ΣΙΝΕΜΑ

30ες Νύχτες Πρεμιέρας: 8 άχαστες φεμινιστικές και queer ταινίες για να κλείσεις εισιτήρια

Mubi via AP

Η 30η επετειακή διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, οι αγαπημένες των απανταχού σινεφίλ της πόλης Νύχτες Πρεμιέρας υπόσχονται μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία, γεμάτη ταινίες που συνομιλούν με το σήμερα, δίνοντας βήμα σε δημιουργούς που στρέφουν τον φακό τους σε σύγχρονα και διαχρονικά (δυστυχώς) κοινωνικά ζητήματα, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα φεμινιστικές και queer φωνές.

Φέτος, λοιπόν οι Νύχτες Πρεμιέρας τιμούν τη διαφορετικότητα με ένα πλούσιο πρόγραμμα που κοιτά στο παρόν και στο μέλλον, με ταινίες οι οποίες εξερευνούν θέματα ταυτότητας, σεξουαλικότητας και κοινωνικών αγώνων. Παρακάτω, θα βρεις 7 ταινίες που ξεχώρισα και τους λόγους για του οποίους αξίζει να τις παρακολουθήσεις.

Anora

Οι 30ες Νύχτες Πρεμιέρας ανοίγουν το πρόγραμμά τους, με τον πανηγυρικό Χρυσό Φοίνικα των φετινών Καννών. Ο Sean Baker στέφει το βλέμμα μας, σε μία ακόμη παρία του αμερικανικού ονείρου: μια μπριόζα σεξεργάτρια που καταλήγει πρωταγωνίστρια (και θύμα) στο δικό της παραμύθι, όταν γνωρίζει τον πρίγκιπα των ονείρων της στο πρόσωπο ενός κακομαθημένου 20χρονου πλουσιόπαιδου, γόνου ενός Ρώσου ολιγάρχη και τον παντρεύεται. Όταν το μαθαίνουν όμως οι γονείς του, κανονίζουν ένα ταξίδι-αστραπή στις ΗΠΑ προκειμένου να διαλύσουν τον γάμο.

Ο Sean Baker, τεχνηέντως δημιουργεί τη δική του Pretty Woman, χωρίς τις χολιγουντιανές φιοριτούρες, δημιουργώντας μια αυθεντική rom-com, που αντιμετωπίζει την σεξεργασία και τις σεξεργάτριες με ανθρώπινη και ρεαλιστική ματιά. Κάπως έτσι το Anora αναδεικνύεται σε μια κομεντί κοινωνικών ανισοτήτων και τσακισμένων ονείρων και ταυτόχρονα ένα love story της συμφοράς, που σταδιακά μετατρέπεται σε εμπειρία αυτογνωσίας και μάθημα ζωής για μια γυναίκα που ήθελε τόσο πολύ να πιστέψει σε κάτι καλύτερο.

The Substance

Πάμε από τώρα ένα στοίχημα ότι η Demi Moore θα σηκώσει φέτος τον θείο Όσκαρ; Και ΟΚ, τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές μπορεί ήδη η ταινία The Substance να είναι sold out, δεν γίνεται όμως να μην σταθώ λίγο στην περίπτωσή της.

Στον πιο εξωφρενικά θαρραλέο ρόλο της καριέρας της, (ρόλος που σύμφωνα με τη σκηνοθέτιδα της ταινίας, Coralie Fargeat, είναι ένας καθρέφτης της μισογυνιστικής νοοτροπίας της κοινωνίας), η Demi Moore υποδύεται μια οσκαρούχο σταρ, πλέον ξεπεσμένη παρουσιάστρια τηλεοπτικού σόου γυμναστικής. Όταν το κανάλι την αντικαθιστά με μια νεαρή, θα καταφύγει σε μια μυστηριώδη ουσία που υπόσχεται να βγάλει από μέσα της –κυριολεκτικά– τον καλύτερο, νεότερο και ομορφότερο εαυτό της. Όχι όμως δίχως τίμημα.

Τίποτα δεν σε προετοιμάζει αρκετά για την ταινία που έκανε το Φεστιβάλ Καννών να αντηχεί από ουρλιαχτά αποστροφής και ενθουσιασμού, καθώς η Coralie Fargeat βάζει στο φεμινιστικό της μπλέντερ τις πιο γενναίες δόσεις body horror της τελευταίας δεκαετίας για να παραδώσει μια απολαυστική σάτιρα για την στάση της βιομηχανίας του θεάματος απέναντι στις γυναίκες. Αναπολογητικά camp κι απερίγραπτα αιματηρή, η ταινία The Substance απέσπασε το Βραβείο Σεναρίου στις Κάννες, αναβαπτίζοντας το midnight movie.

Emilia Perez

«Η Emilia Perez δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο έχεις δει» επισημαίνουν στην περιγραφή της ταινίας, οι Νύχτες Πρεμιέρας. Στο Emilia Perez, ο σκηνοθέτης Jacques Audiard παρουσιάζει την ιστορία μιας δικηγόρου, η οποία επιστρατεύεται από διαβόητο Μεξικανό βαρόνο των καρτέλ προκειμένου να οργανώσει κάτω από άκρα μυστικότητα τη φυλομετάβασή του και στη συνέχεια να την βοηθήσει να αποσυρθεί από τον υπόκοσμο.

Ο Audiard βάζει στο μπλέντερ στοιχεία μιούζικαλ, γκανγκστερικού θρίλερ, ακραίου μελοδράματος και ένα γυναικείο cast-δυναμίτη (που σύσσωμο απέσπασε το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών), για να αφηγηθεί μια ιστορία για τη δύναμη να αφήνεις πίσω σου το παρελθόν και να ξαναγεννιέσαι από τις στάχτες σου.

The Seed of the Sacred Fig

Το 30ό επετειακό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας, φιλοξενεί στο φετινό πρόγραμμά του, την πολυσυζητημένη και βαθιά επαναστατική ταινία του Ιρανού Mohammad Rasoulof, The Seed of the Sacred Fig.

Για να καταλάβεις ίσως λίγο καλύτερα την επιλογή της συγκεκριμένης ταινίας σε αυτή τη λίστα, να σου πω ότι ο δημιουργός της ταινίας, μετά από μακροχρόνιες διώξεις, απέδρασε τον περασμένο Μάιο από το Ιράν, περπατώντας επί 28 μερόνυχτα, μέχρι να φτάσει πεζός στη Γερμανία, προκειμένου να γλιτώσει από την καταδίκη σε 8 χρόνια φυλάκισης και βασανισμών. Ο λόγος; Θεωρήθηκε εχθρός του θεοκρατικού καθεστώτος της πατρίδας του.

Λίγο πριν, ο ίδιος είχε δημιουργήσει την ταινία The Seed of the Sacred Fig. Μια παραβολή που προέκυψε από τα σπλάχνα της σύγχρονης κοινωνικής αναταραχής στο Ιράν. Της ίδιας αναταραχής που οδηγεί τα μέλη μιας μεσοαστικής οικογένειας, ιδεολογικά χωρισμένης στα 2, σε μια μέχρις εσχάτων σύγκρουση μεταξύ τους. Δήλωση αγανάκτησης και θυμού, θρίλερ αγωνίας, αλλά και μια κατά μέτωπο επίθεση σε ένα πνιγηρό καθεστώς του Ιράν που σκοτώνει τα παιδιά του, η πολυσυζητημένη δημιουργία του Mohammad Rasoulof, κέρδισε επάξια το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κινηματογραφικά γεγονότα του 2024.

Fun fact: Ενώ στην Ελλάδα, παρακολουθήσαμε πρόσφατα ένα φιάσκο οσκαρικών διαστάσεων, η ταινία The Seed of the Sacred Fig του Ιρανού Mohammad Rasoulof, αποτελεί την επίσημη υποβολή της Γερμανίας για το προσεχές Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας. Γκούχου- γκούχου.

Love Alone Can’t Make a Child 

Σε κάποιους, η ιδέα πως ένα παιδί ολοκληρώνει τη σχέση δεν λέει τίποτα. Για τους υπόλοιπους, θα υπάρχουν πάντα η Μαρία κι η Κριστιάνε. Η σκηνοθέτιδια Judith Beuth, προσωπική τους φίλη, τις ακολουθεί στα τελευταία 10 χρόνια της σχέσης τους. Κατά τη διάρκειά των χρόνων αυτών, προσπαθούν διακαώς να αποκτήσουν ένα παιδί. Γύρω τους, μια κοινωνία μέχρι πρότινος αδύναμη να βάλει τις λέξεις «δικαιώματα» και «ομόφυλα ζευγάρια» στην ίδια πρόταση, τις δοκιμάζει με τυπικότητες και χαρακτηριστική δυσκαμψία.

Η ταινία όμως, Love Alone Can’t Make a Child, η οποία διεκδικεί βραβείο στο Διεθνές Διαγωνιστικό Ντοκιμαντέρ, στις 30ες Νύχτες Πρεμιέρας, δεν περιορίζεται εκεί. Μέσα από ευρηματική κινηματογράφηση, διανθισμένη με κινούμενα σχέδια και στιγμές απίστευτης συναισθηματικής έντασης, εστιάζει κυρίως στη σχέση τους. Μια βαθιά σχέση αγάπης που προσπαθεί να επιβιώσει απέναντι σε αντιξοότητες και κορυφώνεται σε ένα σπαρακτικό δοκιμιακό ποίημα, από αυτά που μόνο η ζωή μπορεί να φτιάξει.

Wish You Where Here

Στα πλαίσια του αφιερώματος This is England που διοργανώνουν οι 30ες Νύχτες Πρεμιέρας, θα προβληθεί ένα από τα χαμένα διαμάντια των κινηματογραφικών ‘80s που αξίζει να ανακαλύψει κανείς: Η πρώτη (και για πολλούς η καλύτερη) ταινία του David Leland, Wish You Where Here. Ένα μικρό εισπρακτικό και καλλιτεχνικό θαύμα στις μέρες του (1987), που προξένησε δικαιολογημένα αίσθηση.

Το Wish You Where Here πάει κόντρα στον καθωσπρεπισμό και την υποκρισία του mainstream βρετανικού σινεμά απέναντι στον κοινωνικό αναβρασμό της εποχής. Η ιστορία μιας αθυρόστομης και σεξουαλικά ανήσυχης νεαρής που μεγαλώνει στη δεκαετία του ‘50 σε μια ληθαργική παραθαλάσσια κωμόπολη της Αγγλίας, κρύβει τη μοναχική και απελπισμένη εξέγερση ενός κοριτσιού που παλεύει με τις νεανικές του ορμές. Την ίδια ώρα που αναζητά από τον ασφυκτικό κόσμο γύρω της αυτό που στερήθηκε περισσότερο: λίγη αγάπη.

My Beautiful Laundrette 

Μένουμε λίγο ακόμα στο αφιέρωμα This is England, αυτήν τη φορά για να μιλήσουμε για μια ταινία- σταθμό, που πήγε τις queer κινηματογραφικές αφηγήσεις ένα βήμα παραπέρα. Το My Beautiful Laundrette αφηγείται ένα αντισυμβατικό love story ανάμεσα σε αριβίστα νεαρό Πακιστανό κι αλητήριο Λονδρέζο και καίριο πολιτικό σχόλιο για την εν βρασμώ θατσερική Αγγλία. Ούτε ξεκάθαρα πολιτική, ούτε στρατευμένη γκέι ιστορία αγάπης, η ταινία του Βρετανού σπουδαίου σκηνοθέτη Stephen Frears, μάς σύστησε το υποκριτικό ύψος του Daniel Day-Lewis, ενώ καθόλου τυχαία βρέθηκε υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου.

Good One

Η ωριμότητα δεν κερδίζεται με την ηλικία. Αυτό και αρκετά ακόμη μαθήματα από τον κόσμο των μεγάλων θα πάρει η 17χρονη Σαμ κατά τη διάρκεια ενός κάμπινγκ μαζί με 2 χωρισμένους μεσήλικους: τον πατέρα της και τον καλύτερο φίλο του.

Κι ενώ το σαββατοκύριακο εναλλάσσεται μεταξύ χαλαρών εξομολογήσεων και πικρόχολων παραδοχών για 2 άντρες οι οποίοι συνειδητοποιούν το προσωπικό τους αδιέξοδο, για το κορίτσι ανοίγει απότομα και αποφασιστικά ο δρόμος προς την ενηλικίωση.

Ένα οξυδερκές κινηματογραφικό ντεμπούτο, το οποίο μας συστήνει τη 40χρονη India Donaldson μια ταλαντούχα νέα δημιουργό που οφείλουμε στο εξής να έχουμε σοβαρά υπόψη.

Info: Οι 30ες Νύχτες Πρεμιέρας θα πραγματοποιηθούν από τις 2 έως τις 14 Οκτωβρίου 2024 στις αίθουσες: ΔΑΝΑΟΣ (Αίθουσα 1 & 2), ΑΣΤΟΡ, ΑΣΤΥ, CINOBO OPERA (Αίθουσα 1 & 2), ΑΒΑΝΑ, Auditorium του ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ, ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ (ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΡΙΑΝΤΗ), ΣΤΕΓΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ και ΠΑΛΛΑΣ.

Το αναλυτικό πρόγραμμα κι όλες τις πληροφορίες θα τις βρεις εδώ.