Kokedama: Τα εντυπωσιακά φυτά που δεν χρειάζονται γλάστρα και δεν ήξερες ότι τα θες στη ζωή σου
- 9 ΙΟΥΛ 2022
«Καθετί μικρό, είναι όμορφο» λέει μια ιαπωνική παροιμία που χωράει μέσα σε 4 μόνο λέξεις την αγάπη που δείχνουν οι Ιάπωνες ακόμα και στο πιο μικρό αντικείμενο, ώστε να το μετατρέψουν σε ένα έργο τέχνης. Η Ιαπωνία, η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, έχει μία ιδιαίτερη σχέση με την τέχνη, η οποία σε συνδυασμό με την βουδιστική αντίληψη περί μινιμαλισμού, είναι εμφανής σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής και της καθημερινότητας.
Οι περισσότερες μορφές τέχνης δε, είναι άγνωστες στους δυτικούς λαούς και μία από αυτές, έχει να κάνει αποκλειστικά με τη φύση και τα φυτά. Είναι γνωστό, επίσης, πως η ιαπωνική κηπουρική και ανθοκομία συνδέονται άμεσα με το ζεν και τη φιλοσοφία ζωής που βασίζεται στην ηρεμία.
Τα φυτά, λοιπόν, χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης και συνακόλουθης στοργικής μεταχείρισης από τους Ιάπωνες και γίνονται ένα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται. Δηλαδή δεν ξεχωρίζουν από την υπόλοιπη αρχιτεκτονική της εκάστοτε περιοχής (παράδειγμα οι ιαπωνικοί κήποι). Είτε μιλάμε για ένα μεμονωμένο φυτό, είτε για έναν ολόκληρο κήπο, ο τρόπος μεταχείρισης είναι ο ίδιος. Δεν υπάρχουν διακρίσεις εδώ. Ας μην ξεχνάμε και την αγάπη που έδειχνε στα μπονσάι του ο δάσκαλος καράτε, Μιγιάγκι στο Karate Kid.
Και τώρα θα μου πεις «μα εγώ ξέρω τα bonsai» και εγώ θα σου πω πως η τεχνική bonsai, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Οι Ιάπωνες έχουν αναπτύξει πολλές ανθοκομικές τεχνικές για να αναδείξουν την ομορφιά των φυτών τους. Ανάμεσά τους, βρίσκεται και η τεχνική kokedama, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «μπάλα από βρύα». Ήρθε η ώρα να ερωτευτείς ένα νέο είδος φυτών εσωτερικού χώρου.
Kokedama: Η πανάρχαιη τεχνική από την Ιαπωνία, που δημιουργεί τα πιο εντυπωσιακά φυτά
Η βασική ιδέα πίσω από την τεχνική, είναι η μίμηση της φύσης. Με λίγα λόγια, τα kokedama μιμούνται το φυσικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσονται κανονικά όλα τα φυτά. Έτσι, διασφαλίζεται η απουσία ανθρώπινης παρέμβασης, μέσα από την απουσία γλάστρας. Εφαρμόστηκε αρχικά σε ορισμένα είδη ορχιδέων και bonsai, ενώ στη συνέχεια πήραν σειρά και άλλα φυτά.
Στα πιο τεχνικά ζητήματα, η εν λόγω μέθοδος φύτευσης, βασίζεται στην ανάπτυξη ενός φυτού μέσα σε μια μπάλα από το κατάλληλο μείγμα χώματος. Αυτό αποτελείται από φυσικά βρύα και (κάποιες φορές) λειχήνες. Τα βρύα παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ιαπωνική κουλτούρα. Είναι το σύμβολο της ομορφιάς, της απλότητας και της ταπεινότητας. Φαντάσου ότι αναφέρονται μέχρι και στον εθνικό τους ύμνο. Σε πρακτικό επίπεδο, η ύπαρξη οξυγόνου και υγρασίας στα βρύα, αυξάνει τα επίπεδα γονιμότητας του φυτού.
Τα βρύα, λοιπόν, αντικαθιστούν το χώμα και δημιουργούν μία σφαίρα που δένεται από σπάγκο και σύρμα, συνθέτοντας ουσιαστικά την πιο εντυπωσιακή, ζωντανή γλάστρα. Η ομορφιά της απλότητας, η ιαπωνική κουλτούρα σε ένα μόνο φυτό!
Συχνά θα βρεις αυτά τα φυτά και ως κρεμαστούς κήπους, καθώς οι Ιάπωνες συνηθίζουν να τα κρεμάνε με σπάγκο ή πετονιά για να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι αιωρούνται.
