#MeToo: Το τηλέφωνο του Πασχάλη Τσαρούχα χτυπάει ασταμάτητα. Όλα όσα θέλουμε να ακουστούν
- 29 ΙΟΥΛ 2021
Το #MeToo ξύπνησε στις ΗΠΑ περίπου το 2017 αλλά στην Ελλάδα περιμέναμε, ακούγονταν ψίθυροι και φήμες κι όλο λέγαμε κάποιος δεν θα κάνει την αρχή; Ανυπόμονα, ακόρεστα περιμέναμε. Κι ύστερα ήρθε το 2021 και η αρχή έγινε. Ένας κύκλος όλα από τη Σοφία Μπεκατώρου μέχρι τις τρεις γυναίκες που κατήγγειλαν τον Πέτρο Φιλιππίδη διατηρώντας την ανωνυμία τους, για όσο περισσότερο μπορέσουν, αφήνοντας τη δικαιοσύνη να αναλάβει. Όχι κύκλος, σπείρα ανοιγόμενη περισσότερο, γιατί το #MeToo δεν έχει τελείωσει με αυτές τις καταγγελίες.
Έχουν περάσει μήνες από τις αρχές του 2021 που ο Πέτρος Φιλιππίδης έστειλε κάποιο προκαταβολικό εξώδικο στα ΜΜΕ για να βεβαιωθεί ότι το όνομά του δεν θα συνδεόταν με τέτοιες υποθέσεις, έχουν περάσει μήνες από όταν έγιναν οι πρώτες καταγγελίες εις βάρος του κι ο κόσμος περίμενε γράφοντας συνεχώς στα social media, αναζητώντας νεότερα στο hashtag #MeToo. Έχουν περάσει χρόνια από το 2008, το 2010, το 2014. Οι γυναίκες αυτές περίμεναν πολύ πριν από εμάς.
Η εποχή του ελληνικού #MeToo μας διδάσκει πολλά. Μας διδάσκει να αντιδρούμε μαζικά στα «Γιατί τώρα;» που ακούγονται από τους λίγους. Ίσως η αντίδραση αυτή, που μας βγήκε αυτόματα να οφείλεται στο «γιατί τώρα είμαστε έτοιμοι κι εμείς» που νιώσαμε ως θεατές των υποθέσεων. Η εποχή του ελληνικού #MeToo μας διδάσκει να είμαστε αλληλέγγυοι με τα θύματα. Μας διδάσκει πώς να στεκόμαστε απέναντί τους με στάση κατανόησης, υπομονής, υποστήριξης. Χωρίς να πιέζουμε, χωρίς να απαιτούμε, χωρίς να κατηγορούμε, μόνο με ανοιχτή καρδιά και μυαλό να περιμένουμε. Μόνο να τους υπενθυμίζουμε ότι είμαστε εδώ, και θα ακούσουμε. Μας διδάσκει να αναγνωρίζουμε πώς μπροστά στο δικό μας όποιο μένος, οι δικές τους εμπειρίες είναι σημαντικότερες. Μας διδάσκει να τους παραχωρούμε χρόνο και χώρο για να μιλήσουν όποτε εκείνα θέλουν. Μας διδάσκει πρώτα και κύρια να τους λέμε ευχαριστώ και να συνειδητοποιούμε ότι είμαστε όλοι μαζί σε αυτό, με λιγότερο ή περισσότερο ουσιαστικό τρόπο.
Όλα τα μαθήματα που πήραμε τα εξέφρασε ο Πασχάλης Τσαρούχας με ένα post του στο Facebook την Τετάρτη 28 Ιουλίου. Αργά το απόγευμα κι αφού κυκλοφόρησαν οι λιγοστές φωτογραφίες του Πέτρου Φιλιππίδη από τη μεταφορά του από τη ΓΑΔΑ στη φυλακή της Τρίπολης, όπου θα κρατηθεί μέχρι τη δίκη των υποθέσεων για έναν βιασμό και δύο απόπειρες βιασμού που τον βαραίνουν, ο πρόεδρος του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΣΕΗ, Πασχάλης Τσαρούχας θέλησε να σχολιάσει όσα είχε ζήσει τις τελευταίες ώρες.
«Από χθες το απόγευμα δέχομαι τα τηλεφωνήματα των κοριτσιών, όλων των κοριτσιών, που κλαίγοντας ευχαριστούν και λεν ότι μας χρωστάν.
Τίποτα δε χρωστάτε.
Τίποτα δεν ήταν αυτό που ζήσαμε εμείς τους τελευταίους μήνες μπροστά στον δικό σας εφιάλτη, τη δική σας υπέρβαση.
Εμείς όλοι σας ευχαριστούμε.
Για το κουράγιο, την εμπιστοσύνη, τα δάκρυα χαράς.
Σας αγαπάμε πολύ και σας ευχαριστούμε.
Μέχρι το τέλος», έγραψε ο Πασχάλης Τσαρούχας.
Κι ήταν σαν να έγραφε εκ μέρους όλων μας. Κι αν μου μιλήσει ξανά κανείς για «άνδρες παλαιάς κοπής» θα γελάσω βαθιά προσπερνώντας, γιατί αυτή η «νέα κοπή» του Πασχάλη Τσαρούχα και των υπόλοιπων ανδρών που λένε «Είμαστε όλοι μαζί» και το εννοούν, που δεν βρίσκουν πια αστείο τον σεξισμό, που δεν προσπαθούν να δικαιολογήσουν κάθε συμπεριφορά με την «ανδρική φύση», αυτούς θέλω γύρω μου.
