Είδα τον Ορφέα Αυγουστίδη να παθαίνει κρίση ταυτότητας στον πιο όμορφο Άσχημο
- 17 ΝΟΕ 2023
Ο Άσχημος του Marius von Mayenburg έχει «προσγειωθεί» στη σκηνή του Θεάτρου Κατερίνα Βασιλάκου εδώ και λίγες ημέρες. Ο Ορφέας Αυγουστίδης, η Μαίρη Μηνά, ο Γιάννης Κλίνης και ο Ηλίας Μουλάς υποδύονται τους 7 χαρακτήρες του έργου που σκηνοθετεί ο Γιώργος Κουτλής, που το κοινό λάτρεψε για τους Παίκτες του, τον Άνθρωπο από το Παντόλσκ και το Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι (έργο του ίδιου θεατρικού συγγραφέα). Από τη στιγμή που αντίκρισα το σκηνικό του Κωνσταντίνου Σκουρλέτη, ήξερα ότι αυτό που θα έβλεπα θα ήταν κάτι πολύ ξεχωριστό.
Κάτι ανάμεσα σε σφαγείο, κρεοπωλείο και κέντρο αισθητικής και ιατρείο είχε στηθεί στη σκηνή του θεάτρου. Καλαίσθητο, μίνιμαλ, γυαλιστερό, θελκτικό και ψυχρό ταυτόχρονα. Όπως ακριβώς η ιλουστρασιόν τελειότητα που μας περιβάλλει δημιουργώντας μας πρότυπα που ποτέ δεν θα φτάσουμε. Η Μαίρη Μηνά, ο Γιάννης Κλίνης και ο Ηλίας Μουλάς υποδύθηκαν από δύο διαφορετικούς χαρακτήρες στο έργο Ο Άσχημος, ενώ ο Ορφέας Αυγουστίδης ήταν ο μόνος που είχε να υποδυθεί μόνο τον Λέττε, έναν ήρωα που η ζωή του ωστόσο, χωριζόταν σε ένα φοβερό πριν και μετά, που από «τέρας» γίνεται ο «πεντάμορφος» του παραμυθιού.
Ο Άσχημος μέσα σε 85′ χώρεσε τόσα θέματα που ταλαιπωρούν όλους όσοι ζούμε σε έναν σύγχρονο κόσμο με εμμονή στην τελειότητα της εξωτερικής εμφάνισης, στο έχειν αντί του είναι, στα καπιταλιστικά μεγάλα όνειρα της επιτυχίας και τελικά στην εξάλειψη της όποιας μοναδικότητας έχουμε για να «πετύχουμε», όχι σύμφωνα με τα δικά μας δεδομένα, αλλά σύμφωνα με αυτό που η κοινωνία και οι άλλοι κρίνουν ως σημαντικό.
Βλέπεις ο Ορφέας Αυγουστίδης ξεκινά να υποδύεται τον Λέττε με τη σιγουριά κάποιου που ξέρει τον εαυτό του, ξέρει τι κάνει, τι προσφέρει και τι τον αφορά. Δεν ξέρει ωστόσο, τη γνώμη τον άλλων για εκείνον και αυτή η γνώμη είναι πως είναι ανυπόφορα άσχημος. Το βάσανο του ετεροπροσδιορισμού έχει ξεκινήσει για εκείνον, τη στιγμή που μαθαίνει τη γνώμη των άλλων για το πρόσωπό του.
Όλα ξεκινούν όταν ο διευθυντής του στην εταιρεία όπου δουλεύει σχεδιάζοντας κινητήρες που ο ίδιος εφηύρε, του απαγορεύει να παρουσιάσει τη δουλειά του σε ένα συνέδριο λόγω της ανυπέρβλητης ασχήμιας του. Η γυναίκα του τού επιβεβαιώνει ότι τον αγαπά, παρά το γεγονός ότι το πρόσωπό του είναι αποκρουστικό κι εκείνος επιλέγει να κάνει μία πλαστική επέμβαση που θα αλλάξει τη ζωή του.
Ο νέος Λέττε, που αποκτά ένα πρόσωπο κάποιου που πάντα θα ζηλεύει κι ας μην ξέρει «αν είμαι εγώ», όπως λέει, γίνεται σταρ σε μία νύχτα, σεξουαλικά ποθητός από τη σύζυγό του, αλλά και από πολλές άλλες γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης μίας 73χρονης μεγιστάνα (αλλά και του γκέι γιου της), αγαπημένο πρόσωπο της εταιρείας του και πλούσιος για την ομορφιά του. Η νέμεση έρχεται όταν ο πλαστικός χειρουργός αποφασίζει να επαναλάβει τη μοναδική φόρμουλα που χρησιμοποίησε στο πρόσωπο – τραγωδία του Λέττε σε άλλους ανθρώπους κι η πόλη γεμίζει με κλώνους του. Ο ήρωάς μας μόλις έχασε την μοναδική του ταυτότητα.
