Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου: Δίνουμε τον λόγο σε 5 νέες Ελληνίδες συγγραφείς
- 23 ΑΠΡ 2023
Θυμάσαι το πρώτο βιβλίο που έπιασες στα χέρια σου σαν παιδί; Μήπως είχες στείλει κι εσύ σαν έφηβη, γράμμα σε εκείνη την αγαπημένη σου συγγραφέα που είχες σαν πρότυπο; Ντύνεις κι εσύ τους έρωτές σου, τις ελπίδες σου, τα βάθη σου με στίχους ποιημάτων; Συνεχίζεις να ψάχνεις τις απαντήσεις σε ερωτήματα, μέσα στις σελίδες των βιβλίων; Αισθάνεσαι πως έχεις ζήσει χιλιάδες ζωές σε μία, μόνο και μόνο διαβάζοντας; Η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου είναι και πάλι εδώ και στο LadyLike τη γιορτάζουμε όπως θα γιορτάζαμε έναν αγαπημένο φίλο. Με αυτή την αφορμή δίνουμε τον λόγο σε 5 γυναίκες, νέες Ελληνίδες συγγραφείς, που έχουν ένα ή δύο βιβλία με την υπογραφή τους στις αποσκευές τους, τα οποία εκδόθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Συγγραφείς, δηλαδή, που έχουν βρεθεί στην όχθη της λογοτεχνίας ή της ποίησης κι έχουν ήδη κάνει τις πρώτες τους απλωτές στη θάλασσα που δημιουργεί το μελάνι τους σε κάθε κενή σελίδα. Εκείνες μας μιλούν για το πώς οδηγήθηκαν στη συγγραφή, πώς ένιωσαν όταν κράτησαν στα χέρια τους τυπωμένο το βιβλίο τους, τι γέννησε τις ιστορίες τους και γιατί κατέφυγαν (κάποιες από αυτές – μία πρακτική που οι γυναίκες συγγραφείς έχουν χρησιμοποιήσει στα βάθη των αιώνων) σε ψευδώνυμα εκδίδοντας τα βιβλία τους.
Η Ματίνα Αποστόλου που μας συστήθηκε αρχικά ως αδηφάγος αναγνώστης μέσα από το Instagram profile Intellectual Thighs, η Αναστασία Κλαδευτήρα που φρόντισε τις ψυχές μας τον καιρό της κρίσης με το βιβλίο της, η Αριάδνη Καλοκύρη που φτιάχνει με τα ποιήματά της «μικρά μονόπρακτα/ πορτρέτα» όπως λέει, η Μαριαλένα Σεμιτέκολου που πιστεύει πώς όλοι είμαστε συγγραφείς της ζωής μας και η Μαρία Ματσούκα (γράφει με το ψευδώνυμο Μαρία Μαρσέλου) που από μικρή κατέγραφε τις σκέψεις της στα ημερολόγιά της, απαντούν στις ερωτήσεις μας και γιορτάζουν μαζί μας την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου.
Ματίνα Αποστόλου – Σωματίδια– Εκδόσεις Ποταμός
Η Ματίνα Αποστόλου γεννήθηκε στην Άρτα το 1980. Εμφανίστηκε στα social media το 2019 μιλώντας για τα βιβλία με το ιδιαίτερο ύφος της. Σπούδασε χημικός μηχανικός, παρέδωσε τη μεταπτυχιακή της εργασία για τα αιωρούμενα σωματίδια αποφασισμένη να μην ασχοληθεί ξανά μαζί τους, μέχρι που συνειδητοποίησε ότι το πρώτο της βιβλίο έχει τον τίτλο Σωματίδια.
– Η επιτυχία της σελίδας «Μπούτια και Διανόηση» (Intellectual Thighs) σάς παρακίνησε να γράψετε το πρώτο σας βιβλίο;
Όχι. Η συγγραφή δεν είναι μια εύκολη διαδικασία για να σκεφτεί κάποιος πως θα λειτουργήσει ως τρόπος εξαργύρωσης της όποιας σοσιαλμιντιακής επιτυχίας, είμαι περήφανη για τη δουλειά που υπάρχει πίσω από το βιβλίο μου και το αποτέλεσμά της. Η επιτυχία της σελίδας όμως βοήθησε να ακουστεί περισσότερο το βιβλίο σε σχέση με την προβολή που θα είχε κάποιος πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας.
