Sean Gallup/Getty Images/Ideal Image
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Βασίλισσα Ελισάβετ: 70 χρόνια μοναρχίας σε 10 στιγμές και 20 ιστορικές φωτογραφίες

Η σημαία στα Ανάκτορα του Buckingham κυματίζει μεσίστια. Πλήθος κόσμου στέκεται και την κοιτά. Κανείς δεν μιλά. Σκύβουν, αφήνουν ένα λουλούδι, σηκώνονται και σιωπή. Την ίδια ώρα το BBC μεταδίδει τον εθνικό ύμνο της Βρετανίας. Η Βασίλισσα Ελισάβετ, η μακροβιότερη μονάρχης που πέρασε από το Buckingham και βρέθηκε στον θρόνο για 70 χρόνια, απεβίωσε ηλικία 96 ετών. Οι άνδρες των Ανακτόρων λίγα λεπτά νωρίτερα είχαν θυροκολλήσει στην πύλη την επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε η βασιλική οικογένεια για τον θάνατό της.

 

«Η βασίλισσα Ελισάβετ απεβίωσε ειρηνικά στο Balmoral σήμερα το απόγευμα. Ο βασιλιάς και η βασίλισσα – σύντροφος θα παραμείνουν στο Balmoral απόψε και θα επιστρέψουν στο Λονδίνο αύριο», ανέφερε η επίσημη ανακοίνωση του Παλατιού.

Τα προβλήματα υγείας πλήθαιναν. Οι γιατροί επέμεναν να μειώσει τις δημόσιες εξόδους της και να περιορίσει τα καθήκοντά της. Η βασίλισσα Ελισάβετ, πιστή στην υπόσχεση που είχε δώσει στον βρετανικό λαό, μέχρι το τέλος παρέμεινε στο τιμόνι της χώρας για να τους υπηρετήσει.

«Οδηγό θα έχω τη στοργή προς τον λαόν, τα ιδεώδη και το παράδειγμα των προγόνων μου», θα πει και θα κρατήσει τα σκήπτρα της χώρας για επτά δεκαετίες.

Ήταν η πρώτη μονάρχης που στέφθηκε μπροστά σε τηλεοπτικές κάμερες. Όλη η διαδικασία της στέψης εκτός από το μύρωμά της, κινηματογραφήθηκε και μεταδόθηκαν σε 277 εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλον τον κόσμο.

Έγινε η μακροβιότερη μονάρχης της Βρετανίας και στην ιστορία της Κοινοπολιτείας, όταν πέρασε τη βασίλισσα Victoria που ήταν μονάρχης για 64 χρόνια.

Η βασίλισσα Ελισάβετ πέρασε τις τελευταίες στιγμές της στο πιο αγαπημένο της μέρος. Στο κάστρο Balmoral στη Σκωτία, εκεί που λάτρευε να ταξιδεύει με τον πρίγκιπα Φίλιππο.

Η Βρετανία την αποχαιρετά. «Η γέφυρα του Λονδίνου έπεσε» και τίποτα από εδώ και πέρα δεν θα είναι ξανά ίδιο. Ένα τεράστιο κεφάλαιο της σύγχρονης ιστορίας της Μεγάλης Βρετανίας ολοκληρώθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022.

Μια ματιά στη ζωή της μέσα από τις 10 πιο σημαντικές στιγμές της.

Τα παιδικά και νεανικά χρόνια της Λίλιμπετ

Η Ελισάβετ Αλεξάνδρα Μαρία γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1926 στο Μέιφερ του Λονδίνου και ήταν το πρώτο παιδί του Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης (μετέπειτα Γεωργίου ΣΤ΄) και της συζύγου του Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης (μετέπειτα Βασίλισσας Ελισάβετ). Ο πατέρας της ήταν ο δεύτερος γιος του Γεωργίου Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Μαρίας του Τεκ.

Η μητέρα της ήταν η νεότερη κόρη του Σκωτσέζου αριστοκράτη Κλωντ Μπόους-Λάιον, 14ου Κόμη του Στράθμορ και Κίνγκχορν, και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ. Η Ελισάβετ γεννήθηκε την Τετάρτη 21 Απριλίου 1926, στις 2.40 π.μ., στο σπίτι των παππούδων της στο Λονδίνο. Βαπτίστηκε στις 29 Μαΐου από τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο της Υόρκης, Κόσμο Γκόρντον Λανγκ, στο παρεκκλήσι των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ.

