8 ποιητικές συλλογές που πρέπει να έχεις στη βιβλιοθήκη σου
- 22 ΜΑΡ 2025
Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε την Παρασκευή 21 Μαρτίου και με αφορμή αυτή τη μέρα, έφτιαξα την παρακάτω λίστα με τις ποιητικές συλλογές που αξίζουν μία θέση στη βιβλιοθήκη σου.
Από τον Ομάρ Καγιάμ (1048- 1131) μέχρι τον Οδυσσέα Ελύτη (1911- 1996), αλλά και την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ (1939- 2020) ως τη Δανάη Σιώζου και τη Rupi Kaur, οι φωνές της ποιήσης από διαφορετικά σημεία στον χώρο και τον χρόνο έρχονται να ενωθούν στη βιβλιοθήκη σου μέσα από τις παρακάτω 8 ποιητικές συλλογές που πρέπει να αποκτήσεις.
Ρουμπαγιάτ- Ομάρ Καγιάμ
Πολλοί έχουν υποστηρίξει ότι η καγιαμική ποίηση είναι μυστικιστική. Μια άλλη όμως άποψη, που εξηγεί πολύ πιο πειστικά την γοητεία που ασκούν τα Ρουμπαγιάτ στο πλατύ κοινό, υποστηρίζει ότι ο φαινομενικά ανακρεόντειος ηδονισμός τού Καγιάμ δεν είναι αλληγορικός, αλλά εκφράζει έναν βαθύ σκεπτικισμό και μια απέραντη θλίψη για την «ανθρώπινη κατάσταση»: ο Χάρος μάς παραμονεύει, κι όταν φύγουμε δεν θα γυρίσουμε· αυτή εδώ η ζωή, είναι ο Παράδεισος. Άδραξε λοιπόν τη μέρα, γιατί αυτή είναι η μόνη παρηγοριά για μια ύπαρξη δίχως νόημα: πιες το κρασί σου, βρες χαρά με την παρέα σου, και κάνε έρωτα. Η απόδοση φιλοδοξεί να ακούγονται οι στίχοι τού Καγιάμ ως στρωτά ελληνικά, όταν διαβάζονται φωναχτά.
O Ομάρ Καγιάμ (1048-1131) ήταν διάσημος μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος τής εποχής του. Δεν υπάρχει όμως ίχνος αδιάσειστης πληροφορίας ότι ήταν και ποιητής. Μαρτυρίες γραμμένες περίπου 150 χρόνια μετά το θάνατό του αναφέρουν ότι ίσως έγραψε μερικά ρουμπαγιάτ (τετράστιχα), ενώ μεταγενέστερα χειρόγραφα τού αποδίδουν συνολικά ως και 2.000 ποιήματα (!). Είναι, λοιπόν, φανερό ότι τα περισσότερα απ’ αυτά τα τετράστιχα, ίσως και όλα, είναι ψευδεπίγραφα. Όμως, ανεξάρτητα από το ποιος κρύβεται πίσω από κάθε τετράστιχο, το σημαντικό γεγονός είναι ότι μια προσεκτική τους επιλογή, όπως αυτή που επιχειρείται σ’ αυτό εδώ το βιβλίο, μπορεί να αναδείξει ένα (συλλογικό) έργο υψηλής ποιητικής αξίας.
Οδυσσέας Ελύτης – Ποίηση
Στον τόμο αυτό είναι συγκεντρωμένο όλο το ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη. 17 ποιητικές συλλογές που δίνουν στον αναγνώστη τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μια δημιουργική περίοδο 60 ετών.
Διατηρώντας την αισθητική που ο ίδιος ο ποιητής καθόριζε για κάθε συλλογή, η έκδοση αυτή, πανόδετη και σε μικρό σχήμα, περιλαμβάνει όλα τα ζωγραφικά έργα και τα σήματα των μεμονωμένων συλλογών καθώς και ευρετήριο τίτλων και πρώτων στίχων.
Περιεχόμενα:
- Προσανατολισμοί
- Ήλιος ο πρώτος
- Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας
- Το Άξιον Εστί
- Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό
- Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά
- Ο ήλιος ο ηλιάτορας
- Το Μονόγραμμα
- Τα ρω του έρωτα
- Τα ετεροθαλή
- Μαρία Νεφέλη
- Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας
- Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου
- Ο Μικρός Ναυτίλος
- Τα ελεγεία της Οξώπετρας
- Δυτικά της λύπης
- Εκ του πλησίον
Rupi Kaur- Γάλα και μέλι
H Rupi Kaur είναι ποιήτρια. Καλλιτέχνιδα. Και performer. Στα 5 της χρόνια η μητέρα της της έδωσε ένα πινέλο και της είπε να ζωγραφίσει όσα έχει στην καρδιά της. Στα 17 της έτυχε να βρεθεί σε μια τοπική open mic βραδιά όπου απέδωσε σε προφορικό λόγο το πρώτο της ποίημα. Όσο σπούδαζε στο πανεπιστήμιο του Γουότερλου έγραφε. Έκανε εικονογραφήσεις. Και εξέδωσε μόνη της την πρώτη της συλλογή Γάλα και μέλι. Τα χρόνια που ακολούθησαν η συλλογή αυτή έγινε παγκόσμιο φαινόμενο. Φυσικά κυκλοφορεί και στα ελληνικά και είναι ιδανική για μία πρώτη γνωριμια με το έργο της.
αυτό είναι το ταξίδι επιβίωσης
μέσα από την ποίηση
αυτά είναι τα δάκρυα
με αίμα και ιδρώτα
είκοσι ενός χρόνων
αυτή είναι η καρδιά μου
στα χέρια σας
αυτό είναι
το τραύμα
η αγάπη
η συντριβή
η ίαση
– rupi kaur
Τ. S. Eliot- Ποιήματα
Ο T. S. Eliot, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους του μοντερνισμού στην ποίηση του 20ού αιώνα, διαμόρφωσε μια καινούργια ποιητική γλώσσα, πολυδύναμη και πολυεπίπεδη, επηρέασε, όσο λίγοι, τους συγχρόνους του και θα επηρεάζει πάντα τους μεταγενέστερους.
Στη δίγλωσση αυτή έκδοση περιλαμβάνονται τα κυριότερα ποιητικά έργα του Eliot: Το ερωτικό τραγούδι του Τζ. Άλφρεντ Προύφροκ, Γερόντιο, Η Έρημη Χώρα, Η Τετάρτη της Σποδού, Τέσσερα Κουαρτέτα – έργα που υπήρξαν και σταθμοί στην παγκόσμια ποιητική παραγωγή.
Pablo Neruda- Δελτία από τη Μαυρόνησο
Η Μαυρόνησος δεν είναι άλλη από την περιώνυμη Ίσλα νέγρα: το χιλιανό ορμητήριο του Pablo Neruda για ολόκληρο τον κόσμο, αλλά και το καταφύγιό του όποτε επέστρεφε στην πατρίδα του.
Στο ανά χείρας βιβλίο συντίθενται τα λυρικά του απομνημονεύματα: γεγονότα, βιοτικές καταστάσεις, πολιτική δράση, ιδεολογικές εμπεδώσεις, ταξίδια σε όλο τον κόσμο και έρωτες, αλλά και ποιητικές αποκρυσταλλώσεις παρουσιάζονται σε πέντε ενότητες ένστιχων δημιουργιών.
Το βιβλίο αυτό είναι ο ποιητικός προπομπός και συνάμα ο αγγελιαφόρος των απομνημονευμάτων.
Δάφνη Νικήτα- Στιλέτα
Η Δάφνη Νικήτα γεννήθηκε στη Λευκωσία και η τελευταία της ποιητική συλλογή, με τίτλο Στιλέτα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το 2024.
«Ζωή να κοιταζόμαστε διαρκώς στα μάτια, μόνοι μέσα σε μια θαυμάσια έρημο. Η παράγκα στο δάσος είναι ευλογία, όπως τα αδέσποτα σκυλιά που σώθηκαν. Η αναμονή είναι βαρετή, μόνη επιθυμία η επιστροφή στην εξοχή που καίγεται. Τυλίγουν τα παιδιά τους με χρωματιστά τραπεζομάντιλα και βγαίνουν στον δρόμο τρέχοντας· η ομορφότερη χώρα –λένε– είναι αυτή όπου ζεις. Δεν ακούγονται καμπάνες, «έχουμε πόλεμο» φωνάζουν. Οι πρόσφυγες κοπάδια· ο στρατός ανήκει –λένε– στον λαό· δεν υπάρχει φαγητό πουθενά. Παγωνιά, πέφτω πάνω στο χιόνι, σπάω, γίνομαι άπειρα μαύρα μικρά πουλιά. Το παιχνίδι μόλις άρχισε, δεν υπόσχομαι τίποτα. Η αβεβαιότητα γίνεται ελπίδα. Αμέτρητα μυτερά στιλέτα καρφωμένα στο στήθος, μείνε κοντά μου κι ας τρέχω σαν άλογο, μείνε κοντά μου κι ας είμαι το άλογο χωρίς κεφάλι. Το θαύμα συμβαίνει τη στιγμή που η απελπισία θριαμβεύει. Τη δύναμη ζητώ να νιώσω σαν φτερό που χορεύει με τον άνεμο. Κλειστά φωτεινά δωμάτια στη μέση μιας θάλασσας που αδειάζει, καθώς ο μίζερος κόσμος ενώνεται ξανά», αναφέρει η περίληψη του βιβλίου.