– Περιμένατε τη ζεστή ανταπόκριση των αναγνωστών;
Περίμενα πως θα ξεκινούσα με κάποιο προβάδισμα εξαιτίας του λογαριασμού, σε καμία περίπτωση δεν περίμενα ότι η πρώτη έκδοση θα εξαντληθεί μέσα σε ένα μήνα κυκλοφορίας. Η πραγματική έκπληξη όμως που έκανε ακόμα πιο έντονη τη δική μου εμπειρία (ως άνθρωπος που εξέθεσε τον εαυτό του μέσα από το κείμενό του), είναι τα προσωπικά μηνύματα που πήρα, κυρίως από γυναίκες.
Αυτή η σύνδεση που δημιουργήθηκε μεταξύ μας, οι κουβέντες άγνωστων ανθρώπων που με σμπαράλιαζε και συνέθετε ξανά, δεν είναι κάτι που μπορώ εύκολα να περιγράψω, όμως ζω πολύ έντονα συναισθηματικά αυτούς τους πρώτους μήνες κυκλοφορίας.
– Πώς γεννήθηκε η ιστορία των Σωματιδίων;
Το βιβλίο σχηματίστηκε κάπως ανορθόδοξα. Η σκέψη μου ήταν να γράψω ως αναγνώστρια, να δείξω πώς μας καθορίζουν τα διαβάσματά μας, πώς λειτουργεί εντός μας καθετί που διαβάζουμε, τι μπορεί να γεννήσει. Το βιβλίο μου λοιπόν ξεκίνησε από αποσπάσματα βιβλίων που είχα υπογραμμίσει, και με μορφή άσκησης από κάθε τέτοιο κομμάτι γεννήθηκε μια μικρή ιστορία. Τα αποσπάσματα έγιναν οι προμετωπίδες των ιστοριών, οι ιστορίες ενώθηκαν και σχημάτισαν μια μεγαλύτερη, και έτσι γεννήθηκαν τα Σωματίδια. Τα Σωματίδια είναι κομμάτι από αυτά που είμαι και από όσα με ενδιέφερε να πω την περίοδο που το έγραψα.
– Με το όνομά σας τυπωμένο στο βιβλίο νιώσατε να εκτεθήκατε περισσότερο σε σχέση με την ανωνυμία που σας προσέφερε ο λογαριασμός σας στο Instagram;
Υπογράφω και πάλι με ψευδώνυμο, δεν γνωρίζουν οι άνθρωποί μου ότι γράφω. Έχω επιλέξει να με εκθέσω με συγκεκριμένο τρόπο στα social και το κάνω τώρα λίγο διαφορετικά και με το βιβλίο, υπάρχει ειλικρίνεια και στα δύο, όλα με συνθέτουν. Δεν είναι το όνομα αυτό που εκθέτει. Όσα γράφονται στις σελίδες και πίσω απ’ τις γραμμές είναι αυτά που φανερώνουν και ξεγυμνώνουν την ίδια στιγμή τον άνθρωπο που γράφει και αυτό, το να υπάρχεις με τη μορφή του βιβλίου σου στα χέρια ανθρώπων που μπορούν να σε κρίνουν, να σε αποδεχτούν ή να σε απορρίψουν είναι η πραγματική έκθεση.
Αναστασία Κλαδευτήρα- Τα δύσκολα να τα κοιτάς στα μάτια– Εκδόσεις Διόπτρα
Η Αναστασία Κλαδευτήρα είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακή Θεραπεύτρια. Επί 12 έτη εργάστηκε στο ΚΕ.Θ.Ε.Α.- Θεραπευτικό Πρόγραμμα ΣΤΡΟΦΗ. Έχει ολοκληρώσει το τετραετές πρόγραμμα ειδίκευσης στη Συστημική και Οικογενειακή Θεραπεία στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων. Παρακολούθησε εκπαιδευτικά προγράμματα από το Κέντρο Συστημικής Θεραπείας σε συνεργασία με το KCC Foundation του Λονδίνου, τα οποία αφορούν τη θεραπεία ζευγαριών, τη συστημική ηγεσία και συμβουλευτική στους οργανισμούς, καθώς και την εποπτεία θεραπευτών. Ζει στην Αθήνα.
– Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη συγγραφή ενός βιβλίου;
Αυτό που με ώθησε ήταν η περίοδος εκείνη που βιώναμε τόσες πολλές δυσκολίες, ήταν η περίοδος της κρίσης. Το βιβλίο μου εκδόθηκε το 2016 κι είναι το μόνο που έχω γράψει μέχρι τώρα. Ήθελα να προσφέρω κάτι, να μοιραστώ μέσα από την εμπειρία μου και την προσωπική αλλά και την επαγγελματική –είμαι ψυχολόγος- κάποια εργαλεία που να μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που αντιμετώπιζαν αυτές τις αυξημένες προκλήσεις.
Αυτό που με έκανε να γράψω και με κινητοποίησε ήταν η επιθυμία μου να προσφέρω κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι βοηθητικό σε κάποιους ανθρώπους που πάλευαν μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία να βρουν έναν τρόπο να προχωρήσουν στη ζωή τους.
– Νιώσατε ότι μέσα από ένα μυθιστόρημα θα μπορέσετε να μιλήσετε καλύτερα για όλα όσα απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο και πιθανώς αντιμετωπίζετε ως ψυχολόγος;
Η αλήθεια είναι ότι γεννήθηκε μόνο του ως ιδέα. Είναι ένα υβρίδιο δεν είναι εγχειρίδιο αυτοβοήθειας, είναι μία ιστορία μέσα από την οποία μοιράζομαι όλα αυτά που θα ήθελα να μοιραστώ και ως ψυχολόγος αλλά δεν ήθελα να γράψω ένα εγχειρίδιο ψυχολογίας. Δεν το σχεδίασα, απλώς γεννήθηκε έτσι. Μου έχει γεννηθεί ξανά πολλές φορές η ανάγκη να το ξανακάνω, αλλά δεν έχω διαθέσει μέχρι τώρα τον χρόνο να γράψω κάτι καινούργιο. Μου έχουν γεννηθεί ιδέες και είναι κι άλλα που θέλω να μοιραστώ. Η αλήθεια είναι ότι όταν είδα το μήνυμά σας σκέφτηκα ότι μάλλον έρχεται το πλήρωμα του χρόνου να δημιουργήσω τον χώρο να γράψω γιατί θέλω να μοιραστώ πράγματα, σε διαφορετικό ύφος αυτή τη φορά.
Μέχρι να το γράψω δεν ξέρω τι ακριβώς μορφή θα έχει, αλλά αυτό που θέλω να κάνω είναι να αξιοποιήσω μέσα από την εργασία μου με τους ανθρώπους και την εμπειρία αυτή, τις ιστορίες τους και τον τρόπο που στεκόμαστε απέναντι στα δύσκολα και τις προκλήσεις που και σε εκείνους έχουν έρθει και να προσφέρω ξανά κάτι, γιατί για μένα αυτός είναι ο βασικός λόγος που γράφω. Να μπορέσω να μοιραστώ μέσα από την εμπειρία μου κάτι που μπορεί να είναι βοηθητικό και που ίσως εκμαιεύσει και ανοίξει κάτι σε ανθρώπους που δυσκολεύονται ή αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Ούτως ή άλλως όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες προκλήσεις αντιμετωπίζουμε.
– Πώς νιώσατε όταν κρατήσατε για πρώτη φορά το βιβλίο σας τυπωμένο στα χέρια σας;
Ήταν σαν να γέννησα ένα ακόμη παιδί. Συγκινήθηκα πάρα πολύ. Ήταν και η επιλογή του εξωφύλλου από τον εκδότη ήταν για μένα πολύ συγκινητική γιατί εξέφραζε αυτό που ήθελα κι εγώ, ένα δέντρο το οποίο έχει και κάποια φύλλα και μπορεί να πρασινίσει ξανά. Κοιτώντας το συνολικά ένιωσα πολύ βαθιά συγκίνηση κι είχα και την τιμή να το μοιραστώ και με κάποιους ανθρώπους στην παρουσίαση που κάναμε. Ήταν μία μοναδική εμπειρία.
