Το Ladylike επιλέγει τις 20 γυναίκες που ξεχώρισαν το 2020
- 28 ΔΕΚ 2020
Το Ladylike κάνει τη δική του ανασκόπηση ξεχωρίζοντας τις 20 γυναίκες που καθόρισαν αυτή την κρίσιμη χρονιά που φεύγει. Το 2020 θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά του κορονοϊού. Ως το έτος μηδέν, κατά την αλλόκοτα αργή διάρκεια του οποίου είδαμε τη ζωή να αλλάζει δραματικά και τα πάντα να αναθεωρούνται. Παράλληλα όμως, ήταν ένας χρόνος ακόμα πιο κοντά στην πολυπόθητη επίτευξη της ισότητας των φύλων, με επιδραστικές πράξεις, τοποθετήσεις και στάσεις γυναικών που λειτουργούν σαν ορμητήριος δύναμη για το μέλλον. Από την πρώτη γυναίκα πρόεδρο της Δημοκρατίας στην Ελλάδα μέχρι και την πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρο στην ιστορία των ΗΠΑ, η πολυσυλλεκτική 20άδα των γυναικών που διαμόρφωσαν το κρίσιμο 2020 μάς κάνει να νιώθουμε πιο δυνατές και περήφανες για το φύλο μας.
ΜΑΓΔΑ ΦΥΣΣΑ
Από τη Νίκη Μπάκουλη
Σε μια απόπειρα δημοσκόπησης, ρώτησα είκοσι άτομα να μου πουν ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που τους ερχόταν στο μυαλό, όταν άκουγαν το όνομα Μάγδα Φύσσα. Κάποιοι απάντησαν «είναι το σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα». Η πλειοψηφία είπε «μάνα». Η Μάγδα Φύσσα έγινε η μάνα όλων μας, στην περίεργη (θες ιδιαίτερη;) κοινωνία της σύγχρονης εποχής.
Τα ξημερώματα της 18ης Σεπτεμβρίου του 2013 ο Παύλος της υπέκυψε στα τραύματα που του έφερε ο Γιώργος Ρουπακιάς. Ήταν 34 χρόνων. Στην πρώτη ειδησεογραφία, η δολοφονία δεν είχε πολιτικά κίνητρα. Τώρα όλοι ξέρουμε πως επρόκειτο για δολοφονία της εγκληματικής οργάνωσης που λέγεται Χρυσή Αυγή. Χρειάστηκε να περάσουν πεντέμισι χρόνια ακροαματικής διαδικασίας, για να ξημερώσει η ημέρα της ιστορικής απόφασης της 7ης του Οκτώβρη. Είχαν συμπληρωθεί επτά χρόνια χωρίς τον Παύλο.
Η Μάγδα Φύσσα εξέλιξε σε αγώνα ζωής (δικής της επιβίωσης) να αποδείξει ποιοι ήταν πραγματικά οι δολοφόνοι του παιδιού της. Ο όγκος των στοιχείων, ο μεγάλος αριθμός μαρτύρων, η εξάμηνη αποχή των δικηγόρων και οι σκόπιμες καθυστερήσεις από την υπεράσπιση εξέλιξαν τη δίκη στη μακροβιότερη της Μεταπολίτευσης.
Δεν έχασε μια από τις 453 μέρες της ακροαματικής διαδικασίας. Άκουσε πολλά που της ξερίζωναν την ήδη κομματιασμένη ψυχή της. Υπήρξαν αρκετές φορές που ένιωσε πως δεν αντέχει άλλο. Που το σώμα της και η ψυχή της είχαν φτάσει στα όρια τους. Τα νίκησε το μυαλό της, η απόφαση που είχε πάρει να δικαιώσει τη μνήμη του Παύλου, γνωρίζοντας πως αυτό ήταν το ελάχιστο που μπορούσε να κάνει ως μητέρα.
Γνωρίζοντας ότι ο Παύλος της δεν θα γυρίσει πίσω. Ήταν αποφασισμένη να ανέβει στην κορυφή του Γολγοθά της, μέχρι να δει τους υπαίτιους να βγαίνουν από το Κοινοβούλιο και να μπαίνουν στη φυλακή.
Είχα βασική υποχρέωση να βρίσκομαι εκεί, όχι μόνο για τη μνήμη του γιου μου, αλλά και για τις γενιές που ακολουθούν. Για να καταδικαστούν οι δολοφόνοι και έτσι να σωθούν άλλα, αθώα, παιδιά.
Όταν όλοι εστίαζαν στον δολοφόνο, εκείνη επέμενε πως ο γιος της δολοφονήθηκε εν καιρώ ειρήνης, από εγκληματική οργάνωση. Ότι ο Ρουπακιάς δεν έπραξε αυτοβούλως, αλλά έπειτα από άνωθεν εντολή.
Εξ αρχής δίπλα της είχε και μια άλλη γυναίκα, που αψήφισε τον κίνδυνο, τις απειλές και τις εκκλήσεις της δικής της μάνας να μην ρισκάρει τη ζωή της, καταθέτοντας όσα είχε δει. Η Δήμητρα Ζώρζου έκανε αυτό που όριζε η συνείδηση της. Εξηγούσε πως «θα μπορούσε να είναι ο αδελφός μου». Και απέδειξε στη Μάγδα Φύσσα πως κάποιοι νοιάζονται. Κάποιοι καταλαβαίνουν. Ότι η αποποίηση των ευθυνών δεν είναι χαρακτηριστικό όλου του ελληνικού λαού, όπως είχε πιστέψει.
Πάντα μαυροφορεμένη («γιατί αυτό είναι το χρώμα της ψυχής μου») μιλά καθημερινά με τον Παύλο της. Ξέρει πως θα ηρεμήσει μόνο όταν φύγει από αυτήν τη ζωή. Ξέρει ότι το ίδιο ισχύει και για τον σύζυγο της που στάθηκε «βράχος». Θα ήθελε να ‘χει πει ένα σ’ αγαπώ πριν τον αποχαιρετήσει εκείνον τον Σεπτέμβρη. Θα ήθελα να της πω ότι μόνο τα σώματα φεύγουν. Όχι οι ψυχές. Ο Παύλος αν μη τι άλλο, ξέρει ποια είναι η μάνα του.
Και πως έχει έλθει η ώρα να πενθήσει, όπως κάθε μάνα που χάνει το παιδί της. Δεν είναι θράσος. Είναι ανάγκη. Και σίγουρα ο Παύλος της δεν θα ήθελε να τη βλέπει να υποφέρει. Όπως αγωνίστηκε για τη δικαίωση της μνήμης του, οφείλει να αγωνιστεί και για τη δική της ζωή. Άλλωστε έχει πια όλους εμάς για παιδιά της.
Όπως είπε ανήμερα της ετυμηγορίας «έχασα τον Παύλο και απέκτησα τόσα παιδιά, που όταν περπατάω στον δρόμο με φωνάζουν μάνα. Αυτό είναι συγκλονιστικό για εμένα». Σίγουρα δεν μπορούμε να καλύψουμε το κενό. Επίσης σίγουρα χρειαζόμαστε τη «μάνα» μας, για να συνεχίσουμε και τον αγώνα κατά του φασισμού.
Γιατί κατά της ιδίας το ρηθέν, κερδίσαμε μια μάχη. Έχουμε όμως, δρόμο μπροστά μας. Και τη χρειαζόμαστε δίπλα μας.
KAMALA HARRIS
Από τη Λία Παπαϊωάννου
Η Kamala Harris είναι μία γυναίκα που μεγαλώνοντας εξασφάλιζε τη μία πρωτιά μετά την άλλη. Μετά την εκλογή της στη θέση της αντιπροέδρου των ΗΠΑ, τον περασμένο Οκτώβριο οι πρωτιές αυτές έγιναν ολοένα και περισσότερες. Η Kamala Harris τον Ιανουάριο του 2021 που θα αναλάβει τα καθήκοντά της θα είναι και επίσημα η πρώτη γυναίκα, πρώτη μαύρη και πρώτη Ασιατικής καταγωγής αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, στην ιστορία τους. Επίσης μαζί με τον Joe Biden είναι τα πρόσωπα της χρονιάς για το περιοδικό Time.
Η Kamala Harris κατάγεται από την Ινδία και την Τζαμάικα και είναι κόρη μεταναστών. Γεννήθηκε στην Καλιφόρνια και μετά το διαζύγιο των γονιών της μεγάλωσε μαζί με την αδερφή της, Maya, κοντά στην Ινδουίστρια μητέρα τους, Shyamala Gopalan Harris. Η επιρροή της ερευνήτριας και ακτιβίστριας για τα πολιτικά δικαιώματα μητέρας της, στην εξέλιξή της ήταν καθοριστική. Η Kamala Harris παρότι παιδί, βίωνε τους συνεχείς αγώνες για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα των μειονοτήτων.
«Όταν τους έβλεπα να έρχονται και να χτυπούν τις πόρτες για να ενημερώσουν τον κόσμο, εγώ ήθελα να είμαι από την άλλη πλευρά για να μπορώ να τους ανοίξω», είχε πει για τους πολιτικούς αγώνες των ακτιβιστών. Και όλη της η πορεία η γεμάτη πρωτιές την έφερε σε αυτή τη θέση.
Η καριέρα της μετά το πτυχίο της Νομικής σχολής του Howard υπήρξε εντυπωσιακή. Ξεκίνησε να δουλεύει στο γραφείο του εισαγγελέα της επαρχίας Alameda και έπειτα έγινε η ίδια εισαγγελέας του San Francisco το 2003. Έπειτα εκλέχτηκε η πρώτη γυναίκα και η πρώτη Αφροαμερικανίδα και η πρώτη Ασιατικής καταγωγής Γενική Εισαγγελέας της Καλιφόρνια, της πολιτείας με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στις ΗΠΑ.
Στις δύο θητείες της στη θέση αυτή, χαρακτηρίστηκε ανερχόμενο αστέρι των δημοκρατικών. Κάπως έτσι βρέθηκε να εκλέγεται γερουσιαστής της Καλιφόρνιας το 2017. H Kamala Harris ήταν μόλις η 2η μαύρη γυναίκα που κέρδισε μια θέση στην αμερικανική γερουσία, αν θες να προσθέσουμε κάτι ακόμα στη λίστα των ρεκόρ. Και ήταν μία γυναίκα που ακουγόταν πολύ δυνατά.
Τα μέσα συχνά τη χαρακτήριζαν στο παρελθόν ως «θηλυκό Barack Obama. Η Kamala Harris, που είναι παντρεμένη με τον δικηγόρο Doug Emhoff και θετή μητέρα των δύο παιδιών του, που την αποκαλούν Momala, είναι πολύ περισσότερα από αυτό. Είναι ο μαχητικός εαυτός της.
Η Kamala Harris μπορεί να μην κατάφερε να κερδίσει τον Joe Biden στην καμπάνια της και να βρεθεί εκείνη να έχει το χρίσμα των δημοκρατικών για να κατέβει στις εκλογές ως υποψήφια πρόεδρος, αλλά αποδεχόμενη την πρότασή του να είναι συνυποψήφιά του έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εκλογή του.
Η εκλογή αυτή σήμανε την ήττα του Trump και το τέλος σε μία σειρά από πολιτικές που πήγαιναν τις ΗΠΑ και την ανθρωπότητα χρόνια πίσω.
Η Kamala Harris εμπνέει όχι μόνο γιατί κατάφερε να μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται και να θριαμβεύει σε μια χώρα, συνώνυμη του συστημικού ρατσισμού, αλλά κυρίως γιατί μάχεται εναντίον του και πλέον από θέση ισχύος.
Αυτές οι εκλογές είναι πολλά περισσότερα από τον Joe Biden και τον εαυτό μου.
