Η Εριέττα Κούρκουλου Λάτση και 5 ακόμα (πρωτοπόροι) Έλληνες vegans θα σε πείσουν να μην ξαναφάς κρέας

Η αλήθεια είναι πως η διατροφή καθορίζει μεγάλο μέρος της ζωής μας και αντιστρόφως ανάλογα η συνειδητή επιλογή μιας διατροφής που αποκλείει κάθε προϊόν ζωικής προελεύσεως δεν είναι εύκολη υπόθεση για πολλούς από εμάς. Όμως σίγουρα είναι μια αλλαγή που επηρεάζει πολλά δεδομένα στη ζωή μας, πάντα προς το καλύτερο. Με αφορμή, λοιπόν, την Παγκόσμια Ημέρα Αυστηράς Χορτοφαγίας (World Vegan Day), το LadyLike δίνει τον λόγο σε 6 σπουδαίους και συνειδητοποιημένους χορτοφάγους από τον χώρο της εστίασης και μη που πρωτοπορούν και ταυτόχρονα δεν κάνουν καμία έκπτωση στα πιστεύω τους. Ακολουθούν πιστά εδώ και πολλά χρόνια τη διαδρομή της vegan διατροφής, χωρίς να «κόβουν δρόμο». Και πού ξέρεις; Ίσως σε πείσουν να την ακολουθήσεις και εσύ. Ή έστω να προσπαθήσεις και ας χαθεί το σήμα gps. Δεν είμαστε εδώ για να κρίνουμε, αλλά για να μάθουμε και να εμπνευστούμε.

Αντώνης Μαργαρίτης, co-founder του Cookoomela, του πρώτου vegan σουβλατζίδικου στην Ελλάδα

«Το φαγητό μας είναι τόσο νόστιμο που το τρώνε όλοι. Όσοι τρώνε μανιτάρια βέβαια», αυτά ήταν τα πρώτα λόγια του Αντώνη Μαργαρίτη, ο οποιος μαζί με τον αδερφό του, ίδρυσε το Cookoomela. Το πρώτο vegan σουβλατζίδικο που εδρεύει στα Εξάρχεια. Εκτός από vegan πίτες, μπορείς να βρεις λαχταριστά, 100% plant-based burgers, πατάτες, σάλτσες που προκαλούν σιελόρροια και ο κατάλογος συνεχώς θα εμπλουτίζεται με νέες, ευφάνταστες συνταγές – πάντα με τη βοήθεια του κόσμου.

«Τα περισσότερα πιάτα μας έχουν ως βάση τα μανιτάρια, αλλά και τον αρακά, τις φακές και τις πατάτες. Οι καλύτερες πατάτες στην Αθήνα. Άμα κάποιος είναι πατατάς, θα τρελαθεί», μου λέει στη συνέχεια και γελάει κι εγώ δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω έπειτα από την πρώτη δοκιμή μου (και σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία). Plus, η vegan μαγιονέζα-to die for.

«Είμαι vegan τα τελευταία 11 χρόνια. Το μαγαζί το άνοιξα μαζί με τον αδερφό μου ο οποιος έγινε vegan με το που ανοίξαμε. Δεν ήταν εξαρχής. Δεν ήθελε καν να ακούσει την σκέψη μου. Μετά από έναν χρόνο και αφού δοκίμασε αυτά που έφτιαχνα, συμφώνησε να ανοίξουμε από κοινού το vegan σουβλατζίδικο στα Εξάρχεια. Ταυτόχρονα βελτιώσαμε και τη γεύση. Η επαφή του με τη vegan διατροφή ξεκίνησε μέσα από παρέα.

Ένας καλός μου φίλος που μένει στο Ναύπλιο με επηρέασε πολύ. Πριν από 13-14 χρόνια είχαμε ιταλικό εστιατόριο στη Χαλκίδα και καθόμασταν μια παρέα φίλων 7-8 άτομα. Ρώτησα τον έναν τι θα φάει και μου είπε ότι δεν τρώει οτιδήποτε ζωικής προελεύσεως. Όλοι ξεκίνησαν να τον χλευάζουν. Εγώ πάλι είχα μείνει με το στόμα ανοιχτό. Του έδωσα τα συγχαρητήρια μου γιατί πίστευα ότι δεν θα μπορέσω ποτέ να κάνω κάτι τέτοιο. Εξέλαβα τα λόγια του σαν μια αφορμή ώστε να μπορέσει η ανθρωπότητα να επιβιώσει σε αρμονία με τα υπόλοιπα είδη.

