Το LadyLike επιλέγει τις 21 γυναίκες που ξεχώρισαν το 2021
- 29 ΔΕΚ 2021
Το 2021 ήταν μια χρονιά συνειδητοποίησης για όλους. Για εμάς τις γυναίκες, ήταν μια χρονιά που μας άνοιξε για τα καλά τα μάτια και δεν μας αφήνει πια να βλεφαρίσουμε στιγμή. Ο απολογισμός αυτού του έτους μάς βρίσκει λιγότερες, αλλά πιο δυνατές. Με το θηλυκό που ακούει στον όρο «γυναικοκτονία» να έχει μπει για τα καλά στην καθημερινότητά μας, δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτή η λίστα θα είναι ποτέ πλήρης. Με το #MeToo όμως, η λίστα αυτή είναι σίγουρα πιο ασφαλής και δίκαιη. Αυτές είναι οι 21 γυναίκες που γέμισαν το 2021 με δύναμη, γνώση, έμπνευση, ελπίδα, θάρρος και αγάπη. Όλες εκείνες που παλεύουν για έναν καλύτερο κόσμο για εμάς που μείναμε πίσω. Όλες αυτές που με τον δημόσιο λόγο τους, μιλούν για όλες εμάς και με τις πράξεις τους, δημιουργούν για τις υπόλοιπες.
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΣΑΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ #ΜΕΤΟΟ
Από τη Λία Παπαϊωάννου
Την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2021 η Σοφία Μπεκατώρου συμμετείχε στην ημερίδα Start to talk/ Σπάσε τη Σιωπή – Μίλησε, Μην Ανέχεσαι, του υφυπουργείου Αθλητισμού. Κι η σιωπή έσπασε μία και καλή.
H Σοφία Μπεκατώρου και η εξομολόγηση που έσπασε το απόστημα
Δεν ήταν η πρώτη φορά που μιλούσε για τη δική της εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης, είχε προηγηθεί μία συνέντευξή της τον Δεκέμβριο του 2020. Εκεί είχε μιλήσει ξανά για τον βιασμό της από παράγοντα της Ελληνική Ομοσπονδίας της Ιστιοπλοϊας.
Στις 14 Ιανουαρίου 2021 η Σοφία Μπεκατώρου έκανε μία ακόμα εκ βαθέων εξομολόγηση για το πιο δύσκολο βίωμά της. Κι ήταν σαν απλά να αποφασίσαμε να ακούσουμε. Σαν να δόθηκε το σύνθημα και το ελληνικό #MeToo ξεκίνησε. Μπορεί η δική της υπόθεση να μπήκε τελικά στο αρχείο αλλά το κύμα που σήκωσε στο πέρασμά της από κάθε χώρο της ελληνικής κοινωνίας, έμοιαζε με τσουνάμι.
Οι γυναίκες που σημάδεψαν το ελληνικό #Metoo στο ξεκίνημά του ήταν πολλές. Τη σκυτάλη από τη Σοφία Μπεκατώρου πήραν η Μάνια Μπίκοφ, η Ραμπέα Ιατρίδου, η Μαρίνα Ψυχογιού, η Νίκη Μπακογιάννη, που μέσα σε λίγα 24ωρα στηρίζοντας τη Σοφία Μπεκατώρου και αντλώντας δύναμη από εκείνη κατήγγειλαν τα δικά τους τραυματικά περιστατικά παρενόχλησης ή και κακοποίησης που είχαν βιώσει ως αθλήτριες. Η περίπτωση της Σοφίας Μπεκατώρου δεν θα μπορούσε ποτέ να αντιμετωπιστεί ως «μεμονωμένο περιστατικό» που κάποιος θα μπορούσε να σκουπίσει και να κρύψει κάτω από το χαλάκι.
Η Ζέτα Δούκα έφερε το #Metoo στο θέατρο
Η κακοποίηση δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτή και ο χώρος του αθλητισμού δεν θα είναι εκείνος στον οποίο το ελληνικό #Metoo θα γιγαντωθεί. Τη μετάβασή του στο καλλιτεχνικό στερέωμα αναλαμβάνει με γενναιότητα η Ζέτα Δούκα. Στις 26 Ιανουαρίου η Ζέτα Δούκα είναι καλεσμένη στην εκπομπή Πάμε Δανάη του Mega. Η ηθοποιός με απίστευτη ένταση στο κορμί της, με τη φωνή της να σπάει, με το άγνωστο να απλώνεται μπροστά της μίλησε για τον άνθρωπο που την κακοποίησε όχι σεξουαλικά αλλά ψυχολογικά, λεκτικά και σωματικά. Είχαν συνεργαστεί στο θέατρο με τον άνθρωπο που κατήγγειλε κι αφού διηγήθηκε τα περιστατικά στα οποία αντιμετώπισε την ψυχολογική, λεκτική και σε μία περίπτωση σωματική βία αποκάλυψε το όνομά του.
«Η παράσταση για την οποία μιλάω ήταν το “Πιο κοντά” (Closer), στο Θέατρο Αθηνών το 2008 – 2009. Ό,τι είπα το υπέστην από τον Γιώργο Κιμούλη», είπε. Κι ο κύβος στο ελληνικό θέατρο ερρίφθη.
Το κύμα συμπαράστασης προς το πρόσωπό της που ακολούθησε ήταν τεράστιο και τα στόματα συνέχισαν να ανοίγουν. Η Κατερίνα Γερονικολού επίσης κατήγγειλε τον Γιώργο Κιμούλη για εργασιακό εκφοβισμό, ενώ για λεκτική και ψυχολογική βία θα τον καταγγείλει και η Κατερίνα Λέχου. Το ίδιο η Αλεξάνδρα Ταβουλάρη αλλά και η Τζένη Ιωακειμίδου.
Ακόμα περισσότερες καταγγελίες
Η Τζένη Μπότση, η Αγγελική Λάμπρη και η Λουκία Μιχαλά γίνονται οι επόμενες νέες γυναίκες, που μιλούν για τον κακοποιητή τους, γνωστό ηθοποιό και σκηνοθέτη.
Οι τρεις τους δηλώνουν «Ανακοινώνουμε δημόσια ότι υπήρξαμε θύματα πράξεων γενετήσιου χαρακτήρα. Θεωρούμε υποχρέωσή μας απέναντι στα παιδιά μας και σε όλους τους νέους ανθρώπους να στηρίξουμε τη δημοσίευση τέτοιων περιστατικών ώστε να μειωθούν μέχρι και να εξαλειφθούν».
Λίγες ημέρες μετά η Τζένη Μπότση δηλώνει στο δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ: «Δεν το πιστεύω ότι ήρθε αυτή η μέρα. Ξεκινήσαμε 3 γυναίκες κι αυτή τη στιγμή είμαστε 14». Και γίνονταν ολοένα και περισσότερες, καθώς οι συνάδελφοί τους όπως η Παναγιώτα Βλαντή ή η Χριστίνα Σαμπανίκου ένωναν με εκείνες τις φωνές τους.
Το ΣΕΗ συστήνει πειθαρχικό συμβούλιο και οι καταγγελίες για τον Πέτρο Φιλιππίδη ξεκινούν
Αυτές οι καταγγελίες ήταν που οδήγησαν το ΣΕΗ να συστήσει το Πειθαρχικό του Συμβούλιο. Το #eimasteoloimazi εμφανίστηκε στα social media, οι ηθοποιοί συσπειρώνονται και το ΣΕΗ αρχίζει να συγκεντρώνει καταγγελίες για ακόμα περισσότερα πρόσωπα και οι ψίθυροι αρχίζουν να δυναμώνουν. Ποιος θα ειναι ο επόμενος;
Ο επόμενος ήταν ο Πέτρος Φιλιππίδης. Η καταγγελία των Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους, Πηνελόπη Αναστασοπούλου και Λένα Δροσάκη έγινε την Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2021.
Οι τρεις γυναίκες κατήγγειλαν τον γνωστό ηθοποιό και σκηνοθέτη για «σοβαρές πράξεις αντισυναδελφικής και αντιεπαγγελματικής συμπεριφοράς που προσέβαλαν την γενετήσια αξιοπρέπειά τους». Με την καταγγελία τους, που πραγματοποιήθηκε στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών ζήτησαν τη διαγραφή του.
Λίγες ημέρες αργότερα η Ηλιάνα Αραβή, προχωρά σε καταγγελία εις βάρος του Παύλου Χαϊκάλη στο ΣΕΗ. Ο ίδιος είχε αποκαλύψει ότι είναι το πρόσωπο για το οποίο είχε μιλήσει στην εκπομπή της Σίσσυς Χρηστίδου η ηθοποιός, κατηγορώντας τον για σεξουαλική παρενόχληση. Είχε μιλήσει για το περίφημο «αρσενικό παλιάς κοπής», που η εποχή μας προσπαθεί να αποτινάξει.
Οι τρεις γυναίκες κλειδιά στην υπόθεση Φιλιππίδη
Ο Πέτρος Φιλιππίδης είναι αυτή τη στιγμή προφυλακισμένος για μία υπόθεση βιασμού και δύο απόπειρες βιασμού, ενώ η δίκη του αναμένεται να ξεκινήσει στις 18 Μαρτίου. Αυτό δεν θα είχε συμβεί αν από το θάρρος των τριών ηθοποιών που προανέφερα, δεν είχαν παρακινηθεί τρεις ακόμα γενναίες γυναίκες, εκείνες που διατηρώντας την ανωνυμία τους, τον μήνυσαν για τη σεξουαλική κακοποίηση που είχαν υποστεί. Οι υποθέσεις τους ήταν μη παραγεγραμμένες κι έτσι η υπόθεση πήρε το δρόμο της δικαιοσύνης, χάρη στο θάρρος τους. Γυναίκες του #Metoo με συμβολή καθοριστική κι εκείνες.
Ο Πέτρος Φιλιππίδης συνελήφθη τον Ιούλιο του 2021 και έκτοτε βρίσκεται στις φυλακές Τρίπολης. Εκεί είναι ένα ακόμα πρόσωπο οι καταγγελίες εναντίον του οποίου ξεκίνησαν επίσης τον Φεβρουάριο του 2021.
Η άλλη πολύκροτη υπόθεση του Φεβρουαρίου
Επειδή μιλάμε για τις γυναίκες του #Metoo, αυτό δεν σημαίνει ότι το ορίζουμε αποκλειστικά ως μία γυναικεία υπόθεση. Ο προφυλακισμένος για κατά συρροή βιασμούς. Δημήτρης Λιγνάδης που αναμένεται να δικαστεί τον Φεβρουάριο, καταγγέλθηκε από άνδρες, κάποιοι εκ των οποίων ήταν ανήλικοι όταν σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους ο κατηγορούμενος τους εξανάγκασε σε σεξουαλικές πράξεις.
Είμαστε όλες μας γυναίκες του #Metoo
Και δεν σημαίνει ότι μιλάμε αποκλειστικά για επώνυμες γυναίκες. Όπως οι 3 μηνύτριες της υπόθεσης Φιλιππίδη, έτσι και τόσες ακόμα γυναίκες που παρέμειναν ανώνυμες έκαναν τις δικές τους καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης κι έφεραν κακοποιητές αντιμέτωπους με τη δικαιοσύνη. Όπως έκανε στις 26 Ιανουαρίου η Ελένη Β. μιλώντας στο Ladylike όπου κατήγγειλε έναν 49χρονο ιερέα για σεξουαλική κακοποίηση.
O 49χρονος ιερέας που κακοποιούσε σεξουαλικά την Ελένη Β. και την αδερφή της, συνελήφθη από την Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Αγρινίου. Κατηγορείται για βιασμό ανήλικης ενώ στην κατοχή του εντοπίστηκε υλικό παιδικής πορνογραφίας.
Η 25χρονη Δανάη στη Νέα Σμύρνη που δημοσιοποίησε το video με τον 22χρονο που την ακολουθούσε με το μόριο του σε κοινή θέα και προσπαθούσε να μπει στην πολυκατοικία της ήταν επίσης μία από αυτές.
Οι 22 αθλήτριες της ενόργανης γυμναστικής που κατήγγειλαν βασανιστήρια με επιστολή τους στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου ήταν γυναίκες του #Metoo, όπως και η μαραθωνοδρόμος Μαρία Πολύζου που μίλησε για τον βιασμό που υπέστη από τον πατέρα της σε ηλικία 11 ετών.
Οι γυναίκες που έχουν βγει μπροστά όλο αυτό το διάστημα είναι οι γυναίκες του #Metoo, όπως κι όλες εκείνες οι γυναίκες που κλήθηκαν να διαχειριστούν όλες αυτές τις υποθέσεις στον αέρα μίας τηλεοπτικής εκπομπής. Η Φαίη Σκορδά, η Σίσσυ Χρηστίδου, η Ναταλία Γερμανού, η Δανάη Μπάρκα, οι γυναίκες της ψυχαγωγίας ήταν εκεί για να στηρίξουν τα θύματα, για να καταδικάσουν την κακοποίηση, για να μιλήσουν για όλα αυτά ανθρώπινα, ως γυναίκες με μία μεγάλη, ανοιχτή αγκαλιά.
Κι εμείς ακόμα, εγώ κι εσύ, είμαστε εξίσου οι γυναίκες του #Metoo. Γιατί είμαστε οι γυναίκες που ζούμε αυτή την εποχή, που αποφασίσαμε να ακούσουμε κι αποφασίσαμε ότι δεν θα σταματήσουμε να μιλάμε. Το κίνημα αυτό, δεν είναι κάτι σταθερό που έγινε, ολοκληρώθηκε κι ήρθε η ώρα να κάνουμε τους απολογισμούς μας. Είναι απλά μία πρώτη συνειδητοποίηση. Και συνέβη σε όλες μας. Κρατήσαμε η μία το χέρι της άλλης κι υποσχεθήκαμε ότι θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Και θα προχωράμε, ευχαριστώντας η μία την άλλη κι ευχαριστώντας όλες αυτές τις γυναίκες που προηγήθηκαν. Αυτό είναι ένα μόνο πρώτο και μεγάλο ευχαριστώ.
«Δεν είναι μία μόδα, είναι ένα άσχημο φαινόμενο η κακοποίηση και το #Metoo έχει έρθει σαν ένα ποτάμι για να ξεπλύνει τις πληγές, να βοηθήσει στην επούλωση, παρακινώντας τους ανθρώπους να μιλήσουν, ώστε να αντιμετωπίσουν τις καταστάσεις με ένα πιο βιώσιμο τρόπο – ο καθένας για τον εαυτό του – ν’ αποδοθούν ευθύνες στους θύτες και να δώσει μια ευκαιρία σε όλους εκείνους που δεν είχαν καταλάβει ότι ο τρόπος που κινούνται ενοχλεί, ώστε να ξανασκεφτούν πως η συμπεριφορά τους είναι κακοποιητική», είπε πρόσφατα η Σοφία Μπεκατώρου στο Marie Claire.
Κι υποσχόμαστε ότι το #Metoo δεν θα παραμείνει απλά ένα hashtag.
ADELE
Από τη Μάριον Παλιούρα
H Adele επέστρεψε μετά από έξι χρόνια απουσίας στη δισκογραφία με το άλμπουμ 30. Αυτή της η επιστροφή δεν είχε μόνο ένα καινούριο μουσικό χαλί, αλλά έφερε και μια άλλη, σπουδαία διαφορά: την ίδια την Αdele. H τραγουδίστρια, μέσα σε αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν από το προηγούμενο άλμπουμ της, χώρισε το 2019 από τον Simon Koneckito (πατέρα του παιδιού της, Angelo), έκοψε το ποτό, συμφιλιώθηκε με τον πατέρα της λίγο πριν αυτός πεθάνει και έχασε περίπου 45 κιλά, αλλάζοντας 180 μοίρες την εικόνα με την οποία την είχε συνδέσει το κοινό της από την αρχή της καριέρας της.
