Paco Rabanne: Η αινιγματική περσόνα της μόδας, ένας master της καινοτομίας
- 3 ΦΕΒ 2023
Από τη στιγμή που ένας σχεδιαστής, καταφέρνει να υπερβεί όλα όσα έρχονται πακέτο με το “live fast die young” μοτίβο ζωής του «καταραμένου» διάσημου designer, σημαίνει ότι κάτι έχει κάνει καλά. Έχουμε δει, τόσους καλλιτέχνες στην ιστορία της μόδας, να «φεύγουν» νωρίς, γιατί, πολύ απλά, υπάρχει ένα μεγάλο φορτίο που κουβαλάνε τα περισσότερα δημιουργικά μυαλά.
Όταν έχεις την τύχη να μπορείς να ανοίγεις το μυαλό σου, τόσο σε δημιουργικό επίπεδο, όσο και σε φιλοσοφικό, είναι εύκολο να χαθείς σε όλη αυτή τη δίνη της δημιουργικότητας, να νιώσεις θλίψη γνωρίζοντας τι δεν μπορείς να κατακτήσεις ή ό,τι ο κόσμος δεν είναι έτοιμος, να σε καταλάβει. Έχουμε δει πολλές τέτοιες περιπτώσεις σχεδιαστών, από τον Halston, τον τεράστιο Alexander McQueen μέχρι και πιο νέους designers, όπως την L’Wren Scott (σχεδιάστρια και μοντέλο), που έβαλαν τέλος στη ζωή τους για όλους αυτούς τους λόγους. Ο Paco Rabanne, δεν ήταν από αυτούς τους creatives.
Αν και θα μπορούσε να είναι, γιατί, κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Paco Rabanne είχε κάνει αρκετές, «ενδιαφέρουσες» δηλώσεις, αλλά όλα αυτά, ίσως τελικά, να τον βοήθησαν να επιβιώσει σε αυτόν τον τόσο σκληρό χώρο της μόδας. Κατάφερε να επιβεβαιώσει την παρθενογένεση στην τέχνη, να αφήσει το στίγμα του και να ζήσει 88 γεμάτα χρόνια.
Η ζωή του Paco Rabanne, είχε πολλά πάνω-κάτω, αλλά αυτό δεν τον σταμάτησε ποτέ από το να διδάξει στα νέα παιδιά, πως ακόμα και αν δεν έχεις ένα χιλιοστό υφάσματος στη διάθεσή σου, μπορείς να φτιάξεις ένα ρούχο. Ή στην περίπτωσή του, ολόκληρες συλλογές. Ο αυτοδίδακτος Paco Rabanne, δίδαξε σε όλους τους couturiers της εποχής του, ότι ακόμα και με ένα σφυρί και «σίδερα», μπορείς να καινοτομήσεις και να φτιάξεις υψηλής ραπτικής ρούχα. Ρούχα που άλλαξαν την εικόνα που είχε ο κόσμος τότε για τη μόδα και τη γυναίκα και που αποτελούν, κάτι σαν έργα τέχνης, μέχρι και σήμερα. Αρκεί, να ανοίξεις το μυαλό σου.
Paco Rabanne: Τα πρώτα βήματα
O Paco Rabanne, λοιπόν, ήταν μια από τις πιο αινιγματικές προσωπικότητες στον χώρο της μόδας. Είχε περάσει από διάφορες ιδιότητες, στην καριέρα του (έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τα αρώματά του), αλλά ήταν ένας από τους δημιουργούς που μας πρωτοσύστησε την avant-garde μόδα, με θράσος και τόλμη.
Γεννήθηκε, λοιπόν, το 1934, λίγο πιο έξω από την Ισπανία, κοντά στη γενέτειρα του Cristóbal Balenciaga, για τον οποίο δούλευε η μητέρα του, σαν μοδίστρα. Σαν πολεμικός μετανάστης, έφυγε από την Ισπανία σε μικρή ηλικία και μεγάλωσε στη Γαλλία. Στα 17 του, ξεκίνησε τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική στο École Nationale des Beaux Arts στο Παρίσι. Εκείνη την εποχή, ξεκίνησε να σχεδιάζει και κοσμήματα. «Οι περισσότεροι σχεδιαστές μού έκλειναν την πόρτα», είχε σχολιάσει κάποτε. Παρ’ όλα αυτά, κατάφερε να μπει στον χώρο αυτό, σχεδιάζοντας, αρχικά, κοσμήματα, για μεγάλους σχεδιαστές.
