20+1 παράξενα πράγματα που μας έμαθαν οι ελληνικές πολεμικές ταινίες

1. Oι μακριές καμπαρντίνες, τα ζιβάγκο και τα μπερεδάκια ήταν η επιτομή του αντιστασιακού styling.  («Μια γυναίκα στην Αντίσταση»)

2. Ο Κώστας Πρέκας παραλίγο να γράψει το αλβανικό έπος μόνος του. («Όχι»). Επιπλέον, στα νιάτα του ήταν κούκλος. Και του πήγαιναν και οι στολές. («Η Μεσόγειος φλέγεται»)

3. Για να φάει χώμα ο Ιταλός αρκεί μια σφαίρα, για να πέσει ο Έλληνας πρέπει να αδειάσεις πάνω του μισό οπλοπολυβόλο. («Όχι»).

4. Αν η μεταγλώττιση του Φερνάντο Σάντσο , από τα ισπανικά, ήταν καλύτερη (σ.σ. στις περισσότερες ταινίες στις οποίες έπαιξε ακουγόταν σαν την Παολίνα, τη Σφετερίστρια, με κρύωμα), μπορεί και να «ψηνόμασταν» πως ήταν Έλληνας. Έμοιαζε σαν πρωτοξάδερφος του Παντελή Ζερβού, με μουστάκι. («28η Οκτωβρίου, ώρα 5.30»)

5. Ο άνθρωπος μεθάει ακαριαία. Μετά το κάζο του Τρύφωνα Πλατανιά, στην ιστορική ελληνο-γερμανική«μονομαχία» με τα κατρούτσα, προσέχουμε δυό φορές για να μην μας πέσει στάχτη στο κρασί. («28η Οκτωβρίου 1940, ώρα 5.30»)

6. Τα κραγιόν με την ενσωματωμένη φωτογραφική μηχανή που φωτογράφιζαν τα απόρρητα έγγραφα των SS ήταν μια διαστημική τεχνολογία, που μάλλον χάθηκε μετά το τέλος του πολέμου. («Η Μεσόγειος φλέγεται» «Κοντσέρτο για πολυβόλα»)

7. Ο Χρόνης Εξαρχάκος έπαιξε τουλάχιστον έναν δραματικό ρόλο στο σινεμά – και ήταν και πάλι έξοχος ( «Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο»)

8. Στα υπόγεια «κολαστήρια» της Κομαντατούρ, τα βασανιστήρια εναλλάσσονταν με διάλειμμα για φρεσκάρισμα, μακιγιάζ, πέρασμα κραγιόν και μάσκαρας («Υπολοχαγός Νατάσσα»).

9. Τα μαλλιά ασπρίζουν με τα χρόνια – όταν μιλάμε για κανονικές γυναίκες.Στην περίπτωση της Βουγιουκλάκη, τα γηρατειά σήμαιναν πως το – βαμμένο ξανθό– μαλλί, άνοιγε προς την πλατίνα. Επίσης, είναι ιατρικώς βέβαιο ότι 20 χρόνια αφωνίας γιατρεύονται στιγμιαία στη θέα του χαμένου σου παιδιού. (Και παρότι αναγνωρίζεις το γελοίον του πράγματος, αν είσαι μάνα και πονείς δεν μπορείς να δεις το φινάλε της «Νατάσσας» και να μην κλάψεις…)

10. Ο Κώστας Καρράς και ο Λάκης Κομνηνός πλήρωσαν ακριβά το «αμάρτημά» τους να είναι ξανθοί, παίζοντας, εναλλάξ τους λαομίσητους Γερμανούς αξιωματικούς. («Η Μεσόγειος φλέγεται», «Υπολοχαγός Νατάσσα», «28η Οκτωβρίου, ώρα 5.30»).