Το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών επέδειξε άψογο χειρισμό των υποθέσεων σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης, αλλά κι εργασιακού εκφοβισμού που έφτασαν στα χέρια του. Οι άνθρωποι που στελεχώνουν το διοικητικό του συμβούλιο αλλά και το πειθαρχικό του όργανο έγιναν πρωταγωνιστές της επικαιρότητας όλο το προηγούμενο διάστημα. Εκείνοι έβγαιναν μπροστά κι εκείνους ακούγαμε. Αλλά πίσω τους ήταν τα κορίτσια που έκλαιγαν. Και σε αυτά χρωστάμε το πιο μεγάλο το πιο αληθινό ευχαριστώ.
Τα θύματα δεν χρωστούν τίποτα σε κανέναν. Εμείς τους χρωστούσαμε να έρθει η στιγμή που θα μπορούσαν να μιλήσουν χωρίς να νιώσουν ότι θα αποπειραθούμε ξανά να τις βιάσουμε, χωρίς να νιώθουν ότι θα ζωντανέψουμε το τραύμα τους και θα το κάνουμε μια ροζ ιστορία με νότες φιλοδοξίας που θα τους το τρίψουμε στη μούρη.
Εμείς τους χρωστούσαμε να είμαστε έτοιμοι να τους πούμε πως είμαστε όλοι μαζί. Πως το όποιο ταλέντο και κύρος κάποιου που καταγγέλεται δεν ταυτίζεται απαραιτήτως με τον άμεμπτο βίο και το γνωρίζουμε αυτό.
Οι γυναίκες αυτές, από την Σοφία Μπεκατώρου που μίλησε πρώτη για τη σεξουαλική κακοποίησή της, μέχρι τη Ζέτα Δούκα που έφερε το #MeToo στον χώρο του θεάματος, τις πρώτες τρεις (Παπαχαραλάμπους, Δροσάκη, Αναστασοπούλου) που βγήκαν επωνύμως να μιλήσουν συγκεκριμένα για τον Πέτρο Φιλιππίδη μέχρι τις τρεις που έχουν διατηρήσει την ανωνυμία τους προσπαθώντας να αφήσουν τη δικαιοσύνη να κάνει απρόσκοπτα τη δουλειά της κι έχουν να αντιμετωπίσουν έναν δικαστικό αγώνα μπροστά τους, είναι εκείνες στις οποίες χρωστούσαμε εδώ και πολύ καιρό. Είναι εκείνες μαζί με τα υπόλοιπα θύματα άλλων τέτοιων υποθέσεων, που ακόμα τους χρωστάμε. Γιατί αν τα πράγματα αλλάζουν, είτε με νομοθετικές ρυθμίσεις μέσω του νέου ποινικού κώδικα είτε στο επίπεδο της κοινωνίας, με το μήνυμα να διαχέεται ότι συμπεριφορές κατάχρησης εξουσίας και έμφυλης βίας δεν γίνονται ανεκτές, είναι χάρη στο δικό τους θάρρος.
O αρχικός σκοπός του κινήματος #MeToo, που εμφανίστηκε πρώτη φορά το 2006 με «ιδρύτρια» την Tarana Burke, ήταν να ενδυναμώσει τις γυναίκες μέσω της ενσυναίσθησης. Ιδιαίτερα αφορούσε τις νέες και πιο εύαλωτες γυναίκες. Τις γυναίκες που δεν είχαν καμία εξουσία στα χέρια τους, εκείνες που από θέση εξουσίας κάποιος άλλος εκμεταλλευόταν. Τον Οκτώβριο του 2017, η Alyssa Milano επανέφερε το hashtag που είχε σκοπό να αναδείξει το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας, που σύμφωνα με τον ΠΟΥ επηρεάζει το 1/3 των γυναικών παγκοσμίως. Το 54% των Αμερικανίδων σύμφωνα με την Washington Post έχει βιώσει σεξουαλική παρενόχληση, ενώ το 95% μέχρι το 2017 πίστευε ότι τέτοιες συμπεριφορές δεν τιμωρούνται.
Η Tarana Burke έχει δηλώσει ότι το #MeToo δηλώνει ότι τα θύματα σεξουαλικής βίας δεν είναι μόνα και δεν πρέπει να νιώθουν καμία ντροπή γι’ αυτό που τους συνέβη. Υπό αυτή την έννοια, το ελληνικό #MeToo έχει καταφέρει ήδη πολλά προς αυτόν τον στόχο και αναρτήσεις όπως αυτή του Πασχάλη Τσαρούχα, είναι μια κάποια απόδειξη.
Το θάρρος των θυμάτων επώνυμων, ανώνυμων, γυναικών, ανδρών που αποφάσισαν ότι η σιωπή ήταν αρκετή πια, και βρήκαν τη φωνή τους και την έβγαλαν προς τα έξω, αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο κέρδος από την εποχή του ελληνικού #MeToo. Μπορεί να είναι ένα κέρδος που συνοδεύεται από σκληρότητα, από τραύματα, από αίμα, από δάκρυα, από μια απύθμενη σκοτεινή άβυσσο την οποία αντικρίζουμε, αλλά, τουλάχιστον, την κοιτάζουμε όλοι μαζί. Και τους κρατάμε το χέρι γιατί δεν είναι μόνες πια.