Φροντίδα
Φως – Λίπανση – Αερισμός – Μεταφύτευση
Φως
Τα kokedama φυτά χρειάζονται έμμεσο, ηλιακό φως για να ευδοκιμήσουν. Δεδομένου ότι το φυτό αγκαλιάζεται από βρύα, είναι πολύ πιθανό να στεγνώσουν εάν εκτίθενται σε άμεσο φως. Η καλύτερη τοποθεσία είναι ένα ημισκιερό σημείο στο σπίτι σου.
Λίπανση
Όπως όλα τα φυτά, έτσι και τα kokedama χρειάζονται μια στο τόσο λίπανση για boostάρισμα. Λιπαίνεις μία φορά τον μήνα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και περίπου κάθε 2 μήνες τον χειμώνα. Η λίπανση γίνεται προσθέτοντας υγρό λίπασμα, κατά το πότισμα του φυτού. Χρησιμοποιείς τη μισή δοσολογία λιπάσματος από τη συνιστώμενη.
Αερισμός
Με τον καλό αερισμό των φυτών, αποτρέπεται και η ανάπτυξη μυκητολογικών και άλλων ασθενειών. Ειδικά όσον αφορά τα συγκεκριμένα φυτά που περιβάλλονται από βρύα, ο κακός αερισμός μπορεί να αναπτύξει μούχλα. H μούχλα μπορεί να είναι ένδειξη του υπερβολικού ποτίσματος. Σε περίπτωση που εντοπίσεις μούχλα, την αφαιρείς χρησιμοποιώντας χλιαρό σαπουνόνερο και ταμπονάρεις τοπικά με λίγο οξυζενέ. Τοποθετείς το φυτό σε ζεστό και ηλιόλουστο σημείο μέχρι να στεγνώσει καλά, πριν το βάλεις στη θέση του.
Σημαντικό tip για να αποτρέψεις τη μούχλα, είναι να τοποθετήσεις τα kokedama φυτά σου σε επιφάνεια καλυμμένη με βότσαλα. Ή πολύ απλά, τα κρεμάς ώστε να αναπνέουν καλύτερα τα βρύα περιμετρικά της μπάλας και έχεις το κεφάλι σου ήσυχο.
Μεταφύτευση
Όπως όλα τα φυτά, έτσι και τα kokedama χρειάζονται μεταφύτευση, όταν το ριζικό τους σύστημα αναπτυχθεί υπερβολικά σε σημείο που θα δεις ρίζες να ξεπροβάλλουν μέσα από τη βρυόμπαλα. Εάν έχεις εμπειρία και γνωρίζεις καλά τη διαδικασία, μπορείς να δημιουργήσεις μία μεγαλύτερη βρυόμπαλα για το μεγαλωμένο σου φυτό. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, απευθύνεσαι σε ειδικό. Βέβαια, υπάρχει και η επιλογή να μην κάνεις τίποτα, αφήνοντας τις ρίζες να αναπτυχθούν ελεύθερα ή κλαδεύοντάς τες.
Τέλος, υπάρχουν φορές που θα δεις να έχουν φυτρώσουν μικρά αγριόχορτα μέσα από την βρυόμπαλα, τα οποία μπορείς να ξεριζώσεις.
Πότισμα
Το πότισμα που χρειάζονται τα φυτά kokedama, βασίζεται στη μέθοδο του bottom – watering. Ουσιαστικά, δεν ποτίζεις τα φυτά από την πάνω μεριά με το ποτιστίρι σου, αλλά βυθίζεις τη μπάλα μέσα σε ένα μπολ ή μία λεκάνη με νερό έως ότου καλύψεις το 1/3 της.
Αφήνεις το kokedama σου να ρουφήξει όσο νερό χρειάζεται, για περίπου 10 λεπτά. Καταλαβαίνεις ότι το φυτό έχει απορροφήσει όση ποσότητα νερού χρειαζόταν, όταν το νιώσεις αρκετά πιο βαρύ από πριν. Το αφήνεις να στραγγίξει φυσικά (πολύ σημαντικό βήμα). Έπειτα το τοποθετείς ξανά στη θέση του.
Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι τα βρύα αγαπάνε πολύ την υγρασία και τώρα που είναι καλοκαίρι, θα εκτιμήσουν ιδιαίτερα το ψέκασμα. Η ερώτηση «πόσο συχνά ποτίζουμε», δεν παίρνει μία απάντηση. Αυτό εξαρτάται από το είδος του φυτού, τις συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται, την τοποθεσία του μέσα στο χώρο, αλλά και την εποχή.
Ένα ενδεικτικό σημάδι ότι το φυτό χρειάζεται πότισμα, είναι το βάρος της μπάλας. Όταν η μπάλα είναι ελαφριά, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να χρειάζεται πότισμα. Το καφέτιασμα στις άκρες των φύλλων αποτελεί επίσης ένδειξη. Καλό είναι να κόψεις τα καφέ σημεία του φυτού για να μην εξαπλωθούν.