Νέοι ορίζοντες στην αντιμετώπιση του Καρκίνου του Μαστού

Aπό τη Δρ. Ελένη Γαλάνη, Παθολόγο- Ογκολόγο

Πρώιμη νόσος

Η χειρουργική επέμβαση αποτελούσε έως τώρα το πρώτο θεραπευτικό βήμα. Ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις η χορήγηση χημειοθεραπείας πριν τη χειρουργική επέμβαση είναι η πλέον ενδεδειγμένη πρακτική.
Η μαστεκτομή αποτελεί πλέον παρελθόν. Σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με καρκίνο του μαστού αντιμετωπίζεται με ευρεία εκτομή του όγκου (ογκεκτομή) και δειγματοληψία ειδικά σημασμένου λεμφαδένα στη σύστοιχη μασχάλη. Η προσέγγιση αυτή δίνει τη δυνατότητα ενός άψογου αισθητικού αποτελέσματος, σημαντικά ανώτερου σε σχέση με τις εκτεταμένες χειρουργικές παρεμβάσεις του παρελθόντος. Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις των ασθενών που παρουσιάζουν τοπικά προχωρημένη νόσο η χορήγηση προεγχειρητικής θεραπείας μειώνει το μέγεθος του όγκου και κατά αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποφευχθεί η μαστεκτομή.

Επίσης, στις περιπτώσεις που κρίνεται ενδεδειγμένη η μαστεκτομή, αυτή συνδυάζεται με την άμεση, στον ίδιο δηλαδή χειρουργικό χρόνο, πλαστική αποκατάσταση του μαστού, ώστε η ασθενής να μη βιώνει την τραυματική εμπειρία της απώλειας του μαστού.
Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι σήμερα γνωρίζουμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις ασθενών αρχικού σταδίου δεν απαιτείται χορήγηση συμπληρωματικής χημειοθεραπείας μετά τη χειρουργική επέμβαση. Το ποιες γυναίκες δεν θα ωφεληθούν από τη συμπληρωματική χημειοθεραπεία μας το δείχνουν οι μοριακές υπογραφές της νόσου. Θα ήταν παράληψη να μην αναφέρουμε ότι η εγκυμοσύνη μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι ασφαλής και εφικτή. Η επιθυμία απόκτησης παιδιών μπορεί να επιτευχθεί με τη διατήρηση της αναπαραγωγικής ικανότητας των ασθενών. Για το λόγο αυτό είναι σημαντική η σωστή ενημέρωση και η συνεργασία με εξειδικευμένη στην αναπαραγωγή ομάδα γυναικολόγων.

Μεταστατικός καρκίνος

Στη θεραπεία του μεταστατικού ορμονοευαίσθητου καρκίνου του μαστού μία νέα κατηγορία φαρμάκων, οι αναστολείς της κυκλίνης (CDK4/6 inhibitors) χαρίζουν στους ασθενείς περισσότερα χρόνια ποιοτικής ζωής. Μια ασθενής μπορεί πλέον να αποφύγει για μακρύ χρονικό διάστημα τη χημειοθεραπεία, και να επιστρέψει στη ζωή της λαμβάνοντας μια θεραπεία από του στόματος, χωρίς την απώλεια των μαλλιών της και γενικά με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Για τους ασθενείς με HER2 θετική νόσο η θεραπεία με νέες στοχεύουσες θεραπείες προσφέρουν σημαντικό όφελος, μετατρέποντας πραγματικά μια δύσκολη ασθένεια σε χρόνια νόσο. Επιπλέον, η ανοσοθεραπεία έχει προστεθεί στη θεραπευτική φαρέτρα του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού.
Σε ένα μικρό́ ποσοστό́ (5%-10%) ο καρκίνος του μαστού είναι κληρονομικός. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού συνήθως οφείλεται σε παθολογικές γονιδιακές μεταλλάξεις. Αξίζει να τονιστεί ότι γονιδιακός έλεγχος πρέπει να γίνεται σε επιλεγμένο πληθυσμό που πληροί συγκεκριμένα κριτήρια. Όσο αφορά τις ασθενείς με παθολογική μετάλλαξη, μια νέα κατηγορία φαρμάκων σε μορφή χαπιών, οι αναστολείς της PARP, έχουν ανοίξει νέους σημαντικούς θεραπευτικούς ορίζοντες.

Τέλος, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η αποφυγή του καπνίσματος, η υγιεινή διατροφή και η άσκηση αποτελούν σημαντική ασπίδα απέναντι στον καρκίνο. Η παχυσαρκία θεωρείται, μετά το κάπνισμα ο δεύτερος παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου. Επιπλέον, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής καθώς και η εφαρμογή των προτεινόμενων εξετάσεων είναι υποχρέωση όλων μας προς τον εαυτό μας και προς αυτούς που αγαπάμε.

Η παθολόγος- ογκολόγος Δρ. Έλενα Γαλάνη.