ΠΑΙΔΙ

Πώς ο θόρυβος επηρεάζει τις γνωστικές επιδόσεις των μαθητών;

Pexels

Η ηχορύπανση κοντά σε σχολεία, επιβραδύνει σημαντικά την ανάπτυξη των κρίσιμων δεξιοτήτων μνήμης και προσοχής σε μαθητές του δημοτικού, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα. Αντίθετα, τα επίπεδα θορύβου στο σπίτι δεν φαίνεται να επηρεάζουν εξίσου αρνητικά τις γνωστικές επιδόσεις των παιδιών.

Θόρυβος: Ο δεύτερος πιο επιβλαβής περιβαλλοντικός παράγοντας για την υγεία

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας (ISGlobal) της Βαρκελώνης, με επικεφαλής τη Maria Foraster, ανέλυσαν στοιχεία για 2.680 παιδιά 7 έως 10 ετών από 38 ισπανικά σχολεία. Η εν λόγω μελέτη, είναι η πρώτη που αξιολογεί την επίδραση του θορύβου από την κυκλοφορία του δρόμου, στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών στην πάροδο του χρόνου.

Οι συμμετέχοντες στην έρευνα μαθητές, υποβλήθηκαν σε τέσσερα γνωστικά τεστ, ώστε να αξιολογηθεί η διαχρονική εξέλιξη της μνήμης και της προσοχής τους. Παράλληλα, μετρήθηκαν τα επίπεδα θορύβου, τόσο στο προαύλιο του σχολείου, όσο και μέσα στις τάξεις.

Τα παιδιά στη μελέτη, βρίσκονται σε ένα κρίσιμο στάδιο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων μνήμης και προσοχής. Γνωστικές λειτουργίες απαραίτητες για τη μάθηση. Η έρευνα διαπίστωσε ότι τα παιδιά που εκτίθενται σε περίπου τρεις φορές περισσότερη κίνηση στο δρόμο από άλλους μαθητές, είχαν 23% πιο αργή ανάπτυξη μνήμης. Το αντίστοιχο ποσοστό για την ανάπτυξη ικανότητας προσοχής, ήταν 5% πιο αργή σε διάστημα ενός έτους.

Ο θόρυβος είναι ο δεύτερος πιο επιβλαβής περιβαλλοντικός παράγοντας για την υγεία, μετά την ατμοσφαιρική ρύπανση. Για παράδειγμα, είναι ήδη γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο για  καρδιακή προσβολή και εμφάνιση διαβήτη στους ενήλικες. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η αστική ηχορύπανση εξελίσσεται σε «παγκόσμια απειλή για τη δημόσια υγεία», οδηγώντας σε 12.000 πρόωρους θανάτους ετησίως μόνο στην ΕΕ.

Ο θόρυβος στα σχολεία επηρεάζει τις γνωστικές επιδόσεις των μαθητών

Ωστόσο, η έρευνα γύρω από τον αντίκτυπο της αστικής ηχορύπανσης στα παιδιά, ήταν μέχρι τώρα περιορισμένη. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι πολλά ήταν τα σχολεία που υποφέρουν από το θόρυβο που δημιουργεί η κίνηση στον δρόμο. Μέτρα όπως η αλλαγή δρομολόγησης της κυκλοφορίας μακριά από τα σχολεία θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του αστικής ηχορύπανσης, αλλά και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

«Δεν εκτιμούμε ότι ο θόρυβος μπορεί πραγματικά να είναι τοξικός από φυσική άποψη», δήλωσε η Maria Foraster. «Πιστεύουμε ότι προσαρμοζόμαστε σε αυτόν, ωστόσο, όχι πλήρως».

Το συμπέρασμα ήταν ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο θόρυβος, τόσο βραδύτερη είναι η γνωστική ανάπτυξη των μαθητών στο πέρασμα του χρόνου. Ενδεικτικά, μία αύξηση κατά 5 ντεσιμπέλ στον θόρυβο από τον δρόμο, είχε ως συνέπεια μία κατά 11,4% βραδύτερη ανάπτυξη της εργαζόμενης μνήμης (μείωση που έφθανε το 23,5% όσον αφορά την πολύπλοκη εργαζόμενη μνήμη), καθώς και μία μείωση κατά 4,8% στην ικανότητα προσοχής, σε σχέση με τον μέσο όρο.

Γενικότερα, τα υψηλότερα επίπεδα θορύβου σχετίζονταν με χειρότερες επιδόσεις των μαθητών στα γνωστικά τεστ, ιδίως αναφορικά με την ικανότητα προσοχής, σε σχέση με τους συμμαθητές τους που πήγαιναν σε πιο ήσυχα σχολεία.

Τι μπορεί να αλλάξει

Η καθηγήτρια Iroise Dumontheil, δήλωσε: «Αυτή η προσεκτικά σχεδιασμένη μελέτη παρέχει πειστικά στοιχεία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά παιδιά στην Ευρώπη που ζουν σε μεγάλες πόλεις εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα θορύβου από την οδική κυκλοφορία, αυτή η μελέτη έχει επιπτώσεις στη δημόσια πολιτική για τη μείωση του θορύβου από την οδική κυκλοφορία κοντά στα σχολεία».

Η έρευνα ακολουθεί προηγούμενες εργασίες που έδειξαν ότι υψηλότερα επίπεδα θορύβου αεροσκαφών στο σχολείο, επηρέασαν την αναγνωστική κατανόηση και τη γνωστική ανάπτυξη. «Το γεγονός ότι ο θόρυβος της κυκλοφορίας βλάπτει την υγεία και την ευημερία δεν συζητείται αρκετά συχνά», δήλωσε ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Salford, Trevor. «Αναμφισβήτητα, η αρνητική επίδραση στις μαθησιακές λειτουργίες των παιδιών, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Οποιαδήποτε έλλειψη επιτευγμάτων είναι επιζήμια για την υγεία και την ευημερία για το υπόλοιπο της ζωής των μαθητών. Η αντιμετώπιση του θορύβου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ισότητα, επειδή τα σχολεία σε υποβιβασμένες περιοχές βρίσκονται συνήθως σε πιο θορυβώδεις τοποθεσίες».