Από την Elsa Schiaparelli, τον Cristóbal Balenciaga, μέχρι και τον Hubert de Givenchy. Η ενασχόλησή του με το κόσμημα έπαιξε τεράστιο ρόλο στο πώς χειρίστηκε το ένδυμα, αργότερα. Αλλά ήταν και η γλυπτική-κηπουρική που τον βοήθησε να δει όλες τις πλευρές τις δημιουργικότητάς του, να ανθίζουν. Το 1963 μάλιστα, κέρδισε βραβείο στην Biennale του Παρισιού, για τη δουλειά του. Όταν τέλειωσε με τις σπουδές του, άρχισε να μπαίνει στον χώρο της μόδας και πιο ενεργά, σχεδιάζοντας αξεσουάρ για τη Nina Ricci, ενώ συνέχισε τη συνεργασία του με τον Balenciaga.
O Paco Rabanne το 1966, στη δημιουργία της πρώτης του συλλογής / Keystone/Getty Images/Ideal Images
Λίγα χρόνια μετά, ο Paco Rabanne αποφάσισε να ασχοληθεί με το ένδυμα αποκλειστικά, με αποτέλεσμα, τον Φεβρουάριο του 1966 να παρουσιάσει την πρώτη του συλλογή, με όνομα “Manifeste”. Το show, είχε μουσική (που δεν είχαν ως τότε) και η συλλογή ήταν το κάτι άλλο. Αντιμετώπισε τη μόδα με τέτοιο τρόπο που κανείς δεν είχε κάνει, ως τότε.
H Spring/Summer συλλογή Paco Rabanne για το 1967 / @2023 Michel Lipchitz/AP Images
Ήταν αρκετά artistic και χρησιμοποιούσε αντισυμβατικά υλικά, όπως τις παγιέτες και το Rhodoid (ένα σκληρό υλικό τύπου βακελίτης που θυμίζει μέταλλο). Σχεδίασε 12 φορέματα τα οποία, φυσικά, δεν μπορούσαν να φορεθούν εύκολα. Αλλά ήταν αυτό το Space-Age και φουτουριστικό ύφος των φορεμάτων του που τα έκαναν τόσο πετυχημένα. Ήταν κάτι που ο κόσμος δεν είχε ξαναδεί ως τότε. Η επιθυμία του να μιλήσει για το μέλλον και το άγνωστο, τότε, διάστημα τον οδήγησε στο να δημιουργήσει τα πιο campy φορέματα.
H Spring/Summer συλλογή για το 1969 / @2023 ΑP Photo
Υπήρχε μια ειρωνεία στα σχέδιά του, αλλά και μια πραγματική λαχτάρα να μάθει τι εστί διάστημα, που τα έκαναν τελικά, τόσο ιδιότυπα.
Για να κατασκευάσει τα ρούχα, χρησιμοποιούσε εργαλεία που βρίσκει κανείς σε χρωματοπωλείο, από σύρμα και σφυριά, πράγμα ανύκουστο για τους σχεδιαστές της εποχής. Παρ’ όλα αυτά, τα- κυριολεκτικά- μεταλλικά μίνι φορέματά του, είχαν επιτυχία. Τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς, παρουσίασε τη δεύτερη συλλογή, η οποία ήταν βασισμένη στην ίδια λογική με την πρώτη. Αυτό ήταν. Ο Paco Rabanne είχε βρει το niche του.
Η Fall συλλογή του για το 1968 / @2023 Spartaco Bodini/Ap Images
Ο κινηματογράφος και τα αρώματα
Αφού τα μεταλλικά μίνι φορέματα του Paco Rabanne είχαν πια, κάνει τον γύρο του κόσμου, ο σχεδιαστής αποφάσισε να δοκιμάσει το ταλέντο του στον κινηματογράφο. Εξάλλου, δεν υπήρχε καταλληλότερος άνθρωπος από τον Rabanne, να φτιάξει κοστούμια, που μπορούσαν να έχουν ακόμα και το πιο ανορθόδοξο σχέδιο. Έτσι, άρχισε να σχεδιάζει κομμάτια για τις ταινίες αναγνωρισμένων auteurs, όπως του Jean-Luc Godard, ενώ, το 1967, «κλείνει» μια από τις σημαντικότερες (και πιο αναγνωρισμένες) δουλειές της ζωής του: την Barbarella.
