Ηλιάνα Μαυρομάτη: Η “αισθηματίας” με την επαναστατική καρδιά

Στην προσπάθειά μου να βγω απ’ αυτό το τρυπάκι, αποχωρώντας από την αίθουσα όπου μόλις είχα παρακολουθήσει τους “Αισθηματίες” του Νίκου Τριανταφυλλίδη, αποφάσισα να μιλήσω στην Ηλιάνα Μαυρομάτη, κυρίως επειδή η Αναστασία που υποδυόταν στην ταινία, ήταν ένα κορίτσι βγαλμένο από μια άλλη εποχή. “Ναι φυσικά να κάνουμε τη συνέντευξη. Όχι όμως με email, προτιμώ να γνωρίζω τους ανθρώπους από κοντά”. Είχαν ήδη τεθεί πολύ καλές βάσεις γι’ αυτή τη γνωριμία.

Στον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο στον κινηματογράφο, η Ηλιάνα έχει κουραστεί να τη ρωτούν πώς νιώθει που είναι κόρη της μαμάς της (Λίλα Καφαντάρη) και προτιμά να συζητά για τη δουλειά της, το θέατρο, την κοινωνία, τον Καβάφη. Ταυτίζεται με την επαναστατικότητα της Αντιγόνης και θέλει σαν τρελή να την ερμηνεύσει. Έχει δουλέψει στην τηλεόραση, στο θέατρο και σε ταινίες μικρού μήκους στον κινηματογράφο.

Το ραντεβού δόθηκε χωρίς να γνωρίζω τα παραπάνω και το κουμπί με το REC πατήθηκε ένα απόγευμα Σαββάτου στο Παγκράτι. Το άγχος της απειρίας μου ταίριαξε απόλυτα με την άνεση και το πόσο συζητήσιμη είναι η Ηλιάνα, οπότε ήταν μάλλον δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς ότι επρόκειτο για συνέντευξη, μάλλον περισσότερο ήμασταν φίλες που συζητούσαμε τις απόψεις μας πάνω στην ταινία, το θέατρο και τον έρωτα.

Οι “Αισθηματίες” είναι ένα φιλμ νουάρ. Παράλληλα είναι μια ταινία γεμάτη σουρεαλισμό και καλτ πινελιές. Ένιωθα φοβερά ελεύθερη στο παίξιμό μου, ενώ ταυτόχρονα ο Τριανταφυλλίδης ήξερε ακριβώς ποιο είναι το πλαίσιο της υποκριτικής που θέλει. Είχε μαζέψει μια ομάδα νέων κινηματογραφιστών, οι ηθοποιοί ήταν ένας κι ένας, το κλίμα ήταν πολύ ωραίο και όλοι ήμασταν χαρούμενοι που γυρνούσαμε την ταινία.

Είσαι αισθηματίας εσύ η ίδια;

Είμαι αισθηματίας, ζω τον έρωτα στο κόκκινα. Τώρα τελευταία προσπαθώ να είμαι προσγειωμένη. Κυρίως από φόβο για την κατάληξη.

O Tριανταφυλλίδης είχε πει πως οι ήρωες της ταινίας του είναι πλάσματα από προηγούμενους αιώνες. Έχει θέση στο σύγχρονο κόσμο ο ρομαντισμός;

Η κοινωνία μας έχει φτάσει σ’ αυτό το έσχατο σημείο επειδή εκλείπει ο ρομαντισμός και η ανθρωπιά, ενώ θα έπρεπε να έχουν κυρίαρχη θέση. Οι άνθρωποι θα έπρεπε να βρίσκονται σε επαφή με τον εαυτό τους και τα συναισθήματά τους, να μην τα αρνούνται, να τα προστατεύουν, να νοιάζονται, να αγαπούν τον διπλανό τους και να τον κοιτάζουν στα μάτια. Θα έπρεπε να μαθαίνουμε ο ένας τον άλλον και να μην είμαστε τόσο εγωκεντρικοί. Να πάψουν οι άνθρωποι να είναι τόσο συγκεντρωμένοι στα προβλήματά τους, ενώ την ίδια στιγμή αποφεύγουν τον πόνο σαν τον διάολο.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Ο κόσμος φοβάται πάρα πολύ. Ζει σε απίστευτη κοινωνική, πολιτική, οικονομική και συναισθηματική ανασφάλεια, φοβάται να πληγωθεί κι άλλο και εν τέλει ο άνθρωπος κλείνεται στον εαυτό του. Νιώθει πως ζει σε ζούγκλα, όπου επιβιώνει ο δυνατότερος και τείνει γι’ αυτό να γίνει κι ο ίδιος ζώο.

Ποια είναι η δική σου στάση σε αυτή την κατάσταση;

Το ζητούμενό μου δεν είναι να επιβιώσω, αλλά να ζήσω. Αν δε ζήσω, νιώθω πως δε θα επιβιώσω κι όλας. Δε θέλω να γίνω κι εγώ ζώο και να ψάχνω να βρω ποιον θα φάω για να κυλήσει η ζωή. Βέβαια κάθε μέρα αναρωτιέμαι πόσο θα αντέξω σε αυτή τη δουλειά με αυτή τη λογική. Αλλά μετά αποφασίζω ότι αν νιώσω ότι κάτι πάει να με ευνουχίσει υπαρξιακά, θα στραφώ αλλού, με βασική μου αρχή πάντα να είμαι ο εαυτός μου.

