Joker: Υπάρχουν οι ηθοποιοί και υπάρχει και ο Joaquin Phoenix

Αλλά κανείς δεν μας ενημέρωσε ακριβώς για αυτήν την μεταφυσική εμπειρία. Διότι περί αυτού πρόκειται. Δεν πας να δεις τον Joker και την ιστορία του. Στην πραγματικότητα, είσαι εκεί για να απολαύσεις ένα one man show από τον Joaquin Phoenix. Ακολουθείς με τα μάτια κάθε του κίνηση, έκφραση και λέξη, με πιασμένη αναπνοή, μην τυχόν και σου ξεφύγει κάτι. Είναι ένα κινούμενο οπτικοακουστικό υπερθέαμα, που έπρεπε να χάσει πολλά κιλά για να κινείται (και να μοιάζει) σαν αιλουροειδές και να εκτελεί χορογραφίες σε σκαλιά που γλιστρούν. Ποιος Joker; Ποια ταινία; Τι χρονιά έχουμε; Με ρεκόρ προσέλευσης στους 23.000 θεατές και όλα τα social media να παραμιλούν για αυτό που είδαν.

Το στόρι της ταινίας αφορά στη ζωή του Arthur Fleck, ενός κλόουν που ζει με τη μητέρα του, κάπου στην αρχή της δεκαετίας του ’80, στο Gotham City. Η ταινία είναι κυριολεκτικά πάνω του. Ενώ παρελαύνουν αρκετοί ηθοποιοί, μεταξύ αυτών η εκπληκτική Frances Conroy, που έχεις δει σε αρκετούς κύκλους του American Horror Story και ο θρυλικός Robert DeNiro, τους ξεχνάς όλους. Όπως ξεχνάς και όλους τους προηγούμενους Jokers. Δε θέλω να γίνομαι απόλυτη και μηδενιστική (αν και μάλλον αυτό έκανα μόλις τώρα), αλλά η ερμηνεία του Phoenix ξεπερνά το «πάμε να διηγηθούμε την ιστορία του κακού και πώς κατέληξε να είναι εγκληματίας». Είναι μία βουτιά στα πιο σκοτεινά υπαρξιακά κομμάτια- που όλοι έχουμε- και δεν υπάρχει ίχνος υποκριτικής. Είναι σαν να το ζει κανονικότατα και ίσως αυτός είναι και ο λόγος που δεν του αρέσει να κάνει ανάγνωση σεναρίου πριν τα γυρίσματα.

«Για μένα, η υποκριτική είναι κάτι σαν ντοκιμαντέρ. Νιώθεις ό,τι νιώθεις εκείνη τη στιγμή, έτσι όπως πιστεύεις ότι το βιώνει ο ρόλος σου», έχει δηλώσει ο Phoenix, αφότου αποκάλυψε ότι θαυμάζει τον DeNiro, αλλά διαφωνούσαν ως προς τη μέθοδο υποκριτικής και σχεδόν δε μιλούσαν στο set. Συγγνώμη Robert μου, δε μου αρέσει να ανακατεύομαι, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, πώς θα μπεις στο πετσί του Joker, μέσα από την ανάγνωση; Με όλο το θάρρος δηλαδή. Και κλείνει η παρένθεση.

Γνωρίζαμε εκ των προτέρων, ότι θα δούμε τη σκοτεινή ιστορία του Joker και πώς έφτασε να γίνει ο villain που έχουν υποδυθεί αμέτρητοι ηθοποιοί. Θυμάσαι όμως μόνο τον Jack Nicholson του Tim Burton, αν και εγώ θυμάμαι περισσότερο τον Danny DeVito σαν πιγκουίνο και τον αξέχαστο Heath Ledger, με σκηνές που μάλλον ήταν φόρος τιμής στο πρόσωπό του, όπου ένιωθες ότι έβλεπες Ledger αντί για Phoenix και σε έπιανε μία γλυκιά νοσταλγία. Εννοείται ότι η συγκεκριμένη διήγηση ευνοεί την ερμηνεία του νέου Joker γιατί δε βασίζεται σε κάποιο storyline του κόμικ και αποτελεί ένα ψυχογράφημα του ανθρώπου, ακολουθώντας τη νέα τάση της αποδόμησης των κακών χαρακτήρων, όπως της Maleficent από την Angelina Jolie. Και μπράβο στο σκηνοθέτη Todd Phlilips γι αυτό.

