Πήγα σε συνάντηση των Ναρκομανών Ανώνυμων και βρήκα τον άνθρωπο που θα σώσει τη ζωή σου

Καλώς ήρθες στους Ναρκομανείς Ανώνυμους

Η πρώτη ομάδα των μελών συναντήθηκε το 1987 στην Ελλάδα. Στην Ερατοσθένους. Μετά μετακόμισαν. Μέχρι το 2011, συναντιόντουσαν οι Ναρκομανείς Ανώνυμοι εκεί που είναι σήμερα ο Κύριος Χου. Μπορείς να δεις ακόμη το σήμα τους μέσα στο μαγαζί. Έκανα πολλές ερωτήσεις. Εύκολες και δύσκολες. Μιλούσα εδώ και καιρό με την Μ. Είναι καθαρή τα τελευταία 12,5 χρόνια. Έτσι μετράνε τον χρόνο στους Ναρκομανείς Ανώνυμους. Είναι μητέρα και γελάει όταν μου λέει ότι είναι και πρώην raver. Τα μέλη στους Ναρκομανείς Ανώνυμους δεν λένε ότι είναι πρώην ναρκομανείς. Ή τοξικοεξαρτημένα άτομα.

Στις συναντήσεις τους λένε το μικρό όνομα και πάντα τη φράση «είμαι ναρκομανής» για να συστηθούν στην ομάδα. Και να βγάλουν την αλήθεια που κρατάνε στον λαιμό τους μόλις τους δώσει τον λόγο ο συντονιστής τους. Την αλήθεια που μοιράζονται μόνο με άλλους ναρκομανείς και δεν μπορεί να ειπωθεί ή να γίνει κατανοητή και αποδεκτή σε άλλο πλαίσιο. Ξέρεις εσύ τι είναι τα γενέθλια καθαρότητας; Κουβαλάς ως παράσημα μπρελόκ με τους μήνες που είσαι καθαρή/ός; Νιώθεις κάθε μέρα την παρόρμηση να καταστρέψεις τη ζωή σου; 

Η απάντηση στην ερώτηση «είμαι ναρκομανής;»

Για να γίνεις μέλος στους Ναρκομανείς Ανώνυμους πρέπει να θέλεις να καθαρίσεις. Κι αυτό είναι το πρώτο βήμα, περίπου. Να σταματήσεις να πίνεις. Αυτό μου λένε τα μέλη. Κι έχουν ζητήσει να σεβαστώ την ανωνυμία τους. Μπορεί να ακούσουν για την κοινότητα των ΝΑ στις πιάτσες όταν ψάχνουν ναρκωτικά. Μπορεί να κάνουν ακόμη χρήση όταν ένας συγγενείς ή φίλος τους μιλήσει για τους ΝΑ. 

Οι ιστορίες που άκουσα στη συγκέντρωση των Ναρκομανών Ανώνυμων ήταν προσωπικές, σπαραχτικές, μοναδικές με ένα κοινό. Όλοι ζούσαν για να πίνουν. Δεν είχαν έλεγχο. Έβρισκαν χρήματα με κάθε τρόπο (με κάθε τρόπο που μπορείς να φανταστείς μου λένε) και έτρεχαν να πιουν. Δεν τους ένοιαζε η οικογένειά τους, η δουλειά τους, η σχέση τους, ούτε ο εαυτός τους. Τον κακοποιούσαν. «Η ζωή μας ήταν ακυβέρνητη». Αυτό μου λένε. Ένιωθαν ανίσχυροι απέναντι στον εθισμό. 

Η μόνη σκέψη που τρομοκρατεί έναν ναρκομανή είναι να μην μπορεί να κάνει χρήση. Νιώθουν ότι δεν μπορούν να ζουν καθαροί. Υπάρχει λόγος που ξεκινά κανείς τα ναρκωτικά; Ναι, αλλά αυτό θα το λύσει μόνος του μόλις καθαρίσει. Η πιο σημαντική απόφαση που έχουν πάρει όλα τα μέλη που γνώρισα στη συνάντηση των ΝΑ είναι να σταματήσουν. Και δεν είναι εύκολο. Πραγματικά, είναι το πιο δύσκολο πράγμα που έχουν κάνει. Ο εθισμός είναι αρρώστια. Ύπουλη. 

«Τι ναρκωτικά έπαιρνες» ρωτάω. Η απάντηση είναι τα πάντα. Δεν έχει όμως σημασία τι ναρκωτικά έκαναν. Οι Ναρκομανείς Ανώνυμοι ξέρουν ότι το πρόβλημα δεν είναι τα ναρκωτικά. Δεν υπάρχουν αυτό που λέμε μαλακά ή σκληρά ναρκωτικά. Δεν έχει σημασία η συχνότητα που έκανε κανείς ναρκωτικά. Μιλάνε για τη ζημιά. Τα ναρκωτικά τούς κατέστρεψαν σωματικά, ψυχολογικά και διανοητικά. 

Γιατί έπαιρνες ναρκωτικά;

Άλλοι μού είπαν ότι απέκτησαν αυτοπεποίθηση, ένιωθαν ωραία στον κόσμο τους. Άλλοι για να ξεπεράσουν τα ψυχολογικά προβλήματα. Τυχαία οι περισσότεροι. Επειδή είχαν προβλήματα στο σπίτι. Περιστασιακά ξεκίνησαν πολλοί. Για την παρέα. Γιατι μπλέξανε. Για να νιώσουν αγάπη και αποδοχή. Γιατί μισούσαν τον εαυτό τους και ήθελαν να γίνουν κάτι άλλο. Αυτές είναι οι απαντήσεις συνήθως. Ο χαρακτήρας ήταν η πιο κοινή. 

Οι υποτροπές

Οι ναρκομανείς που γνώρισα είναι τα παιδιά σου (που ξεκίνησαν για μαγκιά δοκιμάζοντας στα 14), η κολλητή σου (που πήγε σε ένα πάρτι, της έδωσαν κάτι και της άρεσε πώς ένιωσε με τη χρήση, ο νέος εαυτός της που δεν σκεφτόταν ότι είχε προβλήματα στο σπίτι), ο θείος σου με την κατάθλιψη που εθίστηκε στα συνταγογραφούμενα φάρμακα, το παιδί στο γυμναστήριο που δεν χάνει προπόνηση, ο πρώην σου, η γειτόνισσα.

Θέλω να πω ότι δεν είναι εξωγήινοι ή μια κάστα που κυκλοφορεί μόνο στην Ομόνοια παραπατώντας. Και όταν καθαρίζουν έχουν τα ίδια συναισθηματικά, οικογενειακά κι επαγγελματικά προβλήματα. 

Μπορεί να μην πληρώνονται καλά στη δουλειά τους και να πιέζονται, να έχουν ένα μωρό απαιτητικό στο σπίτι και να νιώθουν ότι λυγίζουν από το βάρος της μητρότητας, να νιώθουν μοναξιά κι ανημπόρια να βρουν έναν σύντροφο. Να μην καταλαβαίνουν γιατί τα κοντινά τους άτομα τούς συμπαθούν ακόμη. Τα μέλη στους Ναρκομανείς Ανώνυμους συναντιούνται για να βγάλουν αυτά τα προβλήματα από μέσα τους. Να ειπωθούν ανοιχτά στους άλλους ναρκομανείς. Γιατί όταν πιέζονται, σκέφτονται μόνο ένα πράγμα. Και αυτή η σκέψη πρέπει να βγει από το μυαλό τους. Να την ξορκίσουν. «Δεν είμαι καλα»: όταν ένας ναρκομανής λέει αυτές τις 3 λέξεις, από πίσω είναι ένα σαρωτικό ποτάμι που περιμένει να ξεχυθεί. 

