#NoLabel: Πώς ένα ατύχημα και ένα λαμπραντόρ δημιούργησαν την ΑΜΚΕ “Λάρα”

Πολλές φορές έχουμε βρεθεί μπροστά σε ανθρώπους με τύφλωση ή περιορισμένη όραση. Με το λευκό μπαστούνι ή (πιο σπάνια) με σκύλο οδηγό. Και πολλές φορές έχουμε φερθεί λάθος, ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία διοργάνωσε ένα διαδραστικό πρωινό, όπου έκανε πράξη το #NoLabel και μας παρουσίασε το έργο της πρώτης στην Ελλάδα σχολής σκύλων-οδηγών τυφλών “Λάρα”, το οποίο και στηρίζει έμπρακτα.

Πρώτη γνωριμία με ένα τροχαίο

Μια καλοκαιρινή μέρα του 2004, ο Χρήστος πηγαίνοντας αγχωμένος στη δουλειά του με τη μηχανή, αναγκάστηκε να φρενάρει απότομα και τελικά να πέσει. Είχε μόλις συγκρουστεί με ένα μαύρο λαμπραντόρ που πετάχτηκε στον δρόμο, σε κεντρικό σημείο στο Χαλάνδρι.
Το μαύρο λαμπραντόρ ήταν η Λάρα και είχε ξεφύγει από την αφεντικίνα της, την Ιωάννα, όταν της έπεσε η σακούλα του σούπερ μάρκετ που μόλις είχε επισκεφτεί, σκίστηκε, έσπασαν κάτι μπύρες και τρόμαξε. Η συνέχεια ήταν τουλάχιστον ανορθόδοξη στα μάτια του πεσμένου στον δρόμο Χρήστου. Η Ιωάννα κυνηγώντας τη Λάρα τον προσπέρασε χωρίς να του δώσει καμία σημασία. Κι ενώ εκείνος νευριασμένος σκεφτόταν το πόσο αγενής είναι η κοπέλα αυτή, ο θείος της, που κυνηγούσε την Ιωάννα, που κυνηγούσε τη Λάρα, έσκυψε να τον βοηθήσει λέγοντάς του “Είναι τυφλή. Το σκυλάκι είναι ο οδηγός της”.
Κάπως έτσι, γεννήθηκε μια δυνατή φιλία ανάμεσα στον Χρήστο, που τελικά είχε έναν σοβαρό τραυματισμό στο πόδι και καθηλώθηκε στο σπίτι του, την Ιωάννα που άρχισε να τον επισκέπτεται σχεδόν καθημερινά για παρέα και καφέ και τη Λάρα. Και ο Χρήστος έμαθε περισσότερα για τους σκύλους – και την πολύ ακριβή εκπαίδευσή τους για να μπορέσουν να εργαστούν για άτομα με οπτική αναπηρία. Το έξοδο της εκπαίδευσης της Λάρα το είχε αναλάβει ο Κάρολος Φιξ, της γνωστής οικογένειας της iconic ζυθοποιίας.

Η αρχή της “Λάρα”

Όσο ο καιρός περνούσε και η φιλία Χρήστου και Ιωάννας δυνάμωνε, ο Χρήστος κατάλαβε πόση σημασία έχει ο σκύλος – οδηγός για ένα άτομο με οπτική αναπηρία. Πόσο πιο ανεξάρτητο νιώθει, πόσο πιο άνετα κινείται και πόσο μεγαλύτερα αυτοπεποίθηση τον χαρακτηρίζει. Οπότε, το επόμενο βήμα ήταν να αρχίσουν να ψάχνουν αντίστοιχους οργανισμούς του εξωτερικού και τον τρόπο που λειτουργούν εδώ και πολλές δεκαετίες (σε χώρες της Ευρώπης, υπάρχουν σκύλοι-οδηγοί ανθρώπων με οπτική βλάβη ακόμα και πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο). Και κάπως έτσι, το 2008 γεννήθηκε η ΑΜΚΕ “Λάρα”, η πρώτη σχολή σκύλων οδηγών – τυφλών στην Ελλάδα με συνιδρυτές τον Χρήστο Γεωργιόπουλο και την Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου.