Πήρε τα ονόματα Ελισάβετ, προς τιμήν της μητέρας της, Αλεξάνδρα προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και Μαρία προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να τη φωνάζει Λίλιμπετ.

Η Ελισάβετ υπέγραφε συχνά με το όνομά αυτό. Σε μια ευχαριστήρια επιστολή προς τη γιαγιά της, βασίλισσα Μαίρη, έγραφε: «Αγαπητή γιαγιά. Σε ευχαριστώ πολύ για το υπέροχο κουκλόσπιτο. Το λατρεύω. Με αγάπη. Λίλιμπετ».

Όταν πια έχασε τους γονείς της ο μοναδικός άνθρωπος που την αποκαλούσε Λίλιμπετ ήταν ο σύζυγός της, πρίγκιπας Φίλιππος. Μετά τον θάνατό του η βασίλισσα Ελισάβετ δεν άκουσε ξανά το όνομα Λίλιμπετ.

Η Μαργαρίτα, η μοναδική αδερφή της Ελισάβετ, γεννήθηκε τέσσερα χρόνια μετά από εκείνη. Οι δύο πριγκίπισσες έλαβαν εκπαίδευση κατ’ οίκον, υπό την επίβλεψη της μητέρας τους και της γκουβερνάντας τους Μάριον Κρώφορντ, η οποία ήταν γνωστή ως Κρόουφι. Τα μαθήματα εστιάζονταν στην ιστορία, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη μουσική.

Το 1950 η Κρώφορντ δημοσίευσε μια βιογραφία της παιδικής ηλικίας της Ελισάβετ και της Μαργαρίτας, με τίτλο Οι Μικρές Πριγκίπισσες. Το βιβλίο περιγράφει την αγάπη της Ελισάβετ για τα άλογα και τα σκυλιά, την μεθοδικότητα και την υπευθυνότητα του χαρακτήρα της.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του παππού της η Ελισάβετ ήταν η τρίτη στη σειρά της διαδοχής στον θρόνο, πίσω από τον θείο της Εδουάρδο, Πρίγκιπα της Ουαλίας, και τον πατέρα της Αλβέρτο, Δούκα της Υόρκης. Κανένας δεν περίμενε ποτέ ότι η Ελισάβετ θα ανέβαινε στον θρόνο.

Τον Σεπτέμβριο του 1939 η Βρετανία εισήλθε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος διήρκεσε μέχρι το 1945. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το Λονδίνο δέχτηκε ένα μεγάλο κύμα αεροπορικών βομβαρδισμών και πολλά παιδιά απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους για να μεταφερθούν σε ασφαλέστερες τοποθεσίες.

Η πρόταση του υψηλόβαθμου πολιτικού Ντάγκλας Χογκ για μεταφορά των δύο πριγκιπισσών στον Καναδά, απορρίφθηκε από τη μητέρα της Ελισάβετ, η οποία δήλωσε ότι η οικογένεια δεν θα φύγει ποτέ από τη Βρετανία.

Η Ελισάβετ και η Μαργαρίτα εγκαταστάθηκαν στο Κάστρο Balmoral μέχρι τα Χριστούγεννα του 1939, όταν και μετακινήθηκαν στην Οικία Σάντριγχαμ στο Νόρφολκ. Από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο του 1940 έζησαν στο Κάστρο των Windsor όπου και πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος των επόμενων πέντε ετών του πολέμου.

Το 1940 η 14χρονη Ελισάβετ έκανε την πρώτη της ραδιοφωνική εκφώνηση στο BBC, μέσω της οποίας απευθύνθηκε σε άλλα παιδιά που είχαν απομακρυνθεί από τις πόλεις τους.

«Προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε τους γενναίους μας ναύτες, στρατιώτες και αεροπόρους, και προσπαθούμε, επίσης, να αποδείξουμε ότι συμμεριζόμαστε τον κίνδυνο και τη λύπη του πολέμου. Ξέρουμε, όμως καθένας από εμάς, ότι στο τέλος όλοι θα είμαστε καλά».