Τα γαλακτοκομικά -που τους είχα λατρεία- ήταν το πρώτο πράγμα που έκοψα. 

Η μετάβασή μου στην 100% vegan διατροφή έγινε σταδιακά, σε διάστημα μισού χρόνου. Δεν ήθελα μόνο να ξεκινήσω τη διαδρομή μου στον βιγκανισμό, ήθελα και να βελτιώσω την υγεία μου. Πρώτα έκοψα το τυρί και μετά το κρέας. Παραπάνω δυσκολία είχα στο ψάρι, στο μέλι και το αυγό. 

Παρόλο που είμαι μαθηματικός, δουλεύω στη γαστρονομία και στην κουζίνα εδώ και 33 χρόνια και ως restaurant manager, δεν άντεχα πλέον να σερβίρω κομμάτια από κάποιο ζώο.

Με τον αδερφό μου πάμε πακέτο μαζί όλη μας τη ζωή. Δουλεύουμε από μικρά παιδιά στις οικογενειακές επιχειρήσεις στη Χαλκίδα, κάποια στιγμή στη Νέα Υόρκη και τώρα Εξάρχεια. 

Γενικά δεν αντιμετωπίσαμε δυσκολίες στο να πετύχουμε μια ωραία γεύση. Ο αδερφός μου είναι τόσο καλός που του έδωσα έτοιμες συνταγές και αυτός τις έκανε πολύ καλύτερες. Πλέον, έχει τις δικές του συνταγές που ούτε καν γνωρίζω.

Ο κόσμος αγκάλιασε το μαγαζί από την πρώτη κιόλας βδομάδα. Καταφέραμε να αλλάξουμε κάποια δεδομένα του vegan street food. Οι επιλογές που είχες ήταν πολύ λίγες και περιοριστικές.

Πλέον δεν πιστεύω πως μπορούμε να ανατρέψουμε την κατάσταση ώστε να επιβιώσει το ανθρώπινο είδος. Είμαι 12 χρόνια vegan και δεν τρέφω ψευδαισθήσεις και ελπίδες. Καλό είναι ο καθένας για την υγεία του να επιλέξει τη vegan διατροφή».

Αν έχει μείνει έστω και μια ελπίδα, αυτή είναι ξεκάθαρα για τα ζώα.

Εγώ θέλω να αφοσιώσω την υπόλοιπη ζωή μου στο να σώζω τα ζωάκια. Έχω και 7 γατάκια, οπότε καταλαβαίνεις.»

Ο Παναγιώτης Μαγουλάς άνοιξε το πρώτο νegan «κρεοπωλείο», ο βέγκαν #269

«Ήταν 6 Ιουνίου του 2018. Τότε ήταν που έγινα vegan. Είδα μια ομιλία, το 101 λόγοι να γίνεις vegan του James Wildman και μου φάνηκαν πάρα πολύ λογικά αυτά που έλεγε και το πόσο είναι λάθος να τρώμε κάποιες τροφές. Όπως για το μητρικό γάλα ενός τεράστιου ζώου που το δίνουμε σε μωρά.

Μέσα σε ένα βράδυ είπα ότι θα σταματήσω τα ζωικά προϊόντα.

Τον Σεπτέμβρη είδα τυχαία ότι ανοίγει η πρώτη vegan σχολή μαγειρικής και άρπαξα την ευκαιρία. Τελικά αντιλήφθηκα ότι μου αρέσει η μαγειρική, να μαγειρεύω για ανθρώπους.

Το να γίνω vegan δεν ήταν δύσκολο. Όπως δεν θα ήθελα να φάω ένα σκυλί, έτσι δεν θα ήθελα να φάω και ένα γουρούνι, μια αγελάδα ή μια κότα. Το μόνο δύσκολο ήταν ότι δεν υπήρχαν και πολλές επιλογές και εναλλακτικές τότε.

