Ethos: Η απίστευτα καλή τουρκική σειρά του Netflix που σπάει τα στερεότυπα και βλέπουν όλοι
- 3 ΔΕΚ 2020
Τουρκικές σειρές και ταινίες, αυτή η μάστιγα. Αυτή είναι η πρώτη σκέψη που μου ερχόταν κάθε φορά που άκουγα τη γλώσσα στην τηλεόραση. Κωνσταντινούπολη, η πόλη που δεν θα ήθελα ποτέ να πάω γιατί οι γυναίκες φορούν μαντίλα (τώρα περισσότερο από ποτέ) και η νοοτροπία των ανθρώπων είναι πολύ οπισθοδρομική για τα γούστα μου. Όλα αυτά μέχρι που ερωτεύτηκα έναν άνθρωπο με καταγωγή από την Τουρκία. Η Κωνσταντινούπολη έγινε «Η Πόλη», ένας από τους πιο αγαπημένους μου προορισμούς και τα ερωτήματά μου για τις γυναίκες, τις συνήθειες και τα έθιμα αυτού του λαού αυξήθηκαν. Είχα και έχω περιέργεια να μάθω τι συμβαίνει στην καθημερινότητα των ανθρώπων όπου η Δύση συναντά την Ανατολή.
Δεν έχω αντέξει να δω τις κλασικές καθημερινές τουρκικές σειρές, αλλά η αρχή έγινε το περασμένο καλοκαίρι, πάλι στο Netflix, με την ταινία «Θαύμα στο Κελί 7» και την ιστορία ενός πατέρα με αναπηρία που μεγαλώνει την κόρη του και κατηγορείται για ένα έγκλημα που δεν έχει κάνει. Σκέψου ένα τουρκικό και κάπως πιο ανάλαφρο “I Am Sam”. Και φτάσαμε στη σειρά για την οποία μιλούν όλοι πλέον, το “Ethos”. Νομίζω ότι ο τουρκικός τίτλος “Bir Baskadir”, που σημαίνει «είναι κάτι άλλο» είναι πολύ πιο εύστοχος και αντιπροσωπευτικός του τι πρόκειται να δεις.
Η πλοκή της σειράς
Η Μέριεμ, που είναι το κεντρικό πρόσωπο, γύρω από το οποίο αναπτύσσονται οι σχέσεις και οι υπόλοιποι χαρακτήρες, είναι μία νέα γυναίκα που εργάζεται ως καθαρίστρια σε σπίτια και φτάνει μέχρι το γραφείο μίας ψυχιάτρου επειδή λιποθυμά συχνά χωρίς να υπάρχει παθολογική εξήγηση. Αν και η ψυχοθεραπεία αντιτίθεται στα θρησκευτικά πιστεύω της και στον Χότζα (ο δικός μας πνευματικός), μία δύναμη μέσα της την κινεί και καταλαβαίνει ότι νιώθει καλύτερα, χωρίς να μπορεί να το εξηγήσει.
Ταυτόχρονα, βλέπουμε τη ζωή της ψυχιάτρου που δυσκολεύεται να αποδεχθεί τη μαντίλα και τη θρησκεία της ασθενούς (όπως κι εγώ κάποτε), τις ζωές των μοντέρνων γυναικών στην Τουρκία, τη νύφη της Μέριεμ που πάσχει ξεκάθαρα από κατάθλιψη, αλλά το Ισλάμ την κρατά σπίτι, που γίνεται το δικό της Κωσταλέξι. Άντρες που έχουν μάθει ότι οι γυναίκες σε υπηρετούν χωρίς αντίρρηση, άντρες που έχουν πνευματικές ανησυχίες και αναζητούν απλώς τον έρωτα και άντρες που κάνουν one night stands αλλά κάτι τους λείπει.
