George Harrison: H ζωή και ο θάνατος του “ήσυχου Beatle”

Ο George Harrison, ο ”ήσυχος”, ο ”cool” Beatle, γεννήθηκε σαν σήμερα το 1943 στο Λίβερπουλ. Το μικρότερο από τα 4 παιδιά μιας οικογένειας της εργατικής τάξης, αγόρασε την πρώτη του κιθάρα στα 14 και ξεκίνησε να μαθαίνει μουσική μόνος του, επηρεασμένος από τους πρωτοπόρους του ροκενρόλ, όπως ο Buddy Holly και ο Little Richard.

Η γνωριμία που καθόρισε την πορεία της ζωής του ήταν αυτή με τον Paul McCartney, με τον οποίο πήγαιναν στο ίδιο σχολείο. Ο κατά ένα χρόνο μεγαλύτερος ”Macca” είχε ήδη φτιάξει τη μπάντα Quarrymen με έναν άλλο φίλο του, τον John Lennon. Αρχικά, ο Lennon ήταν διστακτικός απέναντι στην προοπτική ένταξης του Harrison στη μπάντα, κυρίως επειδή ο Harrison ήταν μόλις 15 χρονών.

© Getty Images / Ideal Image

Στη δεύτερή τους συνάντηση, στον πάνω σ’ ένα διώροφο λεωφορείο, ο Harrison ερμήνευσε στην κιθάρα του το κομμάτι ”Raunchy”, κι έτσι έγινε πλήρες μέλος της μπάντας που, πολύ σύντομα, μετονομάστηκε σε ”The Silver Beetles” και λίγο αργότερα, ”The Beatles”.

Τα εκρηκτικά χρόνια με τα ατελείωτα πάρτι, το αλκοόλ και την κοκαΐνη ίσως τον είχαν στρέψει προς την αναζήτηση πραγμάτων που δεν αποτελούσαν μέρος του υλικού κόσμου.

Ο Harrison, που στο μεταξύ είχε παρατήσει το σχολείο, κατά τη διάρκεια των, ιστορικών πλέον, εμφανίσεων των Beatles στο Αμβούργο, ζούσε τα πρώτα βήματα της πορείας ενός ροκ σταρ: κοιμόταν στα βοηθητικά δωμάτια των κλαμπς κακόφημων περιοχών κι έκανε χρήση ήπιων ναρκωτικών χαπιών. Η απέλασή του πραγματοποιήθηκε μόλις οι αρχές έμαθαν ότι ήταν ανήλικος και εργαζόταν.

Μετά τη Γερμανία, η μπάντα κυκλοφόρησε το πρώτο της single, ”Love Me Do” και όλα εξελίχθηκαν πολύ γρήγορα. Όλα, εκτός από την τραγουδοποιία του Harrison, ο οποίος άργησε να βρει τα μουσικά του ”πατήματα”, σε σχέση, πάντα, με τον Lennon και τον McCartney. Το πρώτο κομμάτι του που κυκλοφόρησε με τη μπάντα ήταν το ”Don’t Bother Me”, το οποίο συμπεριελήφθη στο άλμπουμ With The Beatles. Το κομμάτι είχε γράψει το 1963 σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, όσο ήταν άρρωστος και για τον ίδιο ήταν ”μια άσκηση για να δει αν μπορούσε πράγματι να γράψει ένα κομμάτι”. Μόλις κυκλοφόρησε το άλμπουμ, ο Harrison αποκήρυξε πανηγυρικά το κομμάτι του, πράγμα που θα έκανε αργότερα πολλές φορές, ακόμα και με κομμάτια – σταθμούς, όπως το ”Something” του Abbey Road.

© Getty Images / Ideal Image

”Ήσυχος”, παρέμενε στη σκιά των υπολοίπων μελών των Beatles, ακόμα και όταν η Beatlemania συνεπήρε τον πλανήτη. Στα μέσα των 60s, όσο η υστερία του πλήθους απέναντι στη βρετανική μπάντα μεγάλωνε, τόσο ο Harrison απεχθανόταν τη φήμη τους.