«Ένας από τους λόγους που ο κόσμος παρερμήνευσε την κατάσταση, ήταν γιατί στην πραγματικότητα έχασα τα κιλά μου, σε ένα διάστημα 2 χρόνων», αναφέρει στη συνέντευξή της για τη βρετανική Vogue. Εξηγεί, λοιπόν, γιατί επέλεξε να το αλλάξει. «Έφταιγε το άγχος μου. Με τη γυμναστική, ένιωθα καλύτερα. Δεν έγινε ποτέ αυτοσκοπός το να χάσω κιλά. Ήταν για να γίνω πιο δυνατή και για να μην είμαι στο κινητό μου όλη την ώρα. Άρχισα να εθίζομαι σ’ αυτή και να γυμνάζομαι 2-3 φορές την ημέρα», σχολιάζει για τα 45 κιλά που έχασε, μέσα σε 2 χρόνια.
«Χρειαζόμουν να καταπιαστώ με κάτι για να βάλω τις σκέψεις μου στον σωστό δρόμο. Θα μπορούσα να είχα ξεκινήσει το πλέξιμο. Ο κόσμος σοκαρίστηκε που δεν μοιράστηκα το ‘ταξίδι’ μου. Είναι τόσο συνηθισμένοι με το να καταγράφουμε τα πάντα στο Instagram που οι περισσότεροι στη θέση μου θα είχαν κάνει κάποια μεγάλη συμφωνία με κάποιο brand διατροφής. Δεν δίνω δεκάρα για όλα αυτά. Το έκανα για τον εαυτό μου και για κανέναν άλλο. Δικό μου είναι το σώμα μου», λέει η τραγουδίστρια για την κριτική που δέχτηκε μετά την αλλαγή στο σώμα της που σόκαρε (!) τους πάντες.
Στο Easy on me, το πρώτο single που κυκλοφόρησε από το 30, η Adele διηγείται την προσωπική της ιστορία μετά το διαζύγιό της από τον Simon Koneckiτο 2019 και μιλά για την απέλπιδα προσπάθεια να αλλάξει τον εαυτό της για να λειτουργήσει η σχέση, ενώ ζητάει από τον σύντροφό της να αναγνωρίσει την προσπάθειά της μέχρι το τέλος. Μέχρι που τελικά παραδίνεται στην αποτυχία.
Ο λόγος του χωρισμού για την Adele ήταν ότι δεν ήξερε πλέον ποια είναι. «Δεν ήξερα πραγματικά τον εαυτό μου. Δεν ξέρω αν έφταιγε ο Κρόνος ή επειδή έμπαινα στη δεκαετία των 30. Νόμιζα ότι ήξερα ποια είμαι, αλλά τελικά δεν ίσχυε», σημείωσε. Η ίδια βίωσε το διαζύγιό της, ως αποτυχία. «Ντρεπόμουν. Κανείς δεν με έκανε να νιώθω ντροπή, αλλά αισθάνεσαι σαν να μην έκανες καλή δουλειά», είπε για το συναίσθημα που της άφησε η διάλυση του γάμου της. Η Adele ήθελε να παραμένει «απασχολημένη» για να ξεπεράσει αυτά τα συναισθήματα.
Το νέο της άλμπουμ, 30 καθυστέρησε να βγει αλλά έπρεπε να βγει όπως λέει. «Αν δεν έβγαινε τώρα, δεν θα έβγαινε ποτέ. Θα άλλαζα γνώμη και θα σκεφτόμουν ότι έχω προχωρήσει και είναι ώρα για ένα νέο κεφάλαιο. Αλλά δεν μπορούσα να το κάνω αυτό στο “30”. Του άξιζε να κυκλοφορήσει», είπε χαρακτηριστικά η Adele.
Το άλμπουμ αυτό, έγινε η αφορμή για τη συμφιλίωση με τον πατέρα της. Λίγο πριν φύγει από τη ζωή, ο Mark Evans, ήταν ο πρώτος που άκουσε τα νέα της τραγούδια. Η τελευταία της συζήτηση μαζί του την απελευθέρωσε από χρόνια αίσθησης ότι δεν την αγαπούσαν. «Δεν νομίζω ότι καταλάβαινα το βάθος του πώς ένιωθα για εκείνον μέχρι που μιλήσαμε», δήλωσε η Adele σε συνέντευξή της στο Rolling Stone.
Η Adele είναι σε αυτή τη λίστα για να μας θυμίζει ότι πάντα υπάρχει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Εκείνη η πλευρά μας που απογυμνώνεται από τα λάθη και τις κακές συνήθειες και αφήνει πίσω της ό,τι μπορεί να την πονά. Η δύναμη που κρύβουμε είναι αρκετή για να αλλάξουμε το ποιες είμαστε προς το καλύτερο. Να γίνουμε εκείνες που ποτέ δεν πιστεύαμε ότι μπορούσαμε. Η Adele ήταν στην κορυφή του κόσμου, κι ακόμα και τότε δεν ήταν ευτυχισμένη. Αντί να επαναπαυτεί, βρήκε τον τρόπο να κυνηγήσει αλλιώς την ευτυχία, ακόμα και αν ο νέος δρόμος δεν έδειχνε εξαρχής ότι θα την οδηγήσει ξανά στην κορυφή. Ας εμπιστευτούμε κι εμείς, το ταξίδι. Σίγουρα θα αξίζει ο προορισμός.
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Για τη σύγχρονη ιστορία το 2021 θα είναι μια χρονιά σε γκρίζες αποχρώσεις. Ανάμεσα στα κεφάλαια, η πιο σκοτεινή σελίδα. Μαύρο ανεξίτηλο, γραμμές δυσδιάκριτες. Ένα όνομα, ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ.
Αν το φως νικούσε, θα αποκάλυπτε έννοιες όπως ελευθερία, δικαιώματα, ισότητα, ζωή. Αλλά τα σημάδια πάνω στο χαρτί είναι τόσο μελανά που τίποτα δεν φαίνεται πια. Όλα κρύβονται, όπως το δέρμα των γυναικών αυτής της πολύπαθης γης, κάτω από πυκνά υφάσματα.
Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν, πρόσωπα μαρτυρικά
Αφγανιστάν, ώρα μηδέν για την ανθρωπότητα με την επιστροφή των Ταλιμπάν. Αδιαφιλονίκητα θύματα, οι γυναίκες. Όλοι υποφέρουν, μα η γυναίκα του Αφγανιστάν συνθλίβεται. Ήταν πάντα εγκλωβισμένη, ακόμα κι όταν κατακτούσε με κόπο νίκες στο όνομα της προσωπικής της ελευθερίας. Αλλά η έλευση των Ταλιμπάν δεν αφήνει πια κανένα περιθώριο για ανάσες. Μόνο πνιγηρές αναπνοές επιβίωσης.
Η νέα πραγματικότητα πέφτει πάνω τους σαν ταφόπλακα. Στιγμές που δεν ξεπερνιούνται όπως εκείνη η εφιαλτική με τις Αφγανές μητέρες σε μια κίνηση απόλυτης απόγνωσης στο αεροδρόμιο της Καμπούλ να εκλιπαρούν τους Δυτικούς στρατιώτες να πάρουν τα παιδιά τους μακριά για να τα σώσουν. Γυναίκες που διαδηλώνουν στους δρόμους θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή τους.
Γυναίκες που βιώνουν για ακόμα μια φορά τον αποκλεισμό από κάθε μορφή κοινωνικής ζωής, που δεν έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση ή την εργασία μακριά από την οικία τους, εκτός αν είναι νοσοκόμες ή δασκάλες.
Γυναίκες εκτεθειμένες στον τρόμο της επόμενης στιγμής και την αγωνία του θανάτου, έγιναν και πάλι έρμαια του πιο σκληρά ανδροκρατούμενου καθεστώτος και των κανόνων του. Οι μαρτυρίες τους, ανατριχιαστικές:
«Οι άνδρες που βρίσκονταν έξω έκαναν πλάκα και κορόιδευαν κορίτσια και γυναίκες, γελώντας με τον τρόμο μας. “Πηγαίνετε να φορέσετε μπούργκα”, φώναξε ένας. “Είναι οι τελευταίες ημέρες που κυκλοφορείτε μόνες σας στον δρόμο”, είπε κάποιος άλλος.
«Μια μέρα θα παντρευτώ τέσσερις από εσάς»
Στην πρακτική εφαρμογή της Σαρία, βίαιες τιμωρίες όπως ο λιθοβολισμός, το μαστίγωμα, οι ακρωτηριασμοί και η καλυμμένη από την κορυφή ως τα νύχια εμφάνιση για τις γυναίκες.
Οι πιέσεις από τη διεθνή κοινότητα προς την κτηνωδία των Ταλιμπάν είναι μεγάλες αλλά μέχρι στιγμής αποδίδουν ελάχιστα, με ψήγματα παραχωρήσεων, όπως η πολύ πρόσφατη αναγνώριση στο δικαίωμα των γυναικών να συναινούν στον γάμο. Το 2021 έσβησε το φως.
SIMONE BILES
Από τη Μάριον Παλιούρα
Η 24χρονη Simone Biles είναι Αμερικανίδα γυμνάστρια με 32 μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια πρωταθλήματα -τα περισσότερα από κάθε άλλη συνάδελφο της στις ΗΠΑ και τα τρίτα περισσότερα, στην ιστορία της ενόργανης γυμναστικής. Δεν βρίσκεται όμως σε αυτή τη λίστα μόνο για τις αθλητικές της επιδόσεις.
H Biles, παρά το γεγονός ότι ήταν το απόλυτο φαβορί των Ολυμπιακών Αγώνων στο Τόκιο, αποχώρησε από το Ολυμπιακό Στάδιο και τους Αγώνες, βάζοντας σε προτεραιότητα την ψυχική της υγεία. «Κάθε φορά που βρίσκομαι σε μία αγχωτική κατάσταση, τα χάνω» είχε δηλώσει η Simone Biles στους δημοσιογράφους την Τρίτη, 27 Ιουλίου. «Πρέπει να επικεντρωθώ στην ψυχική μου υγεία και να μην τη θέσω σε κίνδυνο» συμπλήρωσε η ίδια και έχει το απόλυτο δικαίωμα να το κάνει. Γιατί η ψυχική υγεία υπερέχει όλων των υπόλοιπων.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της ομοσπονδίας γυμναστικής των ΗΠΑ την Τετάρτη 28 Ιουλίου, «Η Simone Biles αποχώρησε από το ομαδικό για ιατρικούς λόγους. Οι εξετάσεις θα διεξάγονται καθημερινά για να καθορισθεί εάν μπορεί να λάβει το ιατρικό «πράσινο φως» για τα επόμενα αγωνίσματα» αναφέρεται στο tweet της ομοσπονδίας. «Υποστηρίζουμε ολόψυχα την απόφαση της Simone και επικροτούμε την επιλογή της να δώσει προτεραιότητα στην ψυχική της υγεία. Το θάρρος της δείχνει, για άλλη μια φορά, γιατί είναι πρότυπο για τόσους πολλούς», κατέληγε η δημοσίευση.
H Biles δεν βρέθηκε αντιμέτωπη μόνο με την πιο σκοτεινή πλευρά του εαυτού της. Αντιμετώπισε και την πλευρά εκείνη της κοινής γνώμης που έλεγε ότι είναι απλά δειλή και δεν αντέχει την πίεση των Ολυμπιακών Αγώνων. Το κορίτσι-θαύμα των ΗΠΑ, βγήκε νικήτρια και από αυτή τη μάχη, δηλώνοντας με θάρρος ότι η λέξη “quitter” δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό της. Και αυτά τα δύο μετάλλια που κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, το αποδεικνύουν.
H Simone Biles δεν είναι όμως σε αυτή τη λίστα, μόνο γιατί έβαλε τον εαυτό της πάνω από την καριέρα της. Αλλά και γιατί έβαλε τον εαυτό της και πάνω από ένα καταπιεστικό, πατριαρχικό σύστημα που την βάραινε χρόνια. Η Biles ήταν ανάμεσα στα θύματα του Larry Nassar, πρώην γιατρού της Εθνικής Ομάδας Γυμναστικής των Η.Π.Α για πολλά χρόνια, ο οποίος καταδικάστηκε σε κάθειρξη 60 ετών μετά τις κατηγορίες παιδικής πορνογραφίας και σεξουαλικής κακοποίησης, τουλάχιστον 330 αθλητριών νεαρής ηλικίας από τη δεκαετία του ‘90 κι έπειτα.
Η Biles δήλωσε ότι στα χέρια του υπέφερε και εξακολουθεί να υποφέρει λόγω του πρόχειρου χειρισμού της υπόθεσής της από το FBI. Η πρωταθλήτρια ξεκίνησε την κατάθεσή της, παραθέτοντας λόγια του Nelson Mandela, Πρώην Προέδρου της Νότιας Αφρικής. «Δεν υπάρχει τίποτα πιο αποκαλυπτικό για την ψυχής μίας κοινωνίας από τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στα παιδιά της», ανέφερε συγκινημένη πριν πάρει τον χρόνο της ώστε να συνεχίσει την κατάθεση.
«Για να είμαι σαφής, κατηγορώ τον Larry Nassar και κατηγορώ επίσης ολόκληρο το σύστημα που επέτρεψε την κακοποιητική συμπεριφορά του. Η USA Gymnastics, η Ολυμπιακή και η Παραολυμπιακή Επιτροπή γνώριζαν ότι με κακοποίησε ο επίσημος γιατρός της ομάδας τους πολύ πριν μάθω ότι οι ίδιοι γνώριζαν […] Τα σημάδια αυτής της φρικτής κακοποίησης συνεχίζουν να ζουν μέσα μας. Δούλεψα απίστευτα σκληρά για να βεβαιωθώ ότι θα μπορούσα να διατηρήσω μία λογική σύνδεση μεταξύ των αποτυχιών (γύρω από την υπόθεση Nassar) και των Ολυμπιακών Αγώνων στο Τόκιο 2020 […] Ο Larry Nassar είναι εκεί που ανήκει. Όσοι τον συγκάλυψαν πρέπει να λογοδοτήσουν. Αν δεν συμβεί αυτό, είμαι πεπεισμένη ότι τέτοια περιστατικά θα συνεχίσουν να υπάρχουν και σε άλλα ολυμπιακά αθλήματα», κατέληξε η Simone Biles.
Η Simone Biles είναι μια γυναίκα πρότυπο, όχι για τις αθλητικές της επιδόσεις, αλλά για τον τρόπο που διαχειρίζεται το ποια είναι και όλα όσα έχει βιώσει μεγαλώνοντας, για το κοινό καλό. Η Biles γνωρίζει πως η σεξουαλική κακοποίηση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως μεμονωμένο περιστατικό, αλλά πρέπει να την κοιτάξουμε κατάματα ως φαινόμενο. Το σύστημα, που κατηγορεί η πρωταθλήτρια, δεν οφείλει μόνο να τιμωρήσει τους θύτες, αλλά και να εξαφανίσει κάθε κακοποιητικό στοιχείο εν τη γενέσει του. Η Biles τρέχει για όλες μας. Η δική της ψυχική υγεία και δικαίωση, είναι κομμάτι της δικής μας.