«Αφορούν στην ψυχή της Αμερικής και την προθυμία μας να παλέψουμε γι’ αυτήν. Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας. Ας ξεκινήσουμε», είχε πει αμέσως μετά την ανακοίνωση της νίκης του Joe Biden. Καλή της αρχή.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Από τη Δέσποινα Δημά
«Έχω πλήρη συνείδηση του βάρους που αναλαμβάνω. Προσβλέπω σε μία κοινωνία που επουλώνει τα τραύματα του παρελθόντος και ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον. Θα δώσω όλες μου τις δυνάμεις για την εκπλήρωση του Συνταγματικού μου ρόλο».
Με 261 ψήφους των μελών της Βουλής, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της ελληνικής Δημοκρατίας. «Πιστεύω ότι με την πρόταση αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη τιμάται, στο πρόσωπό μου, τόσο η Δικαιοσύνη όσο και η σύγχρονη Ελληνίδα».
Με αυτή τη δήλωση η Κατερίνα Σακελλαροπούλου αποδέχθηκε την πρόταση και δήλωσε έτοιμη. Σαν έτοιμη από καιρό, επίτρεψέ μου να προσθέσω. Έτοιμη για μία ακόμα πρωτιά. Πρωτιά σημαίνει αρχή. Καθυστερημένη. Κατάφωρα καθυστερημένη. Μία εξαιρετική επιλογή που δεν αποτέλεσε ούτε υπέρβαση, ούτε τολμηρό βήμα. Πρόκειται για τον ακρογωνιαίο λίθο της ισότητας, του ζωογόνου αγαθού που οδηγεί τις κοινωνίες στην πραγμάτωση του ουσιαστικού της ρόλου. Ίσες ευκαιρίες.
«Ο πολίτης είναι γένους αρσενικού. Η Δημοκρατία, η Ελλάδα και η Πρόοδος, ωστόσο, είναι γένους θηλυκού. Και αυτές μάς καλούν στην μεγάλη υπέρβαση» θα δηλώσει ο πρωθυπουργός της χώρας κατά τη διάρκεια της ανακοίνωσης πρότασης της Κατερίνας Σακελλαροπούλου για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Πολίτης, ουσιαστικό δικατάληκτο. Ο πολίτης. Η πολίτης. Άφυλο. Κυρίαρχο. Υπεράνω διακρίσεων. Τα θέματα της δημόσιας ατζέντας δεν (πρέπει να) χωρίζονται σε «ανδρικά» και «γυναικεία».
Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν μία υπέροχη αρχή. Μία ρωγμή στο ταμπού που θέλει τις γυναίκες ανίκανες να τοποθετηθούν σε υψηλές θέσεις αποφάσεων. Μία αφορμή για να διαλυθούν οριστικά και αμετάκλητα οι παγιωμένες αντιλήψεις που έχουν ποτίσει τον πυρήνα της κουλτούρας μας και στερούν την καθαρή όραση.
«Μου δίνει μεγάλη χαρά η πρόοδος των γυναικών και η καταξίωσή τους σε θέσεις ευθύνης και χαίρομαι που η εκλογή μου στη θέση της Προέδρου της Δημοκρατίας ενισχύει το μήνυμα αυτό» θα δηλώσει στο γερμανικό περιοδικό “Der Spiegel”. «Το βήμα αυτό σηματοδοτεί μια καμπή στη χώρα με τις χειρότερες επιδόσεις στην ισότητα των φύλων, όπου η πολιτική αποτελούσε πάντα έναν ανδροκρατούμενο χώρο – κι έτσι παραμένει έως σήμερα. Ταξίδι με μια γυναίκα μόνη ανάμεσα σε άντρες» αναφέρει το αφιέρωμα.
Θα κριθώ στην πορεία. Πράγματι, δεν έχω πολιτική εμπειρία. Αλλά αυτό σημαίνει ότι δεν μπορώ να εκφράσω πολιτικό λόγο;
«Δεν αισθάνομαι διαφορετικά» θα πει Κατερίνα Σακελλαροπούλου στον Αντώνη Φουρλή και την εκπομπή του ΑΝΤ1, Special Report. Τρεις λέξεις που αποτελούν τον πυρήνα της σκέψης της και σηματοδοτούν μία πορεία λαμπρή.
Για την ιστορία η Κατερίνα Σακελλαροπούλου εξελέγη στις 22 Ιανουαρίου σε ειδική συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας, που διατύπωσε και την πρόταση για εκείνη, του ΣΥΡΙΖΑ που την αποδέχθηκε και του Κινήματος Αλλαγής που επίσης έδωσε τη συγκατάθεσή του. Συνολικά ψήφισαν 294 βουλευτές, απόντες ήταν 6. Οι ψήφοι που συγκέντρωσε ήταν 261.
RUTH BADER GINSBURG
Από τη Γωγώ Θωμά
«Πάλεψε για όσα σ’ ενδιαφέρουν, αλλά κάν’ το με έναν τρόπο που θα ωθήσει τους άλλους να έρθουν μαζί σου». Αυτό είναι ένα quote της Ruth Bader Ginsburg, ίσως όχι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά, αλλά ένα που μιλάει μέσα μου. Που από πίσω κρύβει αγώνα, επανάσταση και έμπνευση. Όσα δηλαδή (κι άλλα τόσα) συνέθεσαν την προσωπικότητά της στα 87 χρόνια της ζωής της. Κι όσα θα συνεχίζουν επ’ αόριστον να μας εμπνέουν μέσα από το έργο της μακροβιότερης δικαστή και της δεύτερης γυναίκας στην ιστορία του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ.
Στην προσπάθειά μου να «χωρέσω» μέσα σε μερικές αράδες τη δυναμική της Ruth Bader Ginsburg διαβάζω πως έδωσε τη μάχη της με τον καρκίνο για περίπου 2 δεκαετίες. Μία θαρραλέα μάχη που ο απολογισμός δεν ήταν υπέρ της. Αυτή όμως δεν ήταν η μόνη σπουδαία μάχη της. Σε όλες τις υπόλοιπες δεν άφησε τίποτα να τη ρίξει.
Ύψωσε το ανάστημά της και τοποθέτησε τη γυναίκα εκεί που της αξίζει. Δηλαδή παντού. Όπου παίρνονται οι σημαντικές αποφάσεις. Για την πολιτεία ή για τον ίδιο της τον εαυτό. Η εμβληματική ανώτατη δικαστής των ΗΠΑ και δεινή υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, ήταν μία προσωπικότητα που έδωσε τις μεγάλες μάχες της ζωής με περίσσιο θάρρος.
Μία εξέχουσα φεμινίστρια που παρότι έγινε μητέρα το 1955 πριν ξεκινήσει τις σπουδές της δεν το έβαλε κάτω. Το 1957 μπήκε στη σχολή της Νομικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο που οι γυναίκες ήταν η ελάχιστη μειοψηφία. Συνέχισε τις σπουδές της στο Κολούμπια. Για να νιώσει τελικά στο πετσί της ότι τα πράγματα στον επαγγελματικό τομέα δεν είναι όσο ισότιμα θα ήθελε να είναι, όποιες κι αν είναι οι σπουδές και οι πρωτιές. Πάλεψε για τον εαυτό της και πάλεψε για τις γυναίκες.
Μικροσκοπική στον σωματότυπο αλλά «τεράστια» προσωπικότητα. Πάντα ευγενής και πάντα καλοντυμένη. Ταυτόχρονα όμως υπήρξε έντονη, σκληρή και επαναστάτρια. Είχε ανένδοτη επιμονή και δεν έκανε ποτέ πίσω μπροστά στην ανατροπή των κοινωνικών ανισοτήτων. Υπερασπιζόταν με σθένος τις απόψεις της και διψούσε για αλλαγές. Δεν ήταν μόνο ανυποχώρητη υποστηρίκτρια των δικαιωμάτων των γυναικών. Ήταν μητέρα, σύζυγος και άνθρωπος που πίστευε στην προσωπική εξέλιξη. Είχε στόχο, είχε όραμα και δεν άφηνε κανένα αρνητικό συναίσθημα να σταθεί εμπόδιο στα σχέδιά της.
Η Ruth Bader γεννήθηκε το 1933 στο Μπρούκλιν, σε μία οικογένεια με Εβραίους γονείς. Προσπαθούσε σκληρά να είναι άριστη και στα 13 της έγραψε μια έκθεση για τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που έκανε τεράστια εντύπωση. Αργότερα σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, όπου συναντήθηκε με τον μετέπειτα σύζυγό της, Martin Ginsburg (έφυγε από τη ζωή το 2010).
Στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ τη διόρισε ο Bill Clinton το 1993. Και υπήρξε απίστευτα δημοφιλής –πράγμα όχι και τόσο σύνηθες για ένα μέλος του εννεαμελούς Ανώτατου Δικαστηρίου. Στο πλαίσιο αυτής της δημοφιλίας της προέκυψε και το ψευδώνυμό της «Notorious RGB», δηλαδή «η διαβόητη RGB».
Ήταν γνωστή για το στιλ της (είχε αδυναμία στις γόβες με χαμηλό τακούνι) και είδε το πρόσωπό της να φιγουράρει σε κούπες, καρφίτσες και αξεσουάρ ως δείγμα αγάπης και θαυμασμού στο πρόσωπό της. Υπήρξε πρωτοπόρος στον αγώνα για τη χειραφέτηση των γυναικών τη δεκαετία του 1970, αλλά και τη στράτευσή της σε άλλα ζητήματα κοινωνικής προόδου, όπως οι αμβλώσεις, οι φυλετικές διακρίσεις και οι γάμοι μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου.
Με ρωτάνε μερικές φορές “πότε πιστεύετε ότι θα είναι αρκετές γυναίκες στο Ανώτατο Δικαστήριο; Πότε θα είναι ικανοποιητικό το νούμερο”; και η απάντησή μου είναι: όταν θα είναι 9.
Όσα δηλαδή και τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου. Η ζωή της έγινε έμπνευση και για τον κινηματογράφο μέσα από το ντοκιμαντέρ «RBG- Μία ζωή για τη δικαιοσύνη» και την ταινία «On the Basis of Sex».
Η Ruth Bader Ginsburg έφυγε από τη ζωή εξαιτίας επιπλοκών του μεταστατικού καρκίνου στο πάγκρεας στις 18 Σεπτεμβρίου του 2020 στην Ουάσινγκτον «στην κατοικία της, με την οικογένειά της γύρω της». Όμως στο μεγαλειώδες έργο της και στην επαναστατική ψυχή της δεν πρόκειται να πέσουν τίτλοι τέλους ποτέ.
ΜΑΡΙΑ ΛΕΠΕΝΙΩΤΗ
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Νηφάλια, μετρημένη, στιβαρή. Με δικαστικό κύρος που δεν άφησε περιθώρια για ακρότητες ή υπόνοιες αδικίας. Η Μαρία Λεπενιώτη, η πρόεδρος που με τη στάση της σφράγισε τη «δίκη της μεταπολίτευσης», εκτελώντας την αυτονόητη κι απαραίτητη αποστολή της δικαιοσύνης.
Η πρώην εφέτης και νυν αρεοπαγίτης καταδίκασε- μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της έδρας- τη Χρυσή Αυγή ως υπεράνω πάσης αμφιβολίας εγκληματικό ναζιστικό μόρφωμα, απολύτως υπεύθυνο για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, την απόπειρα ανθρωποκτονίας του Αιγύπτιου αλιεργάτη Αμπουζίντ Εμπάρακ και την απόπειρα ανθρωποκτονίας των στελεχών του ΚΚΕ και μελών του ΠΑΜΕ.
