Οι ειδήσεις για την κλιματική αλλαγή παραλύουν τους ανθρώπους. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει

Το απολογιστικό μήνυμα μιας σπουδαίας πρωτοβουλίας:

“Είμαστε στην ευχάριστη θέση να μοιραστούμε ότι περισσότεροι από 480 ειδησεογραφικοί τίτλοι συνολικά – από δεκάδες χώρες – σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθούν για τη World News Day ως βάση εκκίνησης για να προβάλουν την καλύτερη δημοσιογραφία για το κλίμα στον κόσμο. Η Παγκόσμια Ημέρα Ειδήσεων θα αγγίξει έξι ηπείρους και θα προσεγγίσει εκατομμύρια αναγνώστες και θεατές, αποδεικνύοντας την τεράστια δύναμη και τον αντίκτυπο της συλλογικής παγκόσμιας δράσης. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ όλους για την υποστήριξή σας σε αυτήν την πραγματικά παγκόσμια πρωτοβουλία – και είμαστε ενθουσιασμένοι που προωθούμε την αξία της δημοσιογραφίας από κοινού.”

Σημειώνεται πως στη πρωτοβουλία που μετέχει και το LadyLike, το NEWS 24/7 και το OneMan, έλαβαν μέρος μέσα όπως η Deutsche Welle, ο New Yorker, ο Guardian, το CBC News, το BBC, το Al Jazeera και το Thomson Reuters Foundation.

Συμμετέχουμε στην Παγκόσμια Ημέρα Ειδήσεων που φέτος επικεντρώνεται στη σημασία της έγκυρης δημοσιογραφίας στη μετάδοση αξιόπιστων πληροφοριών για την κλιματική κρίση, δημοσιεύοντας το ακόλουθο άρθρο. Η ιστορία αυτή, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από τον [οργανισμό ειδήσεων], μοιράστηκε στο πλαίσιο της World News Day 2021, της παγκόσμιας καμπάνιας για την ανάδειξη του κρίσιμου ρόλου της δημοσιογραφία βασισμένη σε γεγονότα για την παροχή αξιόπιστων ειδήσεων και πληροφοριών στην υπηρεσία της ανθρωπότητας. Το είπαμε πάλι και το εννοούμε: #JournalismMatters.

Οι ειδήσεις για το κλίμα παραλύουν τους ανθρώπους. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει

Καμία ιστορία δεν είναι μεγαλύτερη πρόκληση στο να την καλύψεις από την κλιματική αλλαγή. Καμία ιστορία δεν αντανακλά την περιπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης, των κοινωνικών και διεθνών δομών εξουσίας σε μεγαλύτερο βάθος απ’ ό,τι η κλιματική αλλαγή. Απαιτεί δράση όπως καμία άλλη ιστορία μέχρι σήμερα, ωστόσο έχει πληγεί από προκαταλήψεις που συνωμοτούν ενάντια στη δράση. Κραυγάζει για ελπίδα, αλλά γεννά άρνηση, άγχος και απόγνωση. Καμία προηγούμενη γενιά δεν πίστευε σε ένα μέλλον χειρότερο από το παρελθόν. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας έρευνα για το άγχος που προκαλείται από το κλίμα που διενεργήθηκε σε νέους ανθρώπους και δημοσιεύτηκε αυτόν τον μήνα, αναδεικνύει τις βαθύτατες αντιθέσεις μεταξύ της δίψας των νέων για ζωή και των αισθημάτων φόβου, απόγνωσης, απελπισίας και προδοσίας. Όπως το είπε ένας από τους νεαρούς συμμετέχοντες σε αυτή: «Δεν θέλω να πεθάνω. Αλλά δεν θέλω να ζήσω σε έναν κόσμο που δεν νοιάζεται για τα παιδιά και τα ζώα».

Η κλιματική κρίση γεννά επικίνδυνα, ασυμβίβαστα κενά μεταξύ αυτού που πιστεύουμε και του πώς αισθανόμαστε και δρούμε. Αυτό είναι εμφανές στις κυβερνήσεις, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στις επιχειρήσεις αλλά και στα άτομα, καθώς όλοι αναγνωρίζουν τους υπαρξιακούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής κι απ’ την άλλη αποτυγχάνουν να ενεργήσουν αποτελεσματικά, αν όχι καθόλου. Η παγκόσμια κάλυψη των ειδήσεων είναι συχνά περισσότερο μέρος του προβλήματος παρά της λύσης, καθώς δημοσιεύονται ιστορίες που προάγουν, χωρίς να γίνεται συνειδητά, την αδράνεια. Αυτή η κάλυψη μπορεί και πρέπει να αλλάξει.

Η κατανόηση του κοινού αυξάνεται αδιαμφισβήτητα. Πρόσφατη έρευνα του ερευνητικού κέντρου Pew αποκαλύπτει ότι το 72% των κατοίκων 17 χωρών που βρίσκονται σε τρεις ηπείρους, ανησυχούν πολύ ή αρκετά για το ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να τους βλάψει σε προσωπικό επίπεδο κάποια στιγμή στο μέλλον.