Εξαιρετική είναι η προσθήκη της ιστορίας του Batman, όπου βλέπουμε για λίγο τον Bruce Wayne σε παιδική ηλικία και κάνει μία μικρή σύνδεση με την κλασική ιστορία, με πολύ σημαντικές προεκτάσεις για την πορεία της πλοκής.

Στην προκειμένη, η ιστορία πηγαίνει πολύ βαθιά σε κοινωνικό επίπεδο και αγγίζει ένα θέμα, που δυστυχώς παραμένει ταμπού, γιατί δεν γίνεται όσο κατανοητό και αποδεκτό θα έπρεπε. Αυτό της ψυχικής νόσου. Η ταινία σταδιακά, δείχνει όλο το οικογενειακό υπόβαθρο και τη σκληρή παιδική ηλικία του Arthur, ενώ υπάρχει ένα σημείο που εξηγείται με νευρολογικούς και ψυχιατρικούς όρους. Το διαπεραστικό γέλιο του Joker έχει λόγο ύπαρξης και δίνει μία εντελώς διαφορετική διάσταση σε αυτό που ήξερες μέχρι τώρα. Αυτό δηλαδή που σε ανατρίχιαζε και σε ψυχαγωγούσε, μπορεί να είναι μία πάθηση που δημιουργεί πρόβλημα στον ασθενή και παρεξηγήσεις από τους άλλους. Και, ερμηνευτικά, είναι από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές του Phoenix.

Κοινωνικά, δείχνει πώς φέρονται οι δημόσιοι φορείς σε ανάλογα θέματα, το στίγμα που υπάρχει γύρω από τις ψυχικές νόσους, η συμπεριφορά των εργοδοτών όταν δεν τους αρέσει μία διαφορετική συμπεριφορά που δεν μπορούν να κατανοήσουν και πώς φτάνουμε στο σημείο να φοβόμαστε τους ανθρώπους, επειδή δεν είμαστε ενήμεροι για τις νόσους, εκτός αν είναι μόνο παθολογικές. Όπως σου δείχνει ότι το οικογενειακό background και τα παιδικά τραύματα μπορούν να σε ακολουθούν μία ζωή, ειδικά όταν είναι τόσο βαριά και κακοποιητικά.

Αντικειμενικά, έχει φτάσει η ώρα που ο κινηματογράφος μιλά για τους αντιήρωες, αποδομεί τους κακούς, δεν κερδίζουν οι καλοί, ίσως γιατί δεν υπάρχουν αυθεντικά κακοί, αλλά προϊόντα κακών συμπεριφορών και αδιαφορίας. Ο Joker είναι ένας άνθρωπος που χρειάζεται ψυχιατρική στήριξη, και το λέει και ο ίδιος, κραυγάζοντας για βοήθεια, πριν φτάσει στο σημείο να κάνει εγκλήματα. «Το χειρότερο με την ψυχική νόσο, είναι ότι οι άλλοι περιμένουν να φέρεσαι σαν να μην την έχεις», γράφει στο ημερολόγιό του ο Arthur. Όταν το κράτος κλείνει κοινωνικές υπηρεσίες που συνταγογραφούν φάρμακα και δεν παρέχουν κοινωνικό λειτουργό σε ανθρώπους που το χρειάζονται, δεν ξέρεις που μπορούν να φτάσουν τα πράγματα. Ειδικά όταν ζεις στο Gotham City.