Οδηγός για οικολογικές διακοπές: Tips για τα πιο eco-friendly ταξίδια

Ο οικολογικός τουρισμός ακολουθεί τις αρχές της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας, με σκοπό το χαμηλό αντίκτυπο στο περιβάλλον, αλλά και στον πολιτισμό μιας χώρας. Ένας ταξιδιώτης δηλαδή που έχει οικολογική συνείδηση και ενώ ταξιδεύει φροντίζει παράλληλα να μην επιβαρύνει το περιβάλλον με τις επιλογές του, σέβεται τους ανθρώπους και τα μέρη που επισκέπτεται και φροντίζει να συμβάλλει επίσης στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής σε χώρους που διαχειρίζεται η κοινότητα.

Και ναι, ξέρω πως στη θεωρία το “go green” ακούγεται τόσο απλό, αλλά όταν τελικά αποφασίζεις να το βάλεις σε εφαρμογή δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις και τι μπορείς να αλλάξεις στην καθημερινότητα και στα ταξίδια σου για να είσαι και συ όσο πιο eco-friendly & responsible traveler γίνεται.

Ταξιδεύοντας full-time τα τελευταία 2 χρόνια -πριν την πανδημία- και γνωρίζοντας καλά πως σε κάθε αεροπλάνο, αυτοκίνητο, πλοίο που μπαίνω «βοηθάω» στη μόλυνση του περιβάλλοντος, προσπαθώ πάνω από 1 χρόνο τώρα να αντισταθμίζω τη μόλυνση αυτή που προκαλώ ως μονάδα, με μικρές μεν, αλλά σημαντικές ενέργειες που φροντίζω να κάνω ώστε τουλάχιστον να είμαι όσο πιο eco-friendly ταξιδιώτισσα μπορώ πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά το κάθε μου ταξίδι.

Να λοιπόν όλα όσα κάνω, μικρές αλλά και μεγαλύτερες ενέργειες που έστω τις μισές από αυτές να κάνουμε όλοι μας, ίσως να καταφέρουμε να περιορίσουμε την οικολογική (και πολιτιστική) καταστροφή που το ανθρώπινο είδος έχει προκαλέσει (και συνεχίζει να προκαλεί) στον πλανήτη Γη.

Ξεκινάμε από τα απλά: 

Μειώνουμε τη χρήση πλαστικού στα ταξίδια

Μην μου πεις ότι ναι καλά αυτό το ξέραμε ήδη. Για πες μου, πόσο συχνά αγοράζεις πλαστικά μπουκαλάκια νερού όταν ταξιδεύεις, όταν έχεις περπατήσει χιλιόμετρα σε μια πόλη και έχεις σκάσει από το πολύ περπάτημα; Ή πόσες φορές, αφού περνάς τον έλεγχο αποσκευών, στο αεροδρόμιο δεν έχεις τρέξει να αγοράσεις νερό για να έχεις μαζί σου στο αεροπλάνο;

Αντί για τα παραπάνω, θα μπορούσες να έχεις το δικό σου θερμός με νερό που θα έχεις γεμίσει από τις ειδικές βρύσες τοποθετημένες στα αεροδρόμια ή να το κουβαλάς μαζί σου στις βόλτες σου στην πόλη. Αν πάλι το νερό στη χώρα που βρίσκεσαι δεν πίνεται, και εφόσον δεν έχεις ειδικό θερμός με φίλτρο καθαρισμού, πήγαινε στο σούπερ μάρκετ και αγόρασε μόνο ένα, αλλά μεγάλο μπουκάλι νερό από το οποίο θα γεμίζεις το θερμός σου πριν βγεις από το δωμάτιο του ξενοδοχείου.

Φυσικά, πλαστικό δεν είναι μόνο το μπουκαλάκι του νερού, αλλά και οι σακούλες για ψώνια ή για σουβενίρ. Πες όχι και σε αυτές και έχε μαζί σου πάνινες. Και μην ακούσω ότι πιάνουν χώρο ή ότι τις ξεχνάς. Είναι απλά δικαιολογία.

Ταξιδεύουμε Light

Κάθε κιλό μετράει και το ότι οι αεροπορικές εταιρείες μετράνε κάθε επιπλέον κιλό και μας κάνουν να το πληρώνουμε δεν είναι τυχαίο. Όσο περισσότερο βάρος έχει το αεροπλάνο, τόσο περισσότερη εκπομπή άνθρακα παράγει σε κάθε πτήση του. Τόσο απλό. Άρα, όταν λέω ταξιδεύουμε με όσο λιγότερα, δεν είναι μόνο για να μη κουβαλάμε εμείς βάρος, αλλά και για να μην κουβαλάει το επιπλέον βάρος το αεροπλάνο και μολύνει ακόμα περισσότερο το περιβάλλον.