ΝΑΤΑΛΙΑ ΓΕΡΜΑΝΟΥ
Από τη Δέσποινα Δημά
Η Ναταλία Γερμανού θα μπορούσε να μπαίνει στις λίστες με τις γυναίκες της χρονιάς, κάθε χρονιά. Είναι μία από τις καλύτερες Ελληνίδες παρουσιάστριες που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην τηλεόραση. Αυτό και μόνο θα αρκούσε.
Είναι η ίδια η Ναταλία Γερμανού που ανεβάζει στον εαυτό της τον πήχη και η δική μας διαπίστωση, μάλλον, της χαρίζει ένα χαμόγελο και πάει παρακάτω.
Η Ναταλία Γερμανού φέτος έκανε τους πάντες να κατανοήσουν πως τα στερεότυπα και οι ταμπέλες την αφήνουν παγερά αδιάφορη και δεν εισχωρούν μέσα της άλλοτε ως αμυχές κι άλλοτε ως βαθιές πληγές.
Δεν βρίσκεται τυχαία στην κορυφή. Διαθέτει κοφτερό μυαλό, γνώσεις, χιούμορ και κριτική ικανότητα. Μα πάνω από όλα διαθέτει ένα προσόν που λίγες και λίγοι διαθέτουν. Είναι χορτασμένη και γεμάτη, τόσο που δεν έχει δεύτερες σκέψεις και κάνει ένα βήμα πίσω για να αναδείξει τους συνεργάτες της.
Στην τηλεοπτική πιάτσα όλοι ξέρουν πως «η Ναταλία αβαντάρει την ομάδα της». Η φετινή χρονιά είχε όλα τα παραπάνω και κάτι ακόμα, εξίσου σημαντικό. Η φετινή, όπως και η περσινή, είχε βουτιά της ψυχαγωγίας στην ενημέρωση, με όρους πρωτόγνωρους λόγω της σοβαρότητας των όσων αλυσιδωτά συνέβαιναν.
Από την κάλυψη του ελληνικού MeToo και των καταγγελιών που η μία διαδεχόταν την άλλη μέχρι τον διασώστη προσφύγων Ιάσονα Αποστολόπουλο που φιλοξενήθηκε στο Καλύτερα δε γίνεται και ο οποίος είχε προταθεί για παρασημοφόρηση από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά «κόπηκε» και «έγιναν τα δέοντα» όπως μας ενημέρωσε με tweet του ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος.
Η Ναταλία Γερμανού για ακόμα μία φορά δέχθηκε επίθεση στο Twitter με λάβαρο τον σεξισμό. Η ευφυΐα και το χιούμορ υπερνικούν την ατέρμονη βλακεία όσων θεωρούν πως τη «χτυπούν» αποκαλώντας την «τεκνατζού» και «miss botox».
«Τα τελευταία 2-3 χρόνια έχω υποστεί ρατσισμό»
Εκτός από το body shaming υπάρχει και το age shaming. Το πόσες φορές έχω διαβάσει σχόλια όπως “παλιόγρια όξω από την τηλεόραση” και “τι θα γίνει με τους δεινόσαυρους” αυτό είναι ο ηλικιακός ρατσισμός.
Εγώ την ηλικία μου, όπως ξέρεις, τα τελευταία χρόνια δεν την κρύβω πια. Και λέω τα τελευταία γιατί εμείς γνωριζόμαστε χρόνια και δεν θα σου έλεγα ψέματα. Ξέρεις πολύ καλά ότι μέχρι τα 48-49 μούγκα στη στρούγκα, δεν ήθελα να ξέρει κανείς.
Από μία ηλικία και μετά είπα ότι πρέπει να απελευθερωθώ από αυτό το πράγμα και πρέπει να λέω πόσων χρόνων είμαι για να νιώσω και εγώ ελεύθερη. Με το που το είπα ήταν σαν να τους είπα είμαι 108 και αντιμετωπίστε με σαν απολίθωμα του ζωολογικού κήπου.
Υπάρχει πάρα πολύ αυτό. Η πιο συνηθισμένη κακία που θα μου γράψουνε στο Instagram είναι αυτή. Είναι το ”γριά”, είναι το ”είσαι μεγάλη”» θα πει η Ναταλία Γερμανού στην Κατερίνα Καινούργιου.
Η Ναταλία Γερμανού προχωρά μπροστά. Μην αντιστέκεσαι, κάνε ένα βήμα κι εσύ.
ΦΩΦΗ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ
Από τη Λία Παπαϊωάννου
«Αν έμενα στο “γιατί σε μένα”, δεν θα είχα 3 παιδιά και ίσως να μην ζούσα σήμερα. Το θέμα είναι να μπορείς να ζεις. Να μην ζεις συνέχεια κάτω από τη σκιά και την αγωνία και τον φόβο. Αν ζεις με τον φόβο, αυτή δεν είναι ζωή, έχει νικηθεί στην πραγματικότητα, στην καθημερινότητά σου. Εγώ δεν έζησα ποτέ έτσι», είχε πει η Φώφη Γεννηματά στην εκπομπή Μεσάνυχτα. Ήταν μία γυναίκα που έσπασε όποιο ταμπού για τον καρκίνο μιλώντας γι’ αυτόν και συνεχίζοντας να ζει με αυτόν.
Το τελευταίο «χτύπημα»
Η Φώφη Γεννηματά είχε μετρήσει πολλά «χτυπήματα» του καρκίνου. Είχε χάσει τη μητέρα της, Κάκια και τον πατέρα της, Γιώργο Γεννηματά, από την ασθένεια, ενώ η ίδια χρειάστηκε να τον πολεμήσει ξανά και ξανά στη διάρκεια της ζωής της. Η τελευταία από αυτές ήταν που την ανάγκασε να απομακρυνθεί από την πολιτική.
«Η επιδείνωση της κατάστασης της υγείας μου, που απαιτεί νοσηλεία και αντιμετώπιση, με υποχρεώνει να μην συμμετάσχω ως υποψήφια στην εκλογική διαδικασία για την εκλογή προέδρου του Κινήματος Αλλαγής». Με αυτά τα λόγια ανακοίνωσε την αποχώρησή της από την κούρσα διεκδίκησης της ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής, για λόγους υγείας την Τρίτη 12 Οκτωβρίου. Δεκατρείς μέρες αργότερα, στις 25 Οκτωβρίου, η Φώφη Γεννηματά, όσο απίστευτο κι αν φαινόταν σε όλους μας, άφησε την τελευταία της πνοή ύστερα από πολυετή, γενναία μάχη με τον καρκίνο.
Η Φώφη Γεννηματά έγινε η Φώφη όλων μας
Η Φώφη Γεννηματά κατάφερε κάτι σπουδαίο με τη ζωή κι ακόμα περισσότερο με τον θάνατό της. Μας ένωσε κάτω από μία ομπρέλα πένθους που μπορεί και κάποιοι να δυσκολεύτηκαν να κατανοήσουν. Δεν ήταν δικός τους άνθρωπος αυτός που έφυγε, ήταν μία πολιτικός. Αλλά η Φώφη Γεννηματά ήταν πολλά περισσότερα από μία απλή πολιτικός.
Κατάφερε να γίνει η Φώφη, κι όχι το επώνυμό της το οποίο όσο ζούσε έφερνε μία καλυμμένη αμφισβήτηση από τρίτους. Ένα «ας μην ήταν ο πατέρας της και θα σου έλεγα εγώ», διανθισμένο από τον πατροπαράδοτο σεξισμό που συνοδεύει τις γυναίκες πολιτικούς στην καριέρα της. Η Φώφη Γεννηματά στάθηκε απέναντι σε αυτόν τον σεξισμό με το αφοπλιστικό της χαμόγελο και παράλληλα με την αυστηρότητά της. Δεν δίστασε να τον κατονομάσει όταν τον αναγνώρισε στη Βουλή μιλώντας για mansplaining στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Κατάφερε να γίνει στο μυαλό μας σύμβολο κάθε ενδεχόμενης γυναικείας μάχης, από αυτή κατά του σεξισμού μέχρι εκείνη του αυτοπροσδιορισμού αλλά και της μητρότητας καθώς είχε παραδεχτεί θαραλλέα ότι δυσκολεύτηκε πολύ να αποκτήσει τα παιδιά της. Και βέβαια της μάχης για τη ζωή που συνέχιζε να δίνει μέχρι τελευταία στιγμή.
Μία μάχη εκ προοιμίου κερδισμένη
«Δεν λύγισες, δεν ηττήθηκες, γιατί μία μάχη με καθαρή ψυχή, στην οποία δεν παραδίδεις τα όπλα, είναι πάντα κερδισμένη. Το χέρι χτυπούσε στο τραπέζι και γινόταν πάντα αυτό που έπρεπε να γίνει. Αυτό το χέρι το χτύπησες πολλές φορές στη ζωή σου, σαν κορίτσι, σαν γυναίκα, σαν μητέρα και κέρδισες. Δεν ήταν όμως ποτέ σκληρό, ήταν απαλό και γεμάτο τρυφερότητα και ανιδιοτέλεια», έλεγε η κόρη της, Αμαλία, αποχαιρετώντας τη στη Μητρόπολη Αθηνών.
Το παράδειγμά της στέκεται για τα παιδιά της «οδηγός για μία ζωή γεμάτη αγάπη, χαμόγελο, αλήθεια, αξιοπρέπεια κι ελπίδα. Αυτά μας έμαθες και να είσαι σίγουρη πως θα τα ακολουθήσουμε», όπως είπε η κόρη της. Η Φώφη Γεννηματά ήταν μία μαχήτρια εκ προοιμίου κερδισμένη.
Γιατί είχε καταφέρει να ζει πραγματικά, όχι κάτω από τη σκιά ενός φόβου που τελικά είναι το αναπόφευκτο τέλος όλων μας. Ήθελε να τη θυμούνται για όσα έκανε κι ήθελε να μπορεί να ξέρει ότι υπηρέτησε εμάς, τους πολίτες. Κι όποια κι αν ήταν η πολιτική της πορεία το «αντίο» που με αληθινή θλίψη της είπε όλη η κοινωνία, δείχνει ότι τελικά το έκανε κι αυτό.
Μάς έδειξε ότι σε μία εποχή που μπορεί να μας διχάσουν τα πάντα, η αλήθεια κάποιου πάντα κάπου θα μας ενώσει.
AMANDA GORMAN
Από την Τζώρτζια Παρασκευούδη
«Γιατί το φως υπάρχει πάντα. Αρκεί να είμαστε αρκετά γενναίοι για να το δούμε. Αρκεί να είμαστε αρκετά θαρραλέοι για να γίνουμε φως»
Ήταν 20 Ιανουαρίου 2021 όταν η Amanda Gorman έγραψε (τη δική) ιστορία ως η νεότερη ποιήτρια σε ορκωμοσία προέδρου. Η 23χρονη Αφροαμερικανή ποιήτρια εκφώνησε ένα συγκινητικό και δυνατό ποίημα με τίτλο “The Hill We Climb” κατά τη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας του 46ου προέδρου των ΗΠΑ.
Τα επεισόδια στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 αποτέλεσαν μέρος του ποιήματος της. «Είδαμε μια δύναμη που θα συντρίψει το έθνος μας αντί να το ενώσει. Ακόμα και αν η δημοκρατία μπορεί να καθυστερήσει, δεν μπορεί ποτέ να ηττηθεί».
Ένα ποίημα που μιλούσε για εθνική ενότητα έπειτα από μία τετραετία αναταραχής και διχασμού επί προεδρίας Trump. Η Amanda Gorman δίνει δύναμη.
Θυμάμαι τη στιγμή που ανέβηκε στο βήμα για να απαγγείλει το ποίημά της. Με ένα Prada παλτό σε φωτεινό κίτρινο χρώμα που αντανακλούσε την αισιοδοξία της και μία κόκκινη στέκα. Δύο έντονα και ζωηρά χρώματα για το μέλλον. Επιβλητική αλλά ταυτόχρονα τόσο ήρεμη παρουσία. Όλοι μιλούσαν για την θετική αύρα της Amanda Gorman.
Όλοι μιλούσαν για το πόσο το ποίημά της αντανακλούσε το όραμα του Joe Biden για ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των ΗΠΑ. «Κοπιάζουμε για ένα έθνος που θα είναι δεσμευμένο σε όλες τις κουλτούρες και τα χρώματα», γράφει σε ένα άλλο σημείο του ποιήματός της.
Η Amanda Gorman έγινε η φωνή που θέλαμε να ακούσουμε εκείνη την ημέρα. Μια φωνή ελπίδας και υπενθύμισης πως o καθένας έχει ίσα δικαιώματα ανεξαρτήτου χρώματος ή φύλου.
Η Amanda Gorman γεννήθηκε το 1998 στο Los Angeles. Με μητέρα δασκάλα, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου το γράψιμο και το διάβασμα είχαν πρωταρχική σημασία. Η αγάπη της για την ποίηση ξεκίνησε από μικρή ηλικία και έγινε το καταφύγιό της όταν αντιμετώπιζε κάποιες διαταραχές στην ομιλία.
Όπως όλα έδειξαν έμεινε πιστή στο όνειρό της. Σε ηλικία 16 ετών έλαβε το βραβείο «Νέου Ποιητή» ενώ το 2017 και όσο σπούδαζε Κοινωνιολογία στο Harvard έλαβε το πρώτο «Εθνικό Βραβείο Νέου Ποιητή».
Μετά την ορκωμοσία το ποίημά της κυκλοφόρησε στην αγορά και τον Απρίλιο έγινε το Νο 1 best seller στην Αμερική, σύμφωνα με τους New York Times. Και δεν σταμάτησε εκεί. Τον Δεκέμβριο του 2021 κυκλοφόρησε τη νέα ποιητική της συλλογή με τίτλο “Call Us What We Carry”.
Η παγκόσμια κοινότητα είδε στο πρόσωπό της μία νέα, δυνατή φωνή. Τον περασμένο Μάιο φωτογραφήθηκε στο εξώφυλλο της αμερικανικής Vogue από την Annie Leibovitz φορώντας ένα φόρεμα με αφρικάνικο μοτίβο που είχε σχεδιάσει τότε ο Virgil Abloh ειδικά για την περίσταση. Το όνομά της βρέθηκε στη λίστα των Times, “100 Next” αλλά και στη λίστα του περιοδικού People με τις Γυναίκες που αλλάζουν τον Κόσμο.
Η πιο ενδιαφέρουσα συνέντευξή της ωστόσο δόθηκε στο περιοδικό WSJ. Η Gorman μίλησε για την πολιτική και συγκεκριμένα για τον στόχο που έχει. Το 2036 επιθυμεί να βάλει υποψηφιότητα για πρόεδρος της Αμερικής.
«Είχα πάντα στο μυαλό μου την πολιτική με την παραδοσιακή της έννοια. Αλλά από τότε που συναναστράφηκα με γυναίκες όπως η Hillary Clinton και η Nancy Pelosi διαπίστωσα πως δεν χρειάζεται να αλλάξω το ποια είμαι για να γίνω ηγέτης. Αυτές οι ικανότητές μου θα γίνουν η κινητήριος δύναμή μου», είχε πει χαρακτηριστικά στο περιοδικό.
Αν κοιτάξεις το bio στον λογαριασμό της στο Instagram θα δεις ότι γράφει “Poet. Writer. Dreamer”. Τρεις λέξεις που περιγράφουν ακριβώς την προσωπικότητά της. Η Amanda Gorman είναι το μέλλον.
BILLIE EILISH
Από την Κέλλυ Νόβακ
Θυμάμαι τον Οκτώβριο του 2020, όταν είχε γίνει viral μια φωτογραφία της Billie Eilish. Στη φωτογραφία, φορούσε ένα στενό μπλουζάκι με τιράντες και μια αθλητική βερμούδα. Όλος ο κόσμος, οι fans της, οι anti-fans της, όλοι, είχαν σοκαριστεί.
Άλλοι γιατί η Eilish είχε απλά, κοιλιά και άλλοι γιατί απλά, «τόλμησε» να φορέσει στενά ρούχα και όχι τα signature, φαρδιά ρούχα της, για τα οποία ήταν γνωστή ως τότε. Ήταν μόλις 19 χρονών η Eilish τότε, μπορεί να ήταν και 18, δεν θυμάμαι καλά. Αυτό που θυμάμαι όμως, είναι ο τρόπος που μια έφηβη αντιμετώπισε την κατάσταση αυτή.
Η απάντηση της, ήταν απλή: Normalize normal bodies. Ένα τόσο απλό (στα χαρτιά) μήνυμα που προερχόταν από μια απλή (κι αυτό στα χαρτιά) έφηβη.
Fast forward, ένα χρόνο σχεδόν μετά στο κόκκινο χαλί Met Gala 2021. Μια Billie Eilish, με αλλαγμένο χρώμα στα μαλλιά (έγινε κατάξανθη από μελαχρινή με πράσινη ρίζα), και ένα dreamy, nude Oscar de la Renta φόρεμα.
Νομίζω ότι όσοι δεν είχαν δει το εξώφυλλό για της για τη βρετανική Vogue (τεύχος Ιουνίου), έμειναν με το στόμα ανοιχτό. Ξαφνικά, το λίγο meta-emo, post-punk στιλ της Billie Eilish , είχε γίνει «καπνός».
Αντικαταστάθηκε από μια σύγχρονη Marilyn Monroe, η οποία πια φορούσε ρούχα που τόνιζαν το στήθος και την θηλυκότητά της (έτσι όπως την ορίζουμε με την παραδοσιακή έννοια, anyway). Το look αυτό, ήταν μια μεγάλη αλλαγή από την προηγούμενη περσόνα της Eilish. Δεν έδειχνε κάποια αστάθεια χαρακτήρα, αλλά μια τρομερή προσαρμοστικότητα.
Αυτό δεν πρέπει να κάνουν οι καλλιτέχνες που ασκούν τόση επιρροή στις ζωές εκατομμύρια ανθρώπων και δη, νέων ανθρώπων; Δεν πρέπει να δείχνουν την ευάλωτη και ανθρώπινη πλευρά τους για να μπορεί ο κόσμος να ταυτιστεί;
Ακόμα κι αν το τελευταίο δεν το κατέχει κάποιος (που δεν ισχύει στην περίπτωση της Billie), δεν πρέπει να υπάρχει κάποια «δικιά» μας που να μας υπερασπίζεται; Η Eilish είναι μια τέτοια προσωπικότητα.
Είναι μια τέτοια γυναίκα, αν και είναι μόλις 20 χρονών. Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις ανθρώπων (σε αυτή την ηλικία), που δικαιωματικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως «υπερασπίστρια των γυναικών δικαιωμάτων», έχοντας μιλήσει πολλές φορές για κρίσιμα ζητήματα.
Από το πώς η κουλτούρα του πορνό κακομεταχειρίζεται τις γυναίκες πορνοστάρ, αλλά και τα ιδανικά που θέτει απέναντι στις γυναίκες και τη σεξουαλικότητά τους, γενικότερα. Μέχρι και το πώς υπερασπίζεται τα νέα κορίτσια (aka την επόμενη γενιά γυναικών).
Η Billie Eilish με φαρδιά ρούχα ή με στενά, μελαχρινή ή κατάξανθη, στέκεται, σε κάθε περίπτωση, στο πλευρό των γυναικών. Τέτοιες γυναίκες θέλουμε να βλέπουμε να «γεννάει» η κοινωνία μας.
Αυτές οι οποίες μάχονται για τα γυναικεία δικαιώματα, όποια κι αν είναι η θέση τους στην κοινωνία, και που παλεύουν για την γυναικεία ενδυνάμωση. Είτε τη δική τους, είτε τη δική μας.
CHLOE ZHAO
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Η είδηση ότι η Chloé Zhao είναι η πρώτη μη λευκή και η 2η γυναίκα στην ιστορία που κερδίζει Όσκαρ Σκηνοθεσίας στην τελετή του 2021 δεν έγινε ποτέ γνωστή στην πατρίδα της, την Κίνα.
Οι κινηματογράφοι του Πεκίνου, είτε λειτουργούσαν, είτε ήταν σφραγισμένοι λόγω κορονοϊού, αποδείχτηκαν το ίδιο αφιλόξενοι για το Nomadland- τη σπουδαία ταινία της- αλλά και οποιοδήποτε άλλο πολιτιστικό δημιούργημα θα φέρει από ‘δω και στο εξής την υπογραφή της.
Για τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, η Zhao είναι persona non grata, λόγω της κριτικής τοποθέτησής της απέναντι στο καθεστώς. Για όλο τον υπόλοιπο κόσμο, η Κινέζα σκηνοθέτιδα που στα 15 της έφυγε από τη γενέτειρά της για το Λος Άντζελες με ενδιάμεσο σταθμό το κολλέγιο του Brighton, είναι μία υπερταλαντούχα ανεξάρτητη σκηνοθέτιδα που πέτυχε το- σχεδόν- ακατόρθωτο σε έναν χώρο που τρέφει και τρέφεται από την ανδρική υπεροχή και το λευκό προνόμιο.
Η ίδια θυμάται τον εαυτό της ως μία «επαναστατημένη έφηβη που βαριόταν το σχολείο» κι όπως έχει πει, αυτά της τα νεανικά χρόνια και η επαφή της με την Δύση μέσα από τις ταινίες που αγαπούσε, ήταν τα κίνητρα ώστε να φύγει μακριά και να κυνηγήσει το όνειρό της μέσα στα βιβλία και τα κινηματογραφικά πλατό.
Αφού αποφοίτησε, εργάστηκε σε μπαρ και έκανε αρκετές περίεργες δουλειές, οι οποίες την οδήγησαν να ανακαλύψει εκείνη την πτυχή του εαυτού της που απολαμβάνει όσο τίποτα: να γνωρίζει ανθρώπους και να ακούει τις ιστορίες τους.
«Θυμάμαι τα κινέζικα ποιήματα που διάβαζα με τον μπαμπά μου όταν ήμουν μικρή στο Πεκίνο. Ένα από αυτά, το “Three Character Classic”, έλεγε ότι:
«Οι άνθρωποι γεννιούνται καλοί»
Και αυτή είναι η φιλοσοφία ζωής που με ακολουθεί πάντα» έχει πει η Chloé Zhao σε μία απόπειρά της να την γνωρίσουμε καλύτερα. Αντίστοιχα, τη βραδιά που κράτησε στα χέρια της το πρώτο αγαλματίδιο της καριέρας της, είπε πως αν αυτή της η στιγμή μάς φέρνει ένα βήμα ακόμα πιο κοντά στο σημείο που ακόμα περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούν να ζήσουν το όνειρό τους, τότε είναι ευγνώμων.
Η αναγνώριση της Zhao δεν είναι και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια αυστηρά προσωπική επιτυχία. Αποτελεί μια ιστορική στιγμή που άργησε συγκλονιστικά πολύ να έρθει. Για να έχει απόλυτη σημασία, θα πρέπει, ο χώρος της 7ης τέχνης, όπως και πολλοί ακόμα όπως αυτός, να δώσει στις γυναίκες ισότιμο χώρο και χρόνο ώστε κάποια στιγμή τελικά, το φύλο, η καταγωγή και κάθε αντίστοιχο χαρακτηριστικό να μην παίζει τον παραμικρό ρόλο στις ταινίες- και τη σκηνοθεσία- της ζωής (όλων) μας.
Μέχρι το επόμενο Όσκαρ της λοιπόν, η Zhao θα σκηνοθετεί και θα ζει ετερόκλιτα. Θα κάνει υπερπαραγωγές με τη Marvel (Eternals) και θα πειραματίζεται με κλασικούς μύθους, όπως αυτός του Dracula, μεταμορφώνοντάς τους σε φουτουριστικό sci-fi γουέστερν. Κι όλα αυτά, ενώ θα συμβιώνει με το αγόρι της, 3 κότες και 2 σκυλιά στα βουνά της Topatopa.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ
Από τη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Μια γυναίκα δακρυσμένη με το πρόσωπό της γεμάτο κάρβουνο. Μια γυναίκα αλλοιωμένη και αλώβητη ταυτόχρονα. Η Κατερίνα Ιωαννίδου στην πρώτη γραμμή παλεύει με τις φλόγες και τις νικά, ακόμα κι εκείνες που αρνούνται επίμονα να σβήσουν.
Δεν κερδίζουν, υποχωρούν. Το δικό της οπλοστάσιο της είναι γεμάτο με αυταπάρνηση και μαχητικότητα. Η γενναιότητά της, καίει.
Η ηρωίδα της Αναβύσσου. Έτσι αποκαλέσαμε την Κατερίνα Ιωαννίδου την πρώτη φορά που αντικρύσαμε το πάθος με το οποίο η εθελόντρια πυροσβέστης, μέλος της Ομάδας Έρευνας & Διάσωσης ερχόταν αντιμέτωπη με τον όλεθρο της φωτιάς.
Ο φωτογραφικός φακός του φωτογράφου Άρη Μεσσίνη για λογαριασμό του Γαλλικού Πρακτορείου την εντόπισε στα πύρινα μέτωπα του 2020 και η αναγνώριση δεν άργησε να έρθει. Όπως παραδέχτηκε τότε σε συνέντευξή της, η Κατερίνα στη συγκεκριμένη πυρκαγιά ήταν σίγουρη πως δεν θα γλίτωνε από τις φλόγες.
«Όταν μας περικύκλωσε η φωτιά πήρα τηλέφωνο τους γονείς μου για να τους αποχαιρετήσω» είχε πει. Η ιστορία επαναλαμβάνεται, λένε, κι αυτό ακριβώς έγινε το καλοκαίρι του 2021. Οι φλόγες μάς απείλησαν ξανά και στο πέρασμά τους μετρήσαμε ανυπολόγιστες απώλειες.
Μέσα στο πύρινο μέτωπο, άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, τα υπάρχοντά τους και τις ελπίδες τους. Κάποιοι πάλεψαν με όλο τους το είναι για να μην (ξανα)γίνει αυτό. Ανάμεσά τους, η ξεχωριστή φιγούρα της Κατερίνας Ιωαννίδου, μια γενναία αντίπαλος για τις ολέθριες φλόγες στις Αφίδνες.
«Βρέχαμε την άσφαλτο με το λάστιχο για να ξαπλώσουν οι πυροσβέστες 2 λεπτά, να συνέλθουν».
Ωστόσο, η Κατερίνα Ιωαννίδου δεν είναι τίποτα παραπάνω από άνθρωπος. Μας φτάνει και μας περισσεύει. Στη δική της περίπτωση, δεν έχει μεσολαβήσει κάποια αλλοίωση σε αυτόν τον ορισμό. Τίποτα δεν άλλαξε στο τι πρέπει να ορίζει ο ανθρωπισμός κι ας απομακρυνθήκαμε μαζικά από αυτόν.
Ευτυχώς κάποιες και κάποιοι, όπως εκείνη, τον υπερασπίζονται ακόμα με ευλάβεια. Σε μια εποχή που οι θύτες και οι έκπτωτοι άγγελοι είναι περισσότεροι από τους ήρωες, η Κατερίνα Ιωαννίδου γίνεται σύμβολο μάχης, εκπροσωπεί όλους εκείνους τους ανθρώπους που τους χρωστάμε τόσο πολλά κι ας μην μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους.
Φτάνει να ξέρουμε πως σκέφτονται και πράττουν όπως εκείνη: «Αν γίνουμε ένα και να βοηθήσουμε με κάθε τρόπο για να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά η καταστροφή». Ή μάλλον δεν αρκεί μόνο αυτό. Όλα θα γίνουν ακόμα καλύτερα αν βάλουμε στο πρόγραμμα να τους μοιάσουμε.
KATALIN KARIKO
Από τη Νίκη Μπάκουλη
Η Katalin Karikó έλεγε για δεκαετίες πως είχε μια ιδέα που θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια ζωές. Όχι μόνο δεν την πίστευαν, αλλά και τη χλεύαζαν, χαρακτηρίζοντας ως «ανορθόδοξο» το όραμα της. Βλέπεις, «ακύρωνε» τα εμβόλια, όπως τα ήξερε η ανθρωπότητα έως τότε. Δηλαδή, τον τρόπο που λειτουργούσαν, με έγχυση μέρους του ιού στο σώμα. Αντιπρότεινε κάτι πιο σύνθετο, αλλά πολλά υποσχόμενο ως λύση για μεγάλα ‘βάσανα’. Όπως τον καρκίνο. Όσα και αν της έσουραν, δεν παραιτήθηκε ποτέ της προσπάθειας. Οι τρεις άνθρωποι που την πίστεψαν, αποδείχθηκαν υπεραρκετοί. Και τώρα την ευγνωμονεί όλος ο πλανήτης. Βλέπεις, η Karikó είχε εμπνευστεί πριν 30 χρόνια αυτό που σήμερα υπάρχει στα εμβόλια για τον Covid-19: το συνθετικό mRNA, που όχι δεν αλλάζει το DNA μας, αλλά μπορεί να σώσει πολλές ζωές.
Η κατατρεγμένη από τα τα 30, είναι σήμερα -στα 66 της- αντιπρόεδρος στη BioNTech RNA Pharmaceuticals. Χρειάστηκε να υποστεί πολλά, μέχρι να δικαιωθεί. Όπως έχει πει στο LadyLike «χρειάζεται πάντα να μένεις συγκεντρωμένος και να πιστεύεις στον εαυτό σου. Όπως και να μην περιμένεις τίποτα από άλλους. Χρήσιμη είναι η εποικοδομητική κριτική, να διαβάζεις πολύ και να κάνεις πολλά πειράματα. Να μην αφήνεις την επιθυμία να γίνεις γνωστός ή πλούσιος να αποσπάσουν την προσοχή σου, από αυτό που έχει σημασία.
Ανέκαθεν σεβόμουν τους άλλους και τους συμπεριφερόμουν όπως θα ήθελα να μου συμπεριφέρονται. Μπορείς να μάθεις από τα πάντα, ιδιαίτερα από τα λάθη σου. Ομολογώ πως έμαθα πάρα πολλά και από άλλους, από όσους συμπεριφέρονταν άσχημα, απρόσεκτα ή τσαπατσούλικα. Έχω δει -και έζησα- πάρα πολλά κακά παραδείγματα, πολλές κακές συμπεριφορές και αυτές οι εμπειρίες μου έμαθαν να μην κάνω τα ίδια, να μην συμπεριφέρομαι κατ’ αυτόν τον τρόπο, αλλά να είμαι η καλύτερη έκδοση του εαυτού του, ανεξαρτήτων συνθηκών και συμπεριφορών. Να έχω ενσυναίσθηση για όλους. Δεν έχασα ποτέ τον ενθουσιασμό μου, δεν σταμάτησα ποτέ να μελετώ επιστημονικές αναφορές, να ακούω εξαιρετικές παρουσιάσεις και να έχω πάντα ηθικόν ακμαιότατο». Και την ευχαριστούμε για αυτό.
Μια από τις πρώτες της έρευνες (αφορούσε κλινική δοκιμή σε ασθενείς με AIDS, αιματολογικές παθήσεις και χρόνια κόπωση) είχε κριθεί ως πρωτοποριακή, καθώς περιλάμβανε πληροφορίες για γενετική λειτουργία που μπορούσε να ‘σβήσει’ τη μεταγραφή κληρονομικών γονιδίων. Παρ’ όλα αυτά, για χρόνια άλλαζε διαρκώς εργαστήρια, στο University of Pennsylvania. Από μετακίνηση σε μετακίνηση έπρεπε να πείθει τον κάθε επικεφαλής πως αξίζει μια ευκαιρία να ‘μπει’ στο team του. Πάντα ξεκινούσε από το ‘μηδέν’. Ποτέ δεν ‘έβγαλε’ περισσότερα από 60.000 δολάρια το χρόνο. Και κάθε χρόνο έπρεπε να έχει δουλειά, για να ανανεώνει τη visa παραμονής στη χώρα. Ο σύζυγος της, Béla Francia (μάνατζερ σε πολυκατοικίες) είπε κάτι πολύ κατατοπιστικό στους New York Times: «Δεν ένιωσε ποτέ πως πάει στη δουλειά. Κάθε μέρα πήγαινε για να διασκεδάσει και για αυτό επέστρεφε κάθε μέρα στο γραφείο της, το απόγευμα -ενώ πήγαινε και τα σαββατοκύριακα. Είχα υπολογίσει πόσα χρήματα παίρνει για κάθε ώρα που έδινε στη δουλειά της. Το ποσό ήταν 1 δολάριο για κάθε 60 λεπτά».
Το timing έσωσε την Karikó, έσωσε και δισεκατομμύρια ζωές
Η Karikó είχε βρεθεί σε αδιέξοδο, καθώς ευεργετικά προέκυπταν στο εργαστήριο της δεν γίνονταν στις δοκιμές σε ποντίκια -τα οποία αρρώσταιναν και δεν έτρωγαν. Τελικά, διαπίστωσε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνώριζε τα μικρόβια που εισέβαλαν σε αυτό, ανιχνεύοντας το συνθετικό mRNA και αντιδρούσε με φλεγμονές. ‘Αντιλαμβανόταν’ και ότι δεν ήταν το φυσικό mRNA και προκαλούσε αντίδραση. Η λύση ήταν το tRNA (transfer RNA -αναλαμβάνει να ‘εξηγήσει’ ό,τι μεταφέρει το mRNA). Με την προσθήκη του, το συνθετικό mRNA άρχισε να παράγει δέκα φορές περισσότερη πρωτεΐνη σε κάθε κύτταρο. Άρα, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αλλάξει τις λειτουργίες των κυττάρων. Κατοχύρωσαν τις πατέντες, αλλά δεν βρήκαν τρόπο να πείσουν τους συναδέλφους τους για το σημαντικό της ανακάλυψης τους.
Το 2020 η Moderna των ΗΠΑ και η BioNTech της Γερμανίας βρέθηκαν με μια δημοσίευση της στα χέρια τους, όπως προσπαθούσαν να δημιουργήσουν το εμβόλιο για δυο μεγάλους ιούς. Ήταν για τον Zika και τον κυτταρομεγαλοϊό. Στράφηκαν σε εκείνη για βοήθεια. Σύντομα ξέσπασε η πανδημία. Άρχισαν οι δοκιμές και μεταξύ άλλων διαπιστώθηκε πως το συνθετικό mRNA δίνει στα εμβόλια για τον καρκίνο μια εξτρά ώθηση, στην άμυνα κατά των των όγκων. Όταν προέκυψαν τα θετικά αποτελέσματα για τον Covid-19, πανηγύρισε τρώγοντας ένα ολόκληρο κουτί φιστίκια -με επικάλυψη σοκολάτας. Όπως είπε, όνειρο της ήταν να δημιουργήσει κάτι που θα βοηθούσε τους ανθρώπους. Το είχε καταφέρει.
ANGELA MERKEL
Από τη Δέσποινα Δημά
Ένα «αντίο στη γυναίκα που κράτησε την Ευρώπη ενωμένη». Αυτός ήταν ο τίτλος των Irish Times για την Angela Merkel η οποία αποχώρησε έπειτα από 16 χρόνια στην καγκελαρία.
Η Angela Merkel είναι η πρώτη καγκελάριος στην πολιτική ιστορία της Γερμανίας που δηλώνει ότι αποσύρεται χωρίς να ξανακατέβει υποψήφια σε εκλογές. Καμία εντύπωση δεν έκανε σε όσους την έχουν μελετήσει.
Η Angela Merkel είχε πάντα τον δικό της τρόπο, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της παγκόσμιας ιστορίας με αποκορύφωμα την οικονομική κρίση του 2008.
«Ίσως να έγινα πιο σκληρή. Η έκθεση σε τόσες ακραίες καταστάσεις τείνει να σκληραίνει έναν άνθρωπο. Πρέπει να αναπτύξεις τακτικές επιβίωσης» θα δηλώσει σε μία από τις λίγες συνεντεύξεις της επικεντρωμένη στον άνθρωπο Angela κι όχι στην πολιτικό Merkel.
«Σας ευχαριστώ όλους από καρδιάς» είπε με σταθερή φωνή και μάτια βουρκωμένα κατά τη διάρκεια της μεγάλης αποχαιρετιστήριας στρατιωτικής τελετής, γνωστής ως Grosser Zapfenstreich.
«Δεκαέξι χρόνια στην καγκελαρία της Γερμανίας, πολλά γεγονότα, προκλήσεις πολιτικής και ανθρωπιστικής φύσεως. Πολλές κρίσεις έχουν αποδείξει τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας ενώ αντιμετωπίζουμε όλοι μαζί τις προκλήσεις που γνωρίζει ο πλανήτης.
Θα ήθελα να σας ενθαρρύνω να κοιτάτε το μέλλον του κόσμου και από την οπτική άλλων ανθρώπων» σημείωσε η απερχόμενη καγκελάριος αφού πρώτα ο αντισυνταγματάρχης Σβεν Χόμαν είχε δώσει το έναυσμα για την έναρξη της εκδήλωσης με στρατιώτες σε ειδικούς σχηματισμούς και αναμμένους πυρσούς.
Η Angela Merkel διάλεξε τα τρία τραγούδια που έντυσαν μουσικά την τελετή. Το πρώτο τραγούδι ήταν ο χορωδιακός εκκλησιαστικός ύμνος «Ύψιστε Θεέ, σε υμνούμε» του Γιόχεν Ρίγκερ. Το επόμενο η μπαλάντα της Βερολινέζας Χίλντεγκαρντ Κνεφ, υπό τον τίτλο: «Για μένα θέλω να βρέχει κόκκινα τριαντάφυλλα» και το τρίτο ήταν το «Ξέχασες το έγχρωμο φιλμ», (Du hast den Farbfilm vergessen) της νονάς της πανκ μουσικής, Νίνα Χάγκεν.
Αυτή η τελευταία επιλογή ήταν μία ξεκάθαρη αναφορά στην εποχή της νιότης της, ένα άλμα στο παρελθόν της ως μία ύψιστη υπενθύμιση του πάθους με το οποίο κοίταξε στα μάτια τη ζωή.
Η «μαμά» των Γερμανών υπήρξε η μικρότερη σε ηλικία υπουργός στην ιστορία της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. Από το 1991 μέχρι το 1994 υπήρξε Υπουργός Γυναικείων Υποθέσεων και Νεολαίας στην κυβέρνηση Χέλμουτ Κολ και από το 1994 μέχρι το 1998 Υπουργός Περιβάλλοντος.
Παρά τις αστοχίες, τις εκκρεμότητες της θητείας της και τα αμφιλεγόμενα σημεία των πολιτικών της κανένας και καμία δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως η Merkel ανέλαβε τα ηνία της ευρωπαϊκής οικονομίας σε μια περίοδο ιδιαιτέρως απαιτητική αποδεικνύοντας την αντοχή της. Έγινε η «Σιδηρά Κυρία» της Γερμανίας.
«Νομίζω πως η πιο σπουδαία κληρονομιά της Merkel είναι απλώς αυτή, πως σε καιρούς παγκόσμιων κρίσεων που αποτέλεσαν υπαρξιακές απειλές και έθεσαν εν αμφιβόλω την παγκόσμια τάξη πραγμάτων όπως την ξέραμε, εξασφάλισε σταθερότητα» σημειώνει ο Ραλφ Μπόλμαν, βιογράφος της και δημοσιογράφος στην κυριακάτικη Frankfurter Allgemeine.
«Η Angela Merkel έκανε τη διαφορά, αλλά θα μπορούσε να έχει κάνει πολλά περισσότερα για τις γυναίκες» είπε η αντιπρόεδρος της Bundestag, Κλάουντια Ροτ και τα λόγια της δεν είναι επί της ουσίας λανθασμένα ως προς την έλλειψη μιας ολιστικής φεμινιστικής πολιτικής.
Η Angela Merkel όμως υπήρξε σύμβολο για μια ολόκληρη γενιά κοριτσιών και νεαρών γυναικών αποδεικνύοντας ότι η πολιτική δεν ανήκει μόνο στους άντρες. Γιατί όπως η ίδια έχει δηλώσει:
«Ναι, τώρα τα μικρά κορίτσια στη Γερμανία ξέρουν ότι μπορεί να γίνουν κομμώτριες ή καγκελάριοι. Για να δούμε»
ΣΟΦΙΑ ΜΠΕΚΑΤΩΡΟΥ
Από τη Λία Παπαϊωάννου
Δεν ήταν η πρώτη φορά που μιλούσε για τη δική της εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης, είχε προηγηθεί μία συνέντευξή της τον Δεκέμβριο του 2020. Εκεί είχε μιλήσει ξανά για τον βιασμό της από παράγοντα της Ελληνική Ομοσπονδίας της Ιστιοπλοϊας.
Στις 14 Ιανουαρίου 2021 η Σοφία Μπεκατώρου έκανε μία ακόμα εκ βαθέων εξομολόγηση για το πιο δύσκολο βίωμά της. Κι ήταν σαν απλά να αποφασίσαμε να ακούσουμε. Σαν να δόθηκε το σύνθημα και το ελληνικό #MeToo ξεκίνησε. Μπορεί η δική της υπόθεση να μπήκε τελικά στο αρχείο αλλά το κύμα που σήκωσε στο πέρασμά της από κάθε χώρο της ελληνικής κοινωνίας, έμοιαζε με τσουνάμι.
H μαρτυρία της Σοφίας Μπεκατώρου σοκάρει. «Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι στον αθλητισμό θα αντιμετώπιζα τη βία, πόσο μάλλον τη σεξουαλική. Ως ιστιοπλόος, από πολύ μικρή ηλικία, ταξιδεύω χωρίς τους γονείς μου με παρουσία των συναθλητών μου και του προπονητή. Έχω σκληραγωγηθεί, έχω μάθει να υπομένω τον πόνο, τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και την μοναξιά του πρωταθλητισμό, έχω μάθει όμως και να είμαι ανεξάρτητη, να αντιμετωπίζω τα προβλήματα που έχω με θάρρος, να στηρίζω τους συναθλητές μου και να παλεύω για τις αξίες και τα ιδανικά μου».
«Κάποια στιγμή, όπως μιλάγαμε με τον Χ, γύρισα και με φίλησε. Εγώ πάγωσα, δεν ήξερα πώς να αντιδράσω, δεν περίμενα ποτέ να κάνει μία τέτοια κίνηση. Για μένα ο Χ αντιπροσώπευε το πατρικό πρότυπο, ήταν ένας άνθρωπος που επιτέλους δεν μας πολεμούσε μέσα στην Ομοσπονδία και ήθελε το καλό μας, σκέφτηκα», σημείωνε μεταξύ άλλων στην εξομολόγησή της η Σοφία Μπεκατώρου.
«Του είπα όχι, του επανέλαβα ότι δεν θέλω να προχωρήσω και εκείνος με ψεύτικα γλυκόλογα έλεγε ότι δεν είναι τίποτα, κάνοντας χιούμορ. Έλεγε ότι θα σταματήσει αν δεν το θέλω, όμως δεν σταμάτησε ό,τι κι αν του έλεγα. Κλαμένη και ντροπιασμένη, έφυγα από το δωμάτιο όταν αυτός ολοκλήρωσε και σηκώθηκε από πάνω μου. Γύρισα στο δωμάτιό μου, όπου η συναθλήτριά μου κοιμόταν ανυποψίαστη. Έκανα μπάνιο, ένιωθα βρώμικη, εξαντλημένη, ταπεινωμένη και ανίκανη να υπερασπιστώ τα δικαιώματά μου. Ενώ είχαμε μόλις αποκτήσει το δικαίωμα στο όνειρο με την Αιμιλία, αν εγώ μιλούσα για ό,τι μου συνέβη, μπορεί αυτό να κατέρρεε», έλεγε η Ολυμπιονίκης.
Σχεδόν έναν χρόνο μετά, η Σοφία Μπεκατώρου είναι πιο ενεργή από ποτέ στο ζήτημα της εξάλειψης της σεξουαλικής βίας στην Ελλάδα. Η νέα της πρωτοβουλία σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό European Antiviolence Network ανακοινώθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φέρει το όνομα #MeNow_MeToo.
Είναι μία πλατφόρμα που δίνει «φωνή» σε όλους όσους έχουν υποστεί σεξουαλική βία. «Το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για κάθε επιζών άτομο που επιλέγει να μιλήσει, είναι να σταθούμε δίπλα του», ανέφερε η Ολυμπιονίκης της ιστιοπλοΐας, παρουσιάζοντας την πλατφόρμα. Εκείνη έριξε τους τοίχους της σιωπής. Και μάς κάλεσε να την ακολουθήσουμε.
Σοφία Μπεκατώρου, σ’ ευχαριστούμε όλες που άνοιξες τον δρόμο της αλήθειας.
NAOMI OSAKA
Από τη Νίκη Μπάκουλη
Στο τελευταίο Roland Garros, η τότε δεύτερη καλύτερη τενίστρια του πλανήτη -βάσει του ranking-, Naomi Osaka επέλεξε να μην τιμήσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Αρνήθηκε να μιλήσει στα media, έπειτα από έναν αγώνα. Όχι γιατί δεν το ‘ένιωθε’, αλλά επειδή όπως είπε «συχνά νιώθω πως οι άνθρωποι δεν σέβονται τη ψυχική υγεία των αθλητών, κάτι που αντιλαμβάνομαι σε κάθε συνέντευξη Τύπου». Αυτό που δεν είπε εκείνη τη μέρα, αλλά αποκάλυψε και αγκάλιασε στην πορεία είναι ότι έχει διαγνωστεί με κατάθλιψη, από τον Αύγουστο του 2018.
Ας κάνουμε ένα rewind στο US Open του 2018.
Το είδωλο της Osaka ήταν η Serena Williams. Το όνειρο της ήταν να βρεθεί απέναντι της και να τη νικήσει. Το υποστήριξε, προσλαμβάνοντας τον επί οκτώ χρόνια hitting partner της Αμερικανίδας που είχε εκφράσει το σεβασμό της για τη νεαρά συναθλήτρια. Οι δυο τους συναντήθηκαν στον τελικό του US Open, το Σεπτέμβριο του 2018. Και η Osaka νίκησε -παρεμπιπτόντως, έγινε η πρώτη Ιάπωνας που ‘πήρε’ Grand Slam. Στην απονομή ο λαός την αποδοκίμασε. Αυτό ‘τριγκάρισε’ την κατάθλιψη της -είχε πει πολλάκις πως ένιωθε συχνά ότι ο ψυχικός της κόσμος δεν ήταν σε sync με όσα ζούσε. Αντί να χαρεί την επιτυχία της, ένιωθε πιο δυστυχισμένη από την Williams, η οποία είχε χάσει στο comeback της από τη γέννηση του παιδιού της.
H 24χρονη είχε φτάσει στο προσωπικό της ναδίρ. Και κάπου εδώ θα χρειαστεί να εξηγήσουμε κάποια πράγματα.
Η δεύτερη κόρη της Tamaki Osaka (από την Ιαπωνία) και του Leonard François (από την Αϊτή) γεννήθηκε στις 16/10 του 1997, στο Chūō-ku της Osaka. Οι γονείς της γνωρίστηκαν επί ιαπωνικού εδάφους, σε ταξίδι του Leonard -όταν ήταν φοιτητής στη Νέα Υόρκη. Όταν η Τamaki ενημέρωσε τους γονείς της πως βρήκε τον άνδρα της ζωής της, εκείνοι την αποκλήρωσαν. Αφενός που δεν ακολούθησε την παράδοση (το omiai, διαδικασία matchmaking που οδηγεί σε κανονισμένο γάμο), αφετέρου που επέλεξε μη Ιάπωνα και μαύρο. Όλο αυτό ήταν, όπως της είπαν, ντροπή και τη διέγραψαν. Για τους Ιάπωνες -γενικά-, η Naomi και η αδελφή της, Mari είναι μέχρι σήμερα ‘hafu’. Δηλαδή, όχι Ιάπωνες -μιγάδες. Προφανώς και πολλοί την αποθεώνουν για όσα κάνει στο παγκόσμιο τένις, εκπροσωπώντας αυτήν τη χώρα. Μεταξύ τους είναι και οι παππούδες της -της αποκληρωμένης μάνας της. Η Naomi έχει κάνει το εξής σχόλιο, επ’ αυτών.
Όλοι μπορούν να πανηγυρίζουν για εμένα, αφού κανείς δεν είναι σε θέση να δώσει μια χώρα καταγωγής!
Η εκπροσώπηση της Ιαπωνίας ήταν επίσης, απόφαση του Leonard. Βλέπεις, η αμερικανική ομοσπονδία δεν είχε φροντίσει τα κορίτσια του όσο θα ήθελε. Άσε που θα ήταν περισσότερα τα brands που θα ήθελαν να στηρίξουν μια Ασιάτισσα τενίστρια.
Τα κορίτσια πήραν από την πρώτη στιγμή, ως επίθετο το Osaka γιατί -όπως είπε πάλι ο Leonard- θα ήταν πιο εύκολη η καθημερινότητα τους στην Ιαπωνία. Και οι δυο έπαιζαν τένις. Αν η Mari δεν είχε τραυματισμούς, οι Osaka θα ήταν οι νέες Williams. Η οικογένεια μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 2000 και εγκαταστάθηκε στο Long Island, της Νέας Υόρκης «σε σπίτι που ήταν κοντά σε δημόσια γήπεδα και γυμναστήρια».
Έξι χρόνια αργότερα (2006) μετεγκαταστάθηκαν στη Florida, για να μπορούν τα κορίτσια να κάνουν τις καλύτερες δυνατές προπονήσεις, στην καλύτερη ακαδημία (Ever Tennis Academy). Αφού τελείωναν τον ανταγωνισμό στα courts, ανταγωνίζονταν στο Overwatch (βλ. video game). Η Naomi έχει πει πως είναι καλύτερη σε αυτό, από ό,τι στο τένις «που για να μιλήσω με όρους gaming, είναι στο μυαλό μου μια αποστολή που πρέπει να ολοκληρώσω. Επικεντρώνομαι σε αυτήν, ό,τι και αν συμβαίνει».
Θυμάται να βαριέται αφόρητα να χτυπά άπειρες μπάλες κάθε μέρα, στα πρώτα χρόνια της ενασχόλησης της με το σπορ. Την κρατούσε στα γήπεδα ο ανταγωνισμός με την αδελφή της. Είχε αποφασίσει να μείνει, μέχρι να τη νικήσει. Τα κατάφερε 12 χρόνια μετά. Είχε ήδη αποκτήσει τη συνήθεια να απομονώνεται πριν τους αγώνες, ακούγοντας στη διαπασών μουσική στα ακουστικά της. Είχε αποκαλύψει και ότι «αν νικήσω, συνεχίζω και ακούω το ίδιο τραγούδι» μέχρι να χάσει.
Ανέκαθεν είχε θέμα όταν είχε μπροστά της δημοσιογράφους. Έχανε το χαμόγελο και τον αυθορμητισμό της. Οι προπονητές της διαβεβαίωναν πως είναι ειλικρινής και ‘ανοιχτή’, κάτι που όλοι λατρεύουν σε εκείνη. Όπως λάτρευαν το γεγονός ότι ‘αγκάλιαζε’ τις αποτυχίες της, αφού είχε αποδεχθεί πως δεν είναι τέλεια και δεν θέλει να γίνει ποτέ. Όπως αποδείχθηκε, έδειχνε ότι είχε βρει τις ισορροπίες της. Δεν ήταν όμως, κι αυτή η πραγματικότητα της κοπέλας που αφιέρωσε όλη της τη ζωή στο να φτάσει στην κορυφή του παγκοσμίου τένις και όταν έγινε αυτό ‘άδειασε’. Τότε ήλθε αντιμέτωπη με ό,τι την πονούσε.
Έξι μήνες μετά την αποκάλυψη για την κατάθλιψη και τέσσερις μήνες αφότου είπε «λέω να κάνω ένα διάλειμμα για λίγο από το τένις» ειδοποίησε πως επιστρέφει. Θα το κάνει στην έναρξη της νέας σεζόν στο τένις, στην Αυστραλία. Πρώτα έκανε και το λανσάρισμα της νέας της συνεργασίας. Είναι με εταιρία skincare. Δείχνει να είναι μια χαρά. Αλλά αυτό έδειχνε πάντα. Οπότε ας ευχηθούμε ότι έμαθε να δείχνει ό,τι νιώθει -για το δικό της το καλό.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ
Από τη Δέσποινα Δημά
«Θέλω να πω ότι είμαι απόλυτα ικανοποιημένη από την απόφαση του δικαστηρίου και έτσι τώρα βρίσκω τη δύναμη να επικεντρωθώ μόνο στην αποκατάσταση της υγείας μου και να συνεχίσω τον αγώνα μου. (…) Ευχαριστώ την οικογένειά μου, τις φίλες μου και ιδιαίτερα ευχαριστώ όλο τον κόσμο γιατί ήταν ιδιαίτερα σημαντικός σύμμαχος για μένα και μου έδωσε κουράγιο και δύναμη και η αναγνώριση της αδικίας που έχω υποστεί.
Ελπίζω οι γυναίκες και όλα τα θύματα βίας και οι κακοποιημένες γυναίκες να βρούνε στο πρόσωπό μου την ελπίδα ώστε να μην φοβούνται και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους.
Θα προσπαθήσω να είμαι δίπλα σε όποιον με χρειαστεί για να τον βοηθήσω» θα πει η Ιωάννα Παλιοσπύρου περιτριγυρισμένη από τις φίλες της που φορούν λευκές μάσκες, μετά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας του δικαστηρίου για την Έφη Κακαράντζουλα.
«Είμαι δυνατή»
Αυτό ήταν το μήνυμά της προς όλους εμάς που την παρακολουθούσαμε να μπαίνει στη δικαστική αίθουσα. Η Ιωάννα είναι δυνατή, είναι παρούσα, είναι μαχήτρια, είναι γενναία.
Είναι μία γυναίκα που διεκδικεί το μέλλον της που τόσο απάνθρωπα θέλησε η Έφη Κακαράντζουλα να της στερήσει. Είναι μία όμορφη γυναίκα που με την ολόλευκη μάσκα της γίνεται φωτεινό σύμβολο θέλησης σε καιρούς σκοτεινούς και βρώμικους.
Η Ιωάννα Παλιοσπύρου μιλώντας στην εκπομπή Χαμογέλα και πάλι προχώρησε σε μία πολύ προσωπική εξομολόγηση.
«Θέλω να σου πω μια συζήτηση που είχαμε μερικές μέρες πριν με τη γιατρό μου, Μαρία Καλόφωνου. Σηκώθηκα ένα πρωί, έκανα το μπάνιο μου. Δεν ξέρω, μάλλον ήμουν σε πολύ καλή διάθεση.
Τράβηξα μια φωτογραφία μου στο φως της ημέρας χωρίς τη μάσκα και της την έστειλα. Της είπα θέλω να σου πω δυο πράγματα που σκέφτηκα μόλις είδα τη φωτογραφία. Πρώτον ότι νιώθω πολύ όμορφη και δεύτερον πόσο πολύ σε ευχαριστώ.
Συγκινήθηκε και μου απάντησε πολύ γλυκά. Μου είπε ότι θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερο και θα νιώσεις ακόμη πιο όμορφη. Και στο τέλος θα καταλάβεις πως αυτό είναι το λιγότερο σημαντικό σε εμάς τους ανθρώπους».
Η γιατρός Μαρία Καλόφωνου είχε μιλήσει για τη μάσκα της Ιωάννας. «Η μάσκα που φορά η Ιωάννα είναι διπλή. Υπάρχει ένα φύλλο λεπτό σιλικόνης, το οποίο ακουμπά πάνω στο τραύμα και στη συνέχεια μια σκληρή πλαστική κατασκευή.
Και τα δύο έχουν σκοπό να πιέζουν τις ουλές, γιατί οι μετεγκαυματικές ουλές έχουν την τάση να υπερτρέφονται, να φουσκώνουν, γι’ αυτό πρέπει να πιέζουμε τις ουλές. Η Ιωάννα φοράει αυτή τη διπλή μάσκα πολλές ώρες κάθε μέρα, παρά τη δυσκολία στην κίνηση που προκαλεί.
Δεν είναι μια μάσκα που φόρεσε για να έρθει (σσ στο δικαστήριο), είναι η θεραπεία της. Έχει καεί πέρα από το πρόσωπο, στον κορμό και τα χέρια. Τα σημεία χωρίς τραύματα είναι από τα γόνατα και κάτω».
Η Ιωάννα Παλιοσπύρου υπενθυμίζει με κάθε λέξη, με κάθε φράση της ότι στέκεται γερά στα πόδια της και είναι εδώ για να δίνει τις προσωπικές της μάχες με σθένος και αξιοπρέπεια. «Δεν θέλω να κρυφτώ.
Θέλω την Τετάρτη να μπω στο δικαστήριο με το κεφάλι ψηλά. Δεν ξέρω αν είμαι καλά προετοιμασμένη, θα με οδηγήσει το ένστικτό μου. Όμως, θέλω να την αντικρίσω και να πάρω τις απαντήσεις μου.
Η αγάπη της οικογένειάς μου και η συμπαράσταση του κόσμου είναι η κινητήριος δύναμή μου. Στηρίζομαι σε αυτό για να βρίσκω δύναμη και κουράγιο να αντιμετωπίζω τον καθημερινό πόνο και τα προβλήματα υγείας που έχω.
Ως άνθρωπος και ως γυναίκα δεν δέχομαι να υπάρχω σε μια χώρα που τα μέλη της τα κατακλύζουν δεισιδαιμονίες και μοχθηρά ένστικτα. Οφείλουμε στους εαυτούς μας και στους νέους μας να προβάλλουμε πρότυπα ανθρώπων με παιδεία και με τις βασικές ανθρώπινες αξίες όπως η ηθική, η ευγένεια, η ελευθερία και το δικαίωμα όλων μας στη ζωή», δήλωσε στο Πρωινό του ΑΝΤ1 η Ιωάννα Παλιοσπύρου. Αποθέματα ψυχικής δύναμης και μία εικόνα που πέρασε για πάντα στο συλλογικό ασυνείδητο.
Η Έφη Κακαράντζουλα καταδικάστηκε με ομόφωνη απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου σε ποινή κάθειρξης 15 ετών για το αδίκημα της απόπειρας ανθρωποκτονίας σε βάρος της Ιωάννας Παλιοσπύρου για την επίθεση με βιτριόλι τον Μάιο του 2020.
Για το αδίκημα της απείθειας το δικαστήριο της επέβαλε 6μηνη ποινή φυλάκισης. Η τελική ποινή μετά τη συγχώνευση, είναι 15 χρόνια και 3 μήνες. Το δικαστήριο με ομόφωνη απόφασή του έκρινε επίσης ότι δεν πρέπει να χορηγηθεί στην κατηγορουμένη το ελαφρυντικό του «πρότερου σύννομου βίου», το οποίο αιτήθηκε δια του συνηγόρου της Σάκη Κεχαγιόγλου.
SARAH JESSICA PARKER
Από τη Βιβή Αγγελάκη
And Just Like That… 23 χρόνια μετά την έναρξή του, το Sex and the city και η Carrie Bradshaw aka Sarah Jessica Parker επέστρεψαν στην οθόνη μας, ανοίγοντας εν έτει 2021, ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του. Η σειρά «ακολουθεί την Carrie τη Miranda και τη Charlotte, στο ταξίδι τους από την μπερδεμένη πραγματικότητα της ζωής και της φιλίας τους στα 30 τους στην ακόμα πιο μπερδεμένη πραγματικότητα της ζωής και της φιλίας τους στα 50 τους». Η σύγκριση με το ultimate fashion icon των 90s ξεκινά σχεδόν αυτόματα. Το ίδιο και οι ύπουλες ρατσιστικές ηλικιακές αναφορές (ageism) στα social media εξαιτίας των αλλαγών στην εμφάνιση της.
Η Carrie aka Sarah στα 56 της δεν γίνεται viral για τα looks που άλλοτε έγραφαν ιστορία, αλλά για τα γκρίζα μαλλιά της που τόλμησε να μην καμουφλάρει, τις ρυτίδες, τη χαλάρωση στο πρόσωπο και το σώμα της. Κανείς δεν στέκεται στην αυτοπεποίθηση που εκπέμπει κοιτώντας την αφιλτράριστη εικόνα της στον καθρέφτη. Η δική της αλήθεια δεν αφορά μάλλον κανέναν. Η εικόνα της «γερασμένης» Carrie είναι αυτή που υπερνικά.
«Πώς είναι έτσι; Κακογέρασε» θα καταλήξουν οι περισσότεροι. «Γιατί έχει παρατήσει τον εαυτό της», θα αναρωτηθούν αρκετοί, βλέποντας μία άσχημη ψυχολογία πίσω από τα γκρίζα μαλλιά της. «Πώς είναι δυνατόν να μην κάνει κάτι για την εμφάνισή της, αφού μπορεί» (προβάλλοντας το οικονομικό κριτήριο ως τον μόνο τρόπο «γιατρειάς» από τα γηρατειά) θα πουν άλλοι.
«Τι να κάνω; Να σταματήσω τον χρόνο; Να εξαφανιστώ;» θα απαντήσει μεταξύ άλλων, η Sarah Jessica Parker σε συνέντευξή της στην αμερικανική Vogue (τεύχος Δεκεμβρίου) ανοίγοντας για ακόμη μία φορά, το κεφάλαιο του ageism.