Serendipity Μπύρας

Η Ιωάννα και ο Χρήστος γνωρίστηκαν εξαιτίας μερικών σπασμένων μπουκαλιών μπύρας. Η Ιωάννα είχε αποκτήσει τη Λάρα χάρη στη στήριξη ενός μέλους μιας θρυλικής οικογένειας του χώρου της ζυθοποιίας. Κι εμείς, μια ομάδα δημοσιογράφων της 24Media, μάθαμε για όλα αυτά στις εγκαταστάσεις της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, της εταιρείας με τις πιο δημοφιλείς μπύρες, μεταξύ των οποίων και της ΦΙΞ.
Eκεί, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία, βιώσαμε την εμπειρία #NoLabel και γνωρίσαμε τη “Λάρα”, ένα love project των ανθρώπων της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, αφού τη στηρίζουν τα τελευταία χρόνια όχι μόνο μέσω σημαντικών χρηματικών δωρεών, ώστε οι τυφλοί που αιτούνται για σκύλο-οδηγό να τον αποκτούν δωρεάν, αλλά και μέσω εκπαιδευτικών δράσεων που συνδ-ημιουργούν παρέα με τη Λάρα με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση σε θέματα συμπερίληψης.
Και αυτή την Παρασκευή που μας φιλοξένησαν, το πέτυχαν απόλυτα.

Όσα ζήσαμε και μάθαμε στη #ΝοLabel Day

Η ημέρα ήταν γεμάτη εκπλήξεις και γνώσεις. Αρχικά, σε ό,τι αφορά τους πρωταγωνιστές της “Λάρα”, δηλαδή τους σκύλους-οδηγούς, μερικά πολύ ενδιαφέροντα facts είναι τα εξής:
-Η βασική εκπαίδευση ενός σκύλου οδηγού ξεκινάει από όταν είναι μόλις λίγων μηνών (με βασικές εντολές από εκπαιδευτή) και διαρκεί δύο ολόκληρα χρόνια με ειδική εκπαίδευση (π.χ. να μην αντιδρά καθόλου σε έντονους ήχους, σε πολυσύχναστους δρόμους και να βρίσκει για λογαριασμό του ανθρώπου που το έχει ως οδηγό, ό,τι του ζητηθεί -από τρόπο να προσπεράσει ένα εμπόδιο, μέχρι θέση για να καθήσει το άτομο με οπτική αναπηρία) μέχρι να μπορεί με απόλυτη ασφάλεια να “εργαστεί” ως σκύλος-οδηγός. Αυτό είναι το διάστημα που θα χρειαστεί να περιμένει ένα άτομο με απώλεια όρασης από τη στιγμή που θα αιτηθεί για έναν σκύλο-οδηγό.
-Μόλις ο εκπαιδευμένος σκύλος φορέσει το ειδικό σαμαράκι, γνωρίζει ότι είναι σε εργασία.
-Γύρω στα 7-8 χρόνια μετά, το σκυλάκι βγαίνει στη σύνταξη (δηλαδή υιοθετείται από κάποια οικογένεια ως κατοικίδιο για να απολαύσει μια γλυκιά και ξέγνοιαστη ζωή).
-Ένας σκύλος – οδηγός δεν λειτουργεί ως φρουρός, εφόσον πρέπει να είναι ψύχραιμος και απολύτως συγκεντρωμένος.
-Το κόστος εκπαίδευσης κάθε σκύλου-οδηγού είναι δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
-Υπάρχουν περιπτώσεις που στα μισά της εκπαίδευσης, αποδεικνύεται ότι ένας εκπαιδευόμενος σκύλος δεν μπορεί τελικά να γίνει οδηγός τυφλών (γιατί π.χ. εμφάνισε μια ξαφνική φοβία).
-Χάρη στη “Λάρα” και πολλές μάχες που έχει δώσει, πλέον ο σκύλος-οδηγός μπορεί να επιβιβαστεί σε όλα σχεδόν τα ΜΜΜ, σε πολλά καταστήματα, αλλά και εστιατόρια, καφέ και ξενοδοχεία.