Αριάδνη Καλοκύρη- Χώρα Αναμονής – Εκδόσεις Κίχλη
Η Αριάδνη Καλοκύρη γεννήθηκε το 1986 στην Αθήνα. Σπούδασε αρχιτεκτονική και θέατρο. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά Ποιητικὴ και Χάρτης (ηλεκτρονική έκδοση).
– Πώς από την αρχιτεκτονική και το θέατρο βρεθήκατε να γράφετε ποίηση;
Η συγγραφή αποτελεί για μένα έναν τρόπο ανάλυσης, κατανόησης και αποτύπωσης του κόσμου. Πιστεύω πως προϋπήρχε σαν πρόθεση, όμως μέσω της αρχιτεκτονικής και του θεάτρου είχα την πρόσβαση σε διαφορετικά εργαλεία έκφρασης και υβριδικές κειμενικές αφορμές.
Το θέατρο έσπασε το φράγμα του δείχνω ελευθερώνοντας την ουσιαστική πηγή του κάνω. Τα ποιήματα λειτουργούν σα μικρά μονόπρακτα/πορτρέτα. Μεταγράφουν στιγμιότυπα σε ιστορίες και οι χαρακτήρες πάντα κάπου απευθύνονται, αναμένοντας εντέλει μια απάντηση.
Η αρχιτεκτονική έδωσε το πλαίσιο στο οποίο υπάρχουν τα πρόσωπα, αποφεύγοντας ή προκαλώντας συγκρούσεις. Είναι η σελίδα, το δωμάτιο, το σπίτι, η πόλη. Είναι η αλλαγή κλίμακας, τα αντικείμενα και η περιπλάνηση ανάμεσά τους.
– Τι είναι για εσάς η Χώρα αναμονής;
Βλέπω στη χώρα αναμονής τον κοινό τόπο όπου συνδέονται άνθρωποι, μνήμες, συνήθειες, απώλειες. Το κάθε κείμενο θα μπορούσε να είναι ένα σπίτι αυτής της χώρας. Χτισμένο στην πόλη ή την εξοχή, κοντά στη θάλασσα, τον δρόμο ή το δάσος. Κι εμείς κινούμαστε ανάμεσα, κρυφοκοιτάμε φευγαλέα στα παράθυρα, αυξομειώνουμε ταχύτητα, παρασυρόμαστε από μυρωδιές και ήχους. Θυμόμαστε και συναντάμε όσους (χωρίς την παγίδα του χρόνου) κατοικούν εδώ.
– Ποιες ήταν οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας όταν πιάσατε στα χέρια σας το βιβλίο σας τυπωμένο;
Παραμονή Χριστουγέννων βρέθηκα στα γραφεία της Κίχλης. Το βιβλίο μας είναι έτοιμο, με είχε ενημερώσει λίγο νωρίτερα η εκδότρια Γιώτα Κριτσέλη. Υπήρχε (εννοείται) έντονη συγκίνηση, χαρά αλλά συγχρόνως και τρομερή αγωνία για τη θέση του βιβλίου στον ωκεανό της Ποίησης. Με το σωσίβιο εξώφυλλο της Μαΐτας Χατζηιωαννίδου αυτή η πορεία έγινε λιγότερο ατομική.
Μαριαλένα Σεμιτέκολου- Ακουαρέλα – Εκδόσεις Ίκαρος
H Μαριαλένα Σεµιτέκολου γεννήθηκε το 1973 και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, από όπου απέκτησε το διδακτορικό της δίπλωμα. Έχει διδάξει μαθήματα Ψυχολογίας και Ποιοτικής Μεθοδολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα έχει δουλέψει ως συντονίστρια ομάδων και ως ψυχολόγος-ερευνήτρια σε προγράμματα που αφορούν την ενδυνάμωση κοινωνικά ευπαθών ομάδων.
Το πρώτο της βιβλίο, Οι Κυριακές, το καλοκαίρι (Ίκαρος 2018), ήταν υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Διηγήµατος-Νουβέλας (2019), το Βραβείο Μένη Κουµανταρέα (2019) της Εταιρείας Συγγραφέων και το βραβείο Πρωτοεµφανιζόµενου Πεζογράφου (2019) του περιοδικού Αναγνώστης. Το νέο της βιβλίο, Ακουαρέλα, κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις Ίκαρος.
– Ποια ανάγκη σας έστρεψε στη συγγραφή και πόσο σχέση έχει αυτή με την δουλειά σας ως ψυχολόγου;
Κυρίως η ανάγκη μου να εκφραστώ. Να φτιάξω έναν κόσμο όπου θα είχα την ελευθερία (ίσως και τη δύναμη;) να πω ό,τι είχα στο μυαλό μου εκείνη την περίοδο. Να δώσω μορφή και νόημα σε κάτι ακαθόριστο. Να το βάλω σε λέξεις, να του προσδώσω σαφήνεια. Δεν ξέρω πόσο σχέση έχει η συγγραφή με τη δουλειά μου ως ψυχολόγου. Φαντάζομαι πως τις ανάγκες που αναφέρω τις έχουμε όλοι είτε από τη θέση μας του αναγνώστη, είτε από τη θέση μας ως συγγραφείς.
Πιστεύω πως όλοι μας είμαστε συγγραφείς της ζωής μας.
Αφηγούμαστε ακατάπαυστα τις ζωές μας. Μοναχικά ή και σε παρέες. Και αγωνιζόμαστε να δίνουμε νόημα στις αφηγήσεις μας. Η αφήγηση (γραπτή και προφορική) είναι μια δυναμική διεργασία: αναζητά απαντήσεις, γεννά ερωτήματα, ξεσκεπάζει συναισθήματα, αναπνέει, εισπνέοντας τον έξω κόσμο και εκπνέοντας το μέσα της. Με αυτή την έννοια θα προτιμούσα να είμαι περισσότερο «συγγραφέας» ως ψυχολόγος παρά «ψυχολόγος» ως συγγραφέας.
– Τι σήμαινε για εσάς ότι με το πρώτο σας βιβλίο βρεθήκατε να είστε υποψήφια σε τρία σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία; Ήταν κάποιου είδους επιβεβαίωση για τη συγγραφική σας ιδιότητα ή τα βραβεία δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη σημασία για εσάς;
Γράφω κυρίως επειδή το απολαμβάνω. Τις στιγμές της συγγραφής δε σκέφτομαι βεβαίως τα βραβεία, ούτε την επιβεβαίωση. Είναι οι στιγμές που αναζητώ ένα είδος αυτοεπιβεβαίωσης. Από τη στιγμή όμως που βάζω την τελεία και κρίνω πως ό,τι έγραψα είναι έτοιμο να φύγει από τα χέρια μου και να εκτεθεί, η επιβεβαίωση αποκτά μεγάλη σημασία για μένα. Θα ήταν ψέματα να πω το αντίθετο. Αν δεν αναζητούσα την έκθεση και την επιβεβαίωση, αν δε με ενδιέφερε η επιβράβευση θα άφηνα τα γραπτά μου στο συρτάρι.
Οι Κυριακές, το καλοκαίρι έτυχαν θερμής υποδοχής και με την υποψηφιότητα τους σε τρία σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία ένιωσα συγκίνηση, έκπληξη και χαρά. Ένιωσα και αγωνία. Οι απαιτήσεις από τον εαυτό μου αυξήθηκαν. Έπρεπε να (μου) αποδείξω ότι άξιζα τη σημασία που μου απέδωσαν το κοινό και οι κριτικοί.
– Τι σημαίνει το νέο σας βιβλίο, Ακουαρέλα, για εσάς;
Σημαίνει ότι τόλμησα ένα δεύτερο βήμα. Δεν το θεώρησα ούτε δεδομένο, ούτε εύκολο. Ήταν σα να ανέλαβα κάποια ευθύνη (αυτοαναφορική και επιτακτική). Νιώθω χαρά που έφερα εις πέρας ό,τι είχα στο νου μου. Που είπα την ιστορία! Και που από την ιστορία της Ακουαρέλας ένιωσα να γεννιέται η ανάγκη μιας συνέχειας. Σα να φυτεύτηκε στις σελίδες της ο σπόρος μιας καινούργιας ιστορίας που περιμένω να φυτρώσει και να μεγαλώσει.
