#ΤΟΖΗΣΑΜΕ

Ο Άρης Σερβετάλης είναι σκυλί με ανθρώπινο εγκέφαλο στην παράσταση που κοιτάει το Poor Things και γελάει

Γιώργος Καπλανίδης

Ο Άρης Σερβετάλης παίζει στο θεατρικό Poor Things της αθηναϊκής σκηνής. Η Έφη Μπίρμπα και ο Άρης Σερβετάλης έχουν κάνει δεύτερο σπίτι τους το θέατρο Κιβωτός και φέτος αποφάσισαν να μάθουν στο θεατρικό κοινό το εμβληματικό έργο του Ρώσου συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ Η Καρδιά του Σκύλου

Μια βροχερή Τετάρτη, που κάποιοι γιόρταζουν τον Άγιο Βαλεντίνο στα εστιατόρια και τα μπαρ, βρέθηκα στην μεγάλη ουρά του Κιβωτός στην Πειραιώς και παρακολούθησα ένα ακόμη sold out (σε ένα θέατρο που μόνο μικρό δεν το λες, είναι βαρβάτο αυτό το sold out, και αν ψάξεις στο more εισιτήρια θα καταλάβεις τι σημαίνει να είσαι ο Άρης Σερβετάλης. Σημαίνει εμπορική επιτυχία).

Η Καρδιά του Σκύλου είναι μια ευφυής, πολυεπίπεδη ιστορία φρίκης που μόνο οι Ρώσοι μπορούν να γράψουν τόσο μα τόσο αριστοτεχνικά. Είναι μια σάτιρα που γράφτηκε το 1925. Ο σκύλος του Μπουλγκάκοφ, 100 χρόνια μετά δαγκώνει το χέρι που το ταΐζει (και αφυπνίζει). Είναι ένα προκλητικό έργο που αν ο Άρης Σερβετάλης δεν έπαιζε τον πρωταγωνιστικό ρόλο (το σκύλο Σαρίκ που γίνεται πείραμα), θα ήταν μάλλον αβάσταχτο για το θεατή. 

Η υπόθεση δεν είναι απλή, αλλά έχουμε δει τόσα πολλά πλέον που τα δεχόμαστε όλα ως κανονικότητα. Εδω η εταιρεία εγκεφαλικών τσιπ του Ελον Μασκ πήρε έγκριση για την πρώτη δοκιμή σε ανθρώπους. Η ιστορία που έγραψε ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ στα 33 του, περιστρέφεται γύρω από τον καθηγητή Πρεομπραζένσκι που μαζί με τον βοηθό του, δόκτορα Μπρομεντάλ, επιχειρούν ένα τολμηρό ιατρικό πείραμα. Μεταμοσχεύουν την υπόφυση και τους όρχεις ενός νεκρού άνδρα σε έναν αδέσποτο σκύλο ονόματι Σάρικ (Άρης Σερβετάλης) με τη φιλοδοξία να δημιουργήσουν ένα νέο μοντέλο ανθρώπου. Το λέει ξεκάθαρα, ο καθηγητής τοποθετεί ωοθήκες μαϊμούς σε μεσήλικη ασθενή με ρυτιδιασμένο λαιμό.

Το ενοχλητικό πείραμα (μπορείς να μιλήσεις άνετα για ευγονική) δεν έχει την αναμενόμενη έκβαση, καθώς ο σκύλος Σάρικ μετατρέπεται σταδιακά σε άνθρωπο αγροίκο που διαλύει τη γαλήνη της καθημερινότητας και θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική θέση και την επιστημονική υπόσταση του δημιουργού του. 

