Πέρασα 120 λεπτά με την Έντα Γκάμπλερ, τη γυναίκα που ένιωθε πλήξη στον ανοργασμικό γάμο της

Η φρεσκοπαντρεμένη Έντα Γκάμπλερ είναι μια τρομερά δυστυχισμένη ύπαρξη. Χειριστική, νευρωτική και εγωκεντρική. Μια αντι-ηρωίδα. Δεν τη συμπαθείς. Είναι ανίκανη να κυνηγήσει την ευτυχία της κι έτσι θα δυστυχήσει παρέα με άλλους. Πιστεύει ότι αν σταματήσει να είναι η Έντα Γκάμπλερ και γίνει η Έντα Τέσμαν θα αλλάξει κάτι στον ψυχισμό της. Αν σταματήσει δηλαδή να είναι η κόρη του πατέρα της και γίνει η γυναίκα του ανδρός της. Και όλοι ξέρουμε πώς τελειώνει η παράσταση αυτή.

Ο Δημήτρης Καραντζάς καταπιάνεται φέτος με κλασσικές, ιψενικές γυναίκες της δραματουργίας. Με γυναίκες που ήθελαν περισσότερα από αυτά που η εποχή τους μπορούσε να τους δώσει. Δεν ήθελε να είναι νοικοκυρά. Δεν ήθελε να είναι μητέρα. Δεν ήθελε να περιμένει σπίτι να γυρίσει ο σύζυγός της από τις ασωτίες του. Δεν ήθελε να είναι άπιστη. Τι ήθελε η Έντα Γκάμπλερ; Να μην είναι καταπιεσμένη. Να μην είναι εγκλωβισμένη σε μια βιλάρα, σε μια ζωή που δήθεν έπρεπε να επιθυμεί γεμάτη ακριβά έπιπλα και αυστηρούς κανόνες. Και τι κάνει για να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες και τα θέλω της; Τίποτα. Το απόλυτο τίποτα. Βλέπεις τους ηθοποιούς να παίζουν ψυχρά, μελετημένα, σαν ρομπότ κι αναρωτιέσαι γιατί; Γιατί κανείς δεν κάνει «μια πράξη». Κι όταν επιτέλους γίνεται μια πράξη, η Έντα Γκάμπλερ ουρλιάζει. 

Ποσώς ενδιαφέρεται ο Δημήτρης Καραντζάς για το ιψενικό τρίγωνο σε αυτό το ανέβασμα. Τον αφορά η προκαθορισμένη ζωή της ηρωίδας του. Που εκείνη τη σιχαίνεται τόσο πολύ που αυτοκαταστρέφεται για να μην ανήκει στον πατριαρχικό κόσμο των άλλων. Όταν έχασε τον έρωτα της ζωής της (αυτόν που θεωρούσε εκείνη βέβαια), έχασε και τον έρωτα για τη ζωή. Δεν νιώθει πόθο. Μόνο πλήξη. Ύστερα από το ταξίδι του μέλιτος η ‘Εντα Γκάμπλερ ξεκινά ένα παιχνίδι με τις ζωές και τις τύχες των ανθρώπων που την περιτριγυρίζουν, ώστε να ξεφύγει λίγο από την πλήξη.

Ποιο είναι το κοινωνικό σχόλιο του έργου που αφορά πραγματικά τον σκηνοθέτη της; Η οικονομική, κοινωνική, ηθική, ψυχολογική και συναισθηματική κατάπτωση της ξεπεσμένης αριστοκρατίας. Είναι όλοι οι χαρακτήρες του κακοποιοί (στο cast οι Χρήστος Λούλης, Έκτορας Λιάτσος, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Τζωρτζίνα Δαλιάνη). 

Τι πρέπει να μάθεις για αυτή την παράσταση πριν κλείσεις εισιτήρια; 

Ο σκηνικός χώρος είναι ένα μεγαλοαστικό σπίτι υπό ανακαίνιση. Είναι ένας ρευστός τόπος, χωρίς ταυτότητα με όλες τις πιθανότητες ανοιχτές – ακριβώς όπως είναι η . Υπέροχη Μαρία Πανουργιά δημιούργησε μια κλειστοφοβική, καταπιεστική ατμόσφαιρα.

Οι χαρακτήρες

Η νιόπαντρη Έντα Γκάμπλερ (Ανθή Ευστρατιάδου). Ο σύζυγός της Τέσμαν (Φιντέλ Ταλαμπούκας) που ανησυχεί για την ακαδημαϊκή του καριέρα καθώς ο αλκοολικός αντίζηλος του, Άιλερτ Λεβμποργκ (ένας υπέροχος Έκτορας Λιάτσος), επιστρέφει στο Όσλο. Είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας της, η μεγάλη της φαντασίωση. Το έργο κορυφώνεται με την Ανθή Ευστρατιάδου (σε ένα ρόλο που φαίνεται να δουλεύτηκε πολύ στις πρόβες) να αυτοκτονεί μετά από αυξανόμενες πιέσεις, την απειλή σεξουαλικής βίας από τον χυδαίο Δικαστή Μπρακ (Χρήστος Λούλης, πάντα ο ιδανικός ηθοποιός σε κάθε παράσταση) και την είδηση ​​της αυτοκτονίας του ερωτικού απωθημένου της.

Σε μια κοινωνία που ζητά από τις γυναίκες να είναι σύζυγοι, μητέρες, εξαρτημένες πάντα από έναν άνδρα, η Έντα Γκάμπλερ θα επιλέξει την αυτοκτονία. Ως μια βαθιά πράξη αντίστασης, ανατίναξης του πουριτανισμού, της μικροαστικής αντίληψης και όλων των στερεοτύπων που επιφυλάσσει ακόμη και σήμερα η κοινωνία για τη γυναίκα. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή που η θεία Δεσποινίς Τέσμαν (Τζωρτζίνα Δαλιάνη) ψαχουλεύει το στήθος και την κοιλιά της για να δει αν είναι έγκυος.

Η παράσταση αυτή είναι μια κοινωνική ανάλυση. «Συχνά σκέφτομαι πως σε ένα μόνο πράγμα έχω ταλέντο σε αυτή τη ζωή. Να πλήττω μέχρι θανάτου» λέει η απεγνωσμένη πρωταγωνίστρια κι αναρωτήθηκα γιατί ένιωσα μια ενοχική ταύτιση. Έχω μόνο μια απορία. Γιατί υπήρχαν τόσες πολλές αμήχανες σιωπές; 

Info:Έντα Γκάμπλερ, Θέατρο Προσκήνιο, Καπνοκοπτηρίου 8 & Στουρνάρη. Για εισιτήρια κάντε κλικ εδώ.