Χάρη στην Ολυμπιακή Ζυθοποιία όμως γνωρίσαμε τις εμπειρίες του Κωνσταντίνου, έναν φοιτητή και πρωταθλητή ποδηλάτη με απώλεια όρασης (μην ρωτάτε έναν άνθρωπο με οπτική βλάβη αν σας κατάλαβε από τη φωνή, απλώς πείτε το όνομά σας), αλλά μάθαμε και πολύ ενδιαφέρονται πράγματα από τη Λίνα Καλλέ ως προς το πως βοηθάμε ένα άτομο με οπτική βλάβη, αν π.χ. το συναντήσουμε στον δρόμο. ΔΕΝ τον αρπάζουμε απροειδοποίητα από το χέρι ή τον ώμο για να το βοηθήσουμε σε κάποια διάβαση. Τον ρωτάμε αν χρειάζεται βοήθεια ή απλώς τον ενημερώνουμε (πιο σωστά του επιβεβαιώνουμε) ότι ένα φανάρι είναι πράσινο και μπορεί να περάσει.
Ο στόχος της Λίνας είναι μέσω της εκπαίδευσης κινητικότητας και προσανατολισμού με λευκό μπαστούνι, ένα άτομο με οπτική αναπηρία να μπορεί να είναι αυτόνομο. Κι αν εμείς νιώσουμε την ανάγκη να βοηθήσουμε να είναι στη διακριτική του ευχέρεια να την πάρει ή όχι.

Η δύσκολη στιγμή που μπαίνεις στη θέση του άλλου

Οι άνθρωποι της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας είχαν ετοιμάσει για εμάς δυο βιωματικές εμπειρίες, που αναθεώρησαν στο μυαλό μου πολλά.
Αρχικά με χρήση ειδικών γυαλιών, μπορέσαμε να κατανοήσουμε τι σημαίνει ολική ή μερική τύφλωση (είδαμε δηλαδή τι βλέπουν άνθρωποι με γλαύκωμα, με εκφύλιση ωχράς κηλίδας, με βλάβη στην όραση από εγκεφαλικό ή πως είναι να βλέπεις μόνο φώς ή απολύτως τίποτα).
Για έναν άνθρωπο που έχει την όρασή του, αυτή η εμπειρία είναι εκπαιδευτική. Αναπόφευκτα σκέφτεσαι όλες τις κλεισμένες από αυτοκίνητα ειδικές ράμπες, τα τραπεζοκαθίσματα πάνω στους οδηγούς όδευσης τυφλών πάνω στα πεζοδρόμια και όλα όσα κάνουν τη ζωή των ανθρώπων με αναπηρία ανυπόφορη στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις. Και καταλαβαίνεις ότι το λιγότερο που οφείλει να κάνει ένα κράτος είναι εξασφαλίσει σε αυτούς τους ανθρώπους μια αξιοπρεπή και εύκολη καθημερινότητα.
Η δεύτερη εμπειρία πάλι μας βοήθησε να αναθεωρήσουμε πράγματα που θεωρούμε δεδομένα. Πώς καταλαβαίνεις διάφορα τρόφιμα όταν δεν βλέπεις; Φορώντας blindfolded μάσκες, μεταφερθήκαμε σε έναν χώρο με διαφορετικές πρώτες ύλες σε μπολ και κληθήκαμε να τις αναγνωρίσουμε με την αφή και την όσφρηση. Δεν ήταν καθόλου εύκολο.

Το κλείσιμο μιας αξέχαστης μέρας

Μετά από πολλή γνώση, συγκίνηση και συνειδητοποιήσεις, όλοι παρέα μεταφερθήκαμε στο λόμπι της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, όπου δεσπόζει ένα μεγάλο μπαρ με όλες τις αγαπημένες μας μπύρες. Εκεί κάναμε cheers, φάγαμε από έναν ταιριαστό με τις μπύρες μπουφέ και κυρίως κάναμε παρέα. Η συμπερίληψη, η ισότητα, η αποδοχή της διαφορετικότητας (βασικά συστατικά του DNA της εταιρείας) για λίγη ώρα δεν ήταν θέματα συζήτησης. Ήταν δεδομένα.
Το μήνυμα της #NoLabel Day, Καμία ετικέτα δεν μπορεί να μας προσδιορίσει και να μας αποκλείσει ήταν παντού γύρω μας.
Μάθε περισσότερα για την ΑΜΚΕ “Λάρα” εδώ και υποστήριξε το έργο της εδώ.