Η αυξανόμενη αναγνώριση της σοβαρότητας της κλιματικής αλλαγής όμως, δεν μεταφράζεται ακόμα σε αποτελεσματική δέσμευση (κοινού). 90% των ερωτηθέντων σε πρόσφατη έρευνα του AKAS στην Αυστραλία, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, δήλωσαν ότι δεν συνεχίζουν να παρακολουθούν την ιστορία της κλιματικής αλλαγής στενά, ενώ οι αναζητήσεις στη Google με θέμα «κλιματική αλλαγή» έφτασαν στην κορύφωσή τους 14 χρόνια πριν. Τα τελευταία πέντε χρόνια οι άνθρωποι είναι τρεις φορές πιθανότερο να ψάξουν στην Google για «Marvel κόμικς» παρά για «κλιματική αλλαγή».

Αυτό το κενό μεταξύ γνώσης και δράσης μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί απο τα αισθήματα έλλειψης δύναμης και άγχους. Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι για να αλλάξουν συμπεριφορά, οι άνθρωποι πρέπει να νιώθουν συναισθηματικά ενεργοποιημένοι. Ωστόσο, οι περισσότερες ειδήσεις που καλύπτονται προκαλούν συναισθήματα απενεργοποίησης, οδηγώντας σε παράλυση. Την 9η Αυγούστου, μία ανάλυση αποκάλυψε ότι το 79% των τίτλων των ειδήσεων για την Έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών, στους 25 με τις περισσότερες παραπομπές διαδικτυακούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους παγκοσμίως, προκαλούσανανησυχία, φόβο, απελπισία και/ η αισθήματα συντριβής, το 10% ήταν ουδέτεροι, το 6% γεννούσε κάποια ελπίδα και το 5% αναφερόταν σε κάποια λύση.

Η κλιματική αλλαγή μπορεί επίσης να ενεργοποιήσει ποικίλες προκαταλήψεις στη συμπεριφορά που συμβάλλουν στην τάση για αδράνεια. Η προκατάληψη του παρόντος είναι αυτή που υπερτονίζει την αξία των μικρών ανταμοιβών στο παρόν, ενώ υποτιμά τις μεγάλες ανταμοιβές ή απειλές στο μέλλον. Όταν ρωτήθηκαν να αξιολογήσουν τα θέματα που τους προκαλούν ανησυχία στη χώρα τους, οι λαοί παγκοσμίως έβαλαν σε προτεραιότητα πριν την κλιματική αλλαγή, 8 άλλα ζητήματα, που περιλάμβαναν τον ιο Covid – 19, την ανεργεία και την κοινωνική ανισότητα. Ανάλυση της διαδικτυακής ειδησεογραφικής βάσης δεδομένων GDELT’S, αναδεικνύει ότι από το 2017, οι όροι «υγεία», «οικονομία» και «παιδεία» έχουν εμφανιστεί σε άρθρα 16,7 και 6 φορές περισσότερο από τον όρο «κλιματική αλλαγή», ο οποίος εμφανίστηκε μόλις στο 0,9% των 750 εκατομμυρίων ειδήσεων της βάσης.

Η αποτροπή κινδύνου, παρεμποδίζει με παρόμοιο τρόπο τη δράση για την κλιματική αλλαγή – οι άνθρωποι επιλέγουν να αποφύγουν μικρές αλλά σίγουρες απώλειες στο σημερινό βωτικό τους επίπεδο, διακινδυνεύοντας έτσι τεράστιες αλλά αβέβαιες απώλειες στο μέλλον.

Εν τω μεταξύ, ο λεγόμενος στρουθοκαμηλισμός, εμποδίζει τους ανθρώπους να απορροφούν αποτελεσματικά πληροφορίες: Θάβουν το κεφάλι τους στην άμμο αντιδρώντας στα βαθιά τρομακτικά μηνύματα για την κλιματική αλλαγή, τα οποία κατά κόρον ενισχύονται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Η συλλογική μας επιβίωση δεν έχει ποτέ ως τώρα εξαρτηθεί τόσο βαθιά από την ταυτόχρονη δράση διακυβερνητικών οργανώσεων. κυβερνήσεων, επιχειρήσεων, ειδησεογραφικών μέσων και ιδιωτιών. Τα ειδησεογραφικά μέσα θα μπορούσν να παίξουν τον ρόλο τους σταματώντας να απενεργοποιούν τον κοινό, αλλάζοντας τον τόνο της κάλυψης των ειδήσεων για να εξισορροπήσουν την απαισιοδοξία που γεννά η έκταση του προβλήματος με την αισιοδοξία που προσφέρουν οι υπάρχουσες λύσεις.

Αυτές οι προσαρμογές από τους δημοσιογράφους θα μπορούσαν να βοηθήσουν:

1. Κάντε την κάλυψη της κλιματικής αλλαγής σχετική με τη ζωή του κοινού και επικυρώστε τα αισθήματά του. Η σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με θέματα που ενδιαφέρουν περισσότερο το κοινό (π.χ. η απασχόληση, η πρόνοια, η κοινωνική ισότητα, η ασφάλεια, το μεταναστευτικό και η υγεία) θα βοηθήσει στον μετριασμό των προκαταλήψεων. Το κοινό επιπλέον θα νιώθει ότι εισακούεται όταν οι δημοσιογράφοι αναφέρονται στα θέματά τους στις ανησυχίες και τα αισθήματά του.

