Είναι η φωτογράφιση της Kim Kardashian στη Vogue, πολιτισμική οικειοποίηση;
- 10 ΦΕΒ 2022
Προσπαθώ να είμαι δίκαιη όσο μπορώ, γιατί από την μια, δεν θεωρώ ότι η Kim Kardashian αποτελεί το ιδανικό πρότυπο μια περσόνας που ασκεί τόση επιρροή στην κοινωνία μας, και από την άλλη, συχνά διαφωνώ με το τρόπο που επιλέγει η αμερικάνικη Vogue να παρουσιάζει τον χώρο της μόδας, μέσω του περιοδικού (που ασκεί εξίσου μεγάλη επιρροή στην κοινωνία). Όλα αυτά τα αναφέρω, γιατί σχολιάστηκε αρκετά η φωτογράφιση της Kim Kardashian για την Vogue και το τεύχος Μαρτίου και μπορώ να καταλάβω γιατί. Πρώτον, γιατί η Kim Kardashian δεν είναι μια μαύρη γυναίκα (και στη φωτογράφιση φαίνεται το δέρμα της σαν να είναι). Και δεύτερον, γιατί κάπως έχω κουραστεί να βλέπω να παίρνουν τα εύσημα από την τεράστια κουλτούρα της μαύρης κοινότητας, οι λευκοί, ευνοημένοι εκατομμυριούχοι.
Κι εγώ λευκή είμαι. Ζω στην Ελλάδα που μέχρι και σήμερα, οι μαύροι κάτοικοι της χώρας μας, δεν είναι πλήρως αποδεκτοί, οπότε δεν ξέρω στην πραγματικότητα πώς μπορεί να αισθάνεται ένας άνθρωπος που από πάντα του στερούνταν τα ανθρώπινα δικαιώματά του, λόγω του χρώματος του δέρματός του, ενώ, ταυτόχρονα, η κουλτούρα του αποτελεί βασική πηγή έμπνευσης σε διάφορους τομείς: στη μόδα, τις τέχνες, τη μουσική, τον κινηματογράφο κ.ο.κ. Σαν γυναίκα όμως, που κρίνεται και συχνά υποβιβάζεται λόγω φύλου, μπορώ, εν μέρει, να δω τι πάει στραβά εδώ. Νιώθω, λοιπόν, χωρίς να ενδίδω σε καμία περίπτωση στην “cancel culture”, που θέλει να εξαφανίσει οποιονδήποτε είναι πολιτισμικά οικειοποιημένος, ότι η φωτογράφιση της Kim Kardashian στην αμερικάνικη Vogue, είναι, κάπως, ελαττωματική.
Το σκούρο δέρμα της Kim Kardashian στο εξώφυλλο της Vogue
Το περίεργο εδώ, είναι ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Kim Kardashian κατηγορείται για cultural appropriation (πολιτισμική οικειοποίηση). Η γνωστή επιχειρηματίας, στην πρώτη της καμπάνια για το beauty brand της, KKW Beauty, είχε κατηγορηθεί (και απολογηθεί τελικά), για το έντονο Photoshop που είχε κάνει το δέρμα της, ώστε να φαίνεται αισθητά πιο σκούρο απ’ ότι είναι.
Αντίστοιχα, η αμερικάνικη έκδοση της Vogue, έχει δεχθεί επιθέσεις για τα εξώφυλλα που έχει κατά καιρούς, παρουσιάσει. Άλλοτε για την έλλειψη εκπροσώπησης όλων των μορφών και άλλοτε για την απεικόνιση των μαύρων προσώπων που έχει φιλοξενήσει στα εξώφυλλά της. Όλα, λοιπόν, λειτουργούν κάπως «συνεργατικά», αν σκεφτείς την ιστορία και των δυο αυτών ονομάτων, όσον αφορά την πολιτισμική οικειοποίηση. Η φωτογράφιση της Kim Kardashian για τη Vogue και το τεύχος Μαρτίου, έχει όλα τα «συστατικά» για να θεωρηθεί ότι «κλέβει» από την μαύρη κουλτούρα, χωρίς όμως να της δίνει τα credits που της αξίζουν.
Όλα αυτές τις σκέψεις που προέκυψαν, ειδικά αφού είδα το post του @Diet_Prada στο Instagram, με κάνουν να αναρωτιέμαι το εξής: εφόσον, στην Αμερική, αυτό τον μήνα γιορτάζεται η μαύρη κουλτούρα (aka Black History Month) και ενώ, μόλις πριν μερικές εβδομάδες απεβίωσε ένας θρύλος της μόδας και συνεργάτης της Vogue, ο αξεπέραστος Andre Leon Talley, γιατί το τεύχος δεν ήταν αφιερωμένο σε αυτόν; Δηλαδή, η κοινή λογική λέει, ότι αυτή θα ήταν μια σωστή κίνηση από πολλές απόψεις. Θα τιμούσαν έτσι, τον τεράστιο αυτόν editor και τη συμβολή του στον χώρο της μόδας και ταυτόχρονα, θα γιόρταζαν το Black History Month. It’s a win-win.
