10 βιβλία για να ξεκινήσεις το καλοκαίρι διαβάζοντας

Αυτά είναι 10 βιβλία για να ξεκινήσεις το καλοκαίρι διαβάζοντας. Και αν αγαπάς τα βιβλία και ειδικότερα αυτά που οι σελίδες του μουσκεύονται από το αλάτι της θάλασσας και η ράχη τους θα φυλάξει για πάντα λίγη άμμο από την πρώτη φορά που τα πήρες στην παραλία, τότε σίγουρα δεν κρατιέσαι να διαλέξεις τα πρώτα σου θερινά αναγνώσματα.

Για εσένα που λατρεύεις τα βιβλία σε κάθε εποχή και θαυμάζεις το μυαλό των συγγραφέων, το podcast του OneMan, Ανοιχτό Βιβλίο με τον Γιώργο Ρομπόλα, αυτή την εβδομάδα φιλοξένησε την Αλεξάνδρα Κ* και μπορείς να το ακούσεις εδώ.

Αρκτικό Καλοκαίρι

Ο βραβευμένος με Booker συγγραφέας του βιβλίου Υπόσχεση, Damon Galgut, επιστρέφει με το βιβλίο, Αρκτικό Καλοκαίρι, που κυκλοφορεί σε μετάφραση Κλαίρης Παπαμιχαήλ, από τις εκδόσεις Διόπτρα. Αυτή τη φορά καταπιάνεται με την ίδια την εμπειρία της καλλιτεχνικής δημιουργίας και την επίπονη πορεία προς την αυτογνωσία και την αυτό- αποδοχή.

Το 1912 το ατμόπλοιο Σίτι οφ Μπέρμιγχαμ προσεγγίζει τις ακτές της Ινδίας. Στο πλοίο επιβαίνει ένας Βρετανός συγγραφέας ήδη γνωστός για τα έργα του, ο οποίος κάνει τώρα ένα ταξίδι αναζήτησης.

Καθώς στέκεται στο κατάστρωμα, η υπόσχεση ενός παράξενου, διαφορετικού μέλλοντος αρχίζει να σχηματίζεται μπροστά στα μάτια του.

Και οι σπόροι μιας καινούριας ιστορίας φυτρώνουν σε κάποιο σημείο του μυαλού του: η αίσθηση μιας επικείμενης απειλής, ο πόθος σ’ έναν στενό, περιορισμένο χώρο κάτω από τον καυτό ήλιο…

Θα χρειαστούν άλλα 12 χρόνια κι άλλο ένα ταξίδι στο ίδιο μέρος για να δημοσιεύσει ο Ε. Μ. Φόρστερ το Πέρασμα στην Ινδία.

Μέσα σ’ αυτό το διάστημα καταφέρνει να κατανοήσει βαθιά τον εαυτό του και την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης και αυτή τη γνώση την αποτυπώνει σ’ αυτό το μυθιστόρημα, που θα μείνει στην ιστορία ως το αριστούργημά του.

Αντίο κι ευχαριστώ για τα ψάρια

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο Douglas Adams είχε φροντίσει για τη διασκέδασή μας με το χιουμοριστικό βιβλίο επιστημονικής φαντασίας που έγραψε, το οποίο επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας σε μετάφραση Δημήτρη Αρβανίτη.

Το διαστημόπλοιο κατεβαίνει γλιστρώντας ανάμεσα στα σύννεφα σαν να κρέμεται από μία και μοναδική ακτίνα φωτός. Μια μπουκαπόρτα ανοίγει και μια μικρή σκάλα ξεδιπλώνεται. Ένα φως φαίνεται στο άνοιγμα που ξεχύνεται στην υγρή νύχτα, ενώ κάποιες σκιές κινούνται μέσα του. Μια μορφή κοιτάζει τριγύρω, τραβιέται πίσω μια στιγμή, και μετά κατεβαίνει βιαστικά τα σκαλιά κρατώντας μια μεγάλη τσάντα για ψώνια κάτω από τη μασχάλη. Ο Άρθουρ Ντεντ έχει επιστρέψει στη Γη και κάπου εκεί κοντά τον περιμένει η Φέντσερτς.