Πόσο εύθραυστη είναι η ταυτότητα που χτίζουμε και πόσο επηρεάζεται από το πώς μας βλέπουν οι άλλοι τελικά; Αν κρίνω από τον Άσχημο που είδα στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου πολύ, αλλά το ίδιο απαντώ κι αν κρίνω από όσα βλέπω γύρω μου. Από ανθρώπους που παλεύουν να χωρέσουν σε καλούπια κάθε μέρα για να είναι αρεστοί, επιθυμητοί, να αναγνωρίζονται από το βλέμμα των άλλων, να αισθάνονται ορατοί και να προχωρούν. Τι κι αν στο μεταξύ, προκειμένου να χωρέσουν σε αυτά τα καλούπια έχουν πετσοκόψει στοιχεία απαραίτητα στη σύνθεση της δικής τους ταυτότητας; Δεν πειράζει, αρκεί που η κοινωνία τούς θεωρεί αποδεκτούς.
Ο Ορφέας Αυγουστίδης είναι συγκλονιστικός στον ρόλο του Λέττε, που σημειωτέον η φυσική του εμφάνιση δεν αλλάζει ποτέ, η γνώμη των άλλων είναι που τελικά καθορίζει την ασχήμια ή την απόλυτη ομορφιά του και στα δικά μας μάτια, και το ίδιο σπουδαίοι είναι και οι τρεις συμπαίκτες του στη σκηνή. Η Μαίρη Μηνά γίνεται από πονεμένη σύζυγος, κυνική 73χρονη ερωμένη με μία μοναδική χάρη, ο Γιάννης Κλίνης από χειρουργός – καλλιτέχνης, αδιάφορος για τα συναισθήματα των υπαλλήλων του διευθυντής προσανατολισμένος αποκλειστικά στο κέρδος και ο Ηλίας Μουλάς από φιλόδοξος υπάλληλος σε ερωτευμένος γιος που ζει μία αρρωστημένη σχέση με τη μητέρα του.
Και στους τέσσερις αξίζει ένα χειροκρότημα δυνατό και διαρκείας, όπως επίσης και στον Γιώργο Κουτλή που κατάφερε να σκηνοθετήσει μία παράσταση που όπως ακριβώς και τα πρόσωπά της, αλλάζει διαρκώς. Ξεκινά ρεαλιστικά και καταλήγει στον υπερρεαλισμό περνώντας μέσα από πολύ δυνατές σκηνές, γκροτέσκο στιγμές αλλά και πολλές στιγμές γέλιου.
Ο Άσχημος είναι μία συγκλονιστικά επίκαιρη, κατάμαυρη κωμωδία για την εποχή μας. Την εποχή όπου όλοι χαρίζουμε απλόχερα τη μοναδικότητά μας καλύπτοντας τον εαυτό μας με τα ίδια φίλτρα στα social, την εποχή που αποθεώνουμε και προσπαθούμε να μιμηθούμε το lifestyle διάσημων, πανέμορφων ανθρώπων, που μας παρουσιάζουν μία εικονική ζωή ευτυχίας στα social, την εποχή που όπως και στην περίπτωση του Λέττε, κρίνονται όλα από το εξώφυλλο. Δεν έχει να κάνει όμως μόνο με την επίδραση της εξωτερικής εμφάνισης στη ζωή μας, δεν έχει να κάνει μόνο με το προνόμιο της ομορφιάς που βιώνει ξαφνικά ο Λέττε. Έχει να κάνει και με το χτίσιμο της κοινωνικής μας ταυτότητας που ορίζεται τόσο πολύ από την πρόσοψη της δουλειάς, της επιτυχίας, της ευτυχίας και της επιφάνειας, εν γένει, εις βάρος της αυθεντικότητάς μας.
Ο Άσχημος είναι μία παράσταση για την εποχή που κανείς δεν έχει χρόνο να αναρωτηθεί ποιος είναι και πού πάει και τι τον κάνει αληθινά τον εαυτό του, ακολουθώντας τους γρήγορους ρυθμούς σε μία σκάλα επιτευγμάτων που ορίζουν την επιτυχία στην κοινωνία μας, χωρίς ανάσα, χωρίς διάλειμμα, μέχρι που τελικά κρασάρουμε γεμάτοι αναπάντητα υπαρξιακά ερωτήματα. Ο Άσχημος μού δείχνει την άσχημη αλήθεια του κόσμου μας, όπου λέμε με ευκολία «Αγάπα τον εαυτό σου» αγνοώντας υποκριτικά ότι σαν σύνολο δίνουμε μεγαλύτερη αξία στον εαυτό που οι άλλοι αγαπούν. Έναν εαυτό που μπορεί να χάνει την αυθεντικότητά του, αλλά κερδίζει σε likes και reactions. Έναν εαυτό που είναι μέσα σε όλα, που δείχνει πάντα χαρούμενος και πάντα τέλειος κι ας καταρρέει.
«Μου έλειψες. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εμένα», λέει ο Λέττε στον εαυτό του προς το τέλος της παράστασης που έχει ξεκινήσει ρεαλιστικά για να φτάσει σε ένα υπερρεαλιστικό κρεσέντο. Και δεν το λέει πλέον με τον ναρκισσισμό του ανθρώπου που ερωτεύεται το νέο του είδωλο στον καθρέφτη. Το λέει γιατί κανείς μας δεν μπορεί αν όχι να ζήσει, αλλά να ευτυχήσει χωρίς να βρει τα στοιχεία που συνθέτουν τη δική του μοναδική ταυτότητα. Αυτή που κάνει το δικό του πρόσωπο αυθεντικό ακόμα και ανάμεσα σε εκατοντάδες «κλώνους».
Info: Ο Άσχημος, Τετάρτη & Κυριακή στις 20:00, Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00, Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου. Εισιτήρια εδώ.