Η παιδίατρος μάς αναλύει τις συχνότερες παιδικές ασθένειες, τα συμπτώματα και την αντιμετώπισή τους

Πολλές παιδικές ασθένειες μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους, μπερδεύοντάς μας. Για αυτό τον λόγο ζητήσαμε από την παιδίατρο, νεογνολόγο και πιστοποιημένη σύμβουλο γαλουχίας, Γιάννα Γιαλελή να μας αναλύσει τα συχνότερα λοιμώδη νοσήματα της βρεφικής και παιδικής ηλικίας.

Ιογενείς λοιμώξεις

 

• Κοινό κρυολόγημα

Είναι μία λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού που προκαλείται κυρίως από ιούς.

Από το κοινό κρυολόγημα μπορούν να προσβληθούν παιδιά όλων των ηλικιών, αλλά είναι κάτι που παρουσιάζεται με αυξημένη συχνότητα σε παιδιά βρεφικής ηλικίας και κυρίως σε εκείνα που επισκέπτονται πρώτη χρονιά τον παιδικό σταθμό.

Τα συχνότερα συμπτώματα είναι η ρινική καταρροή και συμφόρηση, ο βήχας και ο πυρετός.

Η αντιμετώπιση, όπως και σε όλες τις ιώσεις, είναι συμπτωματική. Πολλά υγρά, ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό και υγιεινή διατροφή.

 

• Βρογχιολίτιδα

Είναι λοίμωξη των κατώτερων αεραγωγών του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται κυρίως από ιούς με συχνότερο τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV).

Προσβάλλονται κυρίως τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 18 μηνών, με τα πρόωρα να παρουσιάζουν μία μεγαλύτερη ευαισθησία.

Τα πρώτα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος. Ο βήχας προοδευτικά επιδεινώνεται και το παιδί δυσκολεύεται να αναπνεύσει με ευκολία, επίσης αναπνέει πιο γρήγορα από το συνηθισμένο.

Τα περισσότερα περιστατικά αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά στο σπίτι. Τα παιδιά αυτά απαιτείται να κάνουν συχνή επανεξέταση από τον/την παιδίατρό τους για περαιτέρω οδηγίες. Σε περίπτωση επιδείνωσης μπορεί να κριθεί αναγκαία η εισαγωγή τους στο νοσοκομείο.

• Γαστρεντερίτιδα

Είναι λοίμωξη του πεπτικού συστήματος και μπορεί να οφείλεται σε ιούς, βακτήρια ή παράσιτα.

Προσβάλλονται όλες οι ηλικίες των παιδιών.

Συνήθως ξεκινά με έντονο κοιλιακό πόνο και ακολουθεί διάρροια ή και εμετός.

Η θεραπεία περιλαμβάνει κυρίως την αναπλήρωση των υγρών που έχει χάσει ο οργανισμός και μία μικρή προσοχή στη διατροφή.

 

• Λαρυγγίτιδα

Η λαρυγγίτιδα κυρίως οφείλεται σε ιούς και σπάνια σε κάποιο μικρόβιο.

Προσβάλλει κυρίως παιδιά 3 μηνών έως 5 ετών.

Ξεκινά με συμπτώματα κρυολογήματος και στη συνέχεια το παιδί έχει βραχνή φωνή και βήχα που μοιάζει με σκύλο που γαβγίζει. Ο ασθενής δυσκολεύεται στην εισπνοή και ακούγεται ένας χαρακτηριστικός ήχος που αν επιδεινωθεί θα ακούγεται σαν σφύριγμα.

Μπορεί να έχει ήπια μορφή και να αντιμετωπιστεί στο σπίτι, όμως αυτό είναι κάτι που θα το αποφασίσει ο/η παιδίατρος.

 

• Nόσος παλαμών-πελμάτων- στόματος (Ηand-foot-mouth disease)

Είναι από τις συχνότερες παιδικές ασθένειες που προκαλείται συνήθως από τον ιό Coxsackie.

Προσβάλλονται κυρίως παιδιά κάτω των 5 ετών και εξαπλώνεται εύκολα στους βρεφονηπιακούς σταθμούς.

Αρχικά τα παιδιά είναι κακοδιάθετα, δεν τρώνε καλά και μπορεί να έχουν και πυρετό. Στη συνέχεια εμφανίζονται φουσκάλες και κοκκινίλες στο στόμα, στις πατούσες και στις παλάμες. Επίσης μπορεί να προσβληθούν οι γλουτοί και τα γεννητικά όργανα. Βελτιώνονται προοδευτικά και υποχωρούν μετά από περίπου 7 ημέρες.