Κάνουν έρωτα στα σύννεφα και πηγαίνουν στην Καλιφόρνια για να συναντήσουν τον Τζον Γουάτσον, έναν αινιγματικό επιστήμονα που ισχυρίζεται ότι ξέρει γιατί εξαφανίστηκαν τα δελφίνια. Μετά τη συνάντηση, η Φέντσερτς πείθει τον Άρθουρ να ταξιδέψουν μαζί στο διάστημα για να βρουν το Τελευταίο Μήνυμα του Θεού προς τη Δημιουργία Του. Και το βρίσκουν!

Χρονοκαταφύγιο

Ο συγγραφέας Georgi Gospodinov είναι ο φετινός μεγάλος νικητής του Διεθνούς Βραβείου Booker, του σημαντικότερου λογοτεχνικού βραβείου, για το μυθιστόρημά του Χρονοκαταφύγιο, μεταφρασμένου στα αγγλικά από την Angela Rodel. Είναι ο πρώτος Βούλγαρος συγγραφέας που του απονέμεται το Διεθνές Βραβείο Booker. Το βιβλίο κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ίκαρος σε μετάφραση Αλεξάνδρας Ιωαννίδου.

O αφηγητής συναντά τον Γκαουστίν, έναν περιπλανώμενο στον χρόνο ταξιδιώτη, που έχει αποσυνδέσει τη ζωή του από τη σύγχρονη πραγματικότητα και έχει δημιουργήσει την «κλινική για το παρελθόν». Πρόκειται για ένα ίδρυμα που προσφέρει μια πρωτότυπη θεραπεία για τους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ: κάθε όροφος αναπαράγει λεπτομερώς μια δεκαετία του περασμένου αιώνα. Οι ασθενείς χάνουν την αίσθηση του παρόντος και του μέλλοντος και μεταφέρονται πίσω στον χρόνο, ξεκλειδώνουν και αναβιώνουν τις αναμνήσεις τους.

«Είναι ένα σπουδαίο μυθιστόρημα για την Ευρώπη, μια ήπειρο που χρειάζεται ένα μέλλον, όπου το παρελθόν ανακατασκευάζεται και η νοσταλγία είναι ένα δηλητήριο. Μας προσφέρει μια προοπτική για το πεπρωμένο χωρών όπως η Βουλγαρία, που έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της ιδεολογικής σύγκρουσης μεταξύ της Δύσης και του κομμουνιστικού κόσμου», ανέφερε στο σκεπτικό της βράβευσης η Lela Slimani, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής για το βραβείο Booker.

Τα πετροχελίδονα

Ο Fernando Aramburu υπογράφει το νέο του μυθιστόρημα με τίτλο Τα πετροχελίδονα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση της Τιτίνας Σπερελάκη.

Ένας καθηγητής γυµνασίου, οργισµένος µε τον κόσµο, αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή του. Σχολαστικός και ψύχραιµος, έχει επιλέξει την ηµεροµηνία: σε έναν χρόνο. Μέχρι τότε κάθε βράδυ θα γράφει, στο διαµέρισµα που µοιράζεται µε τη σκυλίτσα του την Πέπα και µε µία βιβλιοθήκη την οποία σταδιακά ξεφορτώνεται, ένα προσωπικό χρονικό, σκληρό και καυστικό, δοσµένο όµως µε στωικότητα, πηγαίο χιούµορ και αναπάντεχη τρυφερότητα. Γράφοντας, επιδιώκει να αιτιολογήσει τη ριζοσπαστική απόφασή του, να φανερώσει ακόµα και το τελευταίο µόριο της ιδιωτικής του ζωής, να αφηγηθεί το παρελθόν του και τις πολλές καθηµερινές ιστορίες µιας Ισπανίας σε πολιτικό αναβρασµό.

Αδυσώπητος, µε το νυστέρι του ανατέµνει σε κάθε σελίδα τους γονείς του, τον ανυπόφορο αδερφό του, την πρώην γυναίκα του Αµάλια, που δεν µπορεί να ξεπεράσει, τον προβληµατικό γιο του Νικίτα, αλλά και τον σαρκαστικό φίλο του Κούτσαβλο. Και, αναπάντεχα, µια γυναίκα που λέγεται Άγκεδα. Στα διαδοχικά ερωτικά και οικογενειακά επεισόδια αυτής της εθιστικής ανθρώπινης πλειάδας, ο Τόνι, ένας άνθρωπος αποπροσανατολισµένος αλλά αποφασισµένος να αφηγηθεί τις συµφορές του, παραδίδει, παραδόξως, ένα αξέχαστο µάθηµα ζωής.