Δεν εκτυπώνουμε την κάρτα επιβίβασης

Κάτι τόσο απλά και όμως εξίσου σημαντικό. Πλέον οι περισσότερες – αν όχι όλες- οι αεροπορικές με τη διαδικασία του web check-in σού δίνουν την επιλογή να έχεις e-ticket με barcode ή QRcode στο κινητό σου. Δεν χρειάζεται λοιπόν να εκτυπώνεις τόση χαρτούρα όταν μπορείς τόσο εύκολα να βοηθήσεις και συ στη μείωση των περιττών εκτυπώσεων.

Ακόμα και να πρέπει να παραδώσεις αποσκευή στο γκισέ, μπορείς να κάνεις από πριν το check-in σου online και όταν παραδώσεις την αποσκευή σου, να ζητήσεις εσύ η ίδια να μη σου εκτυπώσουν το boarding pass, αλλά μόνο το χαρτάκι με το barcode της βαλίτσας σου.

Έχουμε τον δικό μας ταξιδιωτικό εξοπλισμό

Στις μεγάλες πτήσεις που διαρκούν πάνω από 4 ώρες, οι αεροπορικές συνηθίζουν να δίνουν κουβερτάκια τυλιγμένα σε πλαστικές σακούλες, αλλά και ακουστικά μέσα σε πλαστικά σακουλάκια. Πες όχι και φρόντισε να έχεις τα δικά σου. Το ίδιο ισχύει και για τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα που δίνουν μαζί με το φαγητό. Συνήθως βρίσκονται μέσα σε πλαστικό σακουλάκι. Μην το ανοίξεις! Χρησιμοποίησε τα δικά σου μαχαιροπίρουνα από μπαμπού και δείξε οικολογική συνείδηση. Αν πάλι δεν μπορείς να το αποφύγεις, πχ το να σου δώσουν πλαστικό ποτηράκι για το ποτό/αναψυκτικό, περιόρισε τη χρήση τους ζητώντας να σου ξαναγεμίσουν το ποτήρι με νερό ή ρόφημα, χωρίς επιπλέον πλαστικά ποτηράκια.

Διαλέγουμε eco-friendly προορισμούς

Στο bucketlist με τις χώρες που θέλουμε να επισκεφθούμε, είναι καλό σιγά σιγά να βάζουμε και χώρες οι οποίες παλεύουν να είναι όσο πιο sustainable γίνεται και προσπαθούν να προστατεύσουν το τοπικό τους οικοσύστημα, αλλά και τον πλανήτη μας. Χώρες όπως η  Κόστα Ρίκα, η Σλοβενία, η Πορτογαλία, το Εκουαδόρ είναι μέρη που στόχο τους έχουν να γίνουν όσο πιο eco-friendly γίνεται και εμείς μπορούμε να τα στηρίξουμε επιλέγοντας να ταξιδέψουμε μέχρι εκεί.  Για ρίξε μια ματιά στα 100 μέρη πιο eco-friendly μέρη και βάλε έστω ένα στη λίστα με τα επόμενα ταξίδια σου!

Μοιραζόμαστε τη διαδρομή

Το να χρησιμοποιείς τα μέσα μαζικής μεταφοράς στις χώρες που επισκέπτεσαι είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις. Σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιείς όχημα μόνο για σένα και συνεπώς δεν δημιουργείς επιπλέον ρύπους, άσε που έτσι ζεις την εμπειρία στο 100% καθώς έστω και για λίγο παίρνεις μια μικρή δόση από τη ζωή των ντόπιων.

Ταξίδι με τρένο

Αν και μέσο μαζικής μεταφοράς όπως όλα τα παραπάνω, του αξίζει μια ξεχωριστή παράγραφος γιατί το ταξίδι με τρένο πέρα από του ότι είναι πιο ρομαντικό από οποιοδήποτε άλλο μέσο μεταφοράς είναι και εξίσου το πιο eco-friendly στην κατηγορία του. Επίλεξέ το λοιπόν για τα επόμενα ταξίδια σου, είτε ξεκινώντας με αυτό από την Ελλάδα και πηγαίνοντας βόρεια (με πολλή υπομονή), είτε επιλέγοντάς το για ταξίδια εντός μιας χώρας που επισκέπτεσαι στο εξωτερικό. Η κεντρική Ευρώπη, αλλά και η Σκανδιναβία έχουν φοβερό σιδηροδρομικό δίκτυο.

Μένουμε σε eco-friendly ξενοδοχεία

Και φτάσαμε και στα ξενοδοχεία! Επίλεξε οι επόμενες διακοπές σου να είναι σε ξενοδοχεία, ξενώνες και hostel που λαμβάνουν υπόψη τους το περιβάλλον, ξενοδοχεία που κάνουν χρήση τοπικών, βιολογικών τροφίμων, που δεν αλλάζουν σεντόνια ή πετσέτες κάθε μέρα (σπίτι σου εσύ αλλάζεις κάθε μέρα;) και περιλαμβάνουν προγράμματα ανακύκλωσης και κομποστοποίησης στα δωμάτια με σκοπός τους να ελαχιστοποιήσουν το αποτύπωμά τους στο φυσικό περιβάλλον.

…και προσέχουμε τη χρήση που κάνουμε σε αυτά

Σκέψου ακριβώς τη χρήση που κάνεις και σπίτι σου. Αφήνεις ανοιχτά φώτα, ανοιχτό θερμοσίφωνα, ανοιχτά κλιματιστικά όλη μέρα στο σπίτι σου ή όταν φεύγεις από αυτό; Γιατί να το κάνεις στο ξενοδοχείο; Το ίδιο ισχύει και για τα σεντόνια και τις πετσέτες. Μην ζητάς να στα αλλάζουν κάθε μέρα εφόσον δεν έχουν λερωθεί σημαντικά.

Όσον αφορά το φαγητό τώρα. Αν μπορείς να αποφύγεις ξενοδοχεία που έχουν μπουφέν αποφεύγεις ουσιαστικά να υποστηρίξεις την άσκοπη έκθεση φαγητού στους μπουφέδες όπου τις περισσότερες φορές είναι φαγητό που δε μπορεί να ανακυκλωθεί ή να καταναλωθεί την επόμενη ημέρα και έτσι πετιέται.

Γράφουμε κριτική

Ναι! Γράφουμε πάντα κριτική, πάντα με θετική προσέγγιση και σε καμία περίπτωση με έντονο ή επιθετικό τόνο ακόμα και αν πρέπει να γράψουμε για μια αρνητική μας εμπειρία. Ο σκοπός είναι να δώσουμε feedback όχι μόνο στον επόμενο επισκέπτη, αλλά κυρίως στον ίδιο τον υπεύθυνο του ξενοδοχείου, ώστε να εξελίσσεται και να το εξελίσσει. Επικροτούμε τις όποιες eco-friendly ενέργειες του ξενοδοχείου και προτείνουμε και επιπλέον ενέργειες.

Επιλέγουμε οικολογικές διαδρομές και tours

Έχεις φτάσει λοιπόν τον προορισμό σου, έχεις βρει το ξενοδοχείο που θα μείνεις, έχεις προσέξει τις επιλογές σου ως προς τα μέσα μεταφοράς. Ήρθε η ώρα να σκεφτείς… οικολογικά και για τις δραστηριότητες και τα tour που θα επιλέξεις. Αν μπορείς να επιλέξεις δραστηριότητες φιλικές προς το περιβάλλον πχ ένα τουρ με ποδήλατα και όχι με αυτοκίνητα ή μια διαδρομή με τα πόδια ή πχ με άλογο, έχεις ήδη καταφέρει να δημιουργήσεις μόνος σου την πιο eco-friendly version ταξιδιώτη του εαυτού σου! Μπράβο σου!

Πάμε όμως και λίγο πιο βαθιά;

Καθαρίζουμε την παραλία

Ναι δεν χρειάζεσαι άλλους για να το κάνεις. Όταν λοιπόν πας σε μια παραλία, περάσεις όμορφα και την ευχαριστηθείς, πριν φύγεις, κάνε μια μικρή βόλτα κατά μήκος της για να μαζέψεις σκουπίδια. Αυτό ισχύει όταν περπατάς και στο δρόμο και βλέπεις πεταμένο στο πάτωμα ένα πλαστικό μπουκάλι. Πιάστο με ένα χαρτομάντιλο και πέταξέ το στον σκουπιδοτενεκέ. Ναι, οι μικρές αυτές πράξεις κάνουν τη διαφορά, μην αμφιβάλλεις γι’αυτό!

Αντηλιακά φιλικά προς το περιβάλλον 

Και μιας και μίλησα για παραλία, ας μείνουμε λίγο ακόμα εδώ και ας μιλήσουμε και για αντηλιακά. Όσο καλό μπορεί να κάνουν στο δέρμα μας και να το προστατεύουν, τόσο κακό μπορούν να κάνουν στους θαλάσσιους οργανισμούς οι ουσίες των αντηλιακών μας. Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που θα επιλέξεις αντηλιακό, βρες μάρκες που πιστοποιούν ότι είναι φιλικές προς το περιβάλλον και τα συστατικά τους δεν καταστρέφουν ευαίσθητα υδρόβια περιβάλλοντα, ενώ είναι ασφαλή και για κοραλλιογενείς υφάλους.

