Ογκοπλαστική μετά από μαστεκτομή: Ένας πλαστικός χειρουργός μας λύνει όλες τις απορίες

Η επανορθωτική χειρουργική αποκατάστασης του στήθους μετά την μερική ή ολική μαστεκτομή αποτελεί το τελευταίο, αλλά πολύ σημαντικό στάδιο της θεραπείας της νόσου. Η αποκατάσταση της ανατομίας και της συμμετρίας του στήθους είναι αυτή που επιτρέπει στη γυναίκα να νιώσει ξανά ο υγιής εαυτός της. Ο πλαστικός χειρουργός Χρήστος Μεγαπάνος, που διαθέτει  εξειδίκευση στην επανορθωτική χειρουργική του μαστού -μετεκπαιδευθείς στο Miami Breast Center- απαντά σε χρήσιμες ερωτήσεις σχετικά με την ογκοπλαστική.

Πρέπει να περάσουν κάποια χρόνια μετά τη μαστεκτομή για να γίνει η επέμβαση της πλαστικής αποκατάστασης;  Ποιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται στην αποκατάσταση του μαστού;

Όχι, δεν είναι απαραίτητο να περάσουν χρόνια ή να καθυστερήσει η ογκοπλαστική εκτός αν συντρέχουν συγκεκριμένοι ιατρικοί λόγοι. Υπάρχουν διάφορες επιλογές όσο αφορά την αποκατάσταση του στήθους μετά από μαστεκτομή. Τόσο χρονικά όσο και ως προς την μέθοδο της αποκατάστασης. Υπάρχει η επιλογή της άμεσης αποκατάστασης και της απώτερης αποκατάστασης του μαστού με χρήση διατατήρα και η οποία πραγματοποιείται σε 2 στάδια. Ως προς τις τεχνικές υπάρχει η επιλογή είτε της χρήσης εμφυτεύματος σιλικόνης ή εμφυτεύματος με φυσιολογικό ορό, είτε η χρήση αυτόλογου λίπους.

Τι είναι ο διατατήρας και πώς πραγματοποιείται η απώτερη αποκατάσταση με χρήση διατατήρα; 

Ο διατατήρας είναι ένα εμφύτευμα που μοιάζει με άδειο «σάκο». Το περίβλημά του είναι κατασκευασμένο από σιλικόνη και στην πρόσθια πλευρά του διαθέτει μία βαλβίδα. Ο διατατήρας τοποθετείται χειρουργικά και στη συνέχεια με εγχύσεις φυσιολογικού ορού ανά κάποια διαστήματα αυξάνει σε μέγεθος σταδιακά. Οι εγχύσεις πραγματοποιούνται ενέσιμα στο ιατρείο. Η χρήση διατατήρα έχει στόχο την ομαλή, ήπια και σταδιακή διάταση του δέρματος, ώστε να δεχτεί σε μετέπειτα χειρουργείο το κανονικό εμφύτευμα. 

Ποια είναι τα οφέλη και ποια τα μειονεκτήματα από την άμεση αποκατάσταση του μαστού; 

Τα οφέλη είναι τόσο πρακτικά όσο και ψυχολογικά. Από τη μία η γυναίκα δεν έρχεται αντιμέτωπη με την εικόνα του χειρουργημένου μαστού της, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό καθώς η  μαστεκτομή, μερική ή ολική αποτελεί ένα ισχυρό σοκ για την ασθενή, όσο προετοιμασμένη κι αν είναι γι’ αυτό. Παράλληλα, με την άμεση αποκατάσταση έχουμε το πλεονέκτημα της αφαίρεσης του όγκου και της επανόρθωσης του στήθους στα πλαίσια ενός μονού χειρουργείου. Η άμεση αποκατάσταση παρά την ταλαιπωρία που υφίσταται η ασθενής από το πολύωρο χειρουργείο, αποτελεί μία πολύ καλή προσέγγιση, εάν είναι εφικτή η πραγματοποίησή της. Ορισμένες φορές η άμεση αποκατάσταση δεν είναι δυνατή. Στην περίπτωση φλεγμονώδους καρκίνου του μαστού,  όπου τα καρκινικά κύτταρα είτε βρίσκονται κοντά στο δέρμα είτε δεν μπορεί να οριστεί με ακρίβεια αν ο όγκος περιλαμβάνει τμήμα του δέρματος, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί για πρακτικούς λόγους αφού δεν υπάρχει περίσσεια δέρματος για την τοποθέτηση εμφυτεύματος. Επίσης, η άμεση μαστεκτομή προϋποθέτει άριστη αγγείωση των κρημνών. Κατά την αφαίρεση του όγκου η αγγείωση ενδεχομένως να επηρεαστεί, γεγονός που επίσης αποτρέπει την άμεση αποκατάσταση.