«Υπάρχει τόσο πολλή μισογυνιστική κουβέντα για εμάς. Αυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ για έναν άντρα. Γκρίζα μαλλιά. Κάθομαι με τον Andy Cohen και έχει γκρίζα μαλλιά και είναι υπέροχος. Γιατί είναι εντάξει για εκείνον δηλαδή; Δεν ξέρω τι να σας πω. Ειδικά στα social media, όλοι έχουν κάτι να πουν. Έχει πολλές ρυτίδες. Δεν έχει πολλές ρυτίδες. Είναι λες και ο κόσμος δεν θέλει να είμαστε εντάξει με το ποιες είμαστε. Είναι λες και απολαμβάνουν να πονάμε με το πώς έχουμε γίνει σήμερα. Eίτε επιλέξουμε να μεγαλώσουμε φυσικά και να μην δείχνουμε τέλειες, είτε κάνουμε κάτι που μας κάνει να νιώθουμε καλύτερες. Ξέρω πώς δείχνω. Δεν έχω επιλογή. Τι να κάνω γι’ αυτό; Να σταματήσω να μεγαλώνω; Να εξαφανιστώ;» Από πότε το να μεγαλώνεις- δηλαδή να βιώνεις μία φυσιολογική και αναπόφευκτη βιολογική διαδικασία η οποία είναι για όλους αναπόφευκτη συνθήκη- είναι πρόβλημα, αναρωτιέμαι.
Η Sarah Jessica Parker με λίγες κουβέντες, θίγει τα μεγαλύτερα challenges που έχει να αντιμετωπίσει μέσα στην κοινωνία μία γυναίκα που μεγαλώνει, εκτός από το χρόνο και τον ίδιο της τον εαυτό, δηλαδή: Το μισογυνισμό, το «δικαστήριο των social media», τα στερεότυπα, την κακία, τα κλισέ περί τελειότητας, αψεγάδιαστης ομορφιάς και αιώνιας νεότητα. Θα μου πεις- εκτός από τη ραγδαία ανάπτυξη των social media- είναι κάτι διαφορετικό από αυτά που είχε να αντιμετωπίσει μία γυναίκα 10 χρόνια πριν; Ξεκάθαρα, όχι. Οι μισογυνίστικες κουβέντες υπήρχαν, το ίδιο τα «πρότυπα», αλλά και τα εμμονικά σχόλια περί εμφάνισης. Αυτό που φαίνεται να αλλάζει είναι σίγουρα η αντιμετώπιση των ίδιων των γυναικών (διάσημων και μη) απέναντι σε όλο αυτό. Η Sarah Jessica Parker απαντά χωρίς καμία δυσφορία, δεν περνάει στην επόμενη ερώτηση.
Πλέον κοιτά τον εαυτό της στον καθρέφτη πιο συνειδητοποιημένα από ποτέ. Έχει ρυτίδες και αυτό είναι οκ. Αλλάζει και αυτό είναι κάτι φυσιολογικό. Είναι πιο έμπειρη να αντιμετωπίζει το οτιδήποτε- ακόμη και τα πικρόχολα comments στα social media. Ξέρει ποια και πώς είναι. Δεν εύχεται να σταματήσει να μεγαλώνει. Έχει αυτοπεποίθηση και είναι περήφανη για τις επιλογές της. Το ίδιο καλεί- με τον τρόπο της, να κάνουν όλες οι γυναίκες σήμερα. Να μην αφήσουν κανέναν, να τους επιβάλλει πώς, τι, ποιες πρέπει να είναι. Να κάνουν αυτό που τους κάνει να νιώθουν καλύτερα, να απελευθερωθούν. Sarah Jessica Parker is back!
MARIA RESSA
Από την Πηνελόπη Μποσταντζόγλου
Τον Οκτώβριο του 2021 ανακοινώθηκαν όπως κάθε χρόνο οι κινητές των βραβείων Νόμπελ. Το Νόμπελ Ειρήνης μοιράστηκαν αυτή τη φορά από κοινού, η ερευνήτρια δημοσιογράφος Maria Ressa από τις Φιλιππίνες, μαζί με τον δημοσιογράφο Dmitry Muratov από τη Ρωσία.
Οι δύο νέοι κάτοχοι του Νόμπελ Ειρήνης, τιμήθηκαν για τις προσπάθειές τους να διαφυλάξουν την ελευθερία της έκφρασης που αποτελεί προαπαιτούμενο για τη δημοκρατία και τη διατήρηση της ειρήνης.
Κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Βασιλικής Ακαδημίας της Σουηδίας, σημειώθηκε ότι οι δυο τους«αποτελούν εκπρόσωπους όλων των δημοσιογράφων που σηκώνουν το ανάστημά τους για το ιδεώδες της ειρήνης, σε έναν κόσμο όπου η δημοκρατία και η ελευθερία του Τύπου αντιμετωπίζουν όλο και πιο δυσχερείς συνθήκες».
Η 57χρονη Maria Angelita Ressa, είναι Φιλιππινέζα-Αμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας, συνιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της ιστοσελίδας Rappler. Η ίδια, πέρασε σχεδόν δύο δεκαετίες δουλεύοντας ως ερευνητική δημοσιογράφος στη Νοτιοανατολική Ασία για το CNN. Έχει πολεμήσει τα fake news και έχει επικρίνει τον ηγέτη των Φιλιππίνων, Rodrigo Duterte.
Το 2020 συνελήφθη και καταδικάστηκε για δυσφήμιση. Το Rappler, έχει εστιάσει την προσοχή στην αμφιλεγόμενη, φονική εκστρατεία κατά των ναρκωτικών του καθεστώτος του προέδρου των Φιλιππίνων. Μέσω του Rappler επίσης η Ressa, κατάφερε να αναδείξει πώς χρησιμοποιούνται τα socialmedia για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, την παρενόχληση αντιπάλων και τη χειραγώγηση του δημόσιου διαλόγου.
«Χρειαζόμαστε πραγματικά βοήθεια σε τόσο πολλά μέτωπα – είναι πολύ πιο δύσκολο και επικίνδυνο να είσαι δημοσιογράφος σήμερα.Το ‘εμείς εναντίον αυτών’ δεν δημιουργήθηκε ποτέ από τους δημοσιογράφους, δημιουργήθηκε από τους ανθρώπους στην εξουσία που θέλουν να χρησιμοποιήσουν ένα είδος διακυβέρνησης που διχάζει την κοινωνία», δήλωσε η Ressa, περιγράφοντας το βραβείο της «ως μια δόση αδρεναλίνης».
«Ελπίζω ότι αυτό θα επιτρέψει στους δημοσιογράφους να κάνουν καλά τη δουλειά τους, χωρίς φόβο»
Ωστόσο, η νίκη της Maria Ressa έφερε ξανά στο τραπέζι τη συζήτηση γύρω από την απογοητευτική ανάδειξη γυναικών στα βραβεία Νόμπελ.
Το Νόμπελ Ειρήνης διαφοροποιείται από τις άλλες 5 κατηγορίες των Νόμπελ, όχι μόνο επειδή απονέμεται στο Όσλο, αλλά και γιατί ιστορικά πρόκειται για γυναικεία υπόθεση.
Από το 1905 μέχρι σήμερα το Νόμπελ Ειρήνης έχει απονεμηθεί σε 17 γυναίκες – σύμβολα του ειρηνιστικού κινήματος και προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και οι 11 νικητές των βραβείων Νόμπελ 2021 στην ιατρική, τη χημεία, τη φυσική, τη λογοτεχνία και τα οικονομικά ήταν άνδρες, πυροδοτώντας εκ νέου μια επαναλαμβανόμενη συζήτηση σχετικά με τη διαφορετικότητα και την συμπερίληψη στα πολυπόθητα βραβεία, ιδιαίτερα σε αυτά που αφορούν την επιστήμη.
ΜΑΡΙΑ ΣΑΚΚΑΡΗ
Από τη Μαρία Πετροπούλου
Ένα όνομα κομμένο και ραμμένο στα δίχτυα της ρακέτας του τένις. Ένα όνομα συνώνυμο του success story που γράφτηκε με ιδρώτα, κλάματα, πείσμα, επιμονή και υπομονή στα γήπεδα του τένις ανά τον κόσμο. Η Μαρία Σάκκαρη ολοκλήρωσε τη σεζόν του 2020, με το όνομά της να βρίσκεται στο Νο22 της παγκόσμιας κατάταξης. Το 2021 καταφέρνει να σκαρφαλώσει 16 θέσεις, σχεδόν στην κορυφή του κόσμου. Το Νο6 της παγκόσμιας κατάταξης της ανήκει δικαιωματικά ήδη από την 1η Νοέμβρη. Το 2021 – με 38 νίκες και 20 ήττες – είναι ξεκάθαρα η χρονιά της Μαρίας Σάκκαρη.
«Θα προσπαθήσω να μην συγκινηθώ. Ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για όλους. Μία δύσκολη περίοδος για την ανθρωπότητα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιβράβευση από το να κλείνει η χρονιά με αυτόν τον τρόπο. Είναι τεράστια τιμή να κουβαλάω την Ελλάδα μαζί μου στο εξωτερικό. Συγχαρητήρια σε όλους τους αθλητές, είμαι χαρούμενη που βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά τους», είπε πρόσφατα η Μαρία Σάκκαρη που παρευρέθηκε στη «Γιορτή των Κορυφαίων 2021» του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αθλητικού Τύπου, για να παραλάβει το βραβείο της ως η κορυφαία αθλήτρια της χρονιάς.
Αυτήν τη στιγμή, η ίδια βρίσκεται στην 10η θέση των τενιστριών με τα περισσότερα έσοδα για το 2021, ενώ το όνομά της φιγουράρει στη λίστα του WTA με τις πιο βελτιωμένες παίκτριες της χρονιάς. Μάλιστα, ένα χτύπημά της στον ημιτελικό του Miami Open με αντίπαλο τη Bianca Andreescu, βρίσκεται στο Νο42 των 50 καλύτερων πόντων του 2021 του WTA Tour 2021. Και κάπως έτσι, η 26χρονη τενίστρια διένυσε την καλύτερη σεζόν της αθλητικής της καριέρας με πολλά career highs και αναδείχθηκε η σπουδαιότερη Ελληνίδα τενίστρια όλων των εποχών.
Ο δρόμος προς την κορυφή ξεκινάει από το Παρίσι, τον Ιούνιο του 2021 για τη Μαρία Σάκκαρη. Στα γαλλικά γήπεδα του Roland Garros η τενίστρια καταφέρνει να προκριθεί στην ημιτελική φάση του τουρνουά, επικρατώντας επί της αντιπάλου της Iga Świątek, με 2- 0 στα σετ. Ο τίτλος της πρώτης Ελληνίδας τενίστριας που καταφέρνει να προκριθεί στους 4 του γαλλικού Open, γίνεται δικός της.
Τρεις μήνες αργότερα, η Μαρία Σάκκαρη πετάει για Νέα Υόρκη και συνεχίζει να γράφει ιστορία για το ελληνικό τένις, στο δεύτερο συνεχόμενο τουρνουά Grand Slam. Η νίκη της επί της Karolina Pliskova με 2-0 στα σετ στο Us Open και συγκεκριμένα στο γήπεδο Arthur Ashe, της εξασφάλισε το χρυσό εισιτήριο για τους 4 του ημιτελικού. Γίνεται, έτσι, η πρώτη Ελληνίδα που καταφέρνει κάτι τέτοιο. Πρόκειται ουσιαστικά για τη δεύτερη φορά που εξασφαλίζει το όνομά της στην τετράδα ενός Grand Slam.
Όλες οι επιτυχίες της χρονιάς, της έδωσαν τελικά το εισιτήριο για τα WTA Finals. Τον Νοέμβριο του 2021, η Μαρία Σάκκαρη πραγματοποιεί εντυπωσιακή πρεμιέρα στα γήπεδα του τουρνουά στο Μεξικό, όπου και κατάφερε να φτάσει για ακόμα μία φορά στην τελική 4δα. Στην παρουσίασή της στο Gala του WTA Finals στην Γουαδαλαχάρα, ο παρουσιαστής υπογράμμισε ότι το 2021 είναι η καλύτερη χρονιά της Ελληνίδας αθλήτριας και δεν θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε περισσότερο.
«Το τένις είναι το τελευταίο που έχει σημασία. Γιατί το να πιστεύεις στον εαυτό σου και να παίζεις με καρδιά είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θα ήθελα να τα κερδίσω και τα 2 Grand Slam. Είμαι σίγουρη ότι θα γίνει κάποια στιγμή στην καριέρα μου. Είμαι σε μια φάση που πραγματικά πιστεύω ότι θα γίνει. Δεν ξέρω πότε, αλλά θα γίνει», ήταν τα λόγια της στη Συνέντευξη Τύπου της διοργάνωσης κι εμείς της ευχόμαστε να γίνουν όλοι οι στόχοι της πραγματικότητα. Γιατί το αξίζει. Και γιατί μπορεί.
ΦΑΙΗ ΣΚΟΡΔΑ
Από τη Δέσποινα Δημά
Τσιριχτές καλημέρες, επίπλαστα γέλια, πλούσια μπούστα, ο Κρόνος στον Δία, η κρέμα γάλακτος στο κοτόπουλο και αφελείς ερωτήσεις. Εικόνα πρωινάδικου. Μέχρι εκεί. Γιατί να περιμένουμε κάτι παραπάνω από τις παρουσιάστριες;
Σεξιστικές αντιλήψεις που καταρρίφθηκαν από ουσιαστικές πράξεις την πιο κρίσιμη στιγμή. Η Φαίη Σκορδά φύσηξε με δύναμη ταμπέλες και στερεότυπα κι αυτά γκρεμίστηκαν. Γιατί όταν οι πράξεις και τα λόγια συμβαδίζουν δεν μπορείς παρά να παραδεχθείς πως ο άνθρωπος που έχεις απέναντί σου είναι συνεπής ως προς τα πιστεύω του χωρίς εκπτώσεις.
Η Φαίη Σκορδά χειρίστηκε υποδειγματικά τα όσα ακολούθησαν της δημόσιας καταγγελίας για σεξουαλική παρενόχληση δια στόματος Σοφίας Μπεκατώρου. Προσέγγισε το θέμα με λογική και ευαισθησία, ξεκαθαρίζοντας από την πρώτη στιγμή πως ίσες αποστάσεις δεν μπορούν να υπάρξουν όταν ο δημόσιος λόγος σου έχει βαρύτητα.
Άλλαξε το προφίλ που πολλοί είχαν στο μυαλό τους για τις πρωινατζούδες και τις μεσημεριανούδες της ελληνικής τηλεόρασης που άλλο τίποτα δεν έχουν να επιδείξουν από τα ωραία τους μάτια. Οι συνθήκες απαίτησαν σοβαρότητα και η Φαίη Σκορδά βγήκε μπροστά με λόγο δομημένο με φοβερή κυριαρχία και αξιοπρέπεια, πατώντας γερά στα πόδια της.
Με βαθύ και ουσιαστικό ενδιαφέρον χωρίς να φοβάται κανέναν και τίποτα, χωρίς να νοιάζεται για νούμερα τηλεθέασης και αστείους ανταγωνισμούς. Η Φαίη Σκορδά κατέστησε σαφές πως δεν ανέχεται να υποτιμούν την ίδια και τη δουλειά της.
Όπως προσπάθησε να κάνει ο Γιώργος Λιγνάδης, αδερφός του Δημήτρη Λιγνάδη, με επιστολή του που περιείχε λήμματα «για να καταλάβει και η χαζούλα» παρουσιάστρια. «”Ορνιθώνας”: το κοτέτσι· “εσκοροδισμένος”: ταϊσμένος με σκόρδο (κόκορας) για να ντοπαριστεί πριν από την κοκορομαχία· “κουτόρνιθα”: η κότα του κουτιού» ανέφερε για να λάβει την απάντηση.