Ήταν 12 η ώρα της 7ης Οκτωβρίου του 2020 όταν η Μαρία Λεπενιώτη ανέγνωσε την απόφαση στην αίθουσα τελετών του Εφετείου. Οι λέξεις της έφτασαν έξω από το κτίριο με την πιο συγκλονιστική, αυθόρμητη αντανάκλαση στις αντιδράσεις του συγκεντρωμένου πλήθους που διψούσε για έναν επίλογο δικαίωσης.
Στα 5μιση χρόνια αυτής της οδυνηρής όσο και φορτισμένης δικαστικής περιπέτειας, η χαμηλών τόνων, εξισορροπίστρια Λεπενιώτη επέβαλε την τάξη συστηματικά κι όχι καταχρηστικά, με άοκνο σεβασμό και αφοπλιστική υψηλή κατάρτιση, αποφορτίζοντας υποδειγματικά από τις εντάσεις που διαστρεβλώνουν και απαξιώνουν τον ρόλο μιας τόσο ιστορικής ποινικής δίκης, το αποτέλεσμα της οποίας θα καθόριζε την ποιότητα και την ύπαρξή μας ως κοινωνία.
Όσοι παρακολούθησαν τη δίκη κάνουν λόγο για μια πρόεδρο που κατείχε με απόλυτη γνώση και ευλάβεια κάθε στοιχείο της ογκωδέστατης δικογραφίας.
Μια στάση σωστή που άξια ερμηνεύεται σαν ένδειξη σεβασμού προς την αλήθεια και ειδικότερα, προς τους ανθρώπους των θυμάτων. Για τη Μάγδα Φύσσα, τη γυναίκα στην άλλη πλευρά της δικαστικής αίθουσας, η απονομή της δικαιοσύνης ήταν ο ζωογόνος ορίζοντας που έστρεφε το βλέμμα για να συνεχίσει να υπάρχει όταν όλες οι υπόλοιπες αναφορές της ζωής της χάθηκαν, εκείνο το βράδυ που ο γιος της σκοτώθηκε.
Η Μαρία Λεπενιώτη ήταν η ενσάρκωση της ελπίδας της. Και τολμάμε να υποθέσουμε πως το ήξερε κι εκείνη, κάθε φορά που έμπαινε στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού κι έβγαινε από την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Εφετείου Αθήνας, από τον Μάρτη του 2015 έως και τον περασμένο Οκτώβρη.
Η Λεπενιώτη κατάγεται από την Τζούρτζια Ασπροποτάμου, ένα χωριό σκαρφαλωμένο στη Νότια Πίνδο. Μπήκε στο Δικαστικό Σώμα το 1984 σε ηλικία μόλις 26 ετών. Είναι μητέρα δυο παιδιών. Πέντε χρόνια πριν αποσυρθεί από το Σώμα, μιας και οι δικαστές τυπικά συνταξιοδοτούνται στα 67 έτη, εκπλήρωσε την αποστολή της σαν άνθρωπος της δικαιοσύνης και άνθρωπος γενικότερα. Είδε την αλήθεια κατάματα και πάλεψε για να επικρατήσει.
JACINDA ARDERN
Από τη Γωγώ Θωμά
Η Jacinda Ardern είναι μία γυναίκα 40 ετών με γενέτειρα τη Νέα Ζηλανδία, τη νησιωτική χώρα στα νοτιοδυτικά του Ειρηνικού Ωκεανού, με τους 4.8 εκατομμύρια κατοίκους. Είναι μητέρα, σύντροφος και μία από τις ελάχιστες γυναίκες επικεφαλής κράτους στον κόσμο. Συγκεκριμένα είναι η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας από το 2017. Και αυτή τη στιγμή διανύει τη δεύτερη θητεία της. Έχει δηλαδή επιβεβαιωμένα την ψήφο εμπιστοσύνης των πολιτών. Και όχι άδικα.
Η Jacinda Ardern γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1980 σε οικογένεια Μορμόνων και μεγάλωσε στη Murupara. Η αρχηγός του Εργατικού Κινήματος είναι μία από τις νεότερες επικεφαλής κυβέρνησης σε όλο τον κόσμο, αφού ανέλαβε τα καθήκοντά της σε ηλικία 37 ετών. Και είναι η 3η γυναίκα πρωθυπουργός και η νεότερη πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας της.
Η 40χρονη Ardern είναι (μαζί με την Πακιστανή Benazir Bhutto) η μόνη γυναίκα πολιτικός που έγινε μητέρα ενώ ήταν πρωθυπουργός. Και μάλιστα απέδειξε πως το ένα δεν αναιρεί το άλλο, φέρνοντας εις πέρας τα καθήκοντά της, ακόμα κι όταν χρειαζόταν (ή μάλλον καλύτερα ήθελε) να έχει μαζί της στα πρωθυπουργικά της ταξίδια τον σύντροφο και την κόρη της. Για την Ardern η ερώτηση «καριέρα ή παιδιά» είναι εντελώς άκυρη και μας βρίσκει καθόλα σύμφωνες.
«Το Morrinsville, η γενέτειρά μου θα είναι η βάση μου, θα μείνω με τη μαμά και τον μπαμπά για να με βοηθούν με το παιδί για τον επόμενο καιρό» δεν δίστασε να αναφέρει η Ardern κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Κι αυτή η δήλωση για μία γυναίκα πολιτικό δεν είναι απλή.
Είναι όμως και ένας άνθρωπος που για να υπερασπιστεί την ισότητα και τα ίσα δικαιώματα, αποχώρησε από την εκκλησία των Μορμόνων εξαιτίας των ομοφοβικών θέσεών της, εκφράζοντας έτσι τη διαφωνία της με την έλλειψη σεβασμού στα δικαιώματα των γκέι. Από τότε και έπειτα δηλώνει αγνωστικίστρια.
Ένα από τα σημαντικά νομοσχέδια που πέρασαν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας της, διασφαλίζει τις ίσες αμοιβές ανάμεσα στα δύο φύλα. Μάλιστα, με αυτή τη ρύθμιση η κυβέρνηση Ardern κατάφερε να επεκτείνει τις ισότιμες αμοιβές και σε κατηγορίες επαγγελμάτων που θεωρούνται ιστορικά ανδροκρατούμενες.
Κατά τη διάρκεια της θητείας της η Jacinda έχει φανεί αντάξια του αξιώματός της και μάλιστα μέσα από γεγονότα που ίσως έκαναν άλλους πολιτικούς αρχηγούς να σαστίσουν. Και απέδειξε πως δεν βρίσκεται τυχαία στη θέση που είναι, πως έχει γρήγορα αντανακλαστικά, παίρνει αποφάσεις. Έδειξε όμως και τη στάση της ως άνθρωπος.
Όπως το πολύνεκρο τρομοκρατικό χτύπημα του 28χρονου ακροδεξιού Αυστραλού σε 2 τεμένη της πόλης Κράιστσερτς. Πέρασε χρόνο με τις οικογένειες των θυμάτων φορώντας χιτζάμπ για να τους τιμήσει, έκανε εισήγηση για την αλλαγή του νόμου περί οπλοκατοχής, απαγορεύοντας τη χρήση ημιαυτόματων και απέφυγε τους θρησκευτικούς χαρακτηρισμούς.
Όσον αφορά στην πανδημία του κορονοϊου, μία πανδημία που πλήττει ολόκληρο τον πλανήτη, η Jacinda ανακοίνωσε από κοινού με τα μέλη της κυβέρνησής της πως αποφάσισαν να μειώσουν τους μισθούς τους κατά 20% για ένα διάστημα 6 μηνών, σε μία προσπάθεια να ενισχύσει την οικονομική κατάσταση της χώρας της. Μία κίνηση αλληλεγγύης που σίγουρα δεν μπορεί να περάσει στα ψιλά.
MEGHAN MARKLE
Από τη Δέσποινα Δημά
Μία απόφαση. Μία στιγμή και η ιστορία αλλάζει. Η προσωπική σου ιστορία διαλύει θεμέλια και χτίζει νέα ζωή χωρίς κανόνες, όρια και όρους. Η Meghan Markle ήρθε για να ξεσκονίσει τον καθωσπρεπισμό της βρετανικής μοναρχίας. Ήρθε για να επιβεβαιώσει πως η αγάπη κινεί βουνά, ακόμα και παλάτια.
Όταν το 2018 παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Harry πολλοί ήταν αυτοί που στα μάτια τα δικά της έβλεπαν το βλέμμα της Diana. Η συντηρητική πτέρυγα είδε στα μάτια της έναν εξωτερικό εχθρό που ήρθε να διασαλεύσει ένα σύστημα αξιών και πρωτοκόλλων. H Meghan δεν ήταν και δεν είναι ένα μοχθηρό θηλυκό που θέλησε να χωρίσει στη μέση μία οικογένεια.
Είναι μία γυναίκα η οποία μαζί με τον άνθρωπό της αποφάσισε να αλλάξει τον ρου της, να θέσει τους όρους της και να απορρίψει μία δοτή ζωή καταπίεσης. Το 2020 ήταν για εκείνη μία χρονιά ορόσημο. Μία χρονιά που έφερε την κανονική ζωή σε πρώτο πλάνο και ξεγύμνωσε δήθεν παραμύθια με πρίγκιπες και πριγκίπισσες με λυμένα προβλήματα και ατέρμονες ανταλλαγές φιλοφρονήσεων.
Στις 8 Ιανουαρίου με μία κοινή ανακοίνωση Meghan Markle και πρίγκιπας Harry ξαναγράφουν ιστορία. Αποχωρούν από το Παλάτι και εγκαταλείπουν τους τίτλους τους και όσα προνόμια φέρουν αυτοί. «Μετά από μήνες περίσκεψης και εσωτερικών συζητήσεων, επιλέξαμε να κάνουμε την μετάβαση αυτή την χρονιά και να χαράξουμε ένα νέο προοδευτικό ρόλο μέσα σε αυτό τον θεσμό. Σκοπεύουμε να υποχωρήσουμε από ”πρεσβύτερα” (σ.σ με την έννοια της αρχαιότητας) μέλη της βασιλικής οικογένειας και να δουλέψουμε για να γίνουμε οικονομικά ανεξάρτητοι, συνεχίζοντας να στηρίζουμε την Υψηλότητα της, τη Βασίλισσα.
Με την υποστήριξή σας, ειδικά τα τελευταία λίγα χρόνια, αισθανόμαστε προετοιμασμένοι για να κάνουμε αυτή την προσαρμογή. Τώρα σχεδιάζουμε να ισορροπήσουμε τον χρόνο μας μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Βόρειας Αμερικής, εξακολουθώντας να τιμάμε την βασίλισσα, την κοινοπολιτεία και τους προστάτες μας.
Η γεωγραφική ισορροπία του χρόνου θα μας επιτρέψει να μεγαλώσουμε τον γιο μας με εκτίμηση για τη βασιλική παράδοση, μέσα στην οποία γεννήθηκε, παρέχοντας παράλληλα στην οικογένειά μας την απόσταση για να εστιάσουμε στο επόμενο κεφάλαιο, που περιλαμβάνει το λανσάρισμα του νέου φιλανθρωπικού μας εγχειρήματος.
Ανυπομονούμε να μοιραστούμε όλες τις πληροφορίες για αυτό το επόμενο βήμα, όταν έρθει η κατάλληλη ώρα, καθώς συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με την Υψηλότατη, την Βασίλισσα, τον πρίγκιπα της Ουαλίας, τον Δούκα του Cambridge και όλα τα σχετικά μέρη. Μέχρι τότε, σας παρακαλούμε να δεχτείτε την βαθύτατη ευγνωμοσύνη μας για την διαρκή υποστήριξή σας».
Η Meghan Markle είναι πια ελεύθερη. Ελεύθερη να εκφραστεί. Ελεύθερη να έχει δικαίωμα στον πόνο, τη θλίψη και το κλάμα. Η Meghan Markle μίλησε New York Times όχι ως δούκισσα του Sussex αλλά ως γυναίκα, για την απώλεια του αγέννητου παιδιού της. Ήταν έγκυος και απέβαλε τον περασμένο Ιούλιο.
