Φωτιές: Από τη Βαρυμπόμπη στην Εύβοια, η καρδιά μας γίνεται κάρβουνο
- 4 ΑΥΓ 2021
Κάθε χρόνο η ίδια ιστορία. Το καλοκαίρι το μετράμε σε παγωτά και μπάνια ως παιδιά και σε φωτιές όταν αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε λίγο καλύτερα τι γίνεται γύρω μας. Οι φλόγες καταπίνουν κάθε καλοκαίρι, τη χώρα μας. Μαζί καταπίνουν το οξυγόνο μας, τα δάση μας, τα σπίτια μας, τις περιουσίες μας, τα ζώα μας. Από το μεσημέρι της Τρίτης 3 Αυγούστου ξεκίνησε ένας ακόμα πύρινος εφιάλτης.
Η ατμόσφαιρα λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Βαρυμπόμπη είναι αποπνικτική. Ο ουρανός γεμάτος στάχτη. Όλο το βράδυ κράτησε η μάχη με τις φλόγες. Η φωτιά στη Βαρυμπόμπη ξέσπασε το μεσημέρι της Τρίτης. Μέχρι αργά το βράδυ πέρασε απο τη Βαρυμπόμπη, τον οικισμό Αδάμες, το Τατόι, τους Θρακομακεδόνες και έφτασε στις Αχαρνές. Έκαψε εκατοντάδες σπίτια (και άραγε πόσα ζώα) και απείλησε ζωές ανθρώπων, ενώ ολόκληρες οι περιοχές εκκενώθηκαν. Οι εικόνες από την επόμενη ημέρα είναι αποκαρδιωτικές όπως και τα στοιχεία για τις εκτάσεις που καήκαν που έδωσε στην ΕΡΤ ο καθηγητής Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας Ευθύμης Λέκκας.
«Είναι μια εκτεταμένη περιοχή που έχει υποστεί ζημιές. Διάσπαρτα τα μέτωπα. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις η καμένη έκταση πρέπει να είναι περίπου 30.000 στρέμματα. Aισιοδοξούμε ότι μέσα σε λίγες ώρες η φωτιά θα έχει τεθεί υπό έλεγχο», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Χιλιάδες στρέμματα καμμένης γης (κατά τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, Νίκο Χαρδαλιά σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωσή του τα στρέμματα που κάηκαν ήταν 12.500). Η μάχη με τη φωτιά δεν έχει σταματήσει, καθώς ο φόβος για αναζοπυρώσεις είναι συνεχής. Παράλληλα μαίνεται και σε άλλα μέτωπα στη χώρα. Όλες τις εξελίξεις για τις φωτιές μπορείς να τις βρεις εδώ.
Η επόμενη ημέρα στη Βαρυμπόμπη είναι γκρι. Σαν τη στάχτη που σκέπασε δέντρα, αυτοκίνητα, σπίτια, δρόμους. Σαν τη στάχτη που αιωρείται πάνω από τα κεφάλια μας. Σαν τη συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν δείχνει να αλλάζει πραγματικά σε αυτή την χώρα. Οι κάτοικοι των περιοχών είχαν φύγει. Επιστρέφοντας θα δουν κομμάτια της περιουσίας τους στις στάχτες. Τα προβλήματα ηλεκτροδότησης και ύδρευσης που προκάλεσε η πυρκαγιά σιγά σιγά θα αποκατασταθούν. Η ασφάλεια όμως της εστίας τους, μέσα από τις πολλές εστίες μιας φωτιάς που έγινε ανεξέλλεγκτη σε μία μέρα με σχεδόν καθόλου αέρα, έχει ξεριζωθεί από μέσα τους ανεπιστρεπτί.
Πυρκαγιά στην Βαρυμπόμπη, επόμενη ημέρα.
Κάθε χρόνο μετράμε το καλοκαίρι μας σε φωτιές. Φωτιές που ευτυχώς ως ώρας δεν έχουν κοστίσει τη ζωή κανενός ανθρώπου. Έχουν κοστίσει όμως τη συλλογική ζωή μας. Το πράσινό μας, τα ζώα μας, τους κόπους μας.
Ο αριθμός 112 μοιάζει να είναι το μόνο που έχει αλλάξει από την εποχή της τραγωδίας στο Μάτι. Σημαντικό, θα πεις και θα συμφωνήσω. Άλλαξε και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τέτοιες ειδοποιήσεις ο κόσμος, σίγουρα. Αλλά όλα τα υπόλοιπα; Ζούμε σε εποχές κλιματικής κρίσης. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως ο καύσωνας που ζούμε, ίσως πρέπει να πάψουν να θεωρούνται ακραία και να αντιμετωπίζονται ως κανονικότητα. Και οι σχεδιασμοί μας να γίνονται ανάλογα με τη νέα αυτή κανονικότητα, όσο είναι εφικτό. Ξέραμε ότι θα περάσουμε τον καύσωνα. Πώς έγινε όλη αυτή η καταστροφή τόσο κοντά στην Αθήνα;
Ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας εξήγησε γιατί η φωτιά στη Βαρυμπόμπη πήρε μεγάλη έκταση. Σε ανακοίνωσή του ο καθηγητής επεσήμανε:
«Εκτός από τις κλιματολογικές συνθήκες (χαμηλή σχετική υγρασία και υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα) ο καθηγητής επισημαίνει τρεις επιπλέον παράγοντες που επέδρασαν καταλυτικά στην ανάπτυξη της πυρκαγιάς:
– Ο μικτής ζώνης χαρακτήρας της περιοχής (οικιστική & δασική)
– Το υψηλό φορτίο καύσιμης ύλης
– Η μορφολογία της περιοχής, η οποία σε μεγάλη κλίμακα προσομοιάζει με χοάνη μεταξύ Πάρνηθας και Πεντέλης».
Μπορούσε κάτι να προληφθεί ή να αντιμετωπιστεί καλύτερα; Ίσως. Αυτό που δεν μένει στο «ίσως» αλλά περνά στο «σίγουρα» είναι ότι ζούμε σε μία χώρα με αυξημένες ανάγκες στο κομμάτι της πυρόσβεσης. Στους πυροσβέστες, δεν θα κουραστούμε ποτέ να λέμε ευχαριστώ. Δεν θα σταματήσουμε ποτέ να τους βλέπουμε σαν ήρωες με διαφορετικές στολές από αυτές των υπερηρώων που μπαίνουν στις φλόγες και σώζουν ό,τι σώζεται. Θα προτιμούσαμε όμως, να μη χρειάζεται να τους το λέμε τόσο συχνά.
Η φωτιά στην Βαρυμπόμπή ήταν μόνο μία απ’ όσες ξέσπασαν την Τρίτη 3 Αυγούστου καίγοντας τη χώρα μας. Πυρκαγιές είχαμε και στην Ανατολική Μάνη Λακωνίας, στη Μεσσηνία, στην Κω αλλά και στην Εύβοια που συνεχίζει να μαίνεται απειλώντας οικισμούς.
Οι σκέψεις μας είναι σε κάθε μικρή εστιά της φωτιάς σε αυτή την τόσο μικρή χώρα. Η σκέψη μας είναι σε όσους αγωνίζονται απέναντι της. Σε όσους αγωνιούν. Σε όσους προσπαθούν. Σε όσους δυσκολεύονται να ανασάνουν. Σε όλους μας.