Μαρία Μαρσέλου – Επικίνδυνη – Εκδόσεις Ψυχογιός
Μαρία Μαρσέλου είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Μαρίας Ματσούκα, με το οποίο έγραψε δύο μυθιστορήματα που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, Όλα όσα ψιθυρίσαμε και Επικίνδυνη. Γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Είναι παντρεμένη και έχει έναν γιο. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου και τα τελευταία χρόνια ασχολείται επαγγελματικά με τη γυναίκεια ένδυση. Η αγάπη της για τη λογοτεχνία την ώθησε να παρακολουθήσει σεμινάρια δημιουργικής γραφής από καταξιωμένους Έλληνες συγγραφείς.
– Γιατί επιλέξατε να γράφετε με ψευδώνυμο;
Επέλεξα το ψευδώνυμο ως μορφή προστασίας. Είχα μόλις γεννήσει τον γιο μου και ήταν μια αρκετά ευαίσθητη και ευάλωτη περίοδος για εμένα. Δεν θα άντεχα τις άδικες κριτικές για το βιβλίο μου, φοβόμουν ότι δεν θα διαβαζόταν από το αναγνωστικό κοινό.
Φοβόμουν ότι δεν θα με εμπιστεύονταν. Ήθελα να δώσω την ευκαιρία στο «πνευματικό μου παιδί» να διαβαστεί. Είμαι αληθινά ευγνώμων που ο εκδοτικός μου συμφώνησε και σεβάστηκε την επιθυμία μου.
– Πώς από τις επιχειρήσεις και τη μόδα αποφασίσατε να στραφείτε στη συγγραφή; Γράφατε πάντα;
Έγινε αβίαστα η μετάβαση. Αρχικά να σας πω ότι η συγγραφή προϋπήρχε, πάντα διάβαζα ασταμάτητα και πάντα έγραφα ως παιδί ημερολόγια και μου άρεσε να καταγράφω σκέψεις και συναισθήματα, ήταν η διαφυγή μου το γράψιμο, όμως δεν είχα συνειδητοποιήσει που θα με οδηγούσε όλο αυτό. Για μένα το να γράφω καθημερινά ήταν κάτι το φυσικό.
Μόνο όταν ξεκίνησα τα μαθήματα δημιουργικής γραφής το 2015 κατάλαβα ότι αυτό που έκανα αυθόρμητα από παιδί δεν ήταν απλώς μια συνήθεια αλλά η προσωπική μου απάντηση στην πραγματικότητα – που δεν μου φαινόταν ποτέ αρκετή. Είδα πια καθαρά ότι δεν επρόκειτο απλώς για ένα «χόμπι», αλλά για μια ανάγκη υπαρξιακή που θα διαμόρφωνε το μετά μου, και φαίνεται πως δικαιώθηκα από το όσα ακολούθησαν.
– Πώς νιώσατε όταν κρατήσατε στα χέρια σας τυπωμένο το πρώτο σας βιβλίο;
Ήταν κάτι το μαγικό. Τα συναισθήματα μου ήταν πολλά, έκλαιγα από χαρά. Ένιωσα περηφάνια για τον εαυτό μου, ένιωσα ότι επιτέλους όλοι μου οι κόποι, όλα μου τα ξενύχτια, ανταμείφθηκαν. Είχα το μωρό μου αγκαλιά και του έλεγα «Ραφαέλλο η μαμά είναι συγγραφέας» και το μωράκι μου γέλαγε. Έβαλα το βιβλίο στα χεράκια του και άρχισε να το αγγίζει και να παίζει με τις σελίδες. Γελάγαμε και κλαίγαμε με τον άντρα μου από συγκίνηση.
Ο απαραίτητος επίλογος για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου
Η Παγκόσμια Ημέρα βιβλίου έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Απριλίου. Στις 23 Απριλίου 1616 έφυγαν από τη ζωή ο Miguel de Cervantes, δηλαδή ο συγγραφέας του πάντα ονειροπόλου και ακούραστου μαχητή, Δον Κιχώτη, αλλά και ο William Shakespeare, ο Άγγλος δραματουργός που σημάδεψε το θέατρο για πάντα. Αυτό το διπλό γεγονός ήταν που έφερε την UNESCO να διαλέξει αυτή την ημερομηνία για την ημέρα που γιορτάζει τους πολύτιμους φίλους της ζωής μας, τα βιβλία.