Από την αλληλογραφία του με την πρώτη σύζυγό του, το μοντέλο Patty Boyd, αποδεικνύεται ότι η ο ίδιος περνούσε άσχημα στη διάρκεια των περιοδειών της μπάντας, επιλέγοντας συχνά να μη βγαίνει καν έξω από το μπάνιο του δωματίου του. Η εσωστρέφειά του στις περιπτώσεις αυτές πήγαζε σε ένα μεγάλο βαθμό από τον φόβο μην πάθει κάτι επί σκηνής και συγκεκριμένα, να μην τον πυροβολήσουν.

© Getty Images / Ideal Image

Η χρήση του ινδικού σιτάρ στο ”Norwegian Wood” του Rubber Soul ήταν το αποτέλεσμα της μελέτης της ινδικής μουσικής παράδοσης από τον Harrison, ο οποίος αρκετά αργότερα συνεργάστηκε με τον Ravi Shankar. Στο Revolver, ο Harrison πλέον ήταν τραγουδοποιός τουλάχιστον ισάξιος του Lennon και του McCartney, ωστόσο η εκ μέρους τους αποδοχή του γεγονότος άργησε να έρθει. Στο μεταξύ, ο Harrison είχε στρέψει το ενδιαφέρον του σε πολλά πράγματα πέραν των Beatles και κυρίως στην ινδουιστική φιλοσοφία και τον διαλογισμό. Ταξίδεψε πολύ στην Ινδία, έγινε μαθητής διάσημων γκουρού και εντέλει ασπάστηκε τον ινδουισμό.

Το πνευματικό του ταξίδι αποτελούσε την εκπλήρωση της βαθιάς εσωτερικής του τάσης να εξερευνά κόσμους διαφορετικούς από αυτόν όπου μεγάλωσε. Τα εκρηκτικά χρόνια με τα ατελείωτα πάρτι, το αλκοόλ και την κοκαΐνη ίσως τον είχαν στρέψει προς την αναζήτηση πραγμάτων που δεν αποτελούσαν μέρος του υλικού κόσμου. Οι αναζητήσεις αυτές αξιοποιήθηκαν μουσικά από τον ίδιο κυρίως στη solo καριέρα του, μετά το 1970 και την επίσημη διάλυση των Beatles. Κυκλοφόρησε πάνω από 10 solo άλμπουμς.

© Getty Images / Ideal Image

Το 1988 δημιούργησε μια super band, τους Traveling Wildburys, μαζί με τον Eric Clapton, τον Bob Dylan, τον Tom Petty, τον Roy Orbinson και τον Jeff Lynne. Μαζί κυκλοφόρησαν 2 άλμπουμ και αρκετά singles. Σε γενικές γραμμές, με την εξαίρεση του All Things Must Pass, τα υπόλοιπα άλμπουμς του, solo και μη, δεν είχαν τεράστια απήχηση. Ωστόσο, αυτό δεν ενδιέφερε ιδιαίτερα τον Harrison. Ήθελε ν’ ακολουθεί τον δικό του δρόμο και ν’ ασχολείται με ό,τι έδινε νόημα στη ζωή του, έχοντας αφήσει πίσω του το μύθο της μπάντας των Beatles, που, σύμφωνα με τον ίδιο ”θα συνέχιζαν να υπάρχουν και χωρίς εμάς” (δηλαδή τα 4 μέλη της).

Συχνά χαρακτηριζόταν ως ”δύσκολος” άνθρωπος. Στην πραγματικότητα, ο πολυδιάστατος χαρακτήρας του ήταν αυτό δυσκόλευε τους γύρω του να τον καταλάβουν. Κανείς ποτέ δεν αντιλήφθηκε για ποιο λόγο συνέχισε να κάνει παρέα με τον Clapton, παρότι ουσιαστικά του ”έκλεψε” την Patty μέσα από τα χέρια του. Λίγοι, επίσης, μπόρεσαν να ”καταλάβουν” πώς ενδιαφερόταν ταυτόχρονα με πράγματα ”αντιφατικά” μεταξύ τους, όπως η μελέτη του ινδουισμού και η Formula 1. 

