Η γνώμη της ειδικού: Πώς τα παιδιά μαθαίνουν την ενσυναίσθηση μέσα από το παιχνίδι με κούκλες
- 3 ΔΕΚ 2020
“Η ενσυναίσθηση, η πρώτη ουσιαστική αρετή της ηθικής νοημοσύνης, είναι η ικανότητα να ταυτιζόμαστε και να αισθανόμαστε τις ανησυχίες ενός άλλου ατόμου”. Αυτός είναι ο ορισμός που έχει δώσει στην ενσυναίσθηση η γνωστή εκπαιδευτική ψυχολόγος, Michele Borba. Πρόκειται για μια περίπλοκη ικανότητα που αναπτύσσουμε σε όλη την πορεία της ζωής μας και είναι ιδιαίτερα σημαντική στα παιδιά: προωθεί την προσωπική τους ανάπτυξη και την αλληλεπίδρασή τους με άλλους. Το ερώτημα όμως είναι ένα: πώς μπορεί ένας γονιός να μάθει στο παιδί του αυτή την τόσο σημαντική δεξιότητα;
Η απάντηση είναι απλή: μέσα από το παιχνίδι. Και αυτό είναι κάτι που έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Barbie σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, το παιχνίδι με κούκλες, όπως η Barbie, προσφέρει σημαντικά οφέλη για την προετοιμασία των παιδιών για το μέλλον μέσω της καλλιέργειας κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως η ενσυναίσθηση.
Με τη βοήθεια μιας παιδοψυχολόγου αλλά και μιας μαμάς, οι οποίες αντάλλαξαν απόψεις για τα αποτελέσματα της έρευνας, εμβαθύνουμε στο ζήτημα της ενσυναίσθησης και σε όλα αυτά που μπορεί να προσφέρει το παιχνίδι με κούκλες σε ένα παιδί.
Πώς, λοιπόν, βοηθά πρακτικά το παιχνίδι ένα παιδί να αναπτύξει την ενσυναίσθησή του; Όπως αναφέρει στο video η ψυχολόγος Αλεξάνδρα Παυλέτση-Στεφανή, το φανταστικό παιχνίδι, οι ρόλοι που αποδίδει το παιδί και τα συναισθήματα που εκφράζει βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Με αυτό τον τρόπο, το παιδί καταλαβαίνει τόσο τα δικά του συναισθήματα, όσο και τα συναισθήματα των άλλων. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει και ο γονιός, παροτρύνοντας το παιδί να ονοματίζει τα συναισθήματα για να τα κατανοεί καλύτερα.
“Πώς αισθάνεσαι τώρα; Ποιο συναίσθημα βιώνει η κούκλα σου;”. Με ερωτήσεις όπως αυτές βοηθάμε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του, ακόμα και τους φόβους του. Και σε αυτό το κομμάτι μπορεί να βοηθήσει το παιχνίδι με κούκλες, αφού ένας φόβος, όπως η επίσκεψη σε έναν γιατρό μπορεί να ξεπεραστεί με τη βοήθεια της αγαπημένης κούκλας, μέσα από παραδείγματα της ζωής που εντάσσονται στην καθημερινότητα της Barbie.
Παράλληλα, με την ενσυναίσθηση, εκτός από το να κατανοεί ορισμένα συναισθήματα, το παιδί μαθαίνει και να τα σέβεται. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό στο σχολικό περιβάλλον για τις σχέσεις με τα υπόλοιπα παιδιά, αλλά και για φαινόμενα όπως ο σχολικός εκφοβισμός, το λεγόμενο bullying. O σεβασμός για τα συναισθήματα των άλλων είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα για την εξάλειψη φαινομένων bullying στα σχολεία.
Όλα τα παραπάνω αποδείχθηκαν για πρώτη φορά επιστημονικά. Αν θες κι εσύ να ενημερωθείς για την έρευνα και τα αποτελέσματά της, η Barbie εγκαινιάζει έναν διαδικτυακό κόμβο με πληροφορίες, ευρήματα και εκπαιδευτικό υλικό για γονείς, τους φροντιστές και τα παιδιά, που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων επεξεργασίας κοινωνικών πληροφοριών.
H ειδικός: Αλεξάνδρα Παυλέτση-Στεφανή, BSc Ψυχολόγος ΕΚΠΑ, MSc Ιατρικής Αθηνών