Η εναρκτήρια σκηνή μέσα σε λίγα λεπτά σου λέει ότι χρειάζεται να ξέρεις για τη Σοβιετική Ένωση της εποχής. Ένας αδέσποτος σκύλος έχει μια τρομερή πληγή από βραστό νερό που του πέταξε ένας καταστηματάρχης που πουλούσε φθηνά λουκάνικα από κρέας αλόγου. Ο Άρης Σερβετάλης και η σωματικότητά του αξίζουν βραβείο κρατικό. Ένας αλαζόνας Frankenstein (στο ρόλο ο Αντώνης Μυριαγκός) δείχνει προσποιητή φροντίδα στο αδέσποτο, γιατί θέλει να του εμφυτεύσει ανθρώπινη υπόφυση. Για να δημιουργήσει μάλλον ένα ανώτερο βιολογικό τύπο ανθρώπου (κλείσιμο ματιού στον Τρότσκι, if you know, u know). Μιλάμε για πολιτικό σχολιασμό, κέντημα. Παλιά λεφτά που θέλουν να αγοράσουν νέα δύναμη σε κάποιου είδους πολιτικής δυστοπίας. Αχ, τι μου θυμίζει μωρέ; 

Άρης Σερβετάλης Γιώργος Καπλανίδης

Η ζωή του Άρη Σερβατάλη στο σανίδι, είναι ένας θρίαμβος αντίστασης. Και πάντα δίνει στον θεατή food for thought. Με αλληγορικό τρόπο, αλλά, με ουσιαστικό τρόπο. Εδώ, μαζί με τη σύζυγό του και σκηνοθέτρια μας ρωτούν αν καταλαβαίνουμε ποια είναι τα όρια της επιστήμης και πόσο μας χειραγωγούν. Και μας δείχνουν ξεκάθαρα ότι η εξουσία διαφθείρει. Κι ότι οφείλουμε να μείνουμε ανένταχτοι στις κανονιστικές φόρμες. Είμαστε όλοι οι προλετάριοι αδέσποτα σκυλιά; 

Ο Άρης Σερβετάλης είναι αριστούργημα (προσωπική άποψη: είναι ο καλύτερος Έλληνας ηθοποιός της γενιάς του, είναι 47 ετών, πιστεύω τώρα ξεκινά το αποκορύφωμα στην πορεία του). Τα κοστούμια στις παραστάσεις της Μπίρμπα είναι πλέον πολύ αναγνωρίσιμα (προσωπική άποψη: με κούρασαν, δεν σημαίνει ότι η Έφη Μπίρμπα και η Βασιλεία Ροζάνα δεν κάνουν εντυπωσιακά κοστούμια, απλά τα έχω ξαναδεί μέχρι και στα Βατράχια). Ηλέκτρα Νικολούζου, Μιχάλης Θεοφάνους, Χαρά-Μάτα Γιαννάτου, Αλεξάνδρα Καζάζου, Σπύρος Δέτσικας είναι σαν χορός τραγωδίας, λειτουργικός χορός.

Σκηνικά μου άρεσε. Ήταν αποστειρωμένα εντυπωσιακό. Χωρισμένο στα 2. Το χειρουργείο/ δωμάτιο πειραμάτων και το προνομιούχο διαμέρισμα του καθηγητή Πρεομπραζένσκι (που αγαπά τις όπερες, άλλο κλείσιμο ματιού σε όσους είδαμε τη Ζώνη Ενδιαφέροντος). Έκτακτος και ο Αντώνης Μυριαγκός που θέλει να εκπολιτίσει τους απανταχτού φτωχάλες. Παίζει λες και λερώνεται ψυχικά αν του κάνει χειραψία μπολσεβίκος.

Η Έφη Μπίρμπα αγαπά το μπαρόκ. Και τις παραστάσεις που είναι 110 λεπτά (προσωπική άποψη: μετά τα 100 κάπου αρχίζω να δυσανασχετώ στο κάθισμα, ξέρω ότι είναι εξοργιστικό για τους καλλιτέχνες, είναι όμως μια πραγματικότητα, ειδικά αν κάθομαι πίσω πίσω και δεν ακούω τα πάντα).

Αξίζει sold out μέχρι το Πάσχα ο Άρης Σερβετάλης ως σκυλανθρώπος Σάρικοφ. Μπας και γκρεμίσει τις ψευδαισθήσεις ευημερίας μας.

Info: Άρης Σερβετάλης + Έφη Μπίρμπα | Η Καρδιά του Σκύλου. Θέατρο Κιβωτός, Πειραιώς 115, Αθήνα. Μέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 20:00, Πέμπτη, Παρασκευή 21:00, Σαββατο 18:00 και 21:00, Κυριακή 20:00. Εισιτήρια εδώ