2. Ισορροπήστε το πρόβλημα με τις λύσεις ώστε να ενθαρρύνετε τη δέσμευση και την ενδυνάμωση. Η συντριπτικά αρνητική κάλυψη του θέματος της κλιματικής αλλαγής ενέχει τον κίνδυνο το κοινό να απομακρυνθεί. Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να συνδυάζετε γεγονότα που αναπόφευκτα προκαλούν έντονα συναισθήματα απενεργοποίησης με λύσεις που δημιουργούν ελπίδα.

3. Βεβαιωθείτε ότι ορισμένοι τίτλοι είναι ελπιδοφόροι και ενδυναμωτικοί, παρά καταστροφικοί. Οι καταστροφικοί τίτλοι αφαιρούν από τα άτομα την ικανότητα αυτενέργειας, αφήνοντά τα να νιώθουν συντετριμμένα ή απαθή. Το κοινό χρειάζεται τίτλους, που πυροδοτούν την πίστη του ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά. Κάποιοι τα καταφέρνουν από τώρα: «Ένα πιο θερμό μέλλον είναι βέβαιο, προειδοποιεί η Επιτροπή για το Κλίμα, αλλά το πόσο θερμό είναι στο χέρι ΜΑΣ», «14 τρόποι να πολεμήσεις την κλιματική αλλαγή μετά την “Σήμα κινδύνου” έκθεση του IPCC» ή «Η έκθεση του IPCC είναι ο πιο ηχηρός συναγερμός ότι η ώρα για δράση στο κλίμα σχεδόν πέρασε, αλλά δεν χάθηκε ακόμα».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

WOMEN TODAY

Greta Thunberg: Η έφηβη ακτιβίστρια κάνει ευθεία επίθεση στους ηγέτες για την κλιματική κρίση. Υπάρχει ελπίδα για τις επόμενες γενιές

4. Γίνετε από φύλακες της αλήθειας δημιουργοί αλλαγών. Για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του προέδρου της Solutions Journalism Network, γίνετε από σκύλοι φύλακες, σκύλοι οδηγοί. Αυτό απαιτεί μία επανεξέταση του τι σημαίνει να είσαι δημοσιογράφος στην εποχή της κλιματικής αλλαγής.

5. Χρησιμοποιήστε τα μαθήματα της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης του 2009 για να επιταχύνετε τη δράση στο θέμα του κλίματος. Πραγματοποιήστε παραλληλισμούς με τη ζημιά που προκλήθηκε από την υποτίμηση της απειλής αυτών των κρίσεων, που αναμφισβήτητα μπορούσαν να προληφθούν, μέχρι που ήταν πολύ αργά.

6. Εκπαιδεύστε τους δημοσιογράφους να αγκαλιάσουν τα δεδομένα επειδή σύντομα η ιστορία του κλίματος θα διαπεράσει κάθε πεδίο της ζωής μας. Μία πιο βαθιά κατανόηση της επιστήμης του κλίματος είναι επίσης ζωτικής σημασίας αν οι δημοσιογράφοι καλούνται να δημιουργήσουν ανεξάρτητες αφηγήσεις που θα καταστήσουν υπόλογους αυτούς που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας. Η αδυναμία ενδελεχούς έρευνας στα δεδομένα ενέχει τον κίνδυνο να αποφύγετε την ουσία της ιστορίας, χάνοντας σταδιακά σε αξιοπιστία και εμπιστοσύνη.

7. Θυμηθείτε ότι και οι δημοσιογράφοι είναι επίσης άνθρωποι: Πέφτουν στην παγίδα των ίδιων προκαταλήψεων με όλους τους άλλους, νιώθουν συντριβή, αδυναμία και φόβο για το μέλλον των παιδιών τους. Η εκπαίδευση στην αναγνώριση των προκαταλήψεων και η συνεχής υποστήριξη ψυχικής υγείας μπορούν να μετριάσουν αυτές τις προκλήσεις.

Οι νεότερες γενιές μας λένε ότι τις απογοητεύουμε στο θέμα της κλιματικής αλλαγής. Η βιομηχανία της ενημέρωσης είναι ένα από τα πολύ λίγα πεδία που κρατούν το κλειδί για μία θετική αλλαγή σε μεγάλη κλίμακα. Τώρα περισσότερο από ποτέ οι δημοσιογράφοι έχουν την ευκαιρία να αλλάξουν τον ρου της ιστορίας. Θα συγχωρεθούν αν δεν το καταλάβουν;

Η συγγραφέας του άρθου, Luba Kassova είναι η συγγραφέας του “The Missing Perspectives of Women in News” και διευθύντρια της εταιρείας συμβουλευτικής στρατηγικής κοινού, AKAS, που επικεντρώνεται σε θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης