Ikebana: Η ιαπωνική τέχνη που αναδεικνύει την ομορφιά των φυτών σε βάζα. Tips για να την πετύχεις
- 13 ΝΟΕ 2022
«Καθετί μικρό, είναι όμορφο» λέει μια ιαπωνική παροιμία που χωράει μέσα σε 4 μόνο λέξεις την αγάπη που δείχνουν οι Ιάπωνες ακόμα και στο πιο μικρό αντικείμενο, το οποίο και μετατρέπουν σε έργο τέχνης.
Αυτό, φυσικά, ισχύει τόσο και για την κηπουρική αλλά και την ανθοκομία. Τομείς που συνδέονται άμεσα με το ζεν και τη φιλοσοφία ζωής που βασίζεται στην ηρεμία. Για παράδειγμα, η τεχνική Kokedama. Την τέχνη που υμνεί το φυσικό περιβάλλον των φυτών, στο οποίο αναπτύσσονται κανονικά. Ουσιαστικά, τα φυτά πλάθονται μέσα σε μια μπάλα από βρύα και κατάλληλο μείγμα χώματος. Έτσι, η απουσία γλάστρας διασφαλίζει την απουσία ανθρώπινης παρέμβασης.
Φυτά & Ikebana: Η τέχνη που υμνεί τη φευγαλέα ομορφιά της φύσης
Αυτήν τη φορά, θα μιλήσουμε για μια άλλη τεχνική, την Ikebana. Η λέξη ikebana προέρχεται από το «ikuru» που σημαίνει να ζεις και το «hana» που σημαίνει λουλούδια. Με λίγα λόγια, μιλάμε για ζωντανά λουλούδια.
Τα κλαδιά και τα λουλούδια τοποθετούνται σε συγκεκριμένες μεριές για να αντιπροσωπεύουν τον ουρανό (ten), τη γη (chi) και τον άνθρωπο (jin). Ο τρόπος τοποθέτησής τους αντιπροσωπεύει τη δύναμη, τη λεπτότητα και το εφήμερο των ζωντανών λουλουδιών.
«Αν τύχει να πέσει ένα πέταλο στο νερό, τότε ας είναι. Είναι όλα μέρος της ιαπωνικής αντίληψης του wabi-sabi, της βουδιστικής πεποίθησης ότι υπάρχει ομορφιά στην ατέλεια».
Η εν λόγω ιαπωνική, ανθοκομική τεχνική που γράφει ιστορία από τον 7ο αιώνα, ενσωματώνει άνθη, κλαδιά, φύλλα και μίσχους σε μία σύνθεση. Αν συνηθίζεις να τοποθετείς μπουκέτα και λουλούδια που έκοψες στον δρόμο μέσα σε βάζα, τότε θα την λατρέψεις.
Λίγη ιστορία
Ιστορικά μιλώντας, η τέχνη Ikebana έχει τις ρίζες του στις βουδιστικές πρακτικές του 6ου αιώνα στην Ιαπωνία και προέρχεται από τη λέξη Ikenobo, που πολύ συχνά χρησιμοποιείται στο πλαίσιο συζητήσεων γι’ αυτήν τη τεχνική σήμερα. Η λέξη Ikenobo αναφέρεται στα Ιαπωνικά σε μία όχθης λίμνης.
Η ιστορία λέει ότι ένας ιερέας του Kyoto που διέμενε σε μια όχθη λίμνης ήταν τόσο γνωστός για τις γνώσεις του πάνω στην τεχνική Ikebana, που έγινε δάσκαλος. Το 1545, ιδρύθηκε η σχολή Ikenobo, η οποία έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη του rikka ikebana (που σημαίνει λουλούδια σε όρθια στάση και είναι υποκατηγορία του Ikebana) και που εξακολουθεί να εφαρμόζεται στις μέρες μας.
