Βία και σεξισμός στα ελληνικά γήπεδα. Οι προσωπικές μαρτυρίες δύο γυναικών

Δώρα Παντέλη – Παρουσιάστρια, ψυχολόγος, αναλύτρια μπάσκετ

Η βία στα γήπεδα είναι κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο σημαίνει πως προφανώς κι έχει ρατσιστικά και σεξιστικά στοιχεία. Είναι θέμα κουλτούρας και παιδείας. Αφορά το κοινωνικό, πολιτικό, μορφωτικό και οικονομικό background του καθενός.

Παρότι είμαστε μία χώρα που αναπτύχθηκε και εξαιτίας του αθλητισμού, δεν έχουμε καταφέρει να μπολιάσουμε στις νεότερες γενιές τη σωστή νοοτροπία όσον αφορά στη συμπεριφορά στο γήπεδο. Βέβαια, παίζει ρόλο και το γεγονός πως οι άνθρωποι που ηγούνται τόσο των ομάδων όσο και των Ομοσπονδιών δεν έχουν το κατάλληλο επίπεδο μόρφωσης, αλλά και συμπεριφοράς.

Το θετικό, τη δεδομένη χρονική στιγμή, είναι πως ο Υφυπουργός Αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης είναι γνώστης των σοβαρών θεμάτων που αντιμετωπίζει ο ελληνικός αθλητισμός, αλλά θα πρέπει κι οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω του να τον βοηθήσουν ακόμα περισσότερο για να εξαλειφθεί το φαινόμενο της βίας στα γήπεδα.

Βέβαια, η ατιμωρησία έχει παίξει καθοριστικό ρόλο προκειμένου η βία στα γήπεδα να αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια. Επικρατεί ένας ωχαδελφισμός, με αποτέλεσμα το πρόβλημα αντί να λύνεται, να διαιωνίζεται και να παρουσιάζει μία ανεξέλεγκτη κι άσχημη τροπή.

Διάβασε ολόκληρο το αφιέρωμα του Sport24.gr

Επειδή έχω υπάρξει αθλήτρια, οφείλω να σου ομολογήσω ότι έχω ακούσει πάρα πολλά πράγματα στα γήπεδα. Δεν σκέφτηκα, όμως, ποτέ να αποχωρήσω από το γήπεδο επειδή θεωρούσα πως ήταν μέρος της δουλειάς μου. Ο κόσμος μπορεί να μην το γνωρίζει, αλλά σε γυναικείους αγώνες οι βωμολοχίες και οι χυδαιολογίες είναι 10 φορές χειρότερες σε σχέση με ένα παιχνίδι ανδρών. Ακούμε πολύ χειρότερα πράγματα. Εγώ, προσωπικά, σκεφτόμουν τον πατέρα μου, ο οποίος ερχόταν στο γήπεδο κι άκουγε τα εξ αμάξης για την κόρη του.

Τώρα, έχοντας περάσει στην άλλη πλευρά, αυτή της δημοσιογράφου, αισθάνομαι περισσότερη στεναχώρια για όσα συμβαίνουν στα γήπεδα. Έρχονται πατεράδες στα γήπεδα, κρατούν από το χέρι τα παιδιά τους και βρίζουν χυδαία.

Αυτή είναι δυστυχώς η κουλτούρα του Έλληνα οπαδού. Θεωρεί τον εαυτό του παντογνώστη, βγάζει κακία, προδικάζει αποτελέσματα και κατηγορεί παίκτες, προπονητές χωρίς να έχει ιδέα.

Πρόκειται για αρρώστια και καρκίνωμα στην κοινωνία. Δεν επηρεάζουν μόνο την αθλητική ζωή όσα συμβαίνουν στους αγωνιστικούς χώρους, αλλά υπάρχουν επιπτώσεις και στην κοινωνία. Οι ίδιοι άνθρωποι που τα σπάνε στα γήπεδα, αύριο-μεθαύριο θα γυρίσουν στο σπίτι τους και ξεσπάσουν στη σύζυγο και τα παιδιά τους. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν παρουσιάζουν μόνο οι άνδρες βίαιη συμπεριφορά, αλλά κι οι γυναίκες. Δεν είναι σεξιστικό το ζήτημα. Απλά οι άνδρες είναι περισσότεροι στα γήπεδα και πιο αυθόρμητοι στις αντιδράσεις τους. Εννοείται, επίσης, πως κι η οικονομική κρίση έχει παίξει το ρόλο της. Η αύξηση της ανεργίας έχει ως συνέπεια οι πολίτες να στραφούν περισσότερο πως τα πράγματα που τους αρέσουν, όπως είναι ο αθλητισμός, προκειμένου να ξεσπάσουν, με τα γνωστά σε όλους μας αποτελέσματα.

Η αλήθεια είναι πως στην Ελλάδα η δουλειά του δημοσιογράφου είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Κι ειδικά αν είσαι γυναίκα δημοσιογράφος, αφού υπάρχει αρκετός κόσμος που θεωρεί πως δεν πρέπει να εκφέρουμε άποψη. Είναι μία στερεοτυπική αντίληψη που ζει και βασιλεύει στην Ελλάδα. Μπορεί ως αθλήτρια να μην έφυγα ποτέ από το γήπεδο, αλλά ως δημοσιογράφος έχω φύγει. Συγκεκριμένα, ύστερα από μία ήττα ελληνικής ομάδας βγήκα να κάνω εκπομπή και στα 31 μου χρόνια δεν έχω νιώσει μεγαλύτερη ντροπή από αυτά που άκουγα από τους οπαδούς. Έβαλα τα κλάματα αυθόρμητα, χωρίς να το θέλω, παρότι είμαι πολύ σκληρός άνθρωπος, απ’ την ντροπή μου.

