ROLE MODELS

Κατερίνα Βρανά: Η ολόσωστα ειρωνική απάντηση στα μισαναπηρικά σχόλια Οικονόμου-Παυλόπουλου. «Ήρεμα το λέω»

Instagram.com/katerinavrana/

Κατά τη διάρκεια της πρωινής εκπομπής, Σήμερα, ο Δημήτρης Οικονόμου αποφάσισε να πει όσα «κουμπώνουν» τέλεια στον ορισμό του μισαναπηρικού λόγου, με αφορμή το τροχαίο δυστύχημα που σημειώθηκε τα ξημερώματα της Κυριακής, 9 Μαρτίου, στη Βάρη και γενικότερα τα δυστυχήματα στην Ελλάδα. «Πέρα από τους νεκρούς, δεκάδες ή και εκατοντάδες ανάπηροι θα περάσουν τη ζωή τους σε καροτσάκι. Σκέψου τον εαυτό σου να είσαι σε ένα καροτσάκι. Ίσως είναι η καλύτερη περίπτωση να είσαι νεκρός, από το να είσαι σε ένα καρότσι από το πρωί μέχρι το βράδυ. Όμηρος. Το λέω με μεγάλη αγάπη στους ανθρώπους αυτούς και με μεγάλο σεβασμό», είπε μεταξύ άλλων ο παρουσιαστής. Ο Άκης Παυλόπουλος φάνηκε να συμφωνεί κάνοντας κι αυτός λόγο για ομηρία.

Αυτές οι δηλώσεις των παρουσιαστών που εν μέρει ξεδίπλωσαν την ιδεολογία τους και τα πιστεύω τους και τα οποία αποφάσισαν να τα μοιραστούν δημόσια, συνάντησαν τις αντιδράσεις. Ανάμεσά τους και αυτή της Κατερίνας Βρανά. Να υπενθυμίσουμε πως η τελευταία αντιμετώπισε μια σοβαρή περιπέτεια υγείας στη Μαλαισία το 2017. Τότε υπέστη διάτρηση εντέρου με αποτέλεσμα να πάθει σηψαιμία και αυτό να οδηγήσει, μεταξύ άλλων, στην παράλυση.

Η κωμικός, λοιπόν, αναδημοσίευσε, αρχικά, την σχετική ανάρτηση των Cool Crips που με αιχμηρό χιούμορ φροντίζουν να σχολιάζουν την αναπηρική καθημερινότητα και να ενημερώνουν τον κόσμο γύρω από τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των αναπήρων -καταρρίπτοντας παράλληλα πολλά στερεότυπα. Οι λάθος αντιλήψεις δεν χωρούν εκεί.

«1. Αμαξίδιο, όχι καροτσάκι.

2. Όχι δεν θα ήμουν καλύτερα νεκρή.

3. Όχι δεν το λέτε με καθόλου αγάπη.

4. Δεν πάτε να κάνετε κανένα παιδί, λέω εγώ, και αφήστε την δημοσιογραφία. Δεν είναι για εσάς», ανέφερε η Κατερίνα Βρανά στο story του προφίλ της.

Κατερίνα Βρανά Instagram.com/katerinavrana/

Κατερίνα Βρανά: Η απάντηση στους Οικονόμου-Παυλόπουλο

Έπειτα, η stand-up κωμικός δημοσίευσε στο προφίλ της για να δώσει τη δική της αποστομωτική απάντηση με ένα βίντεο στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram.

«Ήρεμα το λέω.

Και με αγάπη.

Δεν κάνατε καλά την δουλειά σας, δεν αναλάβατε την ευθύνη του λόγου σας και δεν σταθήκατε στο ύψος της θέσης που έχετε», έγραψε στην περιγραφή του βίντεο και την ακούς να λέει: «Προς τον κύριο Οικονόμου και τον κύριο Παυλόπουλο. Το λέω με πάρα πολύ αγάπη, δεν είναι καλύτερο να είσαι νεκρή παρά ανάπηρη. Μ’ αρέσει πάρα πολύ η ζωή μου και περνάω πάρα πολύ καλά. Και δεν θα ήθελα να έχω πεθάνει. Εντάξει; Και δεν θα κρίνετε εσείς, πότε είναι η ώρα η καλή να πεθάνει κάποιος. Εντάξει; Με πολύ αγάπη το λέω όλο αυτό. Με πάρα πολύ αγάπη», είπε η Κατερίνα Βρανά.

Το βίντεο που δημοσίευσαν οι Cool Crips από τη στιγμή των απαράδεκτων δηλώσεων και το οποίο αναδημοσίευσε η Κατερίνα Βρανά όπως σου προαναφέραμε, το βλέπεις παρακάτω.