Οι γυναίκες της Τουρκίας
Αν και η Τουρκία εξελίσσεται, το ποσοστό των γυναικών με μαντίλα έχει αυξηθεί πολύ, συγκριτικά με λίγες δεκαετίες πριν. «Είναι πλέον η πλειοψηφία κι εμείς είμαστε η μύγα μέσα στο γάλα», λέει η μία ψυχίατρος στην άλλη σε ένα επεισόδιο. Το Ισλάμ του Ερντογάν είναι παντού, με διπλάσιο αριθμό τζαμιών και τη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων να μεγαλώνει σε αριθμό εργαζομένων. Μιλάμε λοιπόν για μία χώρα με βαθιά ριζωμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις που ενυπάρχουν και σήμερα, ακόμα και αν μία γυναίκα υιοθετεί ένα σημερινό lifestyle. Το “Ethos” όμως σου δείχνει ότι όποιο και αν είναι το οικογενειακό σου υπόβαθρο, οι άνθρωποι είτε ακολουθούν τυφλά τις παραδόσεις, είτε απομακρύνονται εντελώς, με κίνδυνο να γίνουν εχθροί με τα αδέρφια τους, είτε «παντρεύουν» το παλιό με το καινούριο, όσο δύσκολο και αν είναι στην εφαρμογή του.
Αυτό όμως που σου δείχνει το “Ethos”, είναι αυτό που λέει ο τουρκικός τίτλος. Είναι κάτι άλλο. Η νεαρή κοπέλα με τη μαντίλα που θεωρεί ότι ο γάμος είναι ο σκοπός κάθε ανθρώπου, έχει και υπαρξιακές αγωνίες. Θέλει να ερωτευτεί, και όχι να της κάνουν προξενιό. Είναι η κοπέλα που δεν έρχεται σε δύσκολη θέση με την ψυχίατρο, αντιθέτως, η δεύτερη είναι που δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί το μένος που έχει για τo hijab που φοράει η ασθενής της. Η άνετη και μοντέρνα ψυχολόγος ντύνεται όπως θέλει και κάνει σεξ με όποιον θέλει, αλλά η οικογένειά της την τραβά σαν βαρίδι και ο εαυτός της είναι κομμένος στα δύο. Πίσω από κάθε προσωπικότητα, υπάρχει ένας ωκεανός σκέψεων και συναισθημάτων που βγαίνει στην επιφάνεια, ανεξαρτήτως θρησκείας και παράδοσης. Και αυτός είναι ο πιο σημαντικός λόγος για να δεις τη σειρά των 8 επεισοδίων.
Μερικοί ακόμη λόγοι να δεις “Ethos”
Αν και δεν βλέπεις ιδιαίτερα τη μαγική ομορφιά της (Κωνσταντινου)Πόλης, οι δρόμοι των παραγκουπόλεων, η μελαγχολία των χωριών τον χειμώνα και το βουητό της πόλης έτσι όπως ακούγεται μέσα από τα μοναχικά γραφεία και διαμερίσματα, «ντύνουν» τα συναισθήματα των χαρακτήρων, χωρίς όμως να σε ρίχνουν σε βαθιά μελαγχολία. Το χρωστάμε μάλλον στον έμπειρο σκηνοθέτη και σεναριογράφο Berkun Oya, που σε κάνει να νιώθεις σαν να έχεις πάει σινεμά, στις Νύχτες Πρεμιέρας.
Η ανατολίτικη μουσική με τον αμανέ που πάντα (μα πάντα) συνοδεύεται από το κρώξιμο των γλάρων της Πόλης, είναι αρκετά σοβαροί λόγοι για να δεις τη σειρά που σου διδάσκει ότι τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται. Οι άνθρωποι μπορούν να είναι πολύπλοκοι και πολυσχιδείς, ακόμα και αν η ζωή τους υπαγορεύεται από τον χριστιανισμό, το ισλάμ ή τον βουδισμό. Δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει δεύτερος κύκλος. Αν και το φινάλε κλείνει τις ιστορίες των πρωταγωνιστών με συγκλονιστικό τρόπο, το τέλος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως cliffhanger.