«Ήξερα καθώς έσφιγγα το πρωτότοκο παιδί μου ότι έχανα το δεύτερο. Το να χάνεις ένα παιδί σημαίνει ότι κουβαλάς ένα σχεδόν ανυπόφορο πένθος, που πολλοί έχουν βιώσει αλλά λίγοι μιλούν γι’ αυτό». Η Meghan έχει πια κατακτήσει το δικαίωμα να μην είναι καλά και να μπορεί να προφέρει τις λέξεις αυτές. Αυτή είναι η νίκη της.
Η Meghan Markle, πάντα μαζί με τον Harry, έσπασε το δόγμα του Στέμματος «μην παραπονιέσαι, μην εξηγείς».
ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
Από τη Νίκη Μπάκουλη
Μας έκανε παρέα για πενήντα χρόνια. Ό,τι και αν περνούσαμε. Καλά, κακά, χαρές, λύπες. Τα περνούσε μαζί μας. Ποτέ με μεμψιμοιρία. Πάντα την ελπίδα που εξέπεμπε η μοναδική, καθάρια, αισθαντική φωνή της. Έκανε τις οκτάβες ό,τι ήθελε, όπως τις ανεβοκατέβαινε για να εκφράσει το κάθε συναίσθημα όπως του άξιζε. Το ρεπερτόριο της δεν είχε όρια (ερμήνευε όλα τα είδη, με την ίδια ευκολία). Είχε ως προτεραιότητα να μας βεβαιώσει, με τον τρόπο που διέθετε, πως όλα είναι καλά. Και αν δεν είναι, θα γίνουν.
Η καθαρή εκφορά της βοηθούσε ώστε κάθε λέξη που έβγαινε από το στόμα της να καταλήξει στην ψυχή μας. Άλλωστε η διαδρομή τους ξεκινούσε από τη δική της ψυχή. Τη δική της ανάγκη να εκφράσει όσα είχε μέσα της. Όσα της είχε προσφέρει η ζωή (τις στερήσεις στη Θήβα και τον πρόωρο ‘χαμό’ των γονιών της, με πρώτο τον πατέρα της όταν ήταν μόλις 8 χρόνων, όταν μετακόμισε με τη μητέρα της στην Αθήνα), πριν την αφήσει να αναρωτιέται γιατί είχε έλθει σε αυτόν τον κόσμο, αν είναι μόνο να πονάει. Ώσπου αποφάσισε πως θα έπαιρνε τον έλεγχο στα χέρια της. Θα όριζε όσα θα την αφορούσαν, έχοντας ως όχημα το δώρο που της είχε δοθεί: τη φωνή της.
Σε εποχές που η ορθοφωνία ή τα όποια άλλα ‘εργαλεία’ υπάρχουν σήμερα και μας κάνουν όλους δυνητικούς τραγουδιστές, συν τις κοινωνικές προκαταλήψεις για τις γυναίκες που επέλεγαν το δρόμο της, η Χαρίκλεια δεν παραιτήθηκε ποτέ του δικαιώματος της να μπορεί να ‘γεμίζει’ τη ψυχή της. Ή να τιμά το όνομα που είχαν επιλέξει για εκείνη οι γονείς της (χάρις συν κλέος, ξακουστή για τη χάρη της), όπως τιμούσε εκείνους.
Ως Χάρις ανέβηκε για πρώτη φορά στο πάλκο το 1973. Είχε προηγηθεί η συμμετοχή της σε δίσκους άλλων και η δική της πρεμιέρα με το «Όταν πίνει μια γυναίκα».
Η Χαρίκλεια έγινε η Χάρις και ξεκίνησε τη διαδρομή που την έκανε τη Χαρούλα μας. Ώσπου τον περασμένο Ιούνιο ανακοίνωσε πως από σεβασμό στον εαυτό της και σε όλους εμάς που τη βάλαμε στις ζωές μας δεν θα ξανατραγουδήσει.
Δεν με ακούει πια η φωνή μου και άρα δεν είναι σωστό να συνεχίσω.
Ο τρόπος και ο τόπος αυτού του αποχαιρετισμού ήταν ένας ακόμα τρόπος που είχε για να βεβαιώσει πως ό,τι την αφορά είναι δικός της λογαριασμός -και επιλογή: ήταν στη ραδιοφωνική εκπομπή του Δεύτερου Προγράμματος, με τίτλο ‘Η κατάλληλη ώρα’.
Όλα όσα διάβασες έως εδώ προκύπτουν από αφηγήσεις της ιδίας, στις λίγες αλλά γεμάτες συνεντεύξεις που έδωσε μέσα στα χρόνια και από το «Χειρόγραφο», τη δική της αφήγηση για όσα είχε ζήσει, μέσω λέξεων και συνθέσεων. Ο συνδυασμός της έδινε πάντα την αίσθηση του ολοκληρωμένου. Ποτέ μόνο το ένα ή μόνο το άλλο. Και έτσι περιέγραψε κάθε μια από τις στιγμές που την προσδιόρισαν. Μεταξύ τους και ο αγώνας που έδωσε με το «τέρας» -κατά της ιδίας το ρηθέν- που είχε σκοτώσει τη μητέρα της -τον καρκίνο μαστού.
«Αυτό που παίρνεις από ένα τέτοιο γεγονός είναι η ταπείνωση. Δεν πιστεύεις ποτέ πως θα το πάθεις εσύ. Όταν, λοιπόν, χάνεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου, βλέπεις ότι είσαι κι εσύ μια καρδούλα που έχει ανάγκη από φροντίδα. Τι γίνεται όμως, αν έχεις τον τίτλο του δυνατού; Σκεφτείτε πως όταν χειρουργήθηκα στο μαστό, καταδέχτηκα μόνο να αναβάλλω την πρεμιέρα μου για μία εβδομάδα. Το μόνο που ήθελα ήταν να με πάρουν αγκαλιά και να πενθήσω. Αλλά είπα ‘όχι! Δεν θα σε αφήσω να με νικήσεις, θα σου δείξω εγώ».
Τα 2015 παρέδωσε τις σελίδες αυτές στον σκηνοθέτη Γιώργο Νανούρη κι εκείνος τις έκανε παράσταση με πρωταγωνίστρια την ίδια. Είχε αποφασίσει να αποκαλυφθεί πλήρως. Είχε έλθει σε ειρήνη με όσα είχε περάσει και ήταν πια έτοιμη να τα μοιραστεί με όσους την αγαπήσαμε. Ήταν ένας ακόμα τρόπος για να ελέγξει το ‘αφήγημα’ της και τελικά, να μας εξηγήσει τους λόγους που τον περασμένο Ιούνιο αποφάσισε να τελειώσει τη μεγαλύτερη σχέση της ζωής της.
Στο μεσοδιάστημα προσπάθησε να αποφύγει αυτό που φαινόταν ως αναπόφευκτο, πριν το παραδεχθεί πως δεν κατάφερε να αποφύγει τη φυσική φθορά, ότι οι νότες δεν τις έκαναν τη χάρη να ‘βγουν’ όπως είχε συνηθίσει. Και τότε άρχισε το πένθος που έκανε το ‘δεν σου αξίζει να συνεχίσεις’ σε ‘Χαρίκλεια είσαι χορτάτη από ωραία πράγματα, από επιβεβαίωση και επιβράβευση’.
Ήταν βέβαιη πως για 50 χρόνια είχε δώσει ό,τι καλύτερο είχε, εις βάρος του εαυτού της και της προσωπικής της ζωής -καθώς όπως έχει πει στέρησε πολύ κοινό χρόνο από τους αγαπημένους της. Πέραν αυτού, λυπάται «που δεν αλήτεψα. Αυτή είναι μια ζωή που δεν έζησα». Ίσως να την παρηγορεί πως ταξίδεψε εμάς, γενιές ανθρώπων που είχαμε την ευκαιρία να παρασυρθούμε από τη μοναδική της φωνή σε μαγικούς τόπους και εικόνες.
ΣΗΛΙΑ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ
Από την Κέλλυ Νόβακ
Η Σήλια Κριθαριώτη τρέχει με ταχύτητα φωτός. Από τη στιγμή που έκανε την αρχή, δεν υπάρχει επιστροφή. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: η δημιουργικότητα και η αναγνώριση. Όχι η αναγνωρισιμότητα απαραίτητα, αλλά η αποδοχή. Αυτού του είδους που αναζητάς από τους συναδέλφους σου που έχουν την εμπειρία να αναγνωρίσουν το όραμά σου. Η Σήλια Κριθαριώτη τα έχει καταφέρει όλα αυτά. Χρόνια τώρα, αλλά φέτος περισσότερο από ποτέ.
Φέτος, ήταν μια αρκετά επεισοδιακή αλλά και δημιουργική παράλληλα, χρονιά για την Ελληνίδα σχεδιάστρια. Αφού διαγνώστηκε με κορονοϊό τον Απρίλιο -τον οποίο ξεπέρασε ευτυχώς γρήγορα-, «ανασκουμπώθηκε» και συνέχισε μια ήδη δυνατή χρονιά. Το 2020, μπορεί να έφερε δυσκολίες, ειδικά στη βιομηχανία της μόδας, αλλά η αστείρευτη δημιουργικότητα της Σήλιας Κριθαριώτη, είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά επιτεύγματα για εκείνη και τον οίκο της.
Από το να φιλοξενηθούν οι δημιουργίες στις σελίδες της βρετανικής Vogue, να παρουσιάσει για πρώτη φορά συλλογή της στην ελληνική εβδομάδα μόδας, το Athens Xclusive Designers Week. Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε το ιστορικής σημασίας Couture Show της που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, ένα show που έλαβε διθυραμβικές κριτικές, τόσο για το concept του, όσο και για τις υψηλής ραπτικής δημιουργίες της Σήλιας Κριθαριώτη.
Όλες αυτές οι επιτυχίες, έρχονται να συναντήσουν την αποδοχή από την ελληνική αλλά και διεθνή showbiz. O οίκος Celia Kritharioti έχει συνεργαστεί με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της διεθνούς showbiz. Katy Perry, Elsa Hosk, Gwyneth Paltrow και Jennifer Lopez, Anya Taylor-Joy, Britney Speras, μεταξύ άλλων, φορούν τις δημιουργίες της. Αλλά πέρα από την αναγνωρισιμότητα που έχει λάβει από τη «celebrity μόδα», η δουλειά της εκτιμάται και από τους κριτικούς μόδας.
Μέσα από σκληρή δουλειά και αφήνοντας τη δημιουργικότητά της ελεύθερη, έχει καταφέρει να εξελίξει το σχέδιό της και ακόμη σημαντικότερο, την κατασκευή των ρούχων της. Επιλέγοντας αναπάντεχες σιλουέτες για τις δημιουργίες της και statement υλικά που εντυπωσιάζουν, έχει κατορθώσει να ανεβάσει το επίπεδο των συλλογών της.
Αλλά αυτό που κάνει την Ελληνίδα σχεδιάστρια να ξεχωρίζει τόσο ώστε να έχει σημειώσει μια επιτυχημένη πορεία εκτός ελληνικών συνόρων, είναι η συνεχής της εξέλιξη. Η Σήλια Κριθαριώτη συνεχίζει να εξελίσσει την αισθητική της αλλά και την κατασκευή των ρούχων της, δίνοντας απόλυτη προσοχή στη δημιουργία τους, μέχρι και στην τελευταία λεπτομέρεια. Αυτό είναι που κάνει έναν/μια πετυχημένο/η designer.
LIZZO
Από την Κέλλυ Νόβακ
Θα ξεκινήσω με μια από τις σημαντικότερες για τα στερεότυπα της γυναικείας ομορφιάς, ατάκα της Lizzo η οποία είναι η ουσιαστικότερη που έχω ακούσει αυτή τη χρονιά.