Η θεραπεία είναι συμπτωματική, αντιπυρετικά (για τον πυρετό) και παυσίπονα (κυρίως για τις βλάβες στο στόμα), ώστε να μπορούν να ενυδατωθούν. Επειδή δυσκολεύονται αρκετά με το φαγητό, βεβαιώσου ότι πίνουν αρκετά υγρά και το φαγητό είναι εύκολο να το καταπιούν, πχ σούπες, πουρές, γιαούρτι. Τα παγωμένα βοηθούν να μειωθεί ο πόνος.

 

• Λοιμώδης μονοπυρήνωση

Προκαλείται κυρίως από τον ιό Epstein-Barr (EBV), αλλά μπορεί να προκληθεί και από τον κυτταρομεγαλοϊό (CMV). Ανήκουν και οι δύο στην κατηγορία των ερπητοϊών.

Προσβάλλει όλες τις ηλικίες. Συχνότερα νοσούν άτομα ηλικίας 10-35 ετών και ειδικότερα οι έφηβοι.

Παρουσιάζουν μειωμένη όρεξη, γενικευμένη αδυναμία, πυρετό, πονόλαιμο, οι λεμφαδένες στον λαιμό είναι ιδιαίτερα διογκωμένοι και μπορεί να παρουσιάζουν και διόγκωση του σπλήνα.

Η θεραπεία είναι συμπτωματική (αντιπυρετική αγωγή, πολλά υγρά) και αποφυγή έντονης δραστηριότητας για περίπου ένα μήνα (λόγω διογκωμένου σπλήνα).

• Αιφνίδιο εξάνθημα

Είναι μία ίωση που προκαλείται από τους ερπητοϊούς 6 και 7.

Προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών.

Ξεκινά με ήπια συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό και έπειτα εμφανίζουν πολύ υψηλό πυρετό. Ο πυρετός πέφτει σχετικά εύκολα με τα αντιπυρετικά και παρά τον υψηλό πυρετό τα παιδιά έχουν καλή διάθεση. 12-24 ώρες μετά το τέλος του πυρετού εμφανίζεται το εξάνθημα (ξεκινά συνήθως στον κορμό και επεκτείνεται στον αυχένα, πρόσωπο και στα εγγύς άκρα). Δεν έχουν συνήθως φαγούρα και το εξάνθημα υποχωρεί μέσα στις επόμενες 3-4 ημέρες.

Η θεραπεία είναι συμπτωματική, με ενυδάτωση και αντιπυρετικά στο σπίτι.

 

• Πέμπτη νόσος (parvovirus)

Είναι μία ίωση που οφείλεται στον Παρβοϊό Β19.

Προσβάλλει κυρίως τα παιδιά 5-15 ετών.

Εμφανίζεται συνήθως με πυρετό, πονοκέφαλο, καταρροή και συνοδές γαστρεντερικές διαταραχές. Τα συμπτώματα υποχωρούν και 7-10 μέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων εμφανίζεται το εξάνθημα. Το εξάνθημα έχει έντονο κόκκινο χρώμα και ξεκινά από το πρόσωπο (δίνει την εντύπωση ότι κάποιος χαστούκισε το παιδί –slapped cheek). Στη συνέχεια επεκτείνεται στο υπόλοιπο σώμα, εκτός από τις παλάμες και τα πέλματα. Όταν το παιδί εκτίθεται στον ήλιο και μετά από ζεστό μπάνιο είναι πιο έντονο. Μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 3 εβδομάδες.

Παιδιά που πάσχουν από νοσήματα που επηρεάζουν σημαντικά το αμυντικό σύστημα και οι έγκυες είναι επικίνδυνο αν αρρωστήσουν από τον Παρβοϊό Β19.

Συμπτωματική θεραπεία με αντιπυρετικά και ενυδάτωση και αποφυγή έκθεσης στον ήλιο όταν εμφανιστεί το εξάνθημα είναι αρκετά για την αντιμετώπιση της πέμπτης νόσου.

Μικροβιακές λοιμώξεις

 

• Λοίμωξη του ουροποιητικού

Είναι μία λοίμωξη, κατά την οποία αναπτύσσονται μικρόβια στο ουροποιητικό σύστημα.

Μπορεί να προσβάλλει παιδιά νεογνικής ηλικίας, όσο και μεγαλύτερα παιδιά. Στα παιδιά νεογνικής και πρώτης βρεφικής ηλικίας συνδυάζεται συχνά με ανατομικές ανωμαλίες του ουροποιητικού.

Στα πιο μικρά παιδιά εμφανίζεται κυρίως με πυρετό και ανορεξία και στα μεγαλύτερα παιδιά με πόνο ή καύσο κατά την ούρηση, ανάγκη να ουρήσουν πιο συχνά, ατυχήματα από παιδιά που έχουν ήδη βγάλει την πάνα και πόνο στην κοιλιά ή την οσφύ.

Για τη σωστή αντιμετώπιση θα πρέπει αρχικά να επιβεβαιωθεί η διάγνωση με μία καλλιέργεια ούρων και στη συνέχεια να δοθεί η σωστή αντιβιοτική αγωγή. Σε κάθε περίπτωση θα σε κατευθύνει ο/η παιδίατρος.

• Σταφυλοκοκκική λοίμωξη δέρματος

Είναι λοίμωξη του δέρματος που προκαλείται από το μικρόβιο Staphylococcus aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος).

Μπορεί να προσβάλλει παιδιά όλων των ηλικιών.

Αρχικά εμφανίζεται μία ερυθρότητα στην περιοχή της μόλυνσης, η οποία στη συνέχεια μετατρέπεται σε περιοχή που ρέει ένα καφέ-κίτρινο πυώδες υγρό.

Οι μικρές περιορισμένες λοιμώξεις του δέρματος μπορούν να αντιμετωπιστούν με τοπική αντισηπτική και αντιβιοτική αγωγή. Πιο εκτεταμένες βλάβες απαιτούν τη λήψη αντιβιοτικών από το στόμα.

• Αμυγδαλίτιδα

Οι αμυγδαλές βρίσκονται στην είσοδο του φάρυγγα και καταστρέφουν όλα τα μικρόβια που επιχειρούν να μπουν στον οργανισμό από αυτό το σημείο.

Η εν λόγω πάθηση προκαλείται κατά κύριο λόγο από κοινούς ιούς, υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις που εμφανίζεται εξαιτίας βακτηριακών λοιμώξεων. Το πιο κοινό βακτήριο που προκαλεί αμυγδαλίτιδα είναι ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α.

Η αμυγδαλίτιδα εμφανίζεται με πόνο στον λαιμό, δυσκολία στην κατάποση, ερεθισμένους λεμφαδένες στις πλευρές του λαιμού, οίδημα στις αμυγδαλές, πυρετό, βραχνή φωνή, δυσάρεστη αναπνοή, κοιλιακό άλγος, ειδικά σε μικρά παιδιά και πονοκέφαλο. Όταν το παιδί είναι πολύ μικρό μπορεί απλά να αρνείται να φάει.

Η αντιμετώπισή της εξαρτάται από την αιτία. Αν η αμυγδαλίτιδα είναι ιογενής μπορεί να αντιμετωπιστεί συμπτωματικά (διατροφή, ξεκούραση, ανάπαυση, χορήγηση αντιπυρετικών). Στην περίπτωση που είναι βακτηριακή συνίσταται αντιβίωση.

 

• Οξεία μέση ωτίτιδα

Υπάρχει ένας σωλήνας που συνδέει το μέσο αυτί (πίσω από το τύμπανο) με τη μύτη. Ο σωλήνας αυτός λέγεται ευσταχιανή σάλπιγγα. Αν ο σωλήνας αυτός μπλοκάρει για οποιονδήποτε λόγο (ίωση, αλλεργία ή ανατομική ανωμαλία), τότε υγρό και μικρόβια παγιδεύονται στο μέσο αυτί και δημιουργείται φλεγμονή, η οποία ονομάζεται οξεία μέση ωτίτιδα.

Τα μεγάλα παιδιά αισθάνονται έντονο πόνο, μπορεί να νοιώθουν ότι έχουν υγρό στο αυτί, απώλεια ακοής ίσως και πυρετό.

Τα μικρότερα παιδιά εμφανίζουν έντονη ανησυχία, δυσκολία στη σίτιση, απώλεια ακοής και πυρετό.

Στην περίπτωση της οξείας μέσης πυώδους ωτίτιδας απαιτείται η χορήγηση αντιβιοτικών μαζί με παυσίπονα/αντιπυρετικά και ίσως και ρινοπλύσεις.

 

• Ωτίτιδα εκκριτική

Πολύ συχνά, μετά από ένα επεισόδιο οξείας μέσης ωτίτιδας, υγρό παραμένει στο μέσο αυτί για καιρό, ακόμα και 3 μήνες (εκκριτική ωτίτιδα). Συνήθως δεν υπάρχει πόνος ή πυρετός, αλλά το παιδί μπορεί να μην ακούει καλά.

Τις περισσότερες φορές το υγρό απορροφάται από μόνο του και χρειάζεται απλή παρακολούθηση. Αν το υγρό παραμείνει πάνω από 3 μήνες, το παιδί θα πρέπει να παραπεμφθεί σε ειδικό ΩΡΛ.

 

*Ευχαριστούμε πολύ τη Γιάννα Γιαλελή, παιδίατρο, νεογνολόγο, πιστοποιημένη σύμβουλο γαλουχίας (IBCLC)

Επικοινωνία: 6979778535, [email protected]