Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας: Ο ειδικός σού λύνει όλες τις απορίες για την κατάψυξη ωαρίων
- 15 ΙΟΥΝ 2020
Οι επαγγελματικές υποχρεώσεις, ο γρήγορος τρόπος ζωής και γενικά οι κοινωνικές αλλαγές έχουν οδηγήσει, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες στο να αποκτούν παιδιά σε μεγαλύτερη ηλικία.
Μιλήσαμε με τον Δρ. Γιώργο Λαϊνά για τη διαδικασία της κατάψυξης ωαρίων και μας έδωσε όλες τις πληροφορίες που πρέπει να ξέρουμε για τη νέα δυνατότητα που έχουμε να «νικήσουμε τον χρόνο». Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, ο ειδικός απαντά στα βασικά ερωτήματα που έχουμε για τη διαδικασία.
Πότε πρέπει να γίνεται η κατάψυξη ωαρίων;
Μια γυναίκα είναι περισσότερο γόνιμη κατά την ηλικία 20-30 ετών, ενώ η γονιμότητά της μειώνεται σταθερά με την πάροδο της ηλικίας, ιδιαίτερα μετά τα 35. Η πτώση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση του αριθμού και την ποιότητα των διαθέσιμων ωαρίων στις ωοθήκες και την αύξηση των χρωμοσωματικών ανωμαλιών, με συνέπεια να μειώνονται αργά αλλά σταθερά οι πιθανότητες σύλληψης και απόκτησης ενός μωρού. Σύμφωνα με το Eurostat, το 2014, από τα συνολικώς 92.149 μωρά που γεννήθηκαν στη χώρα μας, μόλις το 1 στα 3 (31.859) γεννήθηκαν από μητέρα ηλικίας κάτω των 30 ετών. Η συχνότερη ηλικία απόκτησης παιδιού ήταν τα 30-34 έτη (34.800 μωρά), ενώ 25.490 βρέφη γεννήθηκαν από γυναίκες ηλικίας 35 ετών και άνω. 600 παιδιά γεννήθηκαν από μητέρες ηλικίας άνω των 45 ετών.
Tα ωάρια που καταψύχονται, διατηρούν τη χρονολογική ηλικία της γυναίκας την ημέρα της κατάψυξης. Επομένως, είναι σημαντικό να γίνεται σε όσο το δυνατόν νεαρότερη ηλικία. Η ιδανική ηλικία για να καταψύξει μία γυναίκα τα ωάριά της είναι μεταξύ 25-36 ετών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και μεγαλύτερες ηλικίες δεν μπορούν να προχωρήσουν σε αυτήν τη διαδικασία. Σύμφωνα με τις έρευνες, όσο νεότερη είναι η γυναίκα, τόσο καλύτερη η ποιότητα και ο αριθμός των ωαρίων και τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για μια μελλοντική εγκυμοσύνη.
Ποια είναι η διαδικασία;
Η κατάψυξη ωαρίων πραγματοποιείται με λήψη φαρμακευτικής αγωγής για διέγερση των ωοθηκών, με σκοπό τη συλλογή του δυνατότερου μεγαλύτερου αριθμού ωαρίων. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, όταν πρόκειται για κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης, ο αριθμός των ωαρίων σχετίζεται άμεσα με τα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης: όσο περισσότερα τα ωάρια, τόσο υψηλότερα τα ποσοστά επιτυχίας. Με τη διέγερση των ωοθηκών αναπτύσσονται περισσότερα ωοθυλάκια. Η διαδικασία διαρκεί 8-10 ημέρες και περιλαμβάνει υπερηχογραφήματα και εξετάσεις αίματος, ανά 2-3 ημέρες.
Πόσο ασφαλής είναι η κατάψυξη ωαρίων;
Πολλές γυναίκες αναρωτιούνται αν είναι ασφαλής αυτή η μέθοδος για τα παιδιά που θα γεννηθούν, καθώς και αν τα φάρμακα που χορηγούνται συνδέονται με κακοήθειες και ειδικότερα με τον καρκίνο του μαστού. Με βάση πολύ μεγάλες μελέτες που γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, θεωρείται απόλυτα ασφαλής.
Μέχρι σήμερα, περίπου 6000 μωρά έχουν γεννηθεί από κατεψυγμένα ωάρια. Η μεγαλύτερη μελέτη που δημοσιεύθηκε, με πάνω από 900 μωρά από κατεψυγμένα ωάρια, δεν έδειξε αυξημένο ποσοστό γενετικών ανωμαλιών σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, ούτε αυξημένα ποσοστά χρωμοσωμικών ανωμαλιών, σε σύγκριση με τα έμβρυα που προέρχονται από φρέσκα ωάρια. Το 2014, μια νέα μελέτη έδειξε ότι δεν αυξήθηκαν οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης μετά από απόψυξη ωαρίων. Υπήρξαν επίσης πάνω από 300.000 παιδιά που γεννήθηκαν σε όλο τον κόσμο από κατεψυγμένα έμβρυα, χρησιμοποιώντας κατά κύριο λόγο τεχνικές αργής κατάψυξης – κρυοσυντήρησης, χωρίς αύξηση γενετικών ανωμαλιών.
Σύμφωνα με μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες σε εκατοντάδες χιλιάδες γυναικών που έλαβαν αγωγή με ορμόνες και υποβλήθηκαν σε πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης και σε γυναίκες που δεν έλαβαν ορμόνες, δεν παρατηρήθηκε διαφορά στην επίπτωση καρκίνου του μαστού. Φυσικά οι ορμόνες θα πρέπει να χορηγούνται στις μικρότερες δυνατές δόσεις και για τη μικρότερη δυνατή διάρκεια, όπως πρεσβεύουν οι σύγχρονες τάσεις στον τομέα της ενδοκρινολογίας και της αναπαραγωγής.
Πόσο κοστίζει η διαδικασία της κατάψυξης ωαρίων συνολικά;
Το κόστος για τη διαδικασία διέγερσης, ωοληψίας και κρυοσυντήρησης των ωαρίων είναι χαμηλότερο από εκείνο ενός κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης, γιατί δεν περιλαμβάνει τη γονιμοποίηση των ωαρίων και την εμβρυομεταφορά. Όμως θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το κόστος των φαρμάκων για τη διέγερση των ωοθηκών, τα οποία δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ, στην περίπτωση των γυναικών που επιλέγουν αναβολή της μητρότητας για κοινωνικούς λόγους. Τέλος, καταβάλλεται ετήσια συνδρομή χαμηλού κόστους στη Μονάδα εξωσωματικής γονιμοποίησης, της τάξεως περίπου των 200 ευρώ, ενώ προβλέπονται πολύ οικονομικότερες λύσεις για κρυοσυντήρηση 3ετίας, 5ετίας και 10ετίας.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κατάψυξη των ωαρίων, μπορείς να απευθυνθείς στον Δρ. Γιώργο Λαϊνά, επιστημονικό υπεύθυνο της Ευγονίας και επικεφαλής της Ευρωπαϊκής εταιρίας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE).