11. Ο Χρήστος Πολίτης, πάλι, έπαιζε πότε τον Έλληνα και πότε τον Γερμανό. Και τους δύο, με το ύφος και την φωνή του Γιάγκου Δράκου. («Όχι»)

12. Ανεξάρτητα από το ποιόν έπαιζε ο Άγγελος Αντωνόπουλος, δεν είχε τύχη με τα κορίτσια. Είχε φάει «χυλόπιτα» και από την Αλίκη και από την Τζένη. («Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά», «Μια γυναίκα στην Αντίσταση»)

13. Αντικειμενικά, τα πιο γκα-γκαν πολεμικά σενάρια έρωτα, θανάτου και πόλεμου, τα έγραφε ο Νίκος Φώσκολος.Και διάλεγε και τα καλύτερα ονόματα-ψευδώνυμα. Που είχαν όλα μέσα ένα «ρ», π.χ. Αρσένη, Βάρσος, Βεργής, Ρόιτερ κ.λπ (Μα «στρατηγός Δαρείος»; «Στρατηγός Δαρείος»;)

14. Στην πόλη ή στην εξοχή, παντού θα βρεθεί ένα βολικό κάρο φορτωμένο με άχυρο και αμαξά έναν συμπαθητικό γεράκο, για να κρυφτούν από τον οχτρό οι Έλληνες πατριώτες.

15. Η Βέρα Κρούσκα είχε θεσπέσια μαλλιά στο χρώμα του ώριμου σταχιού, σε μια απόχρωση που, κανονικά, δεν απαντάται στη φύση. («Οι τελευταίοι του Ρούπελ»)

16. Μόνο μια σταρ σαν την Αλίκη Βουγιουκλάκη, θα τολμούσε να παίξει ΚΑΙ την γιαγιά ΚΑΙ την εγγονή στην ίδια ταινία και να φαίνεται (σχεδόν) πειστική. Όλα αυτά, σε ηλικία 48 χρονών. («Κατάσκοπος Νέλλη»)

17. Κατά κοινή ομολογία, στις  ελληνικές πολεμικές ταινίες, ο πρωταγωνιστής σπανίως πεθαίνει γρήγορα – και σχεδόν ποτέ οριστικά. Τις περισσότερες φορές, μετά τον ανελέητο βομβαρδισμό, πληγώνεται, κάνει λίγο πυρετό παθαίνει αμνησία ή κρύβεται και οργανώνει την ελληνική Αντίσταση ή εκτελείται εικονικά και επιστρέφει μετά το τέλος του πολέμου, και ενώ εν τω μεταξύ η πρωταγωνίστρια έχει λιώσει στο κλάμα («Μια γυναίκα στην Αντίσταση», «Κοντσέρτο για πολυβόλα» «Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά» κ.λπ)

18. Κανείς δεν φανταζόταν πως  φράση «Οι Γερμανοί είναι φίλοι μας», που ξεστόμισε ο Δήμος Σταρένιος το 1971, θα αποκτούσε αργότερα τέτοια αμφιλεγόμενη πολιτική επικαιρότητα. («Η χαραυγή της νίκης»)

19. Στις ταινίες του είδους, η φράση –κλειδί που ακούγεται με μεγαλύτερη συχνότητα είναι το «Γερμανοί, ανθρωπόμορφα κτήνη». Ακολουθούν το «πατριώτης», «πατρίδα» και το «αγώνας για τη λευτεριά» 

20. Ο Τότσικας έχει παίξει με την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Αλήθεια. . Με τη διαφορά πως ο τύπος που υποδύεται τον τηλεγραφητή Κυριάκο, στην ταινία «Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά», δίπλα στην Αλίκη είναι ο πατέρας του Αποστόλη, ο – επίσης ηθοποιός – Γιάννης Τότσικας. Μοιάζουν εκπληκτικά.

21. Ο συνθέτης Κώστας Καπνίσης, πρέπει να είχε ανεξάντλητο ρεπερτόριο από δραματικά «πολεμικά» εφέ και μοτίβα – έτσι εξηγείται πως κατάφερει να γράψει το music score για (τουλάχιστον) δέκα ελληνικές πολεμικές ταινίες.