«Φαντάζομαι ότι εννοούσε εμένα. Εγώ σαν άνθρωπος, ακόμα και σε αυτό, αναγνωρίζω έναν πόνο και μία στεναχώρια, το οποίο είναι πολύ σεβαστό. (…) Αν ήθελα να το πάρω σε ένα προσωπικό επίπεδο πάνω μου, παρότι έκανα αυτές τις συνεντεύξεις, μετά ανέβαζα αυτά που έπρεπε να ανεβάζω.
Αν ήθελα να το εκμεταλλευτώ, έγραψαν τότε κάποιοι άνθρωποι και κάποιοι κριτικές που θα μπορούσα να τις κάνω repost. Δεν το έκανα από σεβασμό γιατί εγώ δεν είμαι τίποτα. Εμείς απλώς κάνουμε τη δουλειά μας».
Για να ακολουθήσει ο Παναγιώτης Ψωμιάδης που διαφωνεί με το MeToo και να λάβει κι αυτός της απάντησή του. «Εγώ δεν το περιμένω γιατί δεν έχει να κάνει με τον Ψωμιάδη. Είναι ένας σύζυγος, ένας πατέρας ενός κοριτσιού, οπότε εγώ περιμένω να το πάρει πίσω. Δεν τον αντιμετωπίζεις σαν πολιτικό, αλλά σαν άνθρωπο. Είναι ένας μπαμπάς ενός κοριτσιού. Δεν μπορεί ένας μπαμπάς ενός κοριτσιού να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο. Τέλος».
Και θα ολοκληρωθεί με τον Αλέξη Κούγια που απευθυνόμενος σε εκείνη ανέφερε: «Άκουσέ με λίγο για να μάθεις. Είσαι νέο κορίτσι. Πες σε αυτούς που σου λένε τι να ρωτάς, να μην το λένε. Καλύτερα να σιωπάς. Βλέπεις τον Λιάγκα που είναι έξυπνος και μάγκας, σιωπά».
Η Φαίη Σκορδά με σταθερή φωνή τον κόλλησε στον τοίχο με δύο προτάσεις της.
«Εγώ ό,τι έχω κάνει το έχω κάνει μόνη μου, επειδή δεν έχω σιωπήσει ποτέ. Δεν με καθορίζει ένας άντρας, ευτυχώς»
Αυτή είναι η Φαίη Σκορδά. Μια γυναίκα με σθένος και συναισθηματική νοημοσύνη. Ικανή να χειριστεί τα εύκολα, μα και τα πολύ δύσκολα.
BRITNEY SPEARS
Από την Πηνελόπη Μποσταντζόγλου
Τον Νοέμβριο του 2021, το #FreeBrintey έγινε επιτέλους πραγματικότητα για την Britney Spears. Μια δικαστής στο Λος Άντζελες, τερμάτισε οριστικά τη νομική συμφωνία που έλεγχε κάθε πτυχή της ζωής της Αμερικανίδας popstar, από το 2008.
Μια απόφαση που έκανε ξανά την 39χρονη Britney κυρίαρχο του εαυτού της μετά από σχεδόν 14 χρόνια μιας καταχρηστικής κηδεμονίας. Τον περασμένο μόλις Ιούνιο, η Spears μίλησε δημόσια σε ανοιχτό δικαστήριο για πρώτη φορά. Η ίδια, περιέγραψε τη νομική ρύθμιση ως καταχρηστική και κατηγόρησε ως υπεύθυνο τον πατέρα της.
Κατά τα πρακτικά η Britney είπε:
«Έχω πολλά να πω για αυτό ακούστε με. Την τελευταία φορά που ήρθα στο δικαστήριο, δεν εισακούστηκα σε κανένα επίπεδο. Κρατώ 4 σελίδες όπου έχω γράψει εκτενώς τι είχα περάσει τους τελευταίους 4 μήνες πριν έρθω εδώ. Όσοι μου το έκαναν αυτό δεν πρέπει να γλιτώσουν τόσο εύκολα. Θα συνοψίσω. Ήμουν σε περιοδεία.
Οι μάνατζέρ μου είπαν ότι αν δεν την κάνω θα χρειαστώ δικηγόρο και βάσει συμβολαίου, μπορούσαν να μου κάνουν αγωγή. Ήταν απειλητικό και τρομακτικό. Δεν μπορούσα καν να προσλάβω δικηγόρο. Έτσι από φόβο έκανα την περιοδεία.
Όταν τελείωσε, θα ανέβαινε μια νέα παράσταση στο Λας Βέγκας. Ξεκίνησα τις πρόβες, αλλά δυσκολευόμουν γιατί εμφανιζόμουν 4 χρόνια και ήθελα ένα διάλειμμα. Αλλά όχι. Μου είπαν “είναι προγραμματισμένο και θα γίνει”. Βασικά εγώ σκηνοθέτησα την παράσταση.
Εγώ έμαθα στους χορευτές τη νέα χορογραφία. Δεν ήμουν καλή. Ήμουν εξαιρετική. Τελικά είπαν πως αν δεν θέλω, μπορώ να μην κάνω την παράσταση στο Λας Βέγκας. Ήταν σαν να πήραν από πάνω μου ένα βάρος 100 κιλά. Αυτός αμέσως, την επόμενη μέρα ξαφνικά μου ξεκίνησε λίθιο.
Μου έκοψε την επί 5 χρόνια αγωγή μου. Το λίθιο είναι πολύ βαρύ φάρμακο και εντελώς διαφορετικό από ό,τι είχα συνηθίσει. Οι δικοί μου, όχι απλώς δεν έκαναν τίποτα, αλλά ο μπαμπάς το στήριξε. Απολάμβανε το κάθε λεπτό.
Τον έλεγχο που είχε πάνω σε κάποια τόσο ισχυρή όσο εγώ. Το απολάμβανε 100. Για αυτό σας το ξαναλέω δύο χρόνια αργότερα, αφού είπα ψέματα στον κόσμο, ότι είμαι καλά και ευτυχισμένη. Είναι ψέματα. Νόμιζα ότι αν το πω αρκετές φορές, ίσως γίνω ευτυχισμένη. Ήμουν σε άρνηση, ήμουν σε σοκ. Πέρασα κάτι τραυματικό. Τώρα σας λέω την αλήθεια.
Δεν είμαι ευτυχισμένη. Δεν κοιμάμαι. Είμαι απίστευτα θυμωμένη και έχω κατάθλιψη. Κλαίω κάθε μέρα. Σας το λέω τώρα, γιατί δεν γίνεται η Πολιτεία της Καλιφόρνια να τα έχει όλα αυτά εγγράφως από την ακρόασή μου και να μην κάνει τίποτα.
«Ο μπαμπάς μου και όλοι οι εμπλεκόμενοι, πρέπει να μπουν φυλακή»
Την τελευταία φορά που σας μίλησα ένιωσα σαν νεκρή, σαν να μην μετρούσα. Σας το ξαναλέω για να καταλάβετε το βάθος της ζημιάς που μου έκαναν τότε. Είναι ντροπιαστικά και αποθαρρυντικά όσα έχω περάσει εξαιτίας αυτού δεν μίλησα ποτέ ανοιχτά.
Δεν ήθελα να τα πω, γιατί δεν πίστευα ότι θα με πίστευε κανείς. Θέλω μόνο τη ζωή μου πίσω. Πέρασαν 13 χρόνια. Φτάνει. Δεν είναι λογικό η Πολιτεία να κάθεται και να με βλέπει να ταΐζω τόσο κόσμο και να λέει ότι είμαι ανεπαρκής. Είμαι φοβερή αυτό που κάνω.
Νιώθω ότι συνωμότησαν εναντίον μου, με εκφόβισαν. Νιώθω αποκλεισμένη και μόνη. Και κουράστηκα να νιώθω μόνη. Μου αξίζει να έχω ίδια δικαιώματα με όλους. Να έχω παιδί, οικογένεια. Οτιδήποτε από αυτά. Αυτά ήθελα να πω μόνο. Ευχαριστώ πολύ που μου επιτρέψατε να μιλήσω σήμερα».
Την οριστική άρση της καταχρηστικής κηδεμονίας της Britney Spears, πανηγύρισαν εκατομμύρια fans της σε όλον τον κόσμο. Η ίδια άλλωστε παραδέχτηκε ότι χωρίς το κουράγιο που της έδωσαν και την πίεση που άσκησαν μέσω του κινήματος #FreeBritney, μπορεί και να μην είχε κερδίσει την ελευθερία της.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΨΑΡΡΑΚΟΥ
Από τη Μαρία Πετροπούλου
Η 26χρονη Γαρυφαλλιά Ψαρράκου δολοφονείται από τα χέρια του συντρόφου κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών τους διακοπών στη Φολέγανδρο. «Ήταν η κακιά η ώρα»,«Μαλώσαμε. Χάλασε η φάση και τη σκότωσα», είναι τα πρώτα λόγια του γυναικοκτόνου, Δημήτρη Βέργου, όταν οι αστυνομικοί τον συνέλλαβαν. Ο κατ’ ομολογίαν γυναικοκτόνος παραδέχθηκε πως έσπρωξε τη Γαρυφαλλιά από τα βράχια, με αποτέλεσμα η ίδια να χάσει τις αισθήσεις της και να πέσει αναίσθητη στο νερό. Η ιατροδικαστική εξέταση όχι μόνο έδειξε πως ο θάνατος της Γαρυφαλλιάς προήλθε από πνιγμό, αλλά πως η ίδια έφερε θλαστικά τραύματα στο μάτι και σε άλλα μέρη του κεφαλιού της. Χτυπήματα δεν προκύπτουν από την πτώση στα βράχια, αλλά από γρονθοκοπήματα.
Ακόμα μία γυναίκα θυσιάστηκε στον βωμό ενός προσβεβλημένου και θιγμένου ανδρισμού. Ακόμα μία γυναίκα αιχμαλωτίζεται στα δίχτυα της πιο ακραίας έκφρασης έμφυλης βίας. Πέφτει νεκρή από τα βαριά χέρια της πατριαρχίας. Ακόμα μία γυναίκα χάνει τη ζωή της επειδή κάποιος άλλος αποφάσισε πως αυτή δεν της ανήκει, δεν της αξίζει. Ένας λάθος δρόμος που προκάλεσε τσακωμό, μία χαλασμένη φάση και μία κακιά ώρα ήταν αρκετά για να προστεθεί το όνομα της Γαρυφαλλιάς Ψαρράκου στον μαύρο κατάλογο των γυναικοκτονιών στην Ελλάδα, στις 16 Ιουλίου του 2021.
«Δεν πιστεύω στην κακιά στιγμή. Πιστεύω στους κακούς ανθρώπους και στις κακές συμπεριφορές. Σας παρακαλώ περάστε αυτό το μήνυμα ότι πρέπει να είναι η τελευταία Γαρυφαλλιά το παιδί μου που πέφτει στα χέρια ενός άνανδρου άνδρα. Πρέπει εμείς οι μάνες να μεγαλώνουμε τα αγόρια μας διαφορετικά», είναι τα πρώτα – γροθιά στο στομάχι της πατριαρχίας – λόγια της μητέρα της.
Στις 16 Νοεμβρίου, η Αλέκα Ψαρράκου μαζεύει τα κομμάτια της και παραλαμβάνει το μεταπτυχιακό της Γαρυφαλλιάς από τη Φαρμακευτική Σχολή του ΕΚΠΑ. «Πολυαγαπημένη μου Γαρυφαλλιά, σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να σε τιμήσουμε. Κοίτα Γαρυφαλλιά μου, τα κατάφερες κορίτσι μου. Είμαι τόσο περήφανη για εσένα. Ακόμη κι από εκεί ψηλά που είσαι μάς στέλνεις δώρα κορίτσι μου. Έφυγες για ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή, χωρίς να το έχεις επιλέξει. Κι εγώ εδώ κορίτσι μου συνεχίζω το ταξίδι, θα προχωράω για πάντα», ανέφερε μεταξύ άλλων η Αλέκα Ψαρράκου κατά την παραλαβή του μεταπτυχιακού της Γαρυφαλλιάς που δεν πρόλαβε να ορκιστεί. Ο συγκλονιστικός της λόγος κλείνει με την απαγγελία του ποιήματος του Γιάννη Ρίτσου «Ποτέ δεν φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους». Ένα ρίγος διαπερνά κάθε σώμα, στο άκουσμά της.
Στις 24 Νοεμβρίου, μία μέρα πριν την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, λαμβάνει χώρα το πρώτο συνέδριο της πρώτης οργανωμένης εκστρατείας κατά της έμφυλης βίας, Γίνε Άνθρωπος. H δολοφονία της Γαρυφαλλιάς από τα χέρια του συντρόφου της ήταν η αφορμή της. Η συμβολή της Αλεξάνδρας Ψαρράκου στη διοργάνωση, πολύτιμη. Ο λόγος της, ακόμα πιο σπουδαίος.
«Υποστηρίζω αυτήν την εκστρατεία με όλη μου τη δύναμη. Όχι μόνο γιατί η Γαρυφαλλιά είναι η αφορμή, αλλά για να μην υπάρξει άλλη. Η κοινωνία χρειάζεται αφύπνιση. Και θα μου πείτε πού βρίσκω τη δύναμη να κάνω όλο αυτό. Κάποια στιγμή τα παιδιά μου, θα αποκτήσουν παιδιά. Κι όταν τους λέω την ιστορία μου για τη Γαρυφαλλιά μου. Σίγουρα θα με ρωτήσουν αν έκανα κάτι για να βοηθήσω άλλη μια γυναίκα. Και θα πω ότι έκανα αυτό που μπορούσα να κάνω. Στάθηκα μπροστά σας, σας μίλησα γι’ αυτό και σας παρακάλεσα να βοηθήσετε στην εξάλειψη της βίας», ήταν ανάμεσα στα σπουδαία λόγια της Αλέκας Ψαρράκου, που ξεσκεπάζουν το πέπλο της πατριαρχίας.
Την Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου, προβάλλεται το τελευταίο για το 2021 επεισόδιο της εκπομπής Πρωταγωνιστές του Σταύρου Θεοδωράκη. Τελευταία καλεσμένη, η Αλέκα Ψαρράκου, που ολοκληρώνει τον κύκλο της εκπομπής με λόγια που σε κάνουν να ανατριχιάζεις. «Προτιμώ το παιδί μου να είναι ένας άγγελος που μου άφησε αυτή την αγάπη κι αυτό το φως, παρά να ήταν δολοφόνος. Όταν οι άντρες έχουν μια σχέση που τους χάλασε τη φάση, ας την πάρουν αυτή την κοπέλα, ας την πάνε στο σπίτι της και να την αφήσουν έξω από την πόρτα της», είναι μερικά από τα λόγια της που σε κάνουν να σέβεσαι βαθιά αυτήν τη γυναίκα. Αυτήν τη μάνα που έχει μετατρέψει τον πόνο της σε δύναμη για αγώνα, πίστη για κοινωνική αλλαγή.
Η μαμά της Γαρυφαλλιάς θα μπορούσε να χαθεί μέσα στα άδυτα του δικού της πόνου. Να κάθεται μέσα σε ένα αδειανό δωμάτιο, αναλογιζόμενη την βαριά της απώλεια. Όλα τα δίκια θα ήταν, φυσικά, με το μέρος της. Όμως, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η Αλέκα Ψαρράκου μάχεται για να μην υπάρξει άλλη Γαρυφαλλιά. Η Αλέκα Ψαρράκου παλεύει να πατάξει τη μάστιγα της πατριαρχίας που χάραξε με κόκκινο αίμα το όνομα της κόρης της. Η Αλέκα Ψαρράκου αξίζει τη βαθιά υπόκλισή μας. Γιατί είναι μάνα με «Μ» κεφαλαίο. Γιατί είναι μάνα όλων μας.