Νicole Dosso: Η γυναίκα πίσω από την ανέγερση του Πύργου της Ελευθερίας

ΜΑΡΙΕΤΑ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
19 ΟΚΤ 2014

Κάθε φορά που περνάει μια καλή διεθνής είδηση από την οθόνη μου, για μερικά κλάσματα αναρωτιέμαι πως να νιώθουν οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από αυτή.

Πως είναι για παράδειγμα να “τρέχεις” μια διεθνή καμπάνια ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού; Πως να υποδέχεσαι καλεσμένους στα Όσκαρ; Πως να ανήκεις στην ομάδα παραγωγής της καινούριας ταινίας που την παράσταση κλέβουν οι διάσημοι; Πως, πως, πως… και φυσικά απάντηση δεν ψάχνω σχεδόν ποτέ.

Στην είδηση ότι ο Πύργος της Ελευθερίας είναι πια σε λειτουργία, που καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα φτάσει στα αυτιά μας το 2015, το ίδιο ερώτημα θα έθετα ξανά στον εαυτό μου. Και μάλλον θα έμενα και σε αυτή την περίπτωση χωρίς απάντηση, αν κάπου, σε αυτή την πολύτιμη θάλασσα που λέγεται διαδίκτυο, δεν εντόπιζα τη Nicole Dosso.

Πρόκειται για την αρχιτέκτονα, που ούτε λίγο ούτε πολύ έχτισε αυτόν τον Πύργο. Ξέρεις, αυτό το κτίριο 1 του World Trade Center, που βρίσκεται πια στη θέση των Δίδυμων Πύργων που κατέρρευσαν μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου.

Έχει την τεχνική διεύθυνση του έργου, κάτι που σημαίνει ότι μόνη της για λογαριασμό της εταιρείας SOM, όπου εργάζεται, συντονίζει πάνω από 30 αρχιτέκτονες και 1.100 εργάτες.

Το κτίριο, που σήμερα είναι εξωτερικά έτοιμο και διαμορφώνεται εσωτερικά, έχει ύψος 1.776 πόδια και 104 ορόφους. Οι καθυστερήσεις στην κατασκευή, του στέρησαν το να σπάσει ένα ρεκόρ ως το υψηλότερο κτίριο στον κόσμο.

Μπορεί να χρειάστηκαν 3 ολόκληρα χρόνια για να μπουν τα θεμέλια και άλλα 12 για να φτάσουμε στο σήμερα, αλλά ο εντυπωσιακός ουρανοξύστης, είναι πια σχεδόν έτοιμος.

Φωτογραφία: TIMES

Στον λόγο των καθυστερήσεων και στο περίπλοκο του project, αναφέρεται η ίδια η Drosso σε συνέντευξη της στο Fastcomdesign. Όπως τονίζει, αρχικά οι ιδιοκτήτες ήταν πολλοί περισσότεροι από ότι σε άλλα έργα και ήταν δύσκολος ο συντονισμός.

Εκτός όμως από αυτό, το ίδιο το κτίριο είχε από μόνο του δυσκολίες, όπως το ότι υπόγεια συνορεύει με το Μνημείο της 11ης Σεπτεμβρίου, το ότι “συναντά” το τρένο του Νιου Τζέρσι και εμπορικά. Μια άλλη ιδιαιτερότητα, ήταν ότι εξαρχής η θέληση ήταν να διατηρηθούν όποιες υποδομές είχαν μείνει ζωντανές από την επίθεση.

Παρά τις δυσκολίες, η Dosso δε μπορεί, ειδικά σήμερα που όλα φτάνουν στο τέλος τους, να υπερηφανεύεται. Όταν ερωτάται στην ίδια συνέντευξη, τι της αρέσει περισσότερο σε αυτό τον ουρανοξύστη, δε μιλάει για τον ψηλότερο όροφο ή την επιβλητική εμφάνιση.

Αναφέρεται στα χαμηλά. Συγκεκριμένα στην εξαιρετική θέα που υπάρχει από τις κυλιόμενες του B2 Lobby στο Transportation Hub, που έχει επιμεληθεί ο Calatrava.

Kι όσο και να ακούγεται περίεργο, εγώ θέλω να διακτινιστώ σε εκείνο το σημείο. Γιατί μια γυναίκα που ξέρει από τα θεμέλια ως την κορυφή αυτό το επιβλητικό κτίριο, δε μπορεί να έχει άδικο. Σίγουρα, κάτι “μαγικό” συμβαίνει σε εκείνο το Lobby.

