Παλαμάς Καρδίτσας: Όταν βλέπεις το χωριό σου να βουλιάζει μέσα στο νερό και τη λάσπη

Μπροστά στη θέα της καταστροφής, οι όμορφες στιγμές στριμώχνονται κάπως άτσαλα σε μία άκρη του μυαλού μου.Super puma, βάρκες κι ελικόπτερα. Εγκλωβισμένοι και αγνοούμενοι. Απροετοίμαστοι. Χαμένοι. 112. Παλαμάς. Daniel.

Γυρνάω πίσω το μυαλό μου. Στον Οκτώβριο του 1994

Μεσημεράκι, μαζί με τον μπαμπά, με γεμάτο το Kadett φεύγουμε οι δυο μας από το χωριό για να κατηφορίσουμε προς Αθήνα. Έβρεχε καταρρακτωδώς. Ο αέρας με λύσσα χτυπούσε τη βροχή πάνω στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου σε σημείο που κανένας από τους δύο δεν μπορούσε να ακούσει τη φωνή του άλλου. Θυμάμαι να κάθομαι σαστισμένη στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου, βλέποντας τα λασπωμένα νερά να σχηματίζουν ποτάμια στον επαρχιακό δρόμο.

Σταματήσαμε στα Καλυβάκια, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα μακριά. Ο μπαμπάς αδυνατούσε να δει τον δρόμο από τη βροχή (δεν το παραδέχτηκε ποτέ). Κάτσαμε για λίγο στο σπίτι του φίλου του, του Κώστα. Η βροχή δυνάμωνε. Φύγαμε άρον άρον για Αθήνα παρά τις δύσκολες συνθήκες. Τις επόμενες ώρες, η κατάσταση χειροτέρεψε.

Ο ποταμός Ενιπέας μετά από ένα 48ωρο έντονων βροχοπτώσεων πλημμύρισε, έσπασε το φράγμα και σε συνδυασμό με τα νερά όλων των παραπόταμων του Πηνειού που περνάνε μέσα από τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου (Σοφαδίτης, Ιταλικό, Καλέτζη, Πάμισσος, Φαρσαλίτης κλπ) «έπνιξαν» τη Μεταμόρφωση- ένα χωριό δίπλα στον Παλαμά.

Μέσα στην τεράστια λίμνη, δεν ξεχώριζες παρά τα κεραμίδια από τις στέγες των σπιτιών. Οι γέφυρες είχαν καταστραφεί, μαζί και το βαμβάκι (βασική πηγή εισοδήματος των κατοίκων). Το χωριό βρισκόταν βυθισμένο κάτω από τόνους λάσπης για μέρες.

Παλαμάς: 29 χρόνια μετά, στο ίδιο έργο θεατές

Σεπτέμβριος 2023. Χωρίς τον μπαμπά μου, καθισμένη μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή, βλέπω ξανά από το πρωί τη Μεταμόρφωση (Κουρτίκι), τον Παλαμά, το Βλοχό να βουλιάζουν μέσα στα νερά και τη λάσπη. Το λες και déjà vu.

Το νερό έχει φτάσει έως τις στέγες. Βλέπω ανθρώπους να απεγκλωβίζονται με ελικόπτερα και γκρέιντερ, άλλους να κάνουν έκκληση στα κανάλια και τα social media για τους συγγενείς και γείτονες και άλλους να προσπαθούν να σώσουν τους συνανθρώπους και τα κατοικίδιά τους με αυτοσχέδιες βάρκες.

Μιλάω με συγγενείς και φίλους. Δεν έχουν ρεύμα, νερό, φάρμακα, φαγητό ούτε και ενημέρωση. Με ρωτούν για τον Βλοχό. Κάποιοι κάτοικοι εκεί, ήταν μαζεμένοι στο κτίριο της κοινότητας. Άλλοι, εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους. Κανείς δεν γνωρίζει αν υπάρχουν αγνοούμενοι. Ο ένας βοηθάει τον άλλο και συγκεντρώνονται στα πιο «ψηλά» σπίτια της γειτονιάς. Τα περισσότερα σπίτια στον Παλαμά- όπως και το δικό μας- είναι ισόγεια.

Η στάθμη του νερού ξεπερνά το 1.5 μέτρο. Σε κάποια σημεία βρίσκεται στα 4-5 μέτρα, όπως διαβάζω. Μία απέραντη λίμνη.

Ένας άνδρας μεταφέρει δύο παιδιά και ένα σκυλί πάνω σε στρώμα θαλάσσης, μέσα στο πλημμυρισμένο τοπίο.

Διαβάζω για ανθρώπους που παραμένουν για ώρες πάνω στα τραπέζια των σπιτιών τους χωρίς φάρμακα και τροφή.

Βλέπω στο Instagram άλλους, να βρίσκονται εγκλωβισμένοι πάνω σε σκεπές. Σπίτια καταρρέουν μέσα σε λίγα λεπτά. Η καταστροφή σε οικήματα, επιχειρήσεις, καλλιέργειες είναι βιβλική. Τα ζώα έχουν πνιγεί.

Ολόκληρες περιουσίες είναι θαμμένες κάτω από τα λασπόνερα. Τα κλειστά γυμναστήρια μετατρέπονται σε προσωρινά «καταλύματα».

Τα αντιπλημμυρικά έργα στην περιοχή πήγαν περίπατο. Μαζί και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Η αδιαφορία εγκληματική. Κλιματική αλλαγή. Ακραία φαινόμενα. Αλήθεια, όμως, πόση ακόμη κρατική ανικανότητα και προχειρότητα μπορεί να αντέξει ένας ολόκληρος λαός επί σειρά ετών; Πόσο αέρα αγανάκτησης αντέχουν τα πνευμόνια μας;

Περιμένουμε να υποχωρήσει το νερό. Το σπίτι μας δεν ξέρουμε σε τί κατάσταση βρίσκεται- αλλά αυτό είναι πραγματικά το λιγότερο μπροστά στη θέα όλων αυτών. Την επόμενη εβδομάδα θα είμαστε εκεί.

«Έχετε σωσίβια να βάλετε αν χρειαστεί να κολυμπήσετε; Πού; Στον κάμπο; Σωσίβια;» Ο Παλαμάς, η Μεταμόρφωση, ο Βλοχός δεν τα κατάφεραν, πνίγηκαν.

Στο μυαλό μου, κρατάω τα τριαντάφυλλα που είχε κάποτε ο κήπος μας.