Το 1943, σε ηλικία 16 ετών, η Ελισάβετ πραγματοποίησε την πρώτη της δημόσια εμφάνισή, σε μια επίσκεψη στους φρουρούς Γρεναδιέρους, στους οποίους είχε διοριστεί συνταγματάρχης το προηγούμενο έτος.

Καθώς πλησίαζαν τα 18α γενέθλιά της, η Ελισάβετ έγινε μέλος του Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση ανικανότητας ή απουσίας του πατέρα της στο εξωτερικό μπορούσε να αναλάβει επίσημα καθήκοντα.

Τον Φεβρουάριο του 1945 εντάχθηκε στη βοηθητική υπηρεσία γυναικών, ως επίτιμη ανθυπολοχαγός. Εκπαιδεύτηκε ως οδηγός και μηχανικός και προήχθη πέντε μήνες αργότερα σε επίτιμη λοχαγό.

Το 1947 η πριγκίπισσα Ελισάβετ πραγματοποίησε το πρώτο της υπερπόντιο ταξίδι, συνοδεύοντας τους γονείς της στη Νότια Αφρική. Κατά τη διάρκεια εκείνου η Ελισάβετ απηύθυνε μήνυμα προς τη βρετανική Κοινοπολιτεία. Ήταν τότε 21 ετών.

«Δηλώνω ενώπιον όλων σας ότι σε ολόκληρη τη ζωή μου, είτε είναι μεγάλη ή σύντομη, θα είμαι αφιερωμένη στη φροντίδα σας και στη φροντίδα της μεγάλης αυτοκρατορικής οικογένειάς μας στην οποία όλοι ανήκουμε».

Η γνωριμία και ο γάμος με τον Φίλιππο

Η Ελισάβετ συνάντησε το μελλοντικό σύζυγό της, Φίλιππο πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας το 1934 και το 1937. Η συνάντησή τους στο Βασιλικό Ναυτικό Κολλέγιο του Ντάρτμουθ τον Ιούλιο του 1939 ήταν μάλλον η καθοριστική.

Η Ελισάβετ αν και μόλις 13 ετών, δήλωσε ότι είχε ερωτευτεί τον Φίλιππο. Ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν επιστολές για τα επόμενα επτά χρόνια. Τον Ιούλιο του 1947 ανακοινώθηκαν οι αρραβώνες τους.


Η αγάπη της Ελισάβετ για τον Φίλιππο δεν ήταν αρκετή για να καθησυχάσει τους γονείς της οι οποίοι είχαν αντιταχθεί σε αυτή τη σχέση θεωρώντας τον Φίλιππο πολύ κατώτερο της κόρης τους.

Η γκουβερνάντα της Ελισάβετ στα απομνημονεύματά της, αναφέρει: «Μερικοί από τους συμβούλους του Βασιλιά δεν τον θεωρούν αρκετά καλό για εκείνη. Ήταν ένας πρίγκιπας χωρίς σπίτι ή βασίλειο. Πέρα από χαρούμενες, εκείνες οι φθινοπωρινές ημέρες πρέπει να ήταν για τη Λίλιμπετ γεμάτες από αμφιβολίες, γεμάτες από αμηχανίες, αβεβαιότητες και λύπες».

Η μητέρα της Ελισάβετ αποκαλεί τον Φίλιππο «ούνο», αν και χρόνια αργότερα θα εξομολογηθεί στον βιογράφο Τιμ Χελντ ότι ο Φίλιππος ήταν «ένας Άγγλος τζέντλεμαν».

Πριν από τον γάμο ο Φίλιππος αποποιήθηκε τους ελληνικούς και δανικούς τίτλους ευγενείας που κατείχε, ασπάστηκε τον Αγγλικανισμό και υιοθέτησε τον τίτλο Υπολοχαγός Φίλιπ Μαουντμπάττεν, λαμβάνοντας έτσι το επώνυμο της βρετανικής οικογένειας της μητέρας του. Λίγο πριν από τον γάμο πήρε τον τίτλο Δούκας του Εδιμβούργου και την προσφώνηση Αυτού Βασιλική Υψηλότητα.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος παντρεύτηκαν στις 20 Νοεμβρίου 1947 στο Αβαείο του Ουέστμινστερ. Έλαβαν 2.500 γαμήλια δώρα και 10.000 τηλεγραφήματα από όλο τον κόσμο. Ο γάμος τους θα σηματοδοτούσε μια νέα εποχή για τη Βρετανία.

