχνή ερώτηση γύρω από το θέμα;

Ο κόσμος ανησυχεί περισσότερο για το αν είναι ασφαλές, γιατί έχουν γραφτεί κατά καιρούς τέρατα. Έχει ακουστεί μέχρι κι ότι μπορεί να προκαλέσει αυτισμό, αλλά είναι όλα μύθοι. Είναι απόλυτα ασφαλές. Το τετραδύναμο εμβόλιο κυκλοφορεί πάνω από δέκα χρόνια. Πριν κυκλοφορήσει είχε περάσει από ελέγχους από το FDA, δηλαδή δεκαδες χιλιάδες άτομα το δοκίμασαν πριν το βγάλουν στο εμπόριο. Αφότου διατέθηκε στο κοινό, έχει δοθεί σε εκατοντάδες εκαοτμμύρια ανθρώπους και δεν έχει ακουστεί κάτι επίσημα. Άρα είναι ασφαλές. Στην Αμερική, μάλιστα, έχει μπει στο πρόγραμμα υποχρεωτικού εμβολιασμού.

Έχει παρενέργειες;

Έχει, αλλά δεν είναι σοβαρές. Μπορεί να είναι πόνος στο σημείο της ένεσης (συνήθως στο μπράτσο) ή ίσως κάποιο λιποθυμικό επεισόδιο. Γι’ αυτό συνήθως συνιστάται να καθίσει κάποιος για λίγα λεπτά για παρακολούθηση, μετά την ένεση. Επίσης ίσως παρατηρηθεί πονοκέφαλος, μυαλγίες, αλλά τίποτα σημαντικό. Μετά από μία ή δυο μέρες το πολύ, φεύγουν.

Σε τι βαθμό προστατεύει τον τράχηλο;

Το τετραδύναμο εμβόλιο προστάτευε τον τράχηλο στο 70-75%. Για το εννιαδύναμο δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα. Σίγουρα προστατεύει 97-100% από τα στελέχη των ιών που υπάρχουν μέσα στο εμβόλιο, αλλά γενικά στον τράχηλο δεν προσδίδει προστασία 100%, γιατί δεν περιέχει όλα τα στελέχη του ιού. Εκτιμάται ότι συνολικά η προστασία του μπορεί να φτάσει μέχρι και το 80%.

Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα ακόμα κι αν έχει κάνει το εμβόλιο πρέπει να κάνει το τεστ ΠΑΠ της κανονικά.

Έχει νόημα να το κάνει κάποια γυναίκα αν έχει έρθει σε σεξουαλική επαφή;

Φυσικά. Για την ακρίβεια έχει νόημα ακόμα κι αν έχει αποδεδειγμένα προσβληθεί από τον HPV ή αν έχει αλλοιωμένο τεστ ΠΑΠ. Δεδομένου ότι προστατεύει από εννέα στλέχη του ιού, ακόμα κι αν έχεις προσβληθεί από ένα ή δυο, σε προστατεύει από τα υπόλοιπα. Για μια γυναίκα συνιστάται να κάνει το εμβόλιο μέχρι τα 45 της έτη, γιατί έως τότε θα έχει εκτεθεί σε κάθε πιθανό στέλεχος του ιού.

Χρειάζεται να το κάνουν και οι άντρες;

Φυσικά. Στην Αυστραλία μάλιστα, είναι στον υποχρεωτικό εμβολιασμό, αλλά εδώ δεν το κάνουν. Προστατεύει κι εκείνον από τη λοίμωξη του HPV και είναι πιο δύσκολο και να τον μεταδώσει σε περίπτωση που προσβληθεί από αυτόν. Επίσης, στους άντρες, ο ιός μπορεί να δημιουργήσει δυσπλασία στο πέος, τον πρωκτό, τον λάρυγγα και τον φάρυγγα, άρα το εμβόλιο μπορεί να τους προστατεύσει και από αυτό.

Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα, είναι ότι ο μόνος υπεύθυνος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, είναι ο HPV. Επίσης, είμαστε βέβαιοι ότι το εμβόλιο προστατεύει από τον ΗPV. Υπάρχει όμως μεγάλη παραφιλολογία γύρω από τις παρενέργειες και τι μπορεί να προκαλέσει. Το μόνο που έχει φανεί επίσημα έιναι ότι με τη χρήση του, έχει σχεδόν εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Στην Ελλάδα, τώρα πια, τα περιστατικά είναι περίπου τριάντα το χρόνο.

Ευχαριστούμε τον Τζεννάρο Καστάλντο, χειρουργό, μαιευτήρα, γυναικολόγο.