Το Vegan Reality προέκυψε μέσα στον κορονοϊό, όπου έχασα τη δουλειά μου σαν μάγειρας. Δεν ήξερα τι ακριβώς θα κάνω και πώς θα προχωρήσω. Επειδή εγώ ντρεπόμουν, ένας φίλος μου μού έφτιαξε τη σελίδα και μου την έδωσε. Στην αρχή ξεκίνησα να ανεβάζω quotes για τον βιγκανισμό και συνέχισα με συνταγές. Ο στόχος μου ήταν να δει ο κόσμος ότι μπορείς να φας νόστιμο φαγητό, χωρίς να είναι ζωικής προέλευσης.

Το vegan «κρεοπωλείο» προέκυψε και αυτό μέσα στον κορονοϊό. Είχαμε φτάσει πλέον 2021, στη δεύτερη καραντίνα.

Σκεφτόμουν ένα μαγαζί που θα πουλάει υποκατάστατα κρέατος, αλλά δεν θα είναι και εστιατόριο, γιατί τότε έκλειναν τα εστιατόρια. Σκέφτηκα ότι είναι μια πάρα πολύ καλή ιδέα, διότι δεν έχει ο κόσμος το χρόνο ή τη γνώση να φτιάχνει για παράδειγμα ένα υγιεινό μπιφτέκι στο σπίτι του.

Στον βέγκαν #269, μπορείς να βρεις τα πάντα. Από μπιφτέκια μέχρι κεφτεδάκια, σουβλάκια, φιλέτο κοτόπουλο, γύρο, αλλαντικά, τυριά, τα πάντα. Έχω ξεκινήσει με πέντε κωδικούς, οι οποίοι είναι όλοι από όσπρια, αλλά θα το εξελίξω.

Στο Dragons’ Den πήγα όταν ήμουν 24. Πήρα μέρος με το σκεπτικό ότι δεν έχω να χάσω κάτι. Το χειρότερο που μπορούσε να γίνει είναι να μην τους αρέσει η ιδέα μου. Τελικά κέρδισα τους επενδυτές και σε λίγο καιρό ξεκίνησα τη δική μου επιχείρηση. Αλλά και αυτό να μην συνέβαινε, θα έπαιρνα ένα feedback για το αν αξίζει ως όχι. Άλλαξε η ζωή μου από τη μια στιγμή στην άλλη. Ήταν η πρώτη επιχειρηματική μου ιδέα και τα κατάφερα. Λίγοι είναι αυτοί που το πετυχαίνουν. Το όνομα Ο βέγκαν 269 έχει προκύψει από δυο λόγους. Ο βέγκαν συμβολίζει εμένα.

Το #269 αναφέρεται στην πρώτη καταγεγραμμένη αγελάδα που σώθηκε στο Ισραήλ από ακτιβιστές. Είναι σημαδιακό νούμερο για πολλούς χορτοφάγους. Το ξέρουν και όλοι οι vegan.

Πιστεύω ότι η vegan διατροφή μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Άμα έχεις την ενσυναίσθηση για ένα ζώο, τότε έχεις απίστευτη ενσυναίσθηση για τα πάντα -και για όλους τους ανθρώπους. Η κακοποίηση ζώων και παιδιών δεν γίνεται από χορτοφάγους. Έχουν ήδη την ενσυναίσθηση να μην κακοποιούν όσους δεν έχουν τη δύναμη.

Ο βιγκανισμός σε μαθαίνει να έχεις ενσυναίσθηση, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει πως είσαι ο τέλειος άνθρωπος. Όλοι κάνουμε λάθη.

Εννοείται δεν θεωρώ τον εαυτό μου ανώτερο από κάποιον που τρώει κρέας. Απλά προσπαθώ να είμαι καλύτερος άνθρωπος μέρα με τη μέρα.

Αν είχα μόνο ένα επιχείρημα για να πείσω κάποιον να γίνει vegan αυτό θα ήταν να δει την αγελάδα και το γουρούνι, όπως τα σκυλιά και τις γάτες που σφάζονται στην Κίνα. Όλα τα ζώα έχουν παρόμοια συναισθήματα. Ας μην εθελοτυφλούμε. Φυσικά, δεν χρειάζεται να λειτουργεί κάποιος με τις ταμπέλες “vegan” και “vegetarian”. Το σημαντικότερο είναι να προσπαθείς. Να μειώσεις τις ποσότητες ζωικών προϊόντων που καταναλώνεις».