Πλήθος κόσμου θα συγκεντρωνόταν έξω από το Αβαείο για να δει την πριγκίπισσα να φτάνει με τη χρυσοποίκιλτη Irish Stage Coach, μέσα στο λευκό Νorman Hartnell νυφικό της, συνοδευόμενη από τον βασιλιά Γεώργιο.

Το νυφικό της κρύβει μια ιδιαίτερη ιστορία. Λόγω των μέτρων λιτότητας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ελισάβετ έπρεπε να χρησιμοποιήσει κουπόνια με δελτία ρούχων για να πληρώσει το φόρεμά της.

Η κυβέρνηση της επέτρεψε «200 επιπλέον κουπόνια». Δεν ήταν όμως μόνο αυτό. Εκατοντάδες κουπόνια από γυναίκες ανά την επικράτεια έφτασαν στην Ελισάβετ για να τη βοηθήσουν να ετοιμάσει το νυφικό της.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τον Κάρολο, την Άννα, τον Άντριου και τον Έντουαρντ. «Αν με ρωτήσουν τι πιστεύω για την οικογενειακή ζωή μετά από 25 χρόνια γάμου, μπορώ να σου απαντήσω απλά και σίγουρα, ότι είμαι φτιαγμένη γι’ αυτή» θα πει σε συνέντευξή της η βασίλισσα Ελισάβετ.

Το 1997 με αφορμή τη χρυσή επέτειο των γάμων τους η βασίλισσα Ελισάβετ εξήγησε πως όλα αυτά τα χρόνια ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν η δύναμη αλλά και το καταφύγιό της.

Η ενθρόνιση

Το 1936, όταν ο παππούς της Ελισάβετ, Γεώργιος Ε΄, πέθανε και ο θείος της τον διαδέχτηκε στον θρόνο ως Εδουάρδος Η΄. Η Ελισάβετ πέρασε στη δεύτερη θέση στη γραμμή της διαδοχής, καθώς ο πατέρας της βρισκόταν στην πρώτη.

Δεν θα περάσουν λίγοι μήνες και ο Εδουάρδος θα αναγκαστεί να παραιτηθεί των καθηκόντων του και να αποποιηθεί τον τίτλο του προκειμένου να παντρευτεί την Ουώλλις Σίμπσον. Η Σίμπσον ήταν διαζευμένη, κάτι που αποτελούσε εμπόδιο βάσει πρωτοκόλλου.

Ο Εδουάρδος παραιτείται και στον θρόνο ανεβαίνει ο Γεώργιος. Η Ελισάβετ περνά στην πρώτη θέση της διαδοχής και παραμένει εκεί καθώς οι γονείς της δεν φέρνουν στον κόσμο αγόρι, το οποίο και θα την προσπερνούσε.

Για την ιστορία ήταν η βασίλισσα Ελισάβετ αυτή που άλλαξε τους κανόνες και τα αγόρια δεν παρακάμπτουν πια τα κορίτσια στην κούρσα της διαδοχής.

Η υγεία του Γεωργίου ήταν επιβαρυμένη. Όλοι το ήξεραν, όλοι το περίμεναν, κανένας δεν ήθελε να το πιστέψει. Η Ελισάβετ μαζί με τον Φίλιππο βρίσκονται σε επίσημο ταξίδι στην Κένυα. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 ο Φίλιππος δέχεται τηλεφώνημα από τα Ανάκτορα.

Ο Γεώργιος δεν είναι πια στη ζωή. Η Ελισάβετ πρέπει να γυρίσει άμεσα στη Βρετανία. Είναι ο Φίλιππος που αναλαμβάνει να μεταφέρει τα δυσάρεστα νέα.

Η Ελισάβετ επιβιβάζεται στο αεροπλάνο και παίρνει τον δρόμο της επιστροφής για να αποχαιρετήσει τον αγαπημένο της πατέρα. Το αεροπλάνο προσγειώνεται όμως η Ελισάβετ και ο Φίλιππος δεν κατεβαίνουν.

