Ένας “Ήρωας με παντόφλες” και τιμή
- 7 ΝΟΕ 2014
Τι περιμένει όποιος ξεκινάει να πάει να δει τον Γιάννη Μπέζο να παίζει το στρατηγό Δεκαβάλλα; Όχι τραγούδια, φτερά, παγιέτες, μπαλέτα και λαμέ σκηνικά που ανεβοκατεβαίνουν. Όχι εκπλήξεις. Το έργο είναι παλιό, και – όπως γράφεται συχνά - "ένα από τα σημαντικότερα της νεοελληνικής θεατρικής δραματουργίας".
Μια “κωμωδία ηθών και υποκριτικών αξιώσεων”, ένα μαστόρικο “κέντημα” των Σακελλάριου- Γιαννακόπουλου, καμωμένο απ’ τα πιο ακριβά τους υλικά: ελαφράδα, ευφυϊα, ειρωνεία, γλύκα, δράση, γοργό διάλογο, κομψό χιούμορ με αιχμή και κείνο το βαθύ, υπόγειο, πικρό και συγκινητικό έρμα. Πολυπαιγμένο, φυσικά, στην τηλεόραση, στην κινηματογραφική του εκδοχή, “σφραγισμένο” από την ερμηνεία του – μέγιστου, όπως και να το δεις- Βασίλη Λογοθετίδη, που το είχε πρωτοανεβάσει και στο θέατρο, το ’47.
Γνωστό λοιπόν το έργο, γνωστός και ο – επίσης – εξαιρετικός, (και τηλεοπτικά “λαοφιλής”) φετινός του πρωταγωνιστής. Θα στοιχημάτιζα πως, κάπου, πάνω από τις ουρές στα ταμεία του “Βρετάνια”, αιωρείται η σιχαμένη φράση-κλειδί /κρυφή προσδοκία “ας πάμε να δούμε τον Μπέζο να γελάσουμε”. Και; Είναι κακό αυτό; Όχι δεν είναι. “Αν κάθε θεατρικό έργο, που προκαλεί γέλιο, λέγεται κωμωδία, τότε είναι κωμωδία”, θα πει ο Σακελλάριος το 1980 για τον “Ήρωα”.
“Αλλά ο κύριος στόχος της κωμωδίας αυτής, όπως θα διαπιστώσετε, δεν είναι το γέλιο. Το γέλιο, στην προκειμένη περίπτωση, δεν είναι παρά το καυτό σίδερο που, με κάποιον τρόπο, αποστειρώνει τις πληγές της σύγχρονης κοινωνίας”.
Λοιπόν, αυτή είναι, ουσιαστικά, η “έκπληξη” της παράστασης – αν μπορείς να το πεις έτσι. Το ότι αιφνιδιαστικά διαπιστώνεις, το πόσο αδιανόητα επίκαιρο είναι το κείμενο (σ.σ θυμίζω πως πρόκειται για ένα έργο που γράφτηκε το ’47, μες στον εμφύλιο), πόσο απαράλλαχτη η ελληνική κοινωνία, πόσο παρούσες κι ανοιχτές ακόμα οι πληγές της: οι καταφερτζήδες, οι κομπιναδόροι, οι απατεώνες, τα παράσιτα που επιβιώνουν και μεγαλουργούν σε βάρος των καλών, αξιοπρεπών, ηθικών ανθρώπων. Και πως όλο αυτό, δοσμένο με εντιμότητα, σεβασμό στο κείμενο, εκφραστική λιτότητα μπορεί να είναι πάλι ενδιαφέρον. Και πάλι καινούργιο. Και πολύ, αφάνταστα ψυχαγωγικό.
Chapeau στον Γιάννη Μπέζο (σ.σ. ο οποίος ήταν και ο σκηνοθέτης της παράστασης), για την πειθαρχία που επέδειξε και τον τρόπο που “μάζεψε” τις κωμικές του ευκολίες, πλάθοντας έναν ήρωα γλυκό, αστείο, αφελή, ματαιόδοξο – αλλά όχι αντιπαθητικό – δυναμικό, συγκινητικά αξιοπρεπή.
To τεράστιο ταλέντο του μοιάζει με το σπαθί του Λάμπρου Δεκαβάλλα: είναι αδιαπραγμάτευτο.
Κατά τα άλλα, η υπέροχη Δάφνη Λαμπρόγιαννη παίζει με κείνη την ξεχωριστή, δική της φυσικότητα που κάνει απλά ακόμα και τα δύσκολα. Προσωπικά, θα ήθελα να την δω, να κυρτώνει ακόμα μια στάλα, να δείξει πως κουβαλάει το βάρος της ηλικίας και το “βάσανο” του ρόλου της. Ο υπόλοιπος θίασος είναι ένα πολύ καλό σύνολο, χωρίς εξάρσεις. Κατ΄εξαίρεση η Ελένη Τσιμπρικίδου ως “αξιοσέβαστη κυρία της επιτροπής”, φτιάχνει ένα ρόλο- καρικατούρα, που “κλωτσάει” σε μια ακατανόητα κωμική υπερβολή.
Έκπληξη (ευχάριστη) η Αμαλία Νίνου – Πόπη Δεκαβάλλα, σε κάνει να θες να την κοιτάς – για τη φρεσκάδα της, το άρωμα του ταλέντου της και την ευθραυστότητα της “Λόρας” του “Γυάλινου Κόσμου”. Υπόσχεται πολλά. Όμορφα και ταιριαστά με την εποχή τα σκηνικά και τα κοστούμια του Γιώργου Πάτσα.
Η υπόθεση – για όποιον δεν την ξέρει ή δεν την πολυθυμάται: Ο απόστρατος στρατηγός Δεκαβάλλας, που ζει φτωχικά, αλλά τίμια, με τη γυναίκα του και την κόρη του, δέχεται την επίσκεψη του εξαδέλφου του, ο οποίος τον πληροφορεί ότι η πατρίδα, για να τον τιμήσει, αποφάσισε να αναγείρει τον ανδριάντα του, στην πλατεία μπροστά από το σπίτι του. Ο καλοκάγαθος “ήρωας” δεν θα αργήσει να συνειδητοποιήσει πως η αιτία αυτής της κίνησης, δεν είναι παρά μια κομπίνα, για να τσεπώσουν οι “επιτήδειοι” κάποια εκατομμύρια από τον δημόσιο κορβανά.
Η φράση που θα θυμάσαι: “Όλο και κάποιος καλός άνθρωπος θα βρεθεί να χτυπήσει την πόρτα των καλών ανθρώπων”.
ΙΝFO
“Ένας ήρωας με παντόφλες”
Θέατρο “Βρετάνια”
Συγγραφείς: Αλέκος Σακελλάριος- Χρήστος Γιαννακόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μπέζος
Παίζουν: Γιάννης Μπέζος, Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Τάσος Γιαννόπουλος, Κώστας Φλωκατούλας, Αλμπέρτο Φάις, Δημήτρης Κανέλλος, Αμαλία Νίνου, Ντένια Στασινοπούλου, Ελένη Τσιμπρικίδου, Δημήτρης Λιόλιος