Keystone/Getty Images/Ιdeal Images
Ο Paco Rabanne έντυσε την Jane Fonda στο γνωστό φιλμ του 60, πράγμα που το επέφερε ακόμη περισσότερη αναγνωρισιμότητα, κάνοντάς τον μάλιστα τον αγαπημένο σχεδιαστή των celebrities. Δεν χρειάστηκε πολύ μέχρι να αρχίσει να ντύνει την αφρόκρεμα της showbiz, από την Peggy Guggenheim, μέχρι και την Brigitte Bardot, που φόρεσε ένα από τα φημισμένα μεταλλικά φορέματά του, στο βιντεοκλίπ της, “Contact”, το 1968.
Πέρασε τουλάχιστον, μια δεκαετία μέχρι να αρχίσει να σχεδιάζει ανδρικά ρούχα (η πρώτη του συλλογή ήταν το 1976), ενώ συνέχισε να διαπρέπει στην υψηλή ραπτική, μέχρι και το τέλη του 90. Τότε μάλιστα, κέρδισε και το αναγνωρισμένο βραβείο Dé d’or για τη Spring/Summer 1990 συλλογή του.
H Fall/Winter συλλογή για το 1969 / @2023 AP Photo
Κάπου την ίδια περίοδο, άρχισε να ασχολείται και με τα αρώματα, κυκλοφορώντας το πρώτο του άρωμα με το όνομα “Paco Rabanne”, το 1973, για άνδρες. Μετά από την τεράστια επιτυχία του αρώματος, άρχισε να εμπλέκεται όλο και περισσότερο με την δημιουργία αρωμάτων, κυκλοφορώντας τα “Metal”, “Night”, “Sport” και “Ténéré”, από το 1979 μέχρι και το 1988.
H Spring/Summer συλλογή για το 1978 / @2023 /ΑP Images
Όσο όμως, εξελισσόταν ως καλλιτέχνης, όσο η φήμη και το brand του ανέβαινε, τόσο ο Paco Rabanne άρχισε να αποκαλύπτει πτυχές του εαυτού του που τον έκαναν να μοιάζει τόσο αντισυμβατικός, όσο και τα καινοτόμα σχέδιά του. Άρχισε να δηλώνει ότι είχε και προηγούμενες ζωές, ότι είχε γνωρίσει τον Θεό και πολλές, άλλες αλλόκοτες, για πολλούς, θεωρίες.
Ωστόσο, παρά τα ισχυριζόταν προκλητικά, ο Paco Rabanne ήταν πάντα προσγειωμένος και προσπαθούσε πάντα να βρίσκει τρόπους να εξελίξει όχι μόνο τη μόδα, αλλά και τον τρόπο που σκεφτόταν ο κόσμος. Πάλευε για τις ανισότητες της κοινωνίας και το καλύτερο παράδειγμα, είναι η γυναίκα. Ήθελε να δει τη γυναικεία απελευθέρωση, ήθελε να απενοχοποιήσει τη γυναικεία σεξουαλικότητα και αντιμετώπιζε τις γυναίκες σαν μαχήτριες και δυνατά όντα. Μιλώντας για το κίνημα της γυναικείας απελευθέρωσης στη Γαλλία, που συνέβη στα 60s, είχε πει το εξής: «Ήταν μια στιγμή που οι γυναίκες πρόβαλαν σαν πολεμίστριες, γιατί χρειαζόταν να επιβεβαιώσουν την επιθυμία τους για χειραφέτηση και ελευθερία. Η πανοπλία ήταν σχεδόν, αναγκαία». Ε, λοιπόν, ο Paco Rabanne έφτιαχνε πανοπλίες για τις γυναίκες από το ξεκίνημά του.
«Η γυναίκα του αύριο θα είναι δραστική, θα είναι ελκυστική και, χωρίς καμία αμφιβολία, ανώτερη από τον άνδρα. Γι’ αυτές τις γυναίκες, σχεδιάζω».
Εκ μέρους όλων των μαχητριών, σε ευχαριστούμε Paco.