Βάσει πρωτοκόλλου η Ελισάβετ δεν μπορεί να εμφανιστεί χωρίς να φορά μαύρα ρούχα, τα οποία και δεν είχε στις βαλίτσες του ταξιδιού. Παραμένει στο αεροπλάνο και περιμένει να της φέρουν ρούχα για να αλλάξει.

Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα κάθε μέλος της βασιλικής οικογένειας σε κάθε ταξίδι παίρνει μαζί του κι ένα μαύρο σετ σε περίπτωση που χρειαζόταν.

Ο Μάρτιν Τσάρτερις της ζήτησε να επιλέξει όνομα για τη βασιλεία της, όμως εκείνη επέλεξε να κρατήσει το όνομα Ελισάβετ. Λίγο αργότερα ανακηρύχθηκε βασίλισσα, ενώ πλέον η επίσημη κατοικία της θα ήταν τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.

Στις 2 Ιουνίου 1953, σε τελετή που έγινε στο Αβαείο του Ουεστμίνστερ, έγινε η ενθρόνιση της 27χρονης τότε Ελισάβετ, η οποία ήταν η πρώτη στέψη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο και η πρώτη απευθείας μετάδοση της EBU.

Το στέμμα της είχε 23.000 πολύτιμες πέτρες και το έχει φορέσει μονάχα μία φορά κατά την τελετή της ενθρόνισης.

Η τραγωδία του Aberfan με τους 144 νεκρούς

Το πρωινό της 21ης Οκτωβρίου 1966 ήταν ένα τυπικό πρωινό στην Ουαλία. Τα παιδιά είχαν φάει το πρωινό τους, είχαν αποχαιρετήσει τους γονείς τους και είχαν πάρει τον δρόμο για το σχολείο. Οι μαθητές του σχολείου του Aberfan έκαναν μάθημα όταν μια δυνατή βουή ακούστηκε από τα σπλάχνα του βουνού που βρισκόταν μια ανάσα μακριά τους.


Δύο τόνοι απορριμμάτων άνθρακα λόγω της διάβρωσης από τις συνεχείς βροχές μετατοπίστηκαν και έθαψα ζωντανά 144 ανθρώπους. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα θύματα ήταν παιδιά.

Οι γονείς έσκαβαν με τα νύχια για να βρουν τα παιδιά τους. Μάταια. Η μακάβρια διαδικασία της αναγνώρισης των πτωμάτων διήρκεσε έξι μερόνυχτα. Μια πραγματική τραγωδία εκτυλισσόταν πάνω στα χαλάσματα.

Το Παλάτι ενημερώθηκε άμεσα. Ο πρίγκιπας Φίλιππος με τον Πρωθυπουργό, την επόμενη ημέρα ήταν στο Aberfan. Οι εφημερίδες της εποχής έγραφαν: «Η βασίλισσα Ελισάβετ έλαμψε δια της απουσίας της».

Θα περάσουν οκτώ ημέρες μέχρι να αποφασίσει να βρεθεί εκεί. Θα περάσουν οκτώ ημέρες μέχρι να διορθώσει ένα από τα πιο σημαντικά λάθη που έκανε κατά τη διάρκεια της βασιλείας της. Θα περάσουν οκτώ ημέρες μέχρι η βασίλισσα Ελισάβετ να ταξιδέψει στο Aberfan.

Στο βιβλίο ”Elizabeth the Queen”, η βασιλική βιογράφος, Σάλι Μπέχτελ Σμιθ, ισχυρίζεται ότι αυτή η καθυστέρηση οφειλόταν στο γεγονός πως η Ελισάβετ φοβόταν ότι η παρουσία της εκεί θα αποσπούσε την προσοχή από τις προσπάθειες διάσωσης.

Όπως δήλωσε ο Γουίλιαμ Χέσελτιν, που εργάστηκε στο γραφείο του βασιλικού Τύπου, στο ντοκιμαντέρ ”Elizabeth: Our Queen”: «Ήταν ένα είδος μαθήματος για εμάς. Πως έπρεπε να δείξει συμπάθεια και να βρίσκεται εκεί, κάτι το οποίο λαχταρούσαν οι άνθρωποι από εκείνη».