© Getty Images / Ideal Image

Από τον δεύτερο γάμο του, με τη Μεξικανή Olivia Trinidad Arias, απέκτησε έναν γιο, τον Dhani. Τότε, η ζωή του άρχισε να περιστρέφεται περισσότερο γύρω από την οικογένειά του, χωρίς, όμως, ποτέ να σταματήσει να ασχολείται με τη μουσική, να βγάζει δίσκους, να συνεργάζεται σε live με παλιούς και νέους καλλιτέχνες και να ασχολείται με το φιλανθρωπικό του έργο.

Κάτι ίσως λιγότερο γνωστό για τον ίδιο είναι η εμπλοκή του στην παραγωγή του Life of Brian των Monty Python, όπου έκανε και ένα μικρό πέρασμα ως ηθοποιός. Έδωσε πολλά εκατομμύρια δολάρια για να δημιουργηθεί αυτή η ταινία, απλώς επειδή ”ήθελε να τη δει στο σινεμά”. Ο Eric Idle είπε ότι ”πρόκειται για το ακριβότερο εισιτήριο που πλήρωσε ποτέ κάποιος για να δει μια ταινία”.

© Getty Images / Ideal Image

Οι σχέσεις του με τα υπόλοιπα μέλη των Beatles ήταν, μέχρι το τέλος, καλές, αλλά όχι ιδιαίτερα στενές, ίσως με την εξαίρεση του Paul. O τελευταίος θεωρούσε πάντα τον George ως ”τον μικρό του αδερφό” και η αλήθεια είναι πως, παρ’ όλη την τρυφερότητα που έδειχνε – με τον τρόπο του – προς αυτόν, η σχέση τους ήταν διαχρονικά ασταθής, με καυγάδες και άλλα ξεσπάσματα. 

Θυμάμαι να σκέφτομαι ότι απλά θέλω περισσότερα. Όμως, δεν είναι αυτό το θέμα. Δεν είναι η φήμη ο στόχος. Δεν είναι τα λεφτά ο στόχος. Το να ξέρεις με ποιον τρόπο θα βρεις την ηρεμία σου, πώς θα είσαι χαρούμενος, δεν είναι κάτι το οποίο απλά βρίσκεις μπροστά σου. Πρέπει να το αναζητήσεις.

Ο Harrison αρρώστησε με καρκίνο του φάρυγγα το 1997. Ξεκίνησε ακτινοθεραπείες, οι οποίες δεν είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Δυο χρόνια μετά, μέσα στο σπίτι του στην Αγγλία, τον μαχαίρωσε αρκετές φορές ένας 36χρονος, που κατάφερε να διαρρήξει την κεντρική είσοδο και να του επιτεθεί, πριν τον αδρανοποιήσει η Olivia με ένα ρόπαλο του baseball. Ο Harrison γλίτωσε από 40 μαχαιριές κι έναν τρυπημένο πνεύμονα, αλλά, σύμφωνα με την σύζυγό του, αυτή η επίθεση ήταν η αρχή του τέλους του. Με κάποιο τρόπο σταμάτησε να παλεύει για τη ζωή του, θεωρώντας πως δεν υπήρχε πια νόημα σ’ αυτό και, έτσι, έφυγε από τη ζωή στις 29 Νοεμβρίου του 2001.

Δεν είναι εύκολο να απαντηθεί το τι άφησε πίσω του ο Harrison. Η μουσική του κληρονομιά είναι, έτσι κι αλλιώς, δεδομένη. Ο κόσμος από τη δική του ματιά, η φιλοσοφία του για τη ζωή, όπως επέλεξε να την περάσει ”ήσυχα”, χωρίς ανούσιες επιδείξεις πνευματικών κατορθωμάτων, είναι η ”άλλη” κληρονομιά του Harrison, αυτή που μπορεί να φανερώσει τον άνθρωπο πέραν των Beatles, μακριά από τον μύθο.

© Getty Images / Ideal Image

Πριν λίγα χρόνια, ο Martin Scorcese σκηνοθέτησε το – σχεδόν τετράωρο –ντοκιμαντέρ ”George Harrison: Living in the Material World”, όπου επιχείρησε να ρίξει φως στις άγνωστες πτυχές του χαρακτήρα του. Αν o Harrison ζούσε, σήμερα θα γινόταν 73. Και σίγουρα θα ήταν ακόμα ”ήσυχος” και ”cool”. Και θα ήταν το ίδιο υπέροχος, γιατί δε θα το προσπαθούσε καθόλου.