Το καλό εν μέσω απόγνωσης

Μιλώντας για “μαγεία”, η Dosso, που σήμερα είναι 40 χρονών, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην αίσθηση που είχε όταν δούλευε για ένα άλλο κτίριο του “σημείου μηδέν”. Πριν αναλάβει τον Πύργο της Ελευθερίας, κλήθηκε να επιμεληθεί την ανέγερση του κτιρίου 7 του World Trade Center και μάλιστα σχετικά γρήγορα, καθώς στις εγκαταστάσεις του είχε ένα σημαντικό υποσταθμό ρεύματος.

“Το συγκεκριμένο κτίριο έχει πολύτιμη θέση στην επαγγελματική μου πορεία. Οι άνθρωποι που συνάντησα σε αυτή τη δουλειά ήταν επιμελείς” αναφέρει στη συνέντευξη της στο Fastcodesign, προσθέτοντας ότι είχε την αίσθηση, πως η ανέγερση του κτιρίου αυτού, έφερνε θετικές σκέψεις, σε ένα γενικό περιβάλλον απόγνωσης.

Κάπως έτσι, μάλλον βλέπει και τον Πύργο της Ελευθερίας, που “γέμισε” το θλιβερά άδειο οπτικό πεδίο των Νεοϋορκέζων. Γυρίζοντας από μια ειδική εκδήλωση που είχε γίνει στο Μνημείο για τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου, λέει στην ίδια συνέντευξη πως αντίκρισε το νέο αυτό κτίριο και με το ζόρι κράτησε τα δάκρυα της.

Όχι, όπως λέει, δε θεωρεί ότι ο Πύργος της Ελευθερίας είναι δική της δημιουργία. Ήταν μια δουλειά που της έδωσε έμπνευση και νιώθει περήφανη που την ανέλαβε, όμως πιστεύει ότι είναι αποτέλεσμα πολλών ανθρώπων, το εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Όπως μεταφέρει ο δημοσιογράφος που της μίλησε, η ίδια είναι φανερό πως κρατά χαμηλούς τόνους, δεν έχει ανταγωνιστικότητα και λατρεύει τη δουλειά της. Λόγω και του ότι ο πατέρας της ήταν εργολάβος, ήταν από μικρή στα εργοτάξια και ήξερε ότι αυτή η πλευρά της αρχιτεκτονικής θα τη γοήτευε. Ποια πλευρά; Μα αυτή που η ίδια έρχεται σε επαφή με τις κολώνες των κτιρίων που βλέπει στα χαρτιά και επιβεβαιώνει αν όλα πηγαίνουν καλά.

Η οικογένεια της, την ενθάρρυνε να ακολουθήσει αυτό που αγαπούσε. Παρά τις αρχικές τις ανησυχίες ότι τελικά έκανε λάθος επιλογή επιλέγοντας να σπουδάσει στο Syracuse University, τελικά η πορεία τη δικαίωσε.

Όταν δε φοράει τη στολή της και δεν περπατάει χιλιόμετρα για να επιβλέψει τον Πύργο της Ελευθερίας και τα άλλα κτίρια που έχει υπό την ευθύνη της, τρέχει, βγάζει φωτογραφίες και περπατάει στην παραλία.

Στη SOM είναι από το 1998, υλοποιεί πολλά σημαντικά έργα και όπως φαίνεται θα συνεχίσει να το κάνει. “Όταν βλέπεις τα κτίρια να ολοκληρώνονται, νιώθεις ότι συμβάλλεις με κάποιον τρόπο στην πόλη'” έχει δηλώσει.

Είναι από τις φορές που χαίρομαι για το ότι βρήκα έναν άνθρωπο πίσω από την είδηση. Από τις περιπτώσεις που παίρνω δύναμη και το “καλό παράδειγμα”: μια γυναίκα μπορεί με δουλειά και στόχο, να φτάσει ψηλά – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Να πιστέψει στις δυνάμεις της και να δημιουργήσει πάνω στην καταστροφή.

Το όνομα της Nicole Dosso, μπορεί να μην ακουστεί σε πολλές τηλεοράσεις. Τα ράφια της μπορεί να μη γεμίσουν με βραβεία και στο προσωπικό της e-mail της ίσως δεν φτάσουν εκατοντάδες μηνύματα συγχαρητηρίων για τη δουλειά της.

Αλλά,τελικά, τι θα μπορούσε να αποτελεί μεγαλύτερο “μπράβο” για εκείνη, από το ότι ένα γιγαντιαίο έργο που επιμελήθηκε, σκίζει τους ουρανούς της Νέας Υόρκης, συμβολίζοντας την αναγέννηση;

Μάλλον τίποτα.