Όπως ανέφερε η South Wales Echo το 2002, ο Λόρδος Καρτέρις, ο πρώην ιδιωτικός γραμματέας της βασίλισσας Ελισάβετ, φέρεται να δήλωσε στον βασιλικό συγγραφέα Τζιλς Μπράντρεθ για το θέμα:

«Σε ένα ημερολόγιο που ο Μπράντρεθ συνέταξε για να τιμήσει το Χρυσό Ιωβηλαίο έτος της βασίλισσας, θυμάται μια συζήτηση που είχε με τον Λόρδο πριν από 10 χρόνια. Ρωτώντας τον αν η βασίλισσα ένιωσε ποτέ ότι είχε κάνει κάτι λάθος, αμέσως απάντησε: το Aberfan».

Η σχέση της με τον Ουίνστον Τσώρτσιλ

Ουίνστον Τσώρτσιλ
Άντονι Ίντεν
Χάρολντ Μακμίλαν
Άλεκ Ντάγκλας Χιουμ
Χάρολντ Γουίλσον
Έντουαρντ Χιθ
Τζέιμς Κάλαχαν
Μάργκαρετ Θάτσερ
Τζον Μέιτζορ
Τόνι Μπλερ
Γκόρντον Μπράουν
Ντέιβιντ Κάμερον
Τερέζα Μέι
Μπόρις Τζόνσον
Λιζ Τρας

Οι επτά δεκαετίες της 96χρονης βασίλισσας στον βρετανικό θρόνο άρχισαν με τον Ουίνστον Τσώρτσιλ και ολοκληρώθηκαν με τη Λιζ Τρας. Η βασίλισσα Ελισάβετ υποδέχθηκε 14+1 πρωθυπουργούς με τους οποίους είχε 30λεπτες εβδομαδιαίες ακροάσεις.

Η βασίλισσα Ελισάβετ έσπασε τον κανόνα. Τα 30λεπτα με τον Ουίνστον Τσώρτσιλ πολύ σύντομα έγιναν δίωρες κουβέντες και οι δυο τους έχτισαν μια σχέση φιλίας.

Ο Τσώρτσιλ ήταν ο αγαπημένος της και το επιβεβαίωσε χρόνια αργότερα όταν ρωτήθηκε. «Χαιρόμουν να συναντώ τον Τσώρτσιλ, φυσικά, επειδή ήταν πάντα τόσο διασκεδαστικό».

Όταν ο Τσώρτσιλ παραιτήθηκε το 1955, η Ελισάβετ του έγραψε ένα εγκάρδιο γράμμα στο οποίο σημείωνε πόσο θα της έλειπε. Σύμφωνα με το βιβλίο ”The Crown: The Official Companion”, του έγραφε:

«Δεν χρειάζεται να σας πω πόσο πολύ μου λείπουν, και θα συνεχίσουν να μου λείπουν οι συμβουλές και η ενθάρρυνσή σας. Δεν θα μπορούσε ποτέ κανείς να κρατήσει τη θέση του πρώτου πρωθυπουργού μου».

Η ιστορική περιοδεία σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία το 1970

Η περιοδεία της βασίλισσας Ελισάβετ το 1970 στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία θα σηματοδοτήσει μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές στο βασιλικό πρωτόκολλο.

Ο κόσμος δεν επιτρεπόταν να βρεθεί σε απόσταση αναπνοής από τους βασιλείς, πόσω μάλλον να τους ακουμπήσει και να μιλήσει μαζί τους.

Οι βασιλείς μέσα από τα αυτοκίνητα και τις άμαξές τους χαιρετούσαν το πλήθος από μακριά. Η βασίλισσα Ελισάβετ αλλάζει τα δεδομένα. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας αποφασίζει πως θέλει να περπατήσει και να συνομιλήσει με τον κόσμο που είχε μαζευτεί για να την υποδεχθεί και να τη δει από κοντά.

Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας πλησιάζουν τον κόσμο, φωτογραφίζονται, δέχονται δώρα και συνομιλούν. Η πριγκίπισσα Νταϊάνα το απογείωσε.

Το καθυστερημένο μήνυμα για τον θάνατο της πριγκίπισσας Νταϊάνα

Η μόνη φορά που η συμπεριφορά της φάνηκε να αποκλίνει από εκείνη της κοινής γνώμης, ήταν όταν πέθανε η πριγκίπισσα Νταϊάνα. Ο κόσμος περίμενε εναγωνίως την εμφάνισή της. Δεν είναι λίγοι αυτοί που ακόμα πιστεύουν πως ο θάνατος της λατρεμένης τους πριγκίπισσας μόνο τυχαίος δεν ήταν.