Fun fact: Οι Βουδιστές πίστευαν ότι έπρεπε να προσφέρουν λουλούδια στα πνεύματα του αγαπημένου τους προσώπου που πέθανε, για να τιμήσουν τον Βούδα. Αυτό ήταν ευθύνη των ιερέων του ναού, οι οποίοι σταδιακά μετέτρεψαν αυτές τις προσφορές σε αυτήν τη μορφή τέχνης. Αργότερα, οι συνθέσεις λουλουδιών χρησιμοποιούνταν για να στολίζουν το tokonoma (κόγχη) των παραδοσιακών, ιαπωνικών σπιτιών.
Φυτά που μπορείς να χρησιμοποιήσεις στην τεχνική Ikebana
- Ίρις
- Καμέλια
- Παιώνια
- Νάρκισσος
- Φυλλώδη χόρτα, μίσχοι, κλαδιά πεύκου και ιτιάς.
Ο απαραίτητος εξοπλισμός
Εάν ασχολείσαι γενικότερα με ανθοσυνθέσεις, να ξέρεις ότι τα εργαλεία και τα υλικά που θα χρειαστείς γι’ αυτό το είδος συνθέσεων, δεν διαφέρουν και πολύ από αυτά που ήδη ξέρεις. Υπάρχουν, ωστόσο, 3 πολύ βασικά items που κάθε καλλιτέχνης ikebana πρέπει να έχει στη διάθεσή του. Αυτά είναι:
Βάζα και δοχεία: Αρχικά, πρέπει να βρεις τα ιδανικά δοχεία και βάζα για φυτά Ikebana. Διατίθενται σε πολλά στιλ. Μπορείς να προμηθευτείς μεταξύ άλλων γυάλινα και κεραμικά ή καλάθια από μπαμπού, τα οποία είναι δημοφιλείς επιλογές. Τα βάζα και τα δοχεία μπορεί να είναι ψηλά και στενά ή πολύ ρηχά.
Kenzan: Το όνομα kenzan (剣山) σημαίνει κυριολεκτικά βουνό με σπαθί. Πρόκειται για μια ειδική συσκευή που χρησιμοποιείται στην ιαπωνική τέχνη σύνθεσης λουλουδιών ikebana για τη στερέωσή τους στο δοχείο. Αποτελείται από βελόνες, οι οποίες είναι στερεωμένες πάνω σε έναν δίσκο. Το Kenzan είναι ιδιαίτερα σημαντικό item, ειδικότερα αν το δοχείο που θα χρησιμοποιήσεις είναι ρηχό.
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις μικρές διακοσμητικές πέτρες για να κρύψεις το kenzan εάν το βάζο σου είναι διαφανές ή το δοχείο σου είναι ρηχό.
Κοφτερό ψαλίδι ή κλαδευτήρι: Το παραδοσιακό ψαλίδι ikebana έχει μεγάλες λαβές σε σχήμα δάκρυ και στιβαρές, χοντρές λεπίδες κατάλληλες για χοντρά κλαδιά ή κόψιμο ευαίσθητων ανθέων. Φυσικά, δεν χρειάζετα να προμηθευτείς ειδικό ψαλίδι, αν δεν σκέφτεσαι να ασχοληθείς επαγγελματικά με την τέχνη.
Extra fact: Μερικοί καλλιτέχνες ikebana χρησιμοποιούν σύρμα λουλουδιών για να δέσουν μίσχους μεταξύ τους ή για να στηρίξουν άτακτα στελέχη λουλουδιών.
Οι basic κανόνες
Less is more: Η τεχνική Ikebana υμνεί τον μινιμαλισμό.
Αριθμός μίσχων: Οι ανθοσυνθέσεις ikebana περιλαμβάνουν από 5 έως 13 μίσχους.
Ασύμμετρη ισορροπία: Τα ψηλά κλαδιά συνυπάρχουν με τα πιο κοντά σε ύψος.
Εφήμερο: Το Ikebana στοχεύει να αναδείξει τη φευγαλέα ομορφιά των λουλουδιών και των φυτών.
Οδηγίες για να δημιουργήσεις τις δικές σου ανθοσυνθέσεις Ikebana
Εκτός από το βιβλίο που μπορείς να προμηθευτείς, χρήσιμες συμβουλές και οδηγίες βρίσκεις εδώ.