Ο Μιχάλης Σεβαστέρης «Είναι (Ακόμα) Βίγκαν» και κάνει τη ζωή του παράσταση

«Είμαι vegan από τα 18 μου. Τώρα είμαι 29 ετών. Κλείνω τα 11 χρόνια. Έγινα vegan όταν υιοθέτησα δύο γάτες. Τότε σκέφτηκα ότι δεν μου βγάζει πολύ νόημα να αγαπάμε ένα ζώο, αλλά να τρώμε κάποιο άλλο. Από πάντα το σκεφτόμουν αυτό. Από μικρός δεν μου φαινόταν λογικό, αλλά όταν υιοθέτησα τις γάτες μου, επανήλθε στην επιφάνεια του μυαλού μου και το έκανα πράξη. Έγινα vegan.

Στην αρχή δυσκολεύτηκα να γίνω vegan. Την πρώτη φορά απέτυχα.

Στην παράσταση “Είμαι (Ακόμα) Βίγκαν” μιλάω για τον βιγκανισμό και για προσωπικά θέματα, σχέσεις, οικογένεια, near death experiences. Τα πιο πολλά vegan αστεία που κάνω είναι εμπνευσμένα από τη ζωή μου και τις δικές μου εμπειρίες. Σχολιάζω, επίσης, δίαφορα πράγματα πάνω στον βιγκανισμό. Δεν ξέρω αν γίνει κάποιος vegan μέσα από το “Είμαι (Ακόμα) Βίγκαν”, αλλά άτομα που σκέφτονται να γίνουν, μου έχουν στείλει μήνυμα.

Μια φορά, μετά την παράσταση κάποιος μου είχε πει ότι «δουλεύω» τους vegan. Δεν πίστευε ότι είμαι και εγώ. Σε κάποια φάση κατάλαβε ότι είμαι όντως και είδα τον έρωτα να φεύγει από τα μάτια του.

Πριν την ενασχόλησή μου με τη stand-up σκηνή, έπαιζα poker επαγγελματικά. Είχα έναν τραυματισμό στα 18 και δεν μπορούσα να βγω από το σπίτι. Έψαχνα τρόπους να βγάζω τα έξοδά μου, online. Ψάχτηκα και υπήρχε υπεύθυνος τρόπος να το κάνεις. Δεν είμαι πολύ σίγουρος πώς άφησα το επαγγελματικό poker για τη stand-up κωμωδία. Απλά θυμάμαι ότι μου άρεσε πολύ από πάντα. Ήταν και ένας χωρισμός που είχα. Καθόμουν και έγραφα αστεία μήπως και γυρνούσε πίσω. 

Δύο άτομα σε κάθε παράστασή μου, θα είναι vegan. Όλοι οι ύπουλοι είναι κρεατοφάγοι και vegetarians.

Αν είχα ένα μόνο επιχείρημα για να πείσω κάποιον να γίνει vegan, αυτό θα ήταν για να αποφύγουν τον άβολο συγγενή. Όλοι έχουμε κάποιον συγγεννή που μας παίρνει τηλέφωνο και λέμε “όχι πάλι αυτός” ή τον συναντάμε στο οικογενειακό τραπέζι τα Χριστούγεννα. Του λες απλά “Είμαι vegan” και ξεμπερδεύεις.

Είμαι vegan 11 χρόνια έχω δει μεγάλη εξέλιξη στην Ελλάδα. Παλαιότερα έβλεπες την προκατάληψη. Τώρα οι περισσότεροι το αποδέχονται, είναι πιο καλοπροαίρετοι».