Η βασίλισσα Ελισάβετ δεν εμφανίστηκε. Πήγε στο Balmoral για να βρεθεί δίπλα στο εγγόνια της, William και Harry. Δεχόμενη πιέσεις και βλέποντας την αντίδραση του κόσμου, τελικά έβγαλε λόγο ζητώντας από όλους να σεβαστούν την οικογένειά της κι εκείνη ως γιαγιά πάνω από όλα που πενθεί για τον χαμό της Νταϊάνα.


Όπως είπε «ένιωσα ότι ήταν καθήκον μου να τους προστατεύσω και να τους κρατήσω μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας».

«Η βασίλισσα ήταν αμετάπειστη ότι η θέση της ήταν στο Balmoral με τους εγγονούς της που θρηνούσαν», ανέφερε στο ντοκιμαντέρ η συγγραφέας του ”The Diana Chronicles” Tina Brown, σύμφωνα με τη Mirror και πρόσθεσε:

«Ήταν η πρώτη φορά σε μία μακρόχρονη μοναρχία που η βασίλισσα έβαλε την οικογένειά της πάνω από το Έθνος. Πρέπει να τη θαυμάσουμε γι’αυτό. Οι σκέψεις της ήταν με τα εγγόνια της και δεν σκεφτόταν πώς θα παιχτεί αυτό στα ΜΜΕ».

Σε ομιλία της στον Guardian τo 1997, στον απόηχο του θανάτου της πριγκίπισσας Νταϊάνα, η βασίλισσα Ελισάβετ είχε αναφέρει:

«Όλοι έχουμε προσπαθήσει με διαφορετικούς τρόπους να αντεπεξέλθουμε. Δεν είναι εύκολο να εκφράσεις την αίσθηση της απώλειας, αφού το αρχικό σοκ συχνά διαδέχεται ένα μείγμα άλλων συναισθημάτων: δυσπιστία, ακατανοησία, θυμό – και ανησυχία για όσους παραμένουν.

Όλοι έχουμε νιώσει αυτά τα συναισθήματα αυτές τις τελευταίες μέρες. Αυτό που σου λέω τώρα, ως βασίλισσα σου και ως γιαγιά, το λέω μέσα από την καρδιά μου.

Πρώτα, θέλω να αποτίσω φόρο τιμής στην Νταϊάνα. Ήταν ένας εξαιρετικός και προικισμένος άνθρωπος. Σε καλές και κακές στιγμές, δεν έχασε ποτέ την ικανότητά της να χαμογελά και να γελάει, ούτε να εμπνέει τους άλλους με τη ζεστασιά και την καλοσύνη της.

Τη θαύμαζα και τη σεβάστηκα,για την ενέργειά της και τη δέσμευσή της στους άλλους, και ειδικά για την αφοσίωσή της στα δύο αγόρια της. Κανείς που γνώριζε την Νταϊάνα δεν θα την ξεχάσει ποτέ. Εκατομμύρια άλλοι που δεν τη γνώρισαν ποτέ, αλλά ένιωσαν ότι τη γνώριζαν, θα τη θυμούνται».

Ο θάνατος του πρίγκιπα Φίλιππου

Ήταν ο λατρεμένος σύζυγός της. Ο σύντροφος της ζωής της. Ο άνθρωπος που είχε δίπλα της στα εύκολα και στα δύσκολα. Το στήριγμά της. Η βασίλισσα Ελισάβετ άντεξε 17 μήνες χωρίς τον πρίγκιπα Φίλιππο. Μέσα σε 1,5 χρόνο από τον θάνατό του η υγεία της κλονίστηκε ανεπανόρθωτα.

Λίγες ημέρες μετά τον θάνατο του πρίγκιπα Φίλιππου η βασίλισσα Ελισάβετ γιόρτασε οικογενειακά τα πρώτα της γενέθλια. Στο πλευρό της η κόρη της, Άννα. Μετά το πένθος που είχε κηρύξει η βασιλική οικογένεια για τον θάνατο του Φίλιππου, η Ελισάβετ στις 27 Απριλίου είχε επιστρέψει στα καθήκοντά της.

