Μήπως το παιδί σου πάσχει από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας;

Τι είναι η ΔΕΠΥ

Με διεθνή ονομασία Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), η ΔΕΠΥ απότελεί μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή. Αν και υπήρχε η εντύπωση πως εμφανίζεται σε ποσοστό 3:1 περισσότερο σε αγόρια, αρκετοί επιστήμονες, υποστηρίζουν ότι η συχνότητα εμφάνισης είναι περίπου η ίδια και στα δυο φύλα, με τη διαφορά ότι τα κορίτσια συχνά δεν είναι υπερκινητικά και διαχειρίζονται καλύτερα τη διαταραχή τους, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται πιο δύσκολη ή να γίνεται σε δεύτερο χρόνο.

Η ΔΕΠΥ αποτελεί χρόνια διαταραχή που δυσκολεύει την καθημερινότητα τόσο του ατόμου, όσο και του περιβάλλοντός του. Είναι δυνατό ωστόσο να αντιμετωπισθεί με κατάλληλη αγωγή, υποστήριξη και καθοδήγηση. Γι’ αυτό άλλωστε η θεραπεία της περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ψυχοθεραπεία, νευροανάδραση, αλλά και διατροφή και άσκηση. Με μια ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση, τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορούν να μάθουν να προσαρμόζονται και να έχουν μια πλήρη, φυσιολογική και παραγωγική ζωή.

Πότε εμφανίζεται;

Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στην ιστοσελίδα ADHS Hellas, του Πανελλήνιου Σωματείου Ατόμων με διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, τα παιδιά με ΔΕΠΥ εμφανίζονται στους ειδικούς συνήθως, μεταξύ 3 και 7 χρόνων. Η αναγνώριση του προβλήματος συμπίπτει, στις περισσότερες περιπτώσεις, με την ένταξη στο σχολείο, εξαιτίας των αυξημένων απαιτήσεων για συγκέντρωση της προσοχής, οργάνωση και συμμόρφωση στους κανόνες.

Τα παιδιά με ΔΕΠΥ, ιδιαίτερα εκείνα στα οποία η διαταραχή δεν έχει διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί, έχουν αρκετές δυσκολίες που εκδηλώνονται στο σχολικό, οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον και συχνά οδηγούν στα εξής:

– χαμηλές επιδόσεις σε σχέση με το επίπεδο των γνωστικών ικανοτήτων και ακαδημαϊκή αποτυχία,

– αυξημένο στρες, συναισθηματικές δυσκολίες και χαμηλή αυτοεκτίμηση,

– επιθετική και διασπαστική συμπεριφορά ή προβλήματα διαγωγής,

– περιορισμένη επαγγελματική παραγωγικότητα και προοπτικές,

– απόρριψη από τους άλλους – δυσλειτουργικές κοινωνικές σχέσεις.

Η ΔΕΠΥ σπάνια εμφανίζεται ως μεμονωμένη διαταραχή και συχνά συνυπάρχει με άλλες ψυχικές και αναπτυξιακές σε ένα φαινόμενο που οι ειδικοί αποκαλούν συννοσηρότητα.  Οι συχνότερες συννοσηρές καταστάσεις είναι οι εξής:

– ειδικές μαθησιακές διαταραχές (δυσλεξία, δυσορθογραφία, δυσαριθμησία),

– ειδικές αναπτυξιακές δυσκολίες (λόγου, συντονισμού των κινήσεων),

– διαταραχές εναντιωματικής συμπεριφοράς και διαγωγής,

– διαταραχές άγχους,

– διαταραχές συναισθήματος,

– διαταραχές με συμπτώματα τικς (σ. Tourette), κ.α.

Αυξάνεται η χρήση φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ

Στο μεταξύ, αύξηση εμφανίζει διεθνώς η χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, την πιο ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα.

Η έρευνα, που περιλαμβάνει στοιχεία για πάνω από 154 εκατομμύρια άτομα σε 14 χώρες κατά την περίοδο 2001-2015 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ψυχιατρικής “The Lancet Psychiatry”, εκτιμά ότι από ΔΕΠΥ πάσχουν το 5% έως 7% των παιδιών (τριών έως 18 ετών) και περίπου το 2,5% των ενηλίκων.

Η χορήγηση φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ εμφανίζει αυξητική τάση διαχρονικά σε όλες τις χώρες, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό. Έτσι, στη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ-Καναδά) σχετικά φάρμακα παίρνουν το 4,5% των παιδιών και το 1,4% των ενηλίκων, αλλά στη δυτική Ευρώπη μόνο το 0,7% των παιδιών (στη Γαλλία μόλις το 0,3%) και το 0,03% των ενηλίκων.

Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με τους ερευνητές, δείχνουν αφενός ότι οι συνταγογραφήσεις υπολείπονται των διαγνώσεων σε αρκετές χώρες, αφετέρου ότι οι διαφορές μεταξύ των χωρών αντανακλούν διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ΔΕΠΥ.