Δεν γίνεται να προσπαθώ να κάνω σωστά τη δουλειά μου και να υπάρχουν 20 ανεγκέφαλοι που ν’ απειλούν τη ζωή μου. Αποτέλεσμα, έβγαλα τα ακουστικά και έφυγα πριν αρχίσει η εκπομπή. Το συγκεκριμένο συμβάν επαναλήφθηκε, αλλά την επόμενη φορά μπόρεσα να το διαχειριστώ και έμεινα στη θέση μου. Δεν πιστεύω πως τέτοια περιστατικά γίνονται σε άλλη χώρα του κόσμου. Ξέρεις, είναι πολύ ωραίο που πηγαίνουμε με ψηλά τακούνια και όμορφα φορέματα στο γήπεδο, αλλά ο κόσμος δεν καταλαβαίνει πόσο δύσκολο είναι για μία γυναίκα να κάνει τη δουλειά της με αξιοπρέπεια, έχοντας απέναντί της κάποιους ανθρώπους με “χαλασμένη” νοοτροπία που δεν αρμόζει στον αθλητισμό. Αυτό έχει ως συνέπεια πολλά κορίτσια να σκέφτονται δύο και τρεις φορές αν αξίζει να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία. Πράγμα παρανοϊκό…

Ζωή Δημητράκου – Δημοσιογράφος, πρώην διεθνής μπασκετμπολίστρια

Ένας από τους λόγους της έξαρσης της βίας στα ελληνικά γήπεδα είναι αρχικά η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού που μεγαλώνει τον ανταγωνισμό των οπαδών και οδηγεί στον φανατισμό. Άμεση σύνδεση έχουν και τα στοιχήματα τα οποία εντείνουν την κατάσταση. Επίσης, οι σημερινές πιεστικές συνθήκες ζωής όπως η ανεργία και η οικονομική κρίση οδηγούν πολλούς νέους, που δεν μπορούν να διακρίνουν ένα πιο αισιόδοξο μέλλον, σε πράξεις χουλιγκανισμού. Όπως και οι μη επαρκείς νόμοι από την κυβέρνηση, έτσι ώστε να καταπολεμηθεί η βία με αυστηρές ποινές για αυτούς που βιαιοπραγούν και όχι για την ομάδα τους.

Σίγουρα η βία στον αθλητισμό έχει σεξιστικά και ρατσιστικά χαρακτηριστικά, αφού στα αθλήματα που παρατηρείται η βία είναι ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο και λίγο το μπάσκετ που κατά κύριο λόγο θεωρούνται περισσότερο αντρικά αθλήματα. Θεωρώ πως οι περισσότεροι αθλητές δεν έχουν κάποιο μερίδιο ευθύνης εκτός βεβαίως από αυτούς που εντείνουν με τη συμπεριφορά τους την κατάσταση. Καλό θα ήταν, βεβαίως, να πραγματοποιούνται καμπάνιες αλλά και προσωπικά βίντεο κατά της βίας από τους ίδιους τους αθλητές.

Προσωπικά δεν έχει τύχει να θελήσω να φύγω από το γήπεδο λόγω άσχημης συμπεριφοράς από οπαδούς. Ως αθλήτρια νιώθω τους οπαδούς της ομάδας μου σαν τον έκτο παίχτη μέσα στο γήπεδο. Σαν συμπαίκτη. Έτσι, όπως δεν μ’ αρέσει μια συμπαίκτριά μου να φέρεται βίαια και να μιλάει άσχημα μέσα στο γήπεδο ακόμα και στις αντίπαλες παίκτριες, έτσι όταν οι οπαδοί της ομάδας μου συμπεριφέρονται άσχημα με κάνουν να νιώθω λίγο άβολα. Δηλαδή ότι κι εγώ είμαι μέρος αυτής της βίας. Κάτι που σίγουρα δεν με εκφράζει.

Ως λαός λέμε πως δεν είμαστε καταπιεσμένοι. Δεν γνωρίζουμε όμως ποσό καταπιεσμένος μπορεί να νιώθει ο καθένας στο σπίτι του. Όταν οι πόρτες είναι κλειστές.

Όσον αφορά στο ζήτημα της πάταξης του φαινομένου της βίας στα γήπεδα, νομίζω πως μπορεί να αντιμετωπιστεί με πολύ αυστηρούς νόμους όπως αυτούς στη Γερμανία και την Αυστρία. Και πάντα στα άτομα προσωπικά που διαπράττουν το αδίκημα και όχι στις ομάδες. Έπειτα καλό θα είναι οι γονείς να δώσουν στα παιδιά τους την ελευθερία να κάνουν όνειρα ότι μπορούν και θα γίνουν αυτοί οι αθλητές που θαυμάζουν και όχι απλώς αυτοί που παρακολουθούν! Βεβαίως όχι μόνο για τον αθλητισμό! Για οτιδήποτε θέλουν να πετύχουν στη ζωή τους. Δεν μπορούν να γίνουν όλοι πρωταθλητές. Να είναι οι ίδιοι αυτοί που καταφέρνουν πράγματα και όχι αυτοί που παρακολουθούν τους άλλους να καταφέρνουν.

Διάβασε ολόκληρο το αφιέρωμα του Sport24.gr