Είχε παρευρεθεί διαδικτυακά στις επαγγελματικές της υποχρεώσεις και είχε πραγματοποιήσει ακροάσεις στο Παλάτι. Οι δημόσιες εμφανίσεις της λιγόστεψαν και οι ακυρώσεις ήταν όλο και περισσότερες.

Ο διεθνής Τύπος ανέφερε πως είχε εκχωρήσει τις ουσιαστικές αρμοδιότητές της στον στενό πυρήνα της οικογένειας με μπροστάρη τον Κάρολο.

Στις 10 Ιουνίου του 2021 η βασίλισσα Ελισάβετ με ένα λουλούδι απέτισε φόρο τιμής στον πρίγκιπα Φίλιππο, καθώς ήταν η ημερομηνία γέννησης του.

Την παραμονή του εορτασμού για τα 70 χρόνια της στον θρόνο η ίδια έδωσε τη συγκατάθεσή της ώστε όταν ανέβει ο γιος της πρίγκιπας Κάρολος στον θρόνο η Καμίλα να μπορεί να πάρει τον τίτλο της βασίλισσας. Η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει.

Στις 6 Σεπτεμβρίου του 2022 η βασίλισσα δέχθηκε τον Μπόρις Τζόνσον στο Balmoral, όταν εκείνος αποχώρησε από το γραφείο του ώστε η Λιζ Τρας να σχηματίσει κυβέρνηση και να γίνει πρωθυπουργός.

Ήταν η πρώτη φορά που η 96χρονη μονάρχης δεν εκτέλεσε το καθήκον αυτό στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.

Οι εορτασμοί για το πλατινένιο ιωβηλαίο της βασίλισσας Ελισάβετ

«Είμαι βαθιά συγκινημένη που τόσοι άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να γιορτάσουν το πλατινένιο ιωβηλαίο μου. Παραμένω αποφασισμένη να σας υπηρετήσω όσο καλύτερα μπορώ, με τη στήριξη της οικογένειάς μου».

Με αυτό το μήνυμα το οποίο είχε υπογράψει ιδιοχείρως η βασίλισσα Ελισάβετ είχε ευχαριστήσει όλους όσοι βρέθηκαν στις εορταστικές εκδηλώσεις του πλατινένιου ιωβηλαίου της, τα 70 χρόνια της στον θρόνο.

Βρήκε μάλιστα στον εξώστη του Μπάκιγχαμ, φορώντας ένα καταπράσινο σύνολο, για να χαιρετήσει τον κόσμο, πριν ανακρουστεί ο βρετανικός ύμνος ”God Save the Queen”.

Ήταν η πρώτη φορά που ένας Βρετανός μονάρχης γιόρτασε ένα πλατινένιο ιωβηλαίο. «Όταν συζητάμε για το τι σηματοδοτούν τα 70 χρόνια βασιλείας, δεν υπάρχει φύλλο οδηγιών.

Είναι η πρώτη φορά. Αλλά νιώθω ταπείνωση και είμαι συγκινημένη που τόσοι πολλοί άνθρωποι βγήκαν να γιορτάσουν το πλατινένιο ιωβηλαίο μου».

«Η Γέφυρα του Λονδίνου Έπεσε»

Στην πρώτη του -γραπτή- δήλωση μετά τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ ο νέος βασιλιάς της Βρετανίας, Κάρολος, ανέφερε:

«Ο θάνατος της αγαπημένης μου μητέρας, είναι μια στιγμή υπέρτατης θλίψης για εμένα και όλα τα μέλη της οικογένειάς μου.

Θρηνούμε βαθύτατα τον θάνατο μιας αγαπημένης μονάρχη και μιας πολύ αγαπημένης μητέρας.
Γνωρίζω ότι η απώλειά της θα γίνει βαθιά αισθητή σε όλη τη χώρα, τα Βασίλεια, την Κοινοπολιτεία και σε αμέτρητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου πένθους και αλλαγής, η οικογένειά μου κι εγώ θα παρηγορηθούμε γνωρίζοντας τον σεβασμό και τη βαθιά στοργή την οποία είχε η Βασίλισσα».