Με ποια κριτήρια γίνεται η επιλογή της τεχνικής αποκατάστασης που θα ακολουθηθεί; 

Με βάση την επιθυμία της ίδιας της ασθενούς, το προσδοκώμενο αισθητικό αποτέλεσμα και τις ιατρικές παραμέτρους (κατάσταση υγείας της ασθενούς, πιθανή ανάγκη περεταίρω θεραπειών). Όπως αναφέραμε υπάρχουν περιπτώσεις που δεν ευνοείται η άμεση αποκατάσταση του μαστού. Άλλες φορές δεν είναι το ζητούμενο από την ίδια την ασθενή, η οποία όντας  ταλαιπωρημένη από τη χημειοθεραπεία και το χειρουργείο δεν θέτει ως άμεση προτεραιότητα την επανόρθωση του στήθους της. Σημαντικό ρόλο για την διενέργεια της ογκοπλαστικής διαδραματίζει και το είδος της θεραπείας που ακολουθήθηκε για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Για παράδειγμα, σε ένα ακτινοβολημένο στήθος ή στην περίπτωση μερικής αφαίρεσης του μαστού, η χρήση εμφυτεύματος ίσως να μην είναι δυνατή. Η ανακατασκευή του στήθους εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Το πρώτο βήμα είναι η εκτίμηση, αλλά και η συζήτηση με την ασθενή. Πριν την αποκατάσταση του στήθους συνεκτιμώνται: το πλάτος, το μέγεθος, ο αρχικός όγκος του στήθους και  η εγγύτητά του με την μασχάλη – απ’ όπου γίνεται η αφαίρεση των λεμφαδένων-. 

Μπορεί μια επέμβαση αποκατάστασης να συγκαλύψει τυχόν στοιχεία για τη πορεία της νόσου; 

Η αποκατάσταση δεν μπορεί να συγκαλύψει τυχόν υποτροπή. Με την χρήση MRI (μαγνητική μαστογραφία) και υπερηχογραφήματος μπορεί να πραγματοποιηθεί πλήρης έλεγχος ολόκληρης της περιοχής και πίσω από το εμφύτευμα. 

Ποια είναι η εικόνα του μαστού μετά την αποκατάσταση; Υπάρχουν ουλές και πού; 

Ουλές υπάρχουν ήδη στον μαστό λόγω της αφαίρεσης του όγκου. Στην ογκοπλαστική προσπαθούμε να «εκμεταλλευτούμε» τα ήδη υπάρχοντα σημάδια και να μην δημιουργήσουμε νέα. Σε κάθε περίπτωση οι ουλές διαφέρουν ανά περίπτωση. Πλέον με μεθόδους μη επεμβατικές, όπως το fraxel laser ή το ιατρικό τατουάζ, η εικόνα των ουλών μπορεί να βελτιωθεί αισθητά. 

Πώς αποκαθίσταται η θηλή και η θηλαία άλως μετά την μαστεκτομή; 

H θηλή και η θηλαία άλως δημιουργούνται από τμήμα του δέρματος με το οποίο ο γιατρός φτιάχνει ένα αντίγραφο της πραγματικής θηλής.  Κατόπιν, χρωματίζεται  με ιατρικό τατουάζ.

Η πλαστική αποκατάσταση καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία ή τις ιδιωτικές ασφάλειες;

Σε δημόσια νοσοκομεία το κόστος της αποκατάστασης καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε ιδιωτικά νοσοκομεία η κάλυψη του κόστους εξαρτάται από το συμβόλαιο. Συνήθως, οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος της αποκατάστασης του μαστού. 

Επισκεφτείτε το ιατρείο Regen www.regen.gr για να διαβάσετε περισσότερα για την επανορθωτική του μαστού μετά από καρκίνο. Ευχαριστούμε τον πλαστικό χειρουργό Χρήστο Μεγαπάνο για τις χρήσιμες πληροφορίες που μας έδωσε.