H Εριέττα Κούρκουλου Λάτση και η Κελλίνα Δημητριάδη κρύβονται πίσω από το success story του πρώτου vegan φούρνου στην Ελλάδα

«Η ιδέα του Holy Llama δεν ήταν δική μου. Είχα πάντα τρέλα με τους φούρνους και στις διακοπές μας με τον Βύρωνα, τον σύζυγό μου, ψάχναμε όλους τους φούρνους για να βρούμε το τέλειο κουλούρι. Του έλεγα συχνά ότι ενώ αισθανόμουν γεμάτη από την ζωή μου, από τότε που έκλεισε η Lovink Fashion, μου έλειπε η επιχειρηματική δημιουργικότητα. Μια μέρα, στις πολύ αρχές της εγκυμοσύνης μου και μόλις λίγες ημέρες πριν από τα γενέθλιά μου, με πήγε μια βόλτα στον Υμηττό και σταματήσαμε έξω από ένα μαγαζάκι όπου παρατήρησα ότι ήταν μαζεμένοι και όλοι μας οι φίλοι. “Αυτό είναι το δώρο σου”, μου ανακοίνωσε και «από εδώ η συνέταιρός σου, η Κελλίνα”. Το υπόλοιπο είναι μεγάλη ιστορία, όμως δύο χρόνια μετά και ύστερα από πολλή δουλειά και διαρκείς βελτιώσεις, βρεθήκαμε εδώ που είμαστε σήμερα.

Ο βιγκανισμός στην δική μου περίπτωση ήρθε σταδιακά. Ποτέ δεν ένιωθα άνετα με την ιδέα της κατανάλωσης του κρέατος. Όμως, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι που αγαπούν τα ζώα, συνέχισα να εθελοτυφλώ για τα πρώτα 20 χρόνια της ζωής μου.

Τα μάτια μού τα άνοιξε μια αγελάδα με την οποία συναντήθηκα τυχαία ένα καλοκαιρινό απόγευμα στο νησί της Μυκόνου.

Η επαφή μου μαζί της ήταν αυτή που μου άλλαξε την ζωή για πάντα. Τολμώντας να δει κανείς την αλήθεια πίσω από το «συστατικό» που βρίσκεται στο πιάτο ή την κουζίνα του, αντιλαμβάνεται το μέγεθος της εκμετάλλευσης, του βασανισμού και του πόνου που προκαλούμε σε τρισεκατομμύρια συναισθανόμενα όντα κάθε χρόνο.

Ύστερα από μια τέτοια συνειδητοποίηση, ο βιγκανισμός γίνεται μια αυτονόητη επιλογή η οποία δεν είναι ούτε δύσκολη, ούτε εύκολη – είναι απλά μέρος της καθημερινότητας ενός ανθρώπου που έχει επιλέξει να ευθυγραμμίσει τις πράξεις του με τις αξίες που είχε πάντα.

Θα συμβούλευα την μαμά που θέλει να μεγαλώσει το παιδί της με βάση τη vegan διατροφή, να κλείσει τα αυτιά της και να ακολουθήσει αυτό που λέει η καρδιά της.

Η vegan διατροφή είναι πλέον αναγνωρισμένη από όλους τους διεθνείς οργανισμούς υγείας ως κατάλληλη και επαρκής για κάθε στάδιο της ζωής ενός ανθρώπου.

Πολλοί Έλληνες παιδίατροι δεν είναι εξοικειωμένοι με την συγκεκριμένη διατροφή και την φοβούνται. Καλό είναι να θυμόμαστε ότι οι παιδίατροι δεν είναι διατροφολόγοι και εάν έχουμε άγχος να στραφούμε σε κάποιον ειδικό όπως είναι το Εργαστήρι Συνειδητής Διατροφής. Εάν αυτό δεν αρκεί και θελήσει η μαμά την υποστήριξη ενός παιδίατρου, ο κύριος Μάνος Δηλανάς ειδικεύεται στα vegan παιδάκια. Τέλος, έχουμε δημιουργήσει πια μια μικρή ομαδούλα στο Instagram, την Vegan Kids Greece όπου έχουν την δυνατότητα vegan μαμάδες, ή και μαμάδες που σκέφτονται να κάνουν αυτή την μετάβαση να συνομιλήσουν μεταξύ τους και να ανταλλάξουν πληροφορίες και γνώσεις.

Ο βιγκανισμός δεν καθορίζει το ποιόν ενός ανθρώπου.

Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που είναι καλοί και συνεχίζουν να τρώνε κρέας, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι που πλέον είναι vegan. Το σύστημα έχει φροντίσει έτσι ώστε να είναι πολύ δύσκολο για έναν άνθρωπο να αλλάξει διατροφικές συνήθειες, ακόμη και αν αγαπάει πραγματικά τα ζώα. Αυτό που πιστεύω όμως για τους vegan είναι ότι δεν φοβούνται να απομακρυνθούν από το κοπάδι και να υπερασπιστούν αυτό που γνωρίζουν ότι είναι σωστό, ακόμη και εάν δέχονται διαρκώς κριτική και συχνά περιθωριοποιούνται από τους γνωστούς και την οικογένειά τους. Οι άνθρωποι αυτοί είναι θαρραλέοι και πιστεύουν στην δύναμή τους να αλλάξουν τον κόσμο.

Χαίρομαι πραγματικά που ολοένα αυξανόμαστε και που πλέον υπάρχουν πολλοί άνθρωποι και ειδικά νέοι γονείς που ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για έναν τρόπο ζωής που έχει σκοπό να ελαχιστοποιήσει τον πόνο που προκαλεί το ατομικό μας αποτύπωμα στα ζώα, τους συνανθρώπους και τον πλανήτη μας.

Αν κάποιος θέλει να γίνει vegan, θα τον συμβούλευα να πάρει τον χρόνο του και να μην το κάνει τεράστιο στο κεφάλι του. Στην Ελλάδα υπάρχουν παντού vegan επιλογές γιατί και η κουζίνα μας στηρίζεται πολύ στα όσπρια, τα λαχανικά και τα ζυμαρικά. Υπάρχουν επίσης εκατοντάδες εύκολες συνταγές στο διαδίκτυο με τις οποίες μπορεί κανείς να πειραματιστεί. Ο βιγκανισμός εδραιώνεται ένα γεύμα την φορά και αποτελεί μια συνήθεια που σύντομα δεν θα χρειάζεται καμία προσπάθεια.

Δεν χρειάζεται πλέον να προκαλούμε τον θάνατο ενός πλάσματος που θέλει όπως και εμείς, απλά να ζήσει.

Η Ελλάδα λόγω των παραδοσιακών της πιάτων είναι ο παράδεισος της vegan διατροφής. Ο Πυθαγόρας ήταν από τους πρώτους που ασπάστηκαν την χορτοφαγία και η νηστεία της εκκλησίας μας πλησιάζει αρκετά τις διατροφικές προδιαγραφές του βιγκανισμού (αν εξαιρέσουμε τον ταραμά και τα μαλάκια). Μπορεί να αργήσαμε να υιοθετήσουμε την λέξη Vegan, αλλά στην ουσία του ο βιγκανισμός υπάρχει στην κουλτούρα μας εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Η Κρύστα Παραμύθη «τρέχει» το vegan blog της και είναι co-founder του Vegan Life Festival, το πρώτο φεστιβάλ διατροφής vegan

«Το πρώτο ερέθισμα ήταν μία συζήτηση με έναν φίλο για τα δικαιώματα των ζώων όταν ήμουν 16. Ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με αυτή τη θεωρία. Ακολούθησε ένα αφιέρωμα για τις χορτοφαγικές διατροφές ενός περιοδικού που διάβαζα τότε και το επόμενο βήμα ήταν να παρακολουθήσω όλα τα ντοκιμαντέρ και να διαβάσω όποιο άρθρο και βιβλίο κυκλοφορούσε τότε.

Ταυτίστηκα με τον πόνο και τον τρόμο που βιώνουν τα ζώα και κατάλαβα πως δεν μπορώ να συνεχίσω να τα τρώω και να τα χρησιμοποιώ για τις δικές μου ανάγκες.

Η μετάβαση ήταν δύσκολη στην αρχή γιατί ήμουν μόνο 16 σε έναν πολύ εχθρικό προς τον vegan, κόσμο. Όλοι με τρομοκρατούσαν πως θα αρρωστήσω χωρίς να τρώω ζώα. Μου πήρε 4 χρόνια και μετά από πολύ διάβασμα ήμουν σίγουρη πως μπορώ να καλύψω όλες μου τις διατροφικές ανάγκες και μπορούσα να απαντήσω σε όποιο επιχείρημα κατά του vegan τρόπου ζωής. Τώρα είναι αρκετά πιο εύκολα τα πράγματα γιατί όλοι είναι εξοικειωμένοι με την έννοια του βιγκανισμού και υπάρχουν επαγγελματίες υγείας που στηρίζουν τη vegan διατροφή.