Είναι χαζό να πω ότι είμαι body positive. Θέλω να είμαι body-normative. Θέλω ο σωματότυπος μου να είναι κάτι νορμάλ.
«Και όχι να λέμε “Α, δες αυτό το κουλ κίνημα. Το να είσαι παχύς είναι body positive”. Όχι. Το να είσαι παχύς είναι απλά φυσιολογικό». Αυτή η ατάκα τα λέει όλα. Για το κίνημα του body positivity. Για το μεγαλείο της Lizzo.
Η Lizzo είναι από τις γυναίκες που προκαλούν με ουσία και που επικοινωνεί με τον πιο τολμηρό τρόπο, όλα αυτά που πρεσβεύει. Αλλά αν δεν σοκάρεις πρώτα, αν δεν φωτογραφηθείς γυμνή δείχνοντας το “big girl body” σου (όπως η ίδια το αποκαλεί), με όλες τις δίπλες της κοιλιάς, με όλα τα σημάδια της κυτταρίτιδας και όλες αυτές τις so called «ατέλειες», που η κοινωνία μάς έχει μάθει να μισούμε, τότε το μήνυμα σου δεν είναι αρκετά ισχυρό. Μέσα στις χιλιάδες influencers παγκοσμίως, η Lizzo ξεχωρίζει γιατί είναι η πιο αυθεντική.
Το γεγονός, λοιπόν, ότι μια γυναίκα σαν την Lizzo, με τους εκατομμύρια followers, χρησιμοποιεί την πλατφόρμα της για να απενοχοποιήσει το γυναικείο σώμα, πρεσβεύοντας αυτό που θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο (ότι όλα τα σώματα είναι όμορφα δηλαδή), την καθιστά από τα πιο επιδραστικά πρόσωπα της χρονιάς.
Αλλά είναι και τα projects της για φέτος που άσκησαν όλο τον θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, με τέτοιο τρόπο ώστε να κατακτά τελικά τις πρωτιές, τη μία μετά την άλλη. Έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα με καμπύλες που φωτογραφήθηκε για την αμερικάνικη Vogue. Ένα περιοδικό μόδας που δεν έχει το diversity «εύκολο».
Η Lizzo όμως, «σπάει» κάθε κανόνα και πρωτοπορεί. Αυτό αφορά και την μουσική της καριέρα: με τις υποψηφιότητες και τις νίκες της σε μουσικά βραβεία, όπως τα Grammy και τα BET Awards. Με τα εκατομμύρια views και streams των hit τραγουδιών που γράφει, στα οποία χορεύουν όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο.
Όλα αυτά τα επιτεύγματα της δίνουν τον τίτλο της νούμερο ένα “100% bad bitch”. Μιας απίστευτα ταλαντούχας μαύρης γυναίκας που με αφοσίωση στο όραμά της και σκληρή δουλειά, αποδεικνύει ότι μπορεί να καταφέρει ό,τι βάλει στον νου της. Είτε το κάνει απενοχοποιώντας το γυναικείο σώμα, είτε κατακτώντας τις πρώτες θέσεις στα music charts, ραπάροντας και παίζοντας άψογα το φλάουτο.
CYNTHIA NIXON
Από την Ιωσηφίνα Γριβέα
Ως Miranda στο “Sex and the City” ήταν η κυνική της παρέας. Ως Emily Dickinson στο “A Quiet Passion” ήταν μία απομονωμένη ποιήτρια. Ως Eleanor Roosevelt στο “Warm Springs” δεν μασούσε ποτέ τα λόγια της και ως Becca στο “Rabbit Hole” του Broadway βίωσε μία από τις σκοτεινότερες, πιο τραυματικές εμπειρίες στην καριέρα της λόγω της επιβαρυμένης ψυχολογίας του χαρακτήρα. Παρότι η ίδια είναι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος, μέχρι τη Gwendolyn του “Ratched” η Cynthia Nixon δεν είχε συνηθίζει να παίζει χαρακτήρες που βλέπουν αισιόδοξα το μέλλον.
«[Η Gwendolyn] είναι gay και είμαι και εγώ gay, και δουλεύει στην πολιτική κι εγώ έτρεξα για κυβερνήτρια, οπότε υπήρχαν κάποια ίσως προβλέψιμα πράγματα για τα οποία μπορεί να με σκέφτηκε [ο Ryan Murphy]», έχει δηλώσει, «αλλά είναι μια τόσο φωτεινή δύναμη αισιοδοξίας και καλοσύνης. Στη ζωή μου είμαι ένα πολύ αισιόδοξο και αρκετά φωτεινό άτομο αλλά ποτέ δεν μου δίνεται η ευκαιρία να παίξω τέτοιο».
Εκτός από τον κόντρα ρόλο που ήρθε φέτος στην καριέρα της Nixon, η ηθοποιός υπήρξε ξανά ωμή στις απόψεις της σε σχέση με την πολιτική. Όχι μόνο όσον αφορούσε στις αμερικανικές εκλογές όπως εξελίσσονταν, αλλά και σχετικά με τη διαχείριση του κορονοϊού στη Νέα Υόρκη. Αφού ανακοίνωσε πως δεν είχε σκοπό να διεκδικήσει ξανά τη θέση της κυβερνήτριας απέναντι στον εδραιωμένο Andrew Cuomo και αφού τόνισε πως την επόμενη φορά θα προτιμούσε να το κάνει κάποιος μη λευκός υποψήφιος, η Nixon έγραψε στους New York Times για το χάσμα που παρατήρησε μεταξύ των αυστηρών μέτρων που λαμβάνονται σε όσα γυρίσματα γίνονται στην πόλη συγκριτικά με τις ελλιπείς υποδομές που αντιμετωπίζουν τα δημόσια σχολεία της περιοχής όπως αυτό του γιου της. Η Nixon υπήρξε πάντοτε θερμός υπερασπιστής της δημόσιας εκπαίδευσης – μέσω αυτής μάλιστα γνώρισε τη σύζυγό της και ακτιβίστρια εκπαίδευσης Christine Marinoni – με έμφαση αρχικά την εναντίωσή της στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων εκπαιδευτηρίων, όσο όμως εξερευνούσε την σεξουαλική της ταυτότητα τόσο διευρύνονταν και οι στόχοι της.
Η Nixon υπερασπίστηκε τον τρανς γιο της απέναντι στα τρανσφοβικά σχόλια της J.K. Rowling, έγινε viral στις αρχές του 2020 με την αφήγηση του βίντεο “Be a Lady” που έκανε για το φεμινιστικό περιοδικό Girls Girls Girls και, παρότι αναγνωρίζει το πόσο μπροστά ήταν το “Sex and the City” για την εποχή του, ξέρει ότι το show θα ήταν ακόμη καλύτερο εάν είχε υπάρξει πιο συμπεριληπτικό στις επιλογές του με το καστ και τους χαρακτήρες. Ως υποστηρίκτρια του κινήματος Black Lives Matter δεν είναι τυχαίο που η ηθοποιός σχολίασε φέτος «την απουσία φυλετικής και εθνικής ποικιλομορφίας» της σειράς, στάθηκε ωστόσο και στο γεγονός ότι ο Steve, ο σύζυγος της Miranda, ήταν ο μοναδικός εκπρόσωπος της εργατικής τάξης που είδαμε ποτέ στη σειρά.
Όσο για την τελευταία, η ηθοποιός απέκλεισε ξανά κάποιο πιθανό reunion των κοριτσιών για επόμενη ταινία αλλά δεν πειράζει. Το πρόγραμμά της είναι πάντα γεμάτο.
JENNIFER ANISTON
Από την Ιωσηφίνα Γριβέα
Ακόμη και σε χρονιές που μπήκαν για όλους στη φορμόλη όπως η φετινή, η Jennifer Aniston θα κάνει κάτι για να μας τονώσει τη διάθεση. Πέρσι είχε σπάσει το ρεκόρ των περισσότερων Instagram followers στο μικρότερο χρονικό διάστημα (τέσσερις ώρες!). Φέτος έφτασε στα βραβεία SAG με μία υποψηφιότητα Καλύτερης Ηθοποιού σε Δραματική Σειρά που οι περισσότεροι δεν πίστευαν ότι θα κέρδιζε, έφυγε όμως με ένα αγαλματίδιο στο χέρι και ένα σύντομο παρασκηνιακό reunion με τον Brad Pitt που προκάλεσε φρενίτιδα στο Ίντερνετ λες και είχαμε ξανά 2003. Η συγκεκριμένη συνάντηση έγινε τον Ιανουάριο αλλά συνέχισε να αναδημοσιεύεται ολόκληρη την υπόλοιπη χρονιά ως κειμήλιο μιας πιο απλής εποχής που φέτος φάνηκε πιο πολύ από ποτέ ότι έχει περάσει ανεπιστρεπτί, αυτό όμως που δεν έχει περάσει ακόμα είναι η απήχηση της Aniston στο ευρύ κοινό. Θα προβλέψω όσο πιο ταπεινά μου επιτρέπει ένας χρόνος σαν το 2020, ότι δεν θα περάσει ίσως ποτέ.
Η ηθοποιός εμφανίστηκε στα βραβεία Emmy λίγους μήνες αργότερα με ένα ακόμη κλασικό μαύρο φόρεμα που μας θύμισε το signature look της, και έβαλε φωτιά στη σκηνή με συνένοχο τον Jimmy Kimmel. Υπό κανονικές συνθήκες θα την είχαμε ήδη δει στο reunion των “Friends” που είχε δρομολογηθεί για φέτος, η αναβολή του ωστόσο μέχρι το 2021 είναι για εκείνη μια ευκαιρία για να βγει το αποτέλεσμα ακόμα καλύτερο. «Θα είναι σούπερ», έχει δηλώσει.
«Ξέρετε κάτι; [Η αναβολή] μάς έχει δώσει ακόμα περισσότερο χρόνο για να το κάνουμε ακόμα πιο συναρπαστικό και fun απ’ ό,τι θα ήταν»
Ότι η Aniston προτιμά να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο δεν είναι καινούριο. Ακόμη και σε εποχές που η Rachel Green την είχε περιορίσει σε ρόλους που ένιωθε ότι την τοποθετούσαν σε πολύ βολικά κουτιά, εκείνη διάλεγε να βλέπει περισσότερο την αφοπλιστική αγάπη του κόσμου και τη δημιουργικότητα που μπορούσε να βρει ακόμη και στους πιο προβλέψιμους ρόλους.
Το μισογεμάτο ποτήρι ωστόσο δεν σημαίνει πως θα διστάσει να πει ανοιχτά τις πολιτικές της πεποιθήσεις ή να εκφράσει αυτονόητες απόψεις που δυστυχώς παρατηρούμε ότι δεν είναι αυτονόητες. Μιλούσε απενοχοποιημένα εναντίον του Donald Trump και για την επιτακτική ανάγκη της ψήφου, πήρε άμεσα θέση στο Black Lives Matter μέσα από τους λογαριασμούς της στα κοινωνικά δίκτυα, και δεν είχε καθόλου χρόνο για ψεκασμένες συνομωσίες περί κορονοϊού ή για τους συμπατριώτες της που αρνούνται να φορέσουν μάσκα (αγαπημένο μας hashtag της το #wearadamnmask).
Για φέτος και μάλλον για κάθε επόμενο φέτος, η Jennifer Aniston θα είναι μία από τις παγκόσμιες κοινές μας συνιστώσες.
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Από τη Δέσποινα Δημά
Με ένα «ηχηρό» μήνυμα κατά της Χρυσής Αυγής φωταγωγήθηκε την Κυριακή 4 Οκτωβρίου η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Τα social media γέμισαν με την ίδια φωτογραφία. Το χαρακτηριστικό κτίριο της οδού Συγγρού φωταγωγήθηκε με το εξής μήνυμα: «Σιγά μη Φοβηθώ».
«7/10/2020» η ημερομηνία της ετυμηγορίας για τη δική της Χρυσής Αυγής και οι στίχοι από το τραγούδι του Γιάννη Αγγελάκα που είχε διασκευάσει ο Παύλος Φύσσας κόσμησαν την πρόσοψη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.
«Εμείς είμαστε εδώ για να ξεφοβίζουμε. Θεωρώ πιο σημαντικό να παίρνεις το ρίσκο και να μην σου βγαίνει, παρά να μην το παίρνεις καθόλου και, με οδηγό και λάβαρο την ασφάλεια, να κινείσαι αμέριμνος και ασφαλής με ένα ροζ συννεφάκι πάνω από το κεφάλι σου.
Προσπαθήσαμε όλα αυτά τα χρόνια να μιλήσουμε για πράγματα που μας ενδιαφέρουν, γι’ αυτά που νομίζουμε ότι αξίζει να απασχολούν τους πάντες. Και μιλήσαμε μέσα από το αντικείμενο που ξέρουμε να διαχειριστούμε, τον πολιτισμό. Θέλαμε να υπάρχουμε στην πόλη και μάλιστα στο κέντρο της. Θέλαμε να είμαστε αθηνοκεντρικοί και να λειτουργούμε με τη λογική ότι όταν μιλάμε για πολιτισμό, δεν μιλάμε μόνο για τέχνες.
Στη Στέγη δεν λέμε ότι ο σκοπός μας είναι να κάνουμε καλές παραστάσεις. Δεν λέμε καν ότι η δουλειά μας είναι η κοινωφέλεια. Η δουλειά μας είναι να πυροδοτούμε συζητήσεις και να προσπαθούμε να κινούμε τα πράγματα προς το καλύτερο για θέματα που είναι όντως σημαντικά, όπως η ελευθερία, η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα» θα δηλώσει το 2019 στον Γιάγκο Αντίοχο του Αθηνοράματος η Αφροδίτη Παναγιωτάκου Διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση.
Μία γυναίκα με ισχυρή άποψη και αίσθημα ευθύνης που την καθοδηγεί ώστε οι δράσεις της Στέγης να αφήνουν ισχυρό κοινωνικό και πολιτικό αποτύπωμα. Κι αν το μήνυμα του 2020 πρέπει να είναι ένα τότε οι δράσεις της Στέγης μάς έκαναν να καταλάβουμε πως οφείλουμε να παλέψουμε για μία ζωή χωρίς φόβο.
Θέλουμε ο καθένας από εμάς να είναι ο καλύτερος που μπορεί να γίνει, όχι με την έννοια της επίδοσης αναγκαστικά, αλλά αυτός που θα φοβάται λιγότερο.
«Αυτός που θα διεκδικεί να είναι ο εαυτός του, λαμβάνοντας υπόψη ότι ανήκει σ’ έναν κόσμο με άλλους ανθρώπους που επίσης διεκδικούν να είναι ο εαυτός τους» θα δηλώσει η Αφροδίτη Παναγιωτάκου σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Fortune και την Αναστασία Παρετζόγλου.
Λίγες ημέρες αργότερα η φιγούρα του δολοφονημένου Ζακ Κωστόπουλου εμφανίστηκε στην πρόσοψη του κτιρίου της Στέγης στέλνοντας για μία ακόμα φορά μήνυμα αλληλεγγύης και κοινωνικής ευαισθησίας.
Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου είναι ο ενορχηστρωτής μίας νέας εποχής κατά την οποία το να δηλώνεις παρών δεν αρκεί. Χρειάζεται να δράσουμε για να αφυπνιστούμε και να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο. Όλοι μαζί με στόχο το γενικό καλό. Με στόχο τη δικαιοσύνη, την ελευθερία.
Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου μιλώντας στη Lifo θα πει: «Καλώς ή κακώς, τα πάντα διαμορφώνονται με τη διεκδίκηση της αποτύπωσης της παρουσίας μας σε έναν συγκεκριμένο τόπο, μια δεδομένη στιγμή. Άλλος χτίζει πυραμίδες και τον Παρθενώνα, άλλος χαράσσει στο μνημείο ή στο δέντρο ”Σ’ αγαπώ” επειδή θεωρεί ότι θα το δει κάποιος που θα περάσει μετά από πολλά χρόνια».
Κι έχει απόλυτο δίκιο γιατί η οι δύο εικόνες που μας χάρισε η Στέγη τη χρονιά που φεύγει θα τις ανακαλούμε στις μνήμες μας ως δύο λαμπρές στιγμές ενός πολύ δύσκολου 2020.
ΑLEXANDRIA OCASIO- CORTEZ
Από την Κλέλια Φατούρου
Η Alexandria Ocasio Cortez είναι η νεότερη γυναίκα που είναι μέλος του Αμερικανικού Κογκρέσου και φέτος έδωσε σε όλους μας ένα μάθημα για το πώς να αντιμετωπίζεις τον σεξισμό και τη λεκτική κακοποίηση. Η Alexandria γεννήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 1989 και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής της στο Bronx. Με ρίζες από το Πουέρτο Ρίκο, δεν γινόταν να μην την επηρεάσει και να μην της δώσει το έναυσμα να ασχοληθεί με θέματα που αφορούν το μεταναστευτικό στις Η.Π.Α. και τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων. Μία γυναίκα με ένα εντυπωσιακό βιογραφικό σπουδών που δούλευε ως σερβιτόρα για να στηρίξει οικονομικά τη μητέρα της, μετά τον θάνατο του πατέρα της, όταν η ίδια ήταν 19 ετών.
Αναφέρθηκε στην απώλεια του πατέρα της όταν ένα περιστατικό λεκτικής βίας στη δουλειά της, έκανε τον γύρο του κόσμου. Μία χυδαία επίθεση από τον Ted Yoho, ένα παλαιολιθικό μέλος του συντηρητικού κόμματος “Tea Party”. Διαφωνώντας με τις δημοκρατικές θέσεις της Alexandria για κοινωνική ισότητα και για το πώς η φτώχεια και ο ρατσισμός οδηγούν στην εγκληματικότητα, εμφανίστηκε μπροστά της βάζοντας το δάχτυλο στο πρόσωπό της και την αποκάλεσε γ@@@@η σκύλα και σιχαμένη τρελή. Η Alexandria όμως δεν πτοήθηκε καθόλου. «Δεν σκοπεύω να μείνω ξάγρυπνη περιμένοντας έναν άντρα να μου ζητήσει συγγνώμη. Έναν άντρα που χρησιμοποιεί σαν ασπίδα τη γυναίκα και τις κόρες του για να αποδείξει ότι δεν είναι σεξιστής. Είμαι κι εγώ η κόρη κάποιου και ευτυχώς δεν ζει για να δει το πόσο ταπεινωτικά μου φέρθηκαν».
Η Alexandria είναι 31 ετών και είναι η Πρόεδρος των Η.Π.Α. που θα θέλαμε να έχουμε. Η πολιτική της agenda περιλαμβάνει κοινωνική ανισότητα, τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, των μεταναστών, την κλιματική αλλαγή και όλα αυτά που αντικατοπτρίζουν τις ανησυχίες μίας πολιτικού που είναι δημοκρατική, νέα και έχει τον άνθρωπο στον πυρήνα των αλλαγών. Ταυτόχρονα, είναι και μία γυναίκα σαν όλες εμάς. Δυσκολεύεται να ξυπνήσει το πρωί, πολύ θα ήθελε να ξεκινάει τη μέρα της με γυμναστική αλλά είναι πάνω από τις δυνάμεις της.
Προτιμά να χουχουλιάζει με τον σκύλο της από το να απαντά στα email. Ανησυχεί για το αν θα της γράψουν πρόστιμο επειδή παρκάρει κεντρικά και θέλει να μειώσει την καφεΐνη. Περιμένει πώς και πώς να τελειώσει τη δουλειά για να φάει κάτι με το αγόρι της, να δει τον σκύλο της και να αποφορτιστεί βλέποντας ριάλιτι. Είναι μία από εμάς αλλά φροντίζει ταυτόχρονα για τόσα πολλά κοινωνικά προβλήματα. Είναι έμπνευση για τα μικρά κορίτσια αυτού του κόσμου, που φιλοδοξούν να αλλάξουν τον κόσμο και να κάνουν κάτι σπουδαίο. Παραμένοντας ο εαυτός τους.
SANNA MARIN
Από τη Λία Παπαϊωάννου
Τον Δεκέμβριο του 2019 μία φωτογραφία της Sanna Marin της νεαρότερης γυναίκας αρχηγού κράτους στην ιστορία και της πιο νέας πρωθυπουργός της Φινλανδίας, έγινε viral και μας έκανε να πιστέψουμε ότι αν υπάρχει κάπου μια φεμινιστική ουτοπία γεμάτη με Wonderwomen, αυτή είναι η Φινλανδία. Η 34χρονη τότε πρωθυπουργός έφτιαξε μια κυβέρνηση συνεργασίας πέντε κομμάτων που όλα είχαν γυναίκες στο τιμόνι τους.
«Δεν σκέφτηκα ποτέ την ηλικία ή το φύλο μου, σκέφτομαι τους λόγους για τους οποίους μπήκα στην πολιτική και τα πράγματα για τα οποία κερδίσαμε την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος» είχε απαντήσει πριν αναλάβει τα καθήκοντά της, σε ερώτηση των δημοσιογράφων
για την ηλικία της.
Η Sanna Marin γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1985, μεγάλωσε με δύο μαμάδες σε μία εργατική οικογένεια και μάλιστα είναι το πρώτο άτομο από την οικογένειά της που κατάφερε να τελειώσει το Πανεπιστήμιο. Εκτός από Πρωθυπουργός είναι και μητέρα της 2 ετών Emma, ενώ παντρεύτηκε τον σύντρόφο της, Markus Räikkönen, το περασμένο καλοκαίρι. Μη νομίζεις ότι επειδή η Φιλανδία έχει ιστορικό γυναικών στην εξουσία -η Sanna είναι η τρίτη πρωθυπουργός της χώρας- δεν αντιμετώπισε τον σεξισμό. Μία ακόμα φωτογραφία της 35χρονης σήμερα Sanna Marin έγινε viral όταν φωτογραφήθηκε για το περιοδικό Trendi έγινε και πάλι viral, λόγω της απουσίας σουτιέν.
«Δεν είναι μία συνηθισμένη δουλειά ή μια φυσιολογική κατάσταση ζωής. Είναι βαρύ το πρόγραμμα με διάφορους τρόπους. Ίσως η πίεση και η εξάντληση να συσσωρεύονται και να ξεσπάσουν αργότερα, αλλά ήταν απαραίτητο να μπουν στην άκρη τα συναισθήματα», δήλων σε αυτή τη συνέντευξή της η Sanna Marin. Κι αν δεν ήταν τα λόγια της που απάντησαν σε κάθε σεξιστή, ήταν σίγουρα το έργο της. Η κυβέρνηση των πέντε γυναικών που δημιούργησε συμπληρώνει τώρα έναν χρόνο ζωής και τα έχει καταφέρει μια χαρά. Μιλάμε για το 2020 πάντα έτσι; Τη χρονιά που ανάγκασε όλα τα κράτη να αλλάξουν τις προτεραιότητές τους.
Η Φινλανδία υπό την διακυβέρνηση της Sanna Marin κατάφερε να μπει στις λίστες των ειδικών με τις χώρες που ανταποκρίθηκαν πιο καλά απ’ όλες στο πρώτο κύμα της πανδημίας του κορονοϊού, εν μέρει επειδή οι αποφάσεις πάρθηκαν χωρίς καμία καθυστέρηση από την κυβέρνηση. Τώρα, η Φινλανδία αντιμετωπίζει το δεύτερο κύμα πανδημίας και η δημοτικότητα της νεαρής πρωθυπουργού που το καλοκαίρι παντρεύτηκε τον πατέρα του παιδιού της, δοκιμάζεται. Η πολιτική της ατζέντα είναι σίγουρα προοδευτική.
Η ισότητα των φύλων είναι υψηλά στις προτεραιότητες της Sanna Marin, με σχέδια για προγράμματα που διευκολύνουν τους εργαζόμενους γονείς, είτε είναι μητέρες είτε πατέρες ή μη βιολογικοί γονείς των παιδιών. Επιπλέον στα σκαριά έχει και τη μεταρρύθμιση του νομοσχεδίου Trans Act, με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα στα τρανς άτομα να αυτοπροσδιορίζονται νόμιμα. «Δεν είναι δουλειά μου να προσδιορίζω τους ανθρώπους. Είναι δουλειά του κάθε ατόμου να προσδιορίζει τον εαυτό του», είχε απαντήσει χαρακτηριστικά η Sanna Marin σε δημοσιογράφο που τη ρώτησε αν βλέπει τις τρανς γυναίκες ως γυναίκες.
Όλα τα παραπάνω είναι αρκετά για να αντλούμε έμπνευση για τις ηγέτιδες που θέλουμε στο μέλλον μας. Και να φανταζόμαστε αυτή τη φεμινιστική ουτοπία των Wonderwomen όλο και πιο κοντά μας.
ASHLEY GRAHAM
Από τη Βιβή Αγγελάκη
Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια, από τότε που η Ashley Graham έγραψε κυριολεκτικά ιστορία ποζάροντας στο εξώφυλλο του Sports Illustrated, ως το πρώτο μοντέλο που ξέφευγε από τα στερεότυπα των μεγεθών που ορίζονταν μέχρι τότε, ανοίγοντας το μεγάλο κεφάλαιο του size acceptance. Η Ashley Graham είναι πρέσβειρα του body positivity, του Health at Every Size movement και το πρώτο μοντέλο με καμπύλες, με εξώφυλλο στην αμερικάνικη Vogue. Δεν αποδέχεται τον όρο ”plus size” καθώς πιστεύει πως με αυτό τον τρόπο βάζει όλες αυτές τις γυναίκες σε ακόμη μία κατηγορία.
«Η βιομηχανία της μόδας επιμένει να με χαρακτηρίζει ως plus size, αλλά εγώ προτιμώ το ”my size”».
Εν μέσω καραντίνας, βρέθηκε καλεσμένη στη διαδικτυακή εκπομπή της Naomi Campbell “No Filter with Naomi” με την ίδια να τη χαρακτηρίζει μεταξύ άλλων ως «Ashley Graham η πρωτοπόρος», καθώς η δική της καριέρα άνοιξε έναν δρόμο για ανθρώπους που μέχρι τότε δεν είχαν πρόσβαση στη βιομηχανία της μόδας.
Η Ashley Graham είναι μια γυναίκα που αγαπά και δείχνει το σώμα της όπως είναι, χωρίς κανένα φίλτρο στο Instagram, καλή γωνία ή «έξυπνο» trick για τέλειες φωτός. Είναι μία γυναίκα που εμπνέει, αποτελεί πρότυπο με την αλήθεια, την αυθεντικότητα του χαρακτήρα της, την αυτοπεποίθησή της, το στιλ της, αλλάζοντας τις ζωές πολλών γυναικών σε όλο τον κόσμο.
Μία γυναίκα, που χρησιμοποιώντας το σώμα της «ως εργαλείο» όπως το αποκαλεί η ίδια, παραδίδει μαθήματα ”self-acceptance”- αποδοχής δηλαδή, του εαυτού μας όπως είναι, θίγοντας θέματα ταμπού όπως η κυτταρίτιδα, ενώ παράλληλα, σε κάθε εμφάνισή της καταρρίπτει κάθε στερεότυπο σχετικά με τους κανόνες που πρέπει να έχει το στιλ μίας γυναίκας με καμπύλες. Είναι ακτιβίστρια και καθημερινά μάχεται με σκοπό ν’ αλλάξει τα στερεότυπα της γυναικείας ομορφιάς και μόδας και με το παραπάνω, πηγαίνοντας κόντρα σε μία εποχή που το φυσιολογικό θεωρείται κατακριτέο ή εξωπραγματικό.
Φέτος, έγινε για πρώτη φορά μητέρα και ούτε σε αυτό το κομμάτι δίστασε να εκφραστεί αληθινά. Μετά το body positivity, το size diversity, το mommy shaming μπαίνει στο στόχαστρό της. Υπέρμαχος του #mombod, ως καινούργια μαμά, δίνει κουράγιο σε όλες τις μαμάδες και καταρρίπτοντας το mommy shaming. Το σώμα αλλάζει μετά την εγκυμοσύνη, αλλά μία νέα «πίστα» ζωής μόλις ξεκινά και αυτό είναι κάτι που πρέπει να αγκαλιάσει κάθε γυναίκα.
Όπως εκατομμύρια γυναίκες, έτσι κι εκείνη αισθάνεται πραγματικά συγκλονισμένη από την εμπειρία της γέννησης. Ο φωτογραφίες της με το δημόσιο θηλασμό, οι ραγάδες που απέκτησε στην κοιλιά της μετά τη γέννα ή το φωτογραφικό στιγμιότυπο την ώρα του τοκετού που ανέβασε με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας και το μήνυμά της είναι πραγματικά στήριξη σε όλες τις γυναίκες. «Αυτό είναι το πρόσωπό μου στην πιο σπουδαία του δύναμη. Ο πιο θαυμαστός πόνος που γνώρισα ποτέ και το πιο σπουδαίο κατόρθωμα που έχω καταφέρει. Σ’ αυτή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας κατανοήστε πως παρά τον οποιοδήποτε πόνο ή δοκιμασία έχουμε όλες βιώσει σαν γυναίκες, είμαστε δυνατές, δυναμικές και ικανές να εκπληρώσουμε το μεγαλείο» έγραψε χαρακτηριστικά.
Η Ashley είναι κάτι παραπάνω από ένα ακόμη fashion ή beauty icon, είναι μία γυναίκα που απλά μάχεται εν έτει 2020 για το φυσιολογικό.
KATHRYN SULLIVAN
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Το 2020 ήταν η χρονιά που αγγίξαμε «απάτητα» ψυχικά αποθέματα υπομονής κι ανησυχίας. Αν και πραγματοποιήσαμε σχεδόν μηδενικές αποστάσεις, οι περισσότεροι από εμάς φτάσαμε σε πρωτόγνωρα συναισθηματικά σημεία μιας επαναλαμβανόμενης πορείας προς το άγνωστο, ευελπιστώντας να βγούμε και πάλι στους γνώριμους δρόμους που θα μας φέρουν ξανά πίσω στη ζωή, όπως την ξέραμε. Για την αστροναύτη Kathryn Sullivan η διαδρομή αυτή πρόλαβε να πραγματοποιηθεί σε παράλληλο με τον δικό μας, γήινο χρόνο. Η δική της διαδρομή είχε προορισμό το βαθύτερο σημείο των ωκεανών, ένα κατόρθωμα που γίνεται ακόμα πιο σπουδαίο, αναλογιζόμενοι ότι πρόκειται για την ίδια γυναίκα που έχει περπατήσει στο διάστημα. Τη μόνη γυναίκα στον πλανήτη που έχει βρεθεί στο απόλυτο ύψος και το βάθος του σύμπαντος.
Mέχρι πρότινος η 68χρονη Kathryn Sullivan ήταν η πρώτη Αμερικανίδα αστροναύτης που περπάτησε στο διάστημα. Το 2020 την όρισε ως τον μόνο άνθρωπο που καταδύθηκε στην Άβυσσο Τσάλεντζερ σε βάθος 10.915 μέτρων. Η Sullivan εντάχθηκε στη NASA το 1978, σε μια εποχή που οι ομάδες των αστροναυτών μετρούσαν απειροελάχιστες γυναίκες κι αυτό είναι το πρώτο καταγεγραμμένο της κατόρθωμα. Ήταν Οκτώβρης του 1984 όταν η Sullivan ξαναγράφει ιστορία ως η πρώτη Αμερικανίδα αστροναύτης που κάνει διαστημικό περίπατο, περνώντας 22 μέρες, 4 ώρες και 49 λεπτά μέσα στην απεραντοσύνη του σύμπαντος. Μια κατάκτηση που την οδήγησε στη θέση της επικεφαλής της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας. Αλλά δεν έμεινε εκεί αφού στη δική της περίπτωση ο ουρανός δεν είναι το όριο- κατά το sky’s is the limit-. Όταν τα έχεις δει όλα από ψηλά, αυθόρμητα αναρωτιέσαι πώς είναι να περιπλανιέσαι στη ρίζα του κόσμου, στην άβυσσο των ωκεανών.
«Ως υβρίδιο ωκεανογράφου και αστροναύτη, αυτή ήταν μια ξεχωριστή μέρα, μια μοναδική μέρα στη ζωή μου, πρώτα να δω το σεληνιακό τοπίο της Αβύσσου Τσάλεντζερ και μετά να επικοινωνήσω με τους συντρόφους μου στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό»
Περιττό να πούμε πως μιλάμε για μια γυναίκα η οποία δεν αναγνωρίζει το αίσθημα του φόβου. Πλήρως απελευθερωμένη από τον ανασταλτικό μηχανισμό του δισταγμού, η Kathryn Sullivan με την ιδιότητα της γεωλόγου και ωκεανογράφου είχε συμμετάσχει σε πολλές ωκεανογραφικές αποστολές οι οποίες μελέτησαν τα κατώτερα «στρώματα» του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού προτού πιάσει θριαμβευτικά πάτο φτάνοντας με βαθυσκάφος στο βαθύτερο σημείο των ωκεανών της Γης. Ήταν 7 Ιουνίου του 2020 όταν η θρυλική πια επιστήμονας κατέκτησε το απόλυτο double, διδάσκοντας πως τίποτα δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε ως άπιαστο, όσο υψηλό ή βαθύ κι αν θεωρείται. Γιατί με τη δύναμη της θέλησης όλα έρχονται πιο κοντά.
JANE FONDA
Από την Κλέλια Φατούρου
Σε πόσες λέξεις να χωρέσεις τη ζωή της ανυπέρβλητης Jane Fonda; Την ώρα που γράφω αυτό το κείμενο για εκείνη, βλέπω ότι όλως τυχαίως σήμερα συμπληρώνει 83 χρόνια σε αυτόν τον πλανήτη. Σε έναν πλανήτη για τον οποίο νοιάζεται πάρα πολύ και το αποδεικνύει παίρνοντας δράση. Αληθινή δράση, όχι μόνο λόγια και ευχές. Νομίζω ότι δεν θα ξεχάσει κανένας μας τις εβδομαδιαίες συλλήψεις της κάθε Παρασκευή (Fire Drill Fridays), επειδή διαδήλωνε για την κλιματική αλλαγή στην Ουάσινγκτον.
Ξεκίνησε στο τέλος του 2019 και συνέχισε κανονικότατα, εμπρός στον δρόμο που χάραξε η έφηβη Greta Gerwig. Ταυτόχρονα δήλωσε ότι σταμάτησε να τρώει κρέας, ξαναέκανε βίντεο αερόμπικ για να κερδίσει την προσοχή μας πριν τις μεγάλες αμερικανικές εκλογές και δήλωσε ότι φοράει τα ίδια ρούχα γιατί αγαπάει περισσότερο το περιβάλλον. Όλα αυτά τα έχει κάνει μόνο το 2020, και προφανώς δεν είναι οι μόνοι λόγοι για να την αγαπάμε.