Τηλεόραση, θέατρο ή κινηματογράφος;

Θέατρο, κινηματογράφος και μετά τηλεόραση. Στην Ελλάδα δεν έχουμε δυνατότητα να κάνουμε καλό κινηματογράφο. Δεν έχουμε ούτε λεφτά ούτε καλά σενάρια. Είναι πολύ δύσκολο να γυριστεί μια καλή ταινία χωρίς χρήματα, ενώ μια καλή θεατρική παράσταση μπορεί να ανέβει και χωρίς πολλά λεφτά.

Θα ξαναέκανες τηλεόραση;

Αν η τηλεόραση γινόταν με προϋποθέσεις κινηματογράφου όλα θα ήταν πολύ καλύτερα. Σήμερα οι ηθοποιοί έχουν να αντιμετωπίσουν πολύ μέτρια σενάρια, έχουν ελάχιστο χρόνο για να κάνουν πρόβες, σχεδόν όλα γίνονται άρπα κόλλα. Δε θα ήθελα να ξαναδουλέψω στην τηλεόραση με αυτές τις συνθήκες. Όταν είχα δουλέψει στο Λίτσα.com, η Όλγα Μαλέα λειτουργούσε με συνθήκες κινηματογράφου γιατί ήταν η πρώτη της τηλεοπτική δουλειά και ήμουν πολύ τυχερή. Θεωρώ πως οι ηθοποιοί σήμερα αδικούνται στην τηλεόραση. Έχουν να παίξουν κοινότυπα σενάρια με ανολοκλήρωτους χαρακτήρες και αυτά που λένε τις περισσότερες φορές δεν είναι ενδιαφέροντα. opinion2 Πώς σου φαίνεται η μόδα των “ακαταλαβίστικων”, μεταμοντέρνων, “δήθεν” παραστάσεων;

Το δήθεν γενικά με ενοχλεί, στην υποκριτική με κάνει έξαλλη. Αυτό δηλαδή που δεν απευθύνεται άμεσα στους ανθρώπους, αλλά μέσα από κάτι άλλο που δεν καταλαβαίνεις ακριβώς τι είναι κι εσύ πρέπει να το καταλάβεις, ενώ δεν πολυκαταλαβαίνεις. Από το δήθεν λείπει η αμεσότητα και η ωμή αλήθεια. Το κακό είναι όταν πίσω από τέτοιες προσπάθειες υπάρχει συγκεκριμένη ιδεολογία. Θεωρώ πως είναι και στοχευμένο που έχει γίνει τόσο μόδα αυτού του είδους η τέχνη, διότι δεν ξέρω πόσο συμφέρει ένα ολόκληρο κοινωνικό σύστημα, να αφυπνιστούν οι άνθρωποι μέσα από το θέατρο. opinion

Πώς είναι να συνεργάζεσαι με ιερά τέρατα της υποκριτικής όπως η Καριοφυλλιά Καραμπέτη και η Φιλαρέτη Κομνηνού;

Η συνεργασία μου με Καραμπέτη και Κομνηνού ήταν «παιδική χαρά». Με την έννοια ότι νιώθεις τη χαρά ενός μικρού παιδιού που βρίσκεται σ’ ένα πάρκο γεμάτο παιχνίδια και μπορεί να απολαύσει ό,τι θέλει. Και οι δυο τους ήταν πολύ γενναιόδωρες στη συνεργασία μας.

Θα ήθελες να γίνεις διάσημη;

Θα με ευχαριστούσε πολύ να αναγνωριζόταν η δουλειά μου. Όχι λόγω της προβολή της από τα μέσα, αλλά λόγω της ποιότητάς της. Τη δημοσιότητα του να βγαίνω έξω και να με κυνηγούν να μου σκίσουν τα ρούχα, την απεύχομαι.

Πού θα σε δούμε τον χειμώνα;

Τον χειμώνα θα συνεχίσουμε τη “Μεγάλη Χίμαιρα” (sold out στο Φεστιβάλ Αθηνών) του Μ. Καραγάτση σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου στο θέατρο Πορεία. Από τον Φεβρουάριο του 2015 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη θα συμμετέχω στην παράσταση “Η Γυναίκα από τα παλιά”, από την ομάδα Kammerspiel. Πρόκειται για το έργο του γνωστού Γερμανού συγγραφέα Ρόλαντ Σίμελπφενιχ, σε σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη και θα συμπρωταγωνιστήσω με τον Νίκο Ψαρρά, τη Στεφανία Γουλιώτη, τη Μαρία Ζορμπά, και τον Χάρη Τζωρτζάκη.

Η Ηλιάνα Μαυρομάτη εκπροσωπεί το νέο αίμα του ελληνικού θεάτρου. Είναι ταυτόχρονα ταλαντούχα, συνειδητοποιημένη και βαθιά ρομαντική. Ονειρεύεται να είναι ελεύθερη και να ξεφορτωθεί κάθε στοιχείο αλλοτρίωσης. Θέλει να μεγαλώνει και να ελευθερώνεται. Δύο ώρες, δύο φρέντο εσπρέσσο και ένα μπουκέτο πορτοκαλί μαργαρίτες μετά, η ηχογράφηση έλαβε τέλος. Είχε έρθει η ώρα να κάνουμε παρέα off the record.

*Οι “Αισθηματίες” θα προβληθούν στις ελληνικές αίθουσες στις 18 Δεκεμβρίου.

Φωτογραφίες: Gertrude Gary Milk