Το Vegan Life Festival ξεκίνησε το 2015 ήταν μια εποχή που δικτυωνόμασταν στα Fb groups. Εκεί η Έλλη, που έπειτα έγινε φίλη και συνεργάτιδα, άνοιξε ένα θέμα σχετικά με την έλλειψη ενός vegan φεστιβάλ στην Ελλάδα. Από εκείνη τη συζήτηση δημιουργήθηκε μία ομάδα 6 ατόμων που οι μισοί δεν γνωριζόμασταν καν μεταξύ μας, αλλά είχαμε κοινό όραμα τη δημιουργία ενός φεστιβάλ.

Ο στόχος μας από τότε είναι να φέρνουμε σε επαφή όλους τους ανθρώπους με τον vegan τρόπο ζωής μέσα από μία μεγάλη έκθεση vegan προϊόντων και υπηρεσιών, μέσω της εκπαίδευσης και της συζήτησης που γίνεται στα πλαίσια των ομιλιών και των εργαστηρίων και ταυτόχρονα να δημιουργούμε έναν χώρο κοινωνικοποίησης και κοινωνικής δράσης.

Η προσέλευση του κόσμου αυξάνεται διαρκώς και σίγουρα μπορούμε να πούμε πως το φεστιβάλ έχει συμβάλει στην εξοικείωση του κοινού με τον vegan τρόπο ζωής.

Πριν το veganlife.gr στο οποίο εργάζομαι εθελοντικά, δραστηριοποιούμουν στο τομέα της διοργάνωσης εκδηλώσεων και εργαζόμουν ως ζαχαροπλάστρια σε vegan εστιατόρια. Τα δύο τελευταία χρόνια εργάζομαι full time για το blog μου veganhome.gr. Είναι σημαντικό για εμένα να μπορώ να μοιράζομαι τη δημιουργική μου σκέψη με τρόπο που να βοηθά τον κόσμο να αλλάξει συνήθειες σε έναν τρόπο ζωής πιο φιλικό προς τα ζώα.

Το όνειρό μου είναι να ανοίξω ένα vegan εστιατόριο.

Η Ελλάδα είναι αρκετά πίσω συγκριτικά με άλλες χώρες. Ωστόσο, γίνονται σημαντικά βήματα και φαίνεται πως ο κόσμος εξοικειώνεται και κάνει βήματα προς την αποδοχή και τη συμπερίληψη. Αυτή είναι η πιο εύκολη εποχή γιατί πλέον σε πολλά εστιατόρια υπάρχουν vegan επιλογές ακόμα και στην επαρχία και στα σούπερ μάρκετ υπάρχει μεγάλη ποικιλία vegan προϊόντων. Γίνονται βήματα.

Όποιος θέλει να γίνει vegan, ας μπει στη θέση μίας αγελάδας.

Να σκεφτεί πώς θα ήταν να ζει σε μία φάρμα όπου θα την άφηναν έγκυο χωρίς τη θέλησή της και έπειτα θα της έπαιρναν το μωρό και θα της πίεζαν το στήθος για να της πάρουν το γάλα. Και αυτό θα συνέβαινε κατ’ επανάληψη για όλη της τη ζωή μέχρι να μην είναι πια χρήσιμη για να καταλήξει στο σφαγείο».

O Γρηγόρης Μποργάκος βρίσκεται πίσω από την πρώτη vegan startup με παγωτά στην Ελλάδα

«Πριν 7 χρόνια άφησα την δουλειά μου στο Λουξεμβούργο στο private banking και ταξίδεψα αρκετά. Γνωρίζοντας άλλα άτομα από το εξωτερικό που ήταν vegetarian ή vegan και συζητώντας μαζί τους συνηδητοποίησα ότι την βία και την εκμετάλευση που έμμεσα οι διατροφικές μου επιλογές υποστήριζαν. Μια μέρα δεν επέλεξα ζωικές τροφές και γαλακτοκομικά, μετά και την επόμενη μέρα και την μεθεπόμενη.

Ουσιαστικά ήταν μονόδρομος και δεν ήταν δύσκολο να γίνω vegan. Έπρεπε να μείνω πιστός στις απόψεις μου.