Όταν πριν 3-4 χρόνια διάβασα την αυτοβιογραφία- τόμο της, αντιλήφθηκα ότι η Jane Fonda δεν είναι απλά μία ηθοποιός του Χόλιγουντ, που έκανε δεύτερη καριέρα μετά τα 65 της. Καταρχάς, είναι μία καταπληκτική συγγραφέας και πολύ θα θέλαμε να δούμε και άλλα βιβλία της. Η ιστορία της ζωής της είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσα από όσο φαντάζεσαι. Είναι μία γυναίκα που έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου, με μία ταραχώδη παιδική ηλικία και μία σχέση που δεν έπαψε ποτέ να τη στιγματίζει με τον πατέρα της (και εξίσου γνωστό ηθοποιό) Henry Fonda. Ακολούθησαν 3 γάμοι, 3 παιδιά, ο ακτιβισμός της στον πόλεμο του Βιετνάμ με τον δεύτερο σύζυγό της και η συμφιλίωση με τον εαυτό της που της πήρε πάνω από 60 χρόνια.
«Η ζωή μου ξεκίνησε μετά το 3ο μου διαζύγιο, όταν σταμάτησε να στρέφεται η ζωή μου γύρω από έναν άντρα»
Και η ζωή μας είναι ακόμα πιο σημαντική όταν υπάρχουν γυναίκες που μάχονται για έναν σκοπό, δεν βλέπουν ηλικιακούς περιορισμούς και δεν φοβάται να εκτεθούν. Μία γυναίκα που δεν σταματά να επανεφευρίσκει τον εαυτό της, ναι μετά τα 80, να προσπαθεί να διορθώσει τη σχέση με την κόρη της, να κάνει σχέσεις, αλλά χωρίς να υπάρχει απαραίτητα μέλλον και να συντάσσεται με εκείνους που υποστηρίζουν πολύ σημαντικούς σκοπούς. Η Jane Fonda δεν έπαψε ποτέ να νοιάζεται για τους ανθρώπους και μία γυναίκα που θα ήθελα πολύ να είναι η γιαγιά μου. Ή η κολλητή μου.
PETRA DE SUTTER
Από την Κλέλια Φατούρου
Η Petra De Sutter είναι το πρόσωπο που πέρασε στην ιστορία ως η πρώτη trans γυναίκα που έγινε υπουργός στην Ευρώπη. Αυτό από μόνο του αρκεί για να σταματήσουμε εδώ και να μην πούμε τίποτα παραπάνω. Την ώρα που αμέτρητες κυβερνήσεις νομιμοποιούν την απαγόρευση της άμβλωσης και καταπνίγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, η Petra έρχεται ως σημαντική υπενθύμιση της εξέλιξης και μάς δίνει δύναμη να συνεχίσουμε να πιστεύουμε στην ανθρωπότητα.
H Petra De Sutter είναι γεννημένη το 1963, κατάγεται από το Βέλγιο και η διόρθωση του φύλου της έγινε στα 40 της χρόνια. Η βασική της ιδιότητα είναι ότι είναι γυναικολόγος και καθηγήτρια γυναικολογίας, αγωνιζόμενη πάντοτε για τα δικαιώματα των γυναικών, την αναπαραγωγή, τη φυλετική ισότητα και φυσικά για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, που είναι κομμάτι της ταυτότητας της. Ωστόσο, αν και ήταν ανοιχτή για το ποια είναι, δεν στάθηκε ποτέ σε αυτό και συνέχισε να κάνει τη δουλειά της από όποιο πόστο και αν βρισκόταν.
Σήμερα υπηρετεί την κοινωνία του Βελγίου ως υπουργός Δημόσιας Διοίκησης. Στις Ευρωεκλογές του 2019, εξελέγη στο Ευρωκοινοβούλιο και ανέλαβε την ιδιότητα της Προέδρου της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή για το κόμμα των Πρασίνων. Ωστόσο συνέβη για να αναλάβει το υπουργείο και μία από τις 7 θέσεις αναπληρωτών πρωθυπουργών, οι οποίες δρουν υπό την προσωρινή κυβέρνηση συνεργασίας του Βελγίου.
«Πάντα ήμουν γυναίκα, απλώς οι άνθρωποι δεν το έβλεπαν. Δεν έκρυβα την ταυτότητα μου, απλώς ήμουν εναντίον του ίδιου μου του εαυτού. Κάποιοι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι τάση ή επιλογή. Όχι! Έκανα τη μετάβαση όταν ήμουν 40 χρονών επειδή μου πήρε τόσο καιρό να αποδεχθώ και να κατανοήσω τι μου συνέβαινε. Τότε δεν υπήρχε Ίντερνετ και δεν είχα πληροφορίες, έτσι προσπαθούσα να το καταχωνιάσω μελετώντας και δουλεύοντας σκληρά. Προφανώς δεν λειτούργησε και στα 40 έφτασα στο σημείο που δεν υπήρχε επιστροφή. Δεν έχασα ούτε έναν ασθενή μετά τη μετάβαση επειδή ήμουν πολύ πιο χαρούμενη και ήμουν ελεύθερη. Θέλω οι άνθρωποι να μιλούν για εμένα λόγω της δουλειάς μου και των πολιτικών πράξεων».
«Δεν νομίζω ότι το φύλο, το χρώμα, η θρησκεία και η σεξουαλική ταυτότητα είναι τόσο σημαντικά».
Συμφωνούμε με την Petra αλλά είναι πολύ σημαντικό και για τις επόμενες γενιές να βλέπουν ότι τα transgender άτομα, με τα οποία ίσως ταυτίζονται, έχουν θέση παντού. Στη μόδα, τον κινηματογράφο, τις επιστήμες και την πολιτική. Αλλά κυρίως στην κοινωνία, όπου τα δικαιώματα τους είναι ορατά και σεβαστά. Το 2020 ήταν μία καλή αρχή και ελπίζουμε ότι η εξέλιξη θα έρθει με δρασκελισμούς και όχι με baby steps.
ΜΙΝΑ ΓΚΑΓΚΑ
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
«Με φοβίζει η χαλαρότητα του κόσμου». «Η μάσκα είναι το πιο σημαντικό μέτρο». «Κανείς δεν είναι άτρωτος απέναντι στον ιό». «Είναι δικό μας θέμα να κρατήσουμε αυτό που κερδίσαμε με την πολύμηνη καραντίνα». Οι παραπάνω δηλώσεις ανήκουν στη Μίνα Γκάγκα, τη συντονίστρια διευθύντρια της 7ης Πνευμονολογικής Κλινικής του νοσοκομείου Σωτηρία. Μια γιατρό της περίφημης πρώτης γραμμής, που βρίσκεται εντός της ζοφερής συνθήκης του κορονοϊού από τις πρώτες ημέρες της εμφάνισής του στη χώρα μας, στις αρχές του 2020. «Στο Σωτηρία αρχίσαμε να βλέπουμε ασθενείς με πιθανή λοίμωξη Covid-19 από τις πρώτες μέρες και πήραμε εκατοντάδες δείγματα» έχει πει για το νοσοκομείο που στη συνείδησή μας έχει ειδωθεί οριστικά σαν ένα κομβικό πεδίο μάχης στον πόλεμο με τον ιό που έμελλε να αλλάξει την πορεία του πλανήτη μας.
Η Μίνα Γκάγκα είναι μια από τους γιατρούς που βασιστήκαμε– και θα συνεχίσουμε να βασιζόμαστε– για να διαχειριστούμε ό,τι απειλητικά πρεσβεύει ο κορονοϊός. Ούσα σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με την κοινωνία όλους αυτούς τους ατέλειωτους μήνες, η Μίνα Γκάγκα ανέλαβε, όπως πολλοί ακόμα συνάδελφοί της, να εκπροσωπήσει τον κλάδο και να μεταφέρει στην κοινωνία ό,τι επικρατεί μέσα από τις πολύπαθες ΜΕΘ, να κατατοπίσει, να διαφωτίσει, να τεκμηριώσει επιστημονικά, να εστιάσει στην κάθε σωστή και λάθος πράξη μας απέναντι στον κορονοϊό, δεχόμενη καίριες ερωτήσεις, με απαντήσεις που γνωρίζει πως διαδραματίζουν ρόλο πυξίδας στην αφύπνιση του κόσμου που προσπαθεί να επιβιώσει, να βρει τα ασφαλή πατήματά του πάνω σε προβλέψεις, δεδομένα και επιχειρήματα με επιστημονικό πρόσημο.
Κι όσο το κάνει απευθυνόμενη προς τα έξω, η Μίνα Γκάγκα συνεχίζει να παλεύει μαζί με το υπόλοιπο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες μέσα σε πολεμικές συνθήκες και ανασταλτικά δεδομένα, όπως οι περιορισμένες υποδομές, η έλλειψη κεντρικού προγραμματισμού για την Υγεία, το πάντα ανεπαρκές προσωπικό, τον αστάθμητο παράγοντα, την κάθε άγνωστη πλευρά αυτού του ιού.
Αν και κλινική Ιατρός, με μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα ανοσολογίας και της αλλεργιολογίας στο Λονδίνο και διδακτορικό στον καρκίνο του πνεύμονα, η Μίνα Γκάγκα έχει ασχοληθεί σε παράλληλο χρόνο και με την έρευνα, εστιάζοντας σε μελέτες για την πρόληψη και την ανακούφιση του βρογχικού άσθματος και του καρκίνου του πνεύμονα. Έχει υπηρετήσει ως Γραμματέας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διαπίστευσης στην Πνευμονολογία (EBAP) και της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS), ενώ το 2017 οι 35.000 ιατροί-μέλη την τίμησαν εκλέγοντάς την Πρόεδρο της Εταιρείας.
«Αυτοί που δεν πιστεύουν ότι υπάρχει Κορωνοϊός τους παρακαλώ να έρθουν έστω μία μέρα στο νοσοκομείο μας να δουν τι γίνεται»
Τον Σεπτέμβρη η κα Γκάγκα εκλέχθηκε ομόφωνα νέα πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας ύστερα από πρόταση του υπουργού Υγείας, Βασίλη Κικίλια. «Είμαι υπέρ της σύμπραξης ιδιωτικού και δημοσίου τομέα σε κάθε περίοδο και πιστεύω ότι μπορεί να είναι εξαιρετικά επιτυχημένη. Ακούω να λένε ότι “το κράτος πρέπει να κάνει το ένα ή το άλλο”. Δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το κράτος. Οι κανόνες μπαίνουν για να τους ακολουθούμε. Χρειάζεται να πειθαρχήσουμε στα μέτρα» έχει επισημάνει πολλάκις μαζί με την αδιαπραγμάτευτη σπουδαιότητα των εμβολιασμών. «Φτάνει να δείτε τα στοιχεία ιστορικά, δεν χρειάζεται καθόλου ιατρική γνώση για να δείτε πόσα εκατομμύρια ζωές έχουν σωθεί με τα εμβόλια. Είναι τρομερό το 2020 να υπάρχει αντιεμβολιαστικό κίνημα και να κινδυνεύουν παιδιά και ενήλικες» λέει και ως μητέρα δύο παιδιών προσεγγίζει το ζήτημα με ακόμα μεγαλύτερη ευαισθησία.
Το 2020 ήταν ίσως η χρονιά που ο σύγχρονος άνθρωπος ένιωσε πρωτόγνωρα ευάλωτος. Που συνειδητοποίησε πως τίποτα δεν είναι αυτονόητο αλλά και πιο σημαντικό από την υγεία. Και κάπως έτσι αναγνώρισε πως η αποστολή των γιατρών δεν είναι μία, είναι πολλαπλή, υψηλή και αναντικατάστατη για την υπάρξή μας. Είναι λειτούργημα.