Φυτεύουμε δέντρα

Κάτι άλλο που αξίζει να επεξεργαστείς και να ψάξεις είναι να βρεις τρόπους να βοηθήσεις σε αναδασώσεις σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, αλλά και του κόσμου. Πριν πας σε ένα προορισμό ψάξε online αν υπάρχουν τοπικές κοινότητες που ασχολούνται με το φύτεμα δέντρων και πάρε μέρος σε κάτι τέτοιο και εσύ. Από την άλλη, αν δεν το έχεις με τις αναδασώσεις, αλλά θέλεις να προσφέρεις έστω και από μακριά, αρκεί να γκουγκλάρεις τη φράση Plant a tree και θα βρεις πολλές επιλογές για να καταλήξεις σε ποια οργάνωση αξίζει να δώσεις ένα μικρό ποσό για να φυτέψει για εσένα ένα δεντράκι. Εγώ το έκανα σε ένα ταξίδι μου στην Ινδία 5 χρόνια πριν και ανυπομονώ να επιστρέψω να δω πόσο μεγάλωσε το δεντράκι μου!

Βοηθάμε τις τοπικές κοινότητες

Στα επόμενα ταξίδια σου, απόφυγε να αγοράσεις σουβενίρ μαζικής κατανάλωσης που τις περισσότερες φορές δε φτιάχνονται καν στη χώρα στην οποία ταξίδεψες. Ψάξε για μικρές τοπικές αγορές και ψώνισε σουβενίρ που έχουν φτιαχτεί από την τοπική κοινότητα, όπου συνήθως είναι και με οικολογικά υλικά. Έτσι και την τοπική οικονομία θα βοηθήσεις και θα κάνεις μια eco-friendly αγορά.

Αν πάλι θέλεις να επισκεφθείς κάποιο σχολείο ή οικοτροφείο, να κάνεις πάρα μα πάρα πολύ καλή έρευνα πριν πας, γιατί πολλά από αυτά είναι απλά δημιουργημένα για τον τουρίστα και δεν δίνεται καμία προσοχή στα άτομα ή στα παιδιά που βρίσκονται εκεί. Το ίδιο ισχύει και για μέρη όπου επισκέπτεται κανείς άγρια ζώα τα οποία ζουν σε άθλιες συνθήκες και τα εκμεταλλεύονται για να προσεγγίσουν τουρίστες.

Σεβόμαστε τους ντόπιους

Και λέγοντας σεβόμαστε, εννοώ ότι δεν αρχίζουμε να φωτογραφίζουμε χωρίς αύριο κάθε πρόσωπο που μας κάνει εντύπωση και κάθε άνθρωπο που βλέπουμε στο δρόμο απλά επειδή μας φαίνεται διαφορετικός. Πάντα μα πάντα πρέπει να ρωτάμε πριν βγάλουμε φωτογραφία κάποιον που μας κοιτάει ή που απλά περπατάει στο δρόμο ή δουλεύει και μας έκανε εντύπωση. Σκέψου τον εαυτό σου και φαντάσου πώς θα ένιωθες αν εκεί που δουλεύεις ή περπατάς, ξαφνικά τουρίστες αρχίζουν να σε φωτογραφίζουν χωρίς να σε ρωτήσουν. Όχι, είμαι σίγουρη πως δεν θα σου άρεσε. Άρα μην το κάνεις ούτε εσύ.

Επίσης, σεβασμός στους ντόπιους για εμένα είναι και ο τρόπος που ντυνόμαστε όταν ταξιδεύουμε. Όταν πχ βρίσκεσαι σε μια μουσουλμανική χώρα, δε χρειάζεται να βάλεις τα κοντά σου σορτσάκια και τα σέξι μπλουζάκια σου, κάντο στη χώρα σου ή σε χώρες που είναι πιο ανοιχτές στον τρόπο ένδυσης. Ο σεβασμός έχει να κάνει ακόμα και με το φαγητό. Σε χώρες για παράδειγμα που δεν επιτρέπεται να τρώνε χοιρινό, μην αρχίσεις να ζητάς απεγνωσμένα τέτοιο κρέας ή σε χώρες που απαγορεύεται το αλκοόλ, δεν χάθηκε και ο κόσμος αν για 5 μέρες δεν πιεις ούτε εσύ.