Η ιστορία των δέντρων

Η Maja Lunde, η πρωτοπόρος του λογοτεχνικού είδους climate fiction επιστρέφει με το τέταρτο, αυτοτελές βιβλίο της που ολοκληρώνει την τετραλογία του περιβάλλοντος (Η ιστορία των Μελισσών, Η ιστορία του Νερού, η Ιστορία των Αλόγων). Η Ιστορία των Δέντρων κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος σε μετάφραση Δέσπως Παπαγρηγοράκη.

«Αξίζουμε να είμαστε οι κύριοι της φύσης; Άραγε είμαστε και εμείς είδος υπό εξαφάνιση;»

Νορβηγία, 2110

Σ’ ένα απομακρυσμένο νησί κοντά στον Βόρειο Πόλο, βρίσκεται ένας θόλος – το θησαυροφυλάκιο των σπόρων που έχουν συλλεχθεί απ’ όλες τις γωνιές ενός κόσμου. Η Λουίζ, μέλος μιας κοινότητας που έχει κόψει κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο, είναι η φύλακας των σπόρων. Λίγο πριν φύγει από την ζωή, ζητά από τον εγγονό της, Τόμι, να διαφυλάξει τους σπόρους με κάθε τρόπο.

Κίνα, 2110

Η Τάο ζει με τις αναμνήσεις του γιου της, του Γουέι-Γουέν, τον οποίο έχασε πριν από δώδεκα χρόνια. Λιμοκτονεί, όπως ολόκληρη η ανθρωπότητα, σε μια έρημη και εξαντλημένη φύση, όπου πολλά είδη έχουν εξαφανιστεί. Μια μέρα όμως η κυβέρνηση της ζητάει να ηγηθεί μιας αποστολής στον βορρά με σκοπό να πάρει τους σπόρους από το θησαυροφυλάκιο.

Ένας θησαυρός που ο κόσμος νόμιζε ότι έχει χαθεί για πάντα. Άνθρωποι που αγωνίζονται να επιβιώσουν σε έναν πλανήτη αφιλόξενο. Και η ελπίδα για ζωή.

Ένα μυθιστόρημα με κινηματογραφική πλοκή, γεμάτο συναισθήματα και εικόνες που θίγει για άλλη μια φορά τα πιεστικά ζητήματα της εποχής μας. Η Maja Lunde γράφει για τις οικογενειακές σχέσεις, για τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων καθώς και για τη σχέση μας με τη φύση. Παρελθόν, παρόν και μέλλον υφαίνονται μαζί καθώς η συγγραφέας αναρωτιέται: πώς ο άνθρωπος άλλαξε τα πάντα;

Στη χώρα του Χωσέ

Στις 8 Ιουνίου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books το βιβλίο Στη χώρα του Χωσέ, του Θανάση Χονδρόγιαννου που είναι ήδη διαθέσιμο για προπαραγγελία. Πρόκειται για μία φανταρική μαρτυρία που δεν είναι γραμμένη μόνο για να θυμίσει στους απολυμένους πώς ήταν ο στρατός αλλά και σε όσες και όσους θέλουν να μάθουν πώς είναι η εμπειρία του στρατού, ενώ θέλουν επιτέλους να μιλήσουμε για το πώς θα σταματήσει αυτός να τρώει τα παιδιά του.

«Κατάταξη στη Θ(λ)ήβα. Μετάθεση στη Χίο. Κι έπειτα αποστολή στις Οινούσσες. Στην ανατολική πινέζα του χάρτη. Μια ανάσα απ’ την ελληνοτουρκική μεθόριο. Σε θέσεις μάχης. Με γεμάτα όπλα. Έτοιμοι -και καλά- να σκοτωθούμε.

Το ταξίδι Στη χώρα του Χωσέ αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τις κωμικοτραγικές περιπέτειες ενός στρατιώτη που πασχίζει να επιβιώσει απ’ τα ατελείωτα χωσέ και ζόρια του φανταρικού: το μάντρωμα, τη στέρηση της σάρκας, το γερμανικό, την αϋπνία, τους στρατοκ@@@@@@ αξιωματικούς, τη μοναξιά ενός νεκρού πολίτη που στωικά καρτερεί τη νεκρανάστασή του. Κατά τις περιπλανήσεις του σε μονάδες σύγχρονων ανεπιθυμήτων, ο χακί ήρωας στηλιτεύει και τα κακώς κείμενα του στρατού: τη βυσματοκρατία, τα τρελόχαρτα, την κακή εκπαίδευση, την ομοφοβία, τον σεξισμό, την έχθρα απέναντι σε ό,τι αποσκιρτά απ’ το συντηρητικό τοτέμ του λευκού στρέιτ χριστιανού ορθόδοξου Έλληνα. Κριτικάρει όσα ταλαιπωρούν τους στρατιώτες και τον τόπο. Όσα κάνουν τη θητεία μια “χρήσιμα άχρηστη” εμπειρία. Χρήσιμη σαν συλλογή βιωμάτων. Άχρηστη ως προς την επιτέλεση του σκοπού της».