Δανάη Σιώζιου- Επιστολές
Στην καινούργια ποιητική συλλογή της Δανάης Σιώζιου, με τίτλο Επιστολές, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αντίποδες ένας άνθρωπος συνομιλεί μέσω επιστολών με αντικείμενα, με στοιχεία της φύσης, με τόπους, ζώα, ακόμα και προφητείες.
Αγαπητό Τραπέζι,
σήμερα έριξε πρωινό, ανοιξιάτικο χιόνι. Η ομίχλη κατέβηκε χαμηλά
στα βουνά κι έκατσα στο μπαλκόνι να δω τα πουλιά και να πιω λίγο
τσάι. Χαιρέτησα τους εργάτες που δούλευαν στην αυλή. Ένας απ’
αυτούς μου έκανε νόημα να πλησιάσω και μου παρέδωσε έναν γκρι
φάκελο χωρίς γραμματόσημο. Ήταν ένα παλιό γράμμα του
αγαπημένου μου φίλου που παράπεσε στην αποθήκη απ’ όπου παίρνανε
τα υλικά. Ο φίλος μου κι εγώ θέλαμε ένα τραπέζι. Βγήκα με για ξύλα.
Περπατούσαμε για ώρες ανάμεσα σε χιονισμένες, παγωμένες πλαγιές
και πλαγιές γεμάτες λουλούδια. Αμέτρητα ρυάκια διέτρεχαν το
τοπίο, ψυχρές φλέβες που κατέβαιναν το βουνό σχηματίζοντας ρεύματα, ποτάμια και καταρράχτες. Ξαπλώσαμε στην πλαγιά να ξεκουραστούμε.
Πολύ γρήγορα αποκοιμήθηκα και ονειρεύτηκα το σχήμα
που θα σας έδινα.
Δικός σας,
Κ
Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ- Ποίηση
Η νέα έκδοση του έργου της Κατερίνας Αγγελάκη- Ρουκ, Ποίηση 1963- 2011 κυκλοφόρησε συμπληρωμένη με την εργογραφία της ποιήτριας τον Μάρτιο του 2024.
«Ο τόμος με τα άπαντά μου δεν είναι μόνο η συγκέντρωση των ποιημάτων μου αλλά κι ολόκληρης της ζωής μου, αφού δε θυμάμαι να έζησα ποτέ χωρίς ποίηση. Μικρή, μου διάβαζε ποίηση η μητέρα μου και, βέβαια, μεγάλωσα στη σκιά του νονού μου, του Νίκου Καζαντζάκη. Ήξερα πώς γράφονται τα ποιήματα, δηλαδή ότι δεν μπορείς να τα προγραμματίσεις. Εκείνα αποφασίζουν πότε θα σε κατακτήσουν. Αρκεί να ’χεις την όσφρηση που χρειάζεται για να τα συλλάβεις. Αυτό ίσως και να σημαίνει “ταλέντο”. Βέβαια, όταν είσαι νέος, τα κύματα της ποίησης πολλαπλασιάζονται, αφού ο έρωτας κυριαρχεί. Ένα άλλο στοιχείο της ποιητικής μου ενέργειας είναι ότι πρωτοδημιούργησα στη δεκαετία του ’60, εποχή αναγέννησης της νεοελληνικής ποίησης και τέχνης γενικότερα, ή, όπως λέει ο Καβάφης, “με μουσικές εξαίσιες, με φωνές”. Είδαμε την ποίηση της Ελλάδας να αποσπά τη διεθνή προσοχή, ενώ ως τότε μόνο οι αρχαίοι Έλληνες τους ενδιέφεραν. Ωραία εμπειρία ο συγκεντρωτικός τόμος», έγραφε η Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ.