Στην περιγραφή έγραψαν:

«Καλύτερα μιας ώρας κανονική ζωή, παρά να είσαι όμηρος σακάτης στους κουλ κριπς». ΡΕ ΠΑΤΕ ΚΑΛΑ ΕΣΕΙΣ ΟΙ 2 ΤΩΡΑ; (ήρεμα ρωτάω). Θα εξηγήσω– με αγάπη– σε αυτούς τους ανθρώπους, ότι το ρητό «όσο πατάμε στα πόδια μας, είμαστε καλά» είναι μεταφορικό και όχι κυριολεκτικό. Εκτός, εάν έχεις τόσο βαθιά ριζωμένο μισαναπηρισμό που το μόνο άτομο που σε ανταγωνίζεται είναι ο Σώρρας ή ο Δρακουμέλ, αν μιλούσαμε για στρουμφάκια.

Η ανθρώπινη ζωή έχει ισότιμη βαρύτητα ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟ, χωρίς να μειώνεται το αν αξίζει να ζει περισσότερο ο όρθιος από τον καθιστό. Αλήθεια δεν ξέρω γιατί το εξηγώ τώρα αυτό. Ο αντίλογος, σε αυτό που εξηγούμε, είναι η ΕΥΓΟΝΙΚΗ που εφάρμοσαν οι ναζί σε προγράμματα εξόντωσης ανάπηρων για να «ανακουφίσουν» τους ανάπηρους από τον δυσβάστακτο βίο τους και να «ξαλαφρώσει» η κοινωνία από την ασήκωτη πίεση του να φροντίζει τα αντιπαραγωγικά της μέλη.

Κλείνω με ένα τσιτάτο:

Τα άτομα με αμαξίδια, τα τυφλά, τα αυτιστικά άτομα, τα κωφά άτομα, τα άτομα με ψυχικές βλάβες, τα άτομα με αόρατες βλάβες και τα άτομα με νοητικές βλάβες ΟΛΑ ΤΟΥΣ μπορούν να ζουν ευτυχισμένες ζωές μέσα στην κοινωνία, μέσα στα πράγματα χωρίς να χρειάζονται ένα ειδικό παραμυθένιο μέρος.

Κι αυτό δεν το λέμε από την φαντασία μας. Το λέμε γιατί το ζούμε εμείς οι ίδιοι ως ανάπηροι και επειδή έχουμε φίλους, γνωστούς (συμπαθείς και αντιπαθείς), συνεργάτες, συντρόφους και συγγενείς που ζουν ευτυχισμένοι και έχουν και μια βλάβη. Κι αν κάτι μας δυσκολεύει είναι τα εμπόδια που μας επιβάλλει μια πολιτεία και μια κοινωνία που δυστυχώς αποτελούνται από άτομα σαν και αυτά που μπαίνουν στα σπίτια μας μέσω της οθόνης.

Όμηροι δεν είναι αυτοί, αλλά όσοι πιστεύουν ότι η ευτυχία έχει όρους και προϋποθέσεις στο σώμα, στην εμφάνιση, στα ρούχα και στο στάτους».

Η ανακοίνωση της ΕΣΑμεΑ: «Η αναπηρία δεν είναι τραγωδία»

Τις ρατσιστικές αυτές δηλώσεις των 2 δημοσιογράφων κατήγγειλε με ανακοίνωσή της και η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ). Αναλυτικά η ανακοίνωση:

«Δημοσιογραφικές ενώσεις, Ε.Σ.Ρ. Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας να πάρουν θέση!

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) μαζί με σύσσωμο το αναπηρικό κίνημα της χώρας εκφράζει την έντονη αντίδραση της για τις προσβλητικές και απαράδεκτες δηλώσεις του δημοσιογράφου Δημήτρη Οικονόμου στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ «Σκέψου τον εαυτό σου σε ένα καροτσάκι, ίσως είναι καλύτερη περίπτωση να είσαι νεκρός, από το να είσαι σε ένα καρότσι από το πρωί μέχρι το βράδυ. Όμηρος.», με τον συμπαρουσιαστή του Άκη Παυλόπουλο να συμφωνεί (10.3.2025).

Η συγκεκριμένη αδιανόητη τοποθέτηση δεν είναι απλώς ανάρμοστη, αλλά βαθιά ρατσιστική, αναπαράγει επικίνδυνα στερεότυπα, ενισχύοντας την αντίληψη ότι τα άτομα με αναπηρία δεν έχουν ισότιμη θέση στην κοινωνία. Τα άτομα με αναπηρία δεν είναι «όμηροι» των σωμάτων τους ή των αμαξιδίων τους, όπως ειπώθηκε στον αέρα, αλλά πολίτες με ίσα δικαιώματα, μεγάλες δυνατότητες και πολλά όνειρα.

Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, δήλωσε: «Το να παρουσιάζεται η αναπηρία ως μια κατάσταση χειρότερη από τον θάνατο δεν είναι απλά λανθασμένο – είναι επικίνδυνο. Τα άτομα με αναπηρία δεν ζητούν λύπηση, δεν χρειάζονται τη στερεοτυπική αντίληψη ότι η ζωή τους είναι λιγότερο πολύτιμη. Αυτό που απαιτούμε και διεκδικούμε είναι ισότητα, προσβασιμότητα και σεβασμός. Δεν τελούμε υπό καμία ομηρία. Τέτοιες δηλώσεις δείχνουν ότι μάλλον ορισμένοι είναι όμηροι της άγνοιάς τους. Καλούμε τον κ. Οικονόμου, και τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ να ζητήσουν δημόσια συγγνώμη και να δεσμευτούν πως τέτοιες προσβλητικές δηλώσεις δεν θα έχουν θέση στο δημόσιο λόγο.

Οι δημοσιογράφοι οφείλουν να γνωρίζουν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία που έχει κυρώσει η χώρα μας και έχει ευθύνη να την εφαρμόσει. Οφείλουν, όπως και κάθε πολίτης που έχει δημόσιο λόγο, να αρθρώνουν λόγο στη βάση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας, ώστε με τη σειρά τους να λειτουργούν παιδευτικά προς την κοινωνία.

Η ΕΣΑμεΑ ζητά από τις δημοσιογραφικές ενώσεις, το Ε.Σ.Ρ. και το Εθνικό Συμβούλιο κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας να σκύψουν πάνω από το ζήτημα καθώς τέτοιες δηλώσεις προσβάλλουν ευθέως τις αρχές της δεοντολογίας και της δημοσιογραφικής ευθύνης. Η δημοσιογραφία οφείλει να υπηρετεί την αλήθεια και τον σεβασμό προς κάθε πολίτη, όχι να αναπαράγει αντιλήψεις που στιγματίζουν και προσβάλλουν.

Η ΕΣΑμεΑ θα συνεχίσει να αγωνίζεται αταλάντευτα για την εξάλειψη του ρατσισμού, των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες/ σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.

Η αναπηρία δεν είναι τραγωδία – η κοινωνική αδιαφορία και ο αποκλεισμός είναι».

Η ανακοίνωση του Δημήτρη Οικονόμου

Το πρωί της Τετάρτης, 12 Μαρτίου, ο Δημήτρης Οικονόμου έκανε λόγο για παρεξήγηση με αφορμή τα όσα είπε on air τις προηγούμενες ημέρες και προκάλεσαν αντιδράσεις (μεταξύ άλλων και της Κατερίνας Βρανά). Κατά τη διάρκεια της εκπομπής, ο παρουσιαστής ζήτησε συγγνώμη. Είπε συγκεκριμένα:

«Να λύσουμε μία παρεξήγηση που δημιουργήθηκε από τη Δευτέρα, στη συζήτηση που είχαμε για τα τροχαία δυστυχήματα. Εδώ ειπώθηκε μία φράση η οποία ήταν λάθος 100%, δεν έπρεπε να ειπωθεί με τον τρόπο που ειπώθηκε διότι αναπαράγει στερεότυπα για τη μη ισότιμη μεταχείριση των αναπήρων και αυτό δεν αρμόζει σε καμία περίπτωση σε εμάς. Έχουμε υπηρετήσει και υπηρετούμε αυτή τη δουλειά δεκαετίες ολόκληρες και δεν έχουμε δώσει ποτέ τέτοια δικαιώματα. Ήταν μία απαράδεκτη φράση σε κάθε περίπτωση και οφείλουμε μια καθαρή και γενναία συγγνώμη στους ανθρώπους αυτούς».

Στη συνέχεια μίλησε ο Άκης Παυλόπουλος:

«Όταν συζητάς για τα τροχαία δυστυχήματα, για το μακελειό που συντελείται στους δρόμους της χώρας σου, με τους 700 νεκρούς τον χρόνο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, για τις οικογένειες που “κλείνουν”, για τα όνειρα που χάνονται, για τις θυσίες που πάνε στον βρόντο, για τις προοπτικές που καταστρέφονται, για όλο αυτό που φέρνει αυτή η καταστροφή, μιλάς για μία καταστροφή, εδώ δεν υπάρχουν παρερμηνείες. Οι φράσεις πρέπει να είναι προσεκτικές, ήταν λάθος η διατύπωση, μπορεί να συμβεί στην τηλεόραση, εδώ όμως έχουμε ένα μακελειό, έχουμε μία καταστροφή. Κλείνουν σπίτια και αυτό πρέπει να μας ευαισθητοποιήσει ακόμα περισσότερο», συζήτησε με τον Δημήτρη Οικονόμου και έπειτα συμπλήρωσε: «Στη σωστή πάντα κατεύθυνση».