Πραγματοποιώντας πειράματα σε συνταγές vegan παγωτού, ενθουσιάστηκα από το αποτέλεσμα μετά από 100άδες πειραματισμούς και την βοήθεια ice cream chefs με τους οποίους συνεργάστηκα. Η επιτυχία των παγωτών plan(e)t είναι ότι δεν ζητάμε από τον κόσμο να θυσιάσει τίποτα από την απόλαυση που προσφέρουν τα καλύτερα παγωτά της αγοράς, μιας και τα παγωτά μας είναι πανομοιότυπης υφής, γεύσης και εμπειρίας με τα κλασικά παγωτά.

Είμαστε παγκοσμίως το πρώτο plant-based και carbon negative παγωτό. Έχουμε αρνητικό αποτύπωμα άνθρακα και ένα από τα πιο οικολογικά παγωτά παγκοσμίως.

Η δυσκολία είναι μεγάλη στο να πετύχουμε μια γεύση παγωτού. Κάθε νέα γεύση υπάρχουν από πίσω 100άδες ώρες δουλειάς, έρευνας και 10άδες πειραματισμοί. Ένας από τους μεγαλύτερους περιορισμούς είναι ότι οι πρώτες ύλες παγωτού κατά βάση περιέχουν κάτι σε γαλακτοκομικό. Αποστολή των παγωτών plan(e)t είναι να προσφέρουμε ένα λιθαράκι ώστε όλο και περισσότερος κόσμος να γίνει όσο πιο vegan θέλει και μπορεί.

Απώτερος σκοπός είναι να καταφέρουμε να αντικαταστήσουμε τα γαλακτοκομικά παγωτά. Αυτό φυσικά δεν θα το καταφέρουμε μόνοι μας, άλλα όταν όλο και περισσότερες μεγάλες εταιρείες παγωτού ακολουθήσουν τα βήματα μας τότε θα επιτευχθεί ο στόχος. Όταν δεν θα χρειάζεται η απόλαυση ενός καλού παγωτού να είναι έμμεση υποστήριξη μιας βιομηχανίας βίας και εκμετάλλευσης τότε θα έχουμε πετύχει.

Το 2024 θα κάνουμε τα πρώτα βήματα μας στο εξωτερικό.

Έχω τελειώσει οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων στην ΑΣΟΕΕ και μετά έκανα χρηματοκοινομικές σπουδές στο Λονδίνο (London School of Economics). Στην συνέχεια εργάστηκα στα τραπεζικά στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και στο private banking στο Λουξεμβούργο. Βέβαια, το πέρασμα μου από το Λονδίνο με εισήγαγε στο κόσμο των startups και στην συνέχεια εργάστηκα σε πολύ ταχαία αναπτυσσόμενες εταιρείες, επομένως το 2021 αποφάσισα να παντρέψω το πάθος μου για startups και τον vegan τρόπο ζωής και δημιούργησα την πρώτη vegan startup στην Ελλάδα.

Θα έλεγα σε κάποιον που θέλει να γίνει vegan ότι δεν χρειάζεται να γίνει vegan, αλλά για αρχή να μειώσει όσο μπορεί της ζωικές και επιβλαβείς για το περιβάλλον επιλογές. Μια συνήθεια είναι.

Υπάρχουν πολλές επιλογές για απολαυστικά vegan γεύματα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι επιλέγοντας να δώσουμε τα χρήματα μας σε μια εταιρεία, είναι σαν μια ψήφος για τον κόσμο που θέλουμε να ζήσουμε.

Στην Ελλάδα, σε πολλά πράγματα δυστυχώς είμαστε πιο πίσω. Ωστόσο όσον αφορά το κέντρο της Αθήνας είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο υπάρχουν πολλές επιλογές και κάθε χρόνο όλο και περισσότερες. Ακόμη για παράδειγμα το Vegan Life Festival το οποίο γίνεται κάθε χρόνο στην Αθήνα έχει προσέλευση πάνω από 40,000 άτομα, μεγαλύτερη από όλες τις άλλες ευρωπαικές πρωτεύουσες. Η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση στην επαρχία είναι πιο δραματική.»