Παρ’ όλα αυτά, η διευθύντρια του περιοδικού (και του ομίλου Conde Nast), Anna Wintour, επέλεξε να γιορτάσει ένα ήδη «πολυγιορτασμένο» πρόσωπο που γνωρίζουν οι πάντες στη Γη. Φιλοξενεί, λοιπόν, την Kim Kardashian στο εξώφυλλο της Vogue, της σκουραίνει το χρώμα του δέρματός της, ενώ εμπνέεται από παλιές εικόνες μαύρων ανθρώπων με αναφορές στην Αίγυπτο, αλλά και πιο σύγχρονους δημιουργούς, όπως την Nina Simone, την Naomi Campbell και την Beyonce. Στο μυαλό μου, λοιπόν, αυτό δεν είναι ΟΚ. Το δίκαιο δεν είναι αυτό. Το δίκαιο θα ήταν το τεύχος (και πολλά ακόμη, όχι μόνο επειδή είναι το Black History Month), να περιλαμβάνουν καλλιτέχνες, φωτογράφους, δημιουργούς, σχεδιαστές και προσωπικότητες που μας εκπαιδεύουν για την ιστορία της μαύρης κουλτούρας. Για τον αντίκτυπό της στην σύγχρονη κοινωνία και σε τομείς που δεν έχουμε καν αντιληφθεί ότι έχουν επηρεαστεί απ’ αυτή. Να μας δείξουν τις αναφορές τους σε παλαιότερες φωτογραφήσεις τους από μαύρους καλλιτέχνες. Αυτό θα ήταν κάτι που θα μπορούσαν να είχαν κάνει και τώρα.
Εφόσον, οι υπεύθυνοι του περιοδικού, γνώριζαν ότι βάζοντας την Kim Kardashian στο εξώφυλλο της Vogue, θα συζητιόταν, και εφόσον η φωτογράφιση είναι ξεκάθαρα εμπνευσμένη από μαύρους δημιουργούς, ας το έλεγαν. Ας γιόρταζαν μέσω της Kim την μαύρη κουλτούρα. Ας μην ήταν το βασικό θέμα του τεύχους, πως η Kim Kardashian νιώθει ανεξάρτητη, επειδή πήρε διαζύγιο. Και πώς είναι χαρούμενη τώρα που είναι μόνη. Με κεντρικό πρόσωπο την influencer, ας γιόρταζαν (και οι δυο) την ιστορία της μαύρης κουλτούρας, εφόσον οι φωτογραφίες είναι εμπνευσμένες από αυτή. Ας ήταν τα ρούχα που φορούσε στη φωτογράφιση κατά 50-70%, μαύρων σχεδιαστών. Ας είχε κάτι, που να μας έκανε να συνδέσουμε τη φωτογράφιση με τον εορτασμό της κουλτούρας.
Τα καλά της φωτογράφισης
Ας μας έκαναν να τα δούμε, λοιπόν, όλα αυτά και θα απολαμβάναμε ακόμα περισσότερο, μια πραγματικά ωραία φωτογράφιση. Η Kim Kardashian στο εξώφυλλο της Vogue, παρουσιάζεται σε πιο μίνιμαλ backdrop, όπου «πρωταγωνιστές» είναι τα ρούχα.
Μέσα από τις φωτογραφίες της Carlijn Jacobs και το styling του Carlos Nazario θα βλέπαμε διαφορετικά τις couture δημιουργίες των Loewe (στο εξώφυλλο), Balmain, Giuseppe Zanotti, Schiaparelli, Balenciaga, Givenchy, Rick Owens, Valentino, Μaximilian Jimmy Choo, Ramona Albert, Burberry και Alaïa. Δεν θα βλέπαμε μόνο την Naomi Campbell στο πρόσωπο της Kim, στη φωτογραφία με το λευκό ensemble. Δεν θα βλέπαμε την Nina Simone, στο close-up πορτραίτο με το Schiaparelli κόσμημα.
Θα βλέπαμε τις αναφορές, την εξαιρετική μόδα, αλλά και ότι όλες οι πόρτες και διάλογοι που είχε ξεκινήσει ο αείμνηστος Andre Leon Talley, ακούστηκαν και δεν πήγαν στράφι. Δεν είμαι υπέρ της “cancel culture”, αλλά η Kim Kardashian στο εξώφυλλο της Vogue δεν βοηθάει κανέναν.