 

Φλεγόμενο αγόρι

Μία δραματική βιογραφία ενός ιδιοφυούς συγγραφέα, του Stephen Crane υπέγραψε ο επίσης μετρ της λογοτεχνίας, Paul Auster. Το βιβλίο, Φλεγόμενο Αγόρι, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Ιωάννας Ηλιάδη.

Ο Αμερικανός συγγραφέας Stephen Crane, αυτό το φλεγόμενο αγόρι, στη σύντομη μα όλο ένταση ζωή του, έγραψε ένα αριστούργημα, Το κόκκινο σήμα του θάρρους, καθώς και άλλα μυθιστορήματα, διηγήματα αλλά και ανταποκρίσεις από το μέτωπο δύο πολέμων. Πέθανε από φυματίωση σε ηλικία μόλις 28 ετών.

Ένας άλλος Αμερικανός συγγραφέας, ο Paul Auster, καταβυθίζεται στις πολλαπλές μορφές του μεγαλείου του Crane και μας αφηγείται την ταραχώδη και δραματική ζωή του. Από τη συντριπτική φτώχεια του ως νεοφερμένου στο Μανχάταν κατά τη διάρκεια της χειρότερης οικονομικής κρίσης στην ιστορία της χώρας, στη διεθνή φήμη στα είκοσι πέντε του χρόνια, που την ακολούθησε μια διαμάχη με το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης για την άδικη σύλληψη μιας πόρνης, ένα ναυάγιο στα ανοιχτά των ακτών της Φλόριντας που παραλίγο να τον οδηγήσει στον θάνατο, ένας γάμος με την ιδιοκτήτρια του πιο γνωστού οίκου ανοχής του Τζάκσονβιλ, μια θητεία ως ανταποκριτής κατά τη διάρκεια του Ισπανοαμερικανικού Πολέμου στην Κούβα, και η αποστολή του στην Ελλάδα για να καλύψει ως πολεμικός ανταποκριτής τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Και τέλος, τα χρόνια στην Αγγλία, όπου ο Joseph Conrad γίνεται ο πιο στενός του φίλος και ο Henry James θρηνεί για τον πρόωρο θάνατό του.

Το θέρετρο

Στην κατηγορία των crime novels που θα σε κρατήσουν σε εγρήγορση το καλοκαίρι, ανήκει το μυθιστόρημα Το Θέρετρο της Σάρ Πιρς που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση Νεκτάριου Καλαϊτζή.

Ένα ειδυλλιακό θέρετρο σ’ ένα νησί στις ακτές της Αγγλίας υπόσχεται την απόλυτη χαλάρωση. Αλλά το ίδιο το νησί, γνωστό και ως Ο Βράχος του Θεριστή, έχει ένα σκοτεινό παρελθόν. Εκεί έδρασε κάποτε ένας σίριαλ κίλερ.

Οι ήρωες του μυθιστορήματος ανυπομονούσαν να βρεθούν εκεί, αλλά τώρα δεν μπορούν να φύγουν παρόλο που θα έκαναν τα πάντα για να αποδράσουν.

Μια νέα γυναίκα βρίσκεται νεκρή κάτω από το περίπτερο της γιόγκα. Φαίνεται ότι ο θάνατος της προκλήθηκε από μια ατυχή πτώση. Όμως η ντετέκτιβ Έλιν Γουόρνερ ανακαλύπτει ότι το θύμα δεν ήταν ένοικος του θερέτρου· δεν έπρεπε να είναι καν στο νησί.

Καθώς ο χρόνος κυλά, η Έλιν ξεσκεπάζει ολοένα περισσότερα μυστικά. Και όταν κάποιος άλλος από την παρέα πνίγεται σε μια κατάδυση με μπουκάλες, η Έλιν υποψιάζεται ότι οι θάνατοι αυτοί δεν είναι απλώς ατυχήματα. Αλλά γιατί να στοχοποιήσει κάποιος τους ενοίκους σ’ αυτό το πολυτελές θέρετρο; Η ντετέκτιβ Γουόρνερ πρέπει να βρει τον δολοφόνο πριν επαναληφθεί η ιστορία του νησιού.

Ο Κιμπογκό Ανέβηκε στον Ουρανό

Το βιβλίο της Scholastique Mukasonga ήταν ανάμεσα σε αυτά που διαγωνίστηκαν για το national book award του 2022. Το βιβλίο Ο Κιμπογκό Ανέβηκε στον Ουρανό κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα σε μετάδραση Θάνου Σαμαρτζή και αποτελεί μία ξεχωριστή αναγνωριστική εμπειρία.

Εκείνη τη χρονιά η ξηρασία έμοιαζε να μη θέλει να τελειώσει. Κι η μεγάλη πείνα, η Ρουζαγκαγιούρα, ήρθε και τσάκισε τους φτωχούς Ρουαντέζους. Προσεύχονταν οι άνθρωποι στον καινούργιο θεό πού ’χανε φέρει οι παπάδες των λευκών αποίκων, στον καλό Γεζού και στη μαμά του, τη Μαρία. Γιατί είχανε πια βαπτιστεί και δεν πίστευαν άλλο στα είδωλα του διαβόλου. Αλλά κάποιοι, λίγοι, φύλαγαν στα κρυφά την παλιά πίστη στον Κιμπογκό, που είχε ανεβεί στον ουρανό κι είχε τρυπήσει με το δόρυ του το σύννεφο. Κι ανέβηκαν κι εκείνοι πάνω στο όρος Ρουνανί και παρακάλεσαν τον Κιμπογκό να ξαναφέρει τη βροχή. Κι η βροχή ήρθε. Αλλά ποιος την είχε φέρει; Ο Κιμπογκό ή ο Γεζού;

Με αέρινη απλότητα κι αθόρυβο χιούμορ, η Scholastique Mukasonga δίνει μια οικουμενική ιστορία για τη δύναμη των μύθων και την ανθεκτικότητά τους. Νομίζουν οι άνθρωποι πως αυτοί πλάθουν τους μύθους τους, μα σιωπηρά, ανεπίγνωστα, οι μύθοι πλάθουν τους ανθρώπους.

Κύματα

Τα Κύματα είναι το μοναδικό έργο μυθοπλασίας που έχει γράψει ο ποιητής Μπέι Ντάο. Στο βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάδραση Μαριάννας Τζιαντζή, παρακολουθούμε τις αναταράξεις μιας μεταβατικής εποχής στη σύγχρονη ιστορία της Κίνας. Η αστάθεια και η αβεβαιότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας ακτινογραφούνται μέσα από εμβληματικούς χαρακτήρες, τις σχέσεις τους και τον περίγυρό τους. Τα κύρια πρόσωπα του βιβλίου είναι πέντε και μιλούν σε πρώτο πρόσωπο, ενώ παρεμβάλλονται και μερικές αναδρομές στο παρελθόν.

Η δράση εκτυλίσσεται σε μια γκρίζα βιομηχανική πόλη του Βορρά, σε έναν «βρομερό βαλτότοπο», όπου στέλνονται για καταναγκαστική εργασία φοιτητές και νέοι διανοούμενοι από το Πεκίνο ώστε να διαπαιδαγωγηθούν. Εδώ διασταυρώνονται δυο γενιές, οι «κομματικοί» που συμμετείχαν στη νικηφόρα Επανάσταση του 1949 και η μετεπαναστατική γενιά, η οποία φέρει τις πληγές της Πολιτιστικής Επανάστασης και της βίας των νεαρών Ερυθροφρουρών. Παράλληλα, με την πίστη στα μεγάλα ιδανικά να έχει προ πολλού ξεφτίσει, η αμφιβολία και η άκαρπη αναζήτηση κάποιου νοήματος διαποτίζουν τα πάντα. Πλην όμως, ετούτη η θαυμάσια νουβέλα, το αφηγηματικό όραμα της οποίας ακολουθεί ακριβώς τις κινήσεις και τους ρυθμούς των κυμάτων, αποτυπώνει παρηγορητικά και την αγάπη σε δύσκολους καιρούς.