Και ξανακυλούν. Κάνουν υποτροπή. Έχουν μάθει έναν εύκολο τρόπο να νιώσουν ευχαρίστηση, ικανοποίηση.  Μπαίνουν στο ίδιο απελπιστικά αυτοκαταστροφικό μοτίβο. Και οι άνθρωποι στους Ναρκομανείς Ανώνυμους δεν θα τους κρίνουν. Θα τους δώσουν ελπίδα. Δεν έχουμε μάθει να δίνουμε μεγάλη σημασία στους ηττημένους της ζωής. Οι ΝΑ είναι οι άνθρωποι που επιμένουν και λένε στον ναρκομανή ότι υπάρχει ο ναρκομανής σε ανάρρωση για σένα. Που μπορεί ακόμη να σκέφτεται ως ναρκομανής. Χωρίς να παίρνει ναρκωτικά.

Κανείς δεν πηγαίνει στους Ανώνυμους Ναρκομανείς κατά λάθος 

Σε ένα υπόγειο μπήκα στα Πετράλωνα. Μου έδωσαν χρόνο να καταλάβω τι γίνεται στις συναντήσεις τους. Να καταλάβω ότι όταν μιλάει ο καθένας, πρέπει να βρούμε τις ομοιότητες και όχι τις διαφορές μας. Είναι ανακουφιστικό και λυτρωτικό να ξέρεις ότι είσαι σε ένα δωμάτιο με αγνώστους που όλοι θέλουν το καλό σου και σε νοιάζονται. Σαν μια οικογένεια που έχει ψυχαναλυθεί και δεν σε πιέζει για να ταιριάξεις μέσα στη δομή της. Σε αφήνει να είσαι όπως θέλεις και σε αγκαλιάζει ακόμη κι αν τα έκανες όλα λάθος. Δεν τους απασχολεί το παρελθόν σου. Είναι σοκαριστικό. Η μόνη προϋπόθεση σε εκείνο το δωμάτιο για τα μέλη είναι να θέλουν να σταματήσουν τη χρήση. Και έτσι κάνουν αποχή κι από άλλες ουσίες (γιατί όταν κόβεις τα ναρκωτικό μπορείς εύκολα να γίνεις αλκοολικός, σεξομανής ή βουλιμικός ή απλά να πάθεις εμμονή με το γυμναστήριο). 

Δεν αλλάζουν ποτέ τα πράγματα σε μια μέρα. Αυτό είναι ένα σκληρό μάθημα. Κι αβάσταχτο για τον μέσο ναρκομανή που έχει μάθει στην ταχύτητα που προσφέρει ένα φιξάκι. Γιατί ο κάθε ναρκομανής σκόνταψε κάπου στον δρόμο προς την ωρίμανση και δεν κατάφερε να ελέγξει τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις του. Μετά τη συνάντηση (που για να την παρακολουθήσεις πρέπει να υποσχεθείς ότι δεν θα μεταφέρεις καμία ιστορία που άκουσες στον έξω κόσμο γιατί υπάρχει πάντα το κοινωνικό στίγμα και το ξέρουν) τα μέλη ανταλλάσουν τηλέφωνα. Για να μιλάνε. Για τον πειρασμό τους και για εκείνο το κενό που νιώθουν. Είναι μια (μη κερδοσκοπική) αδελφότητα. Δεν υπάρχουν έξοδα εγγραφής. Βρίσκεις εκεί τον υποστηρικτή σου για μια νέα ζωή. Ο υποστηρικτής σου είναι σαν ναυαγοσώστης. Θα προσπαθήσει να σε σώσει από το βέβαιο πνιγμό σου στην ξηρά. 

Μια μέρα τη φορά

Οι Ναρκομανείς Ανώνυμοι έχουν μια αρχή. Προσπάθησε σήμερα να μείνεις καθαρός. Μην φοβάσαι για το αύριο. Διώξε τον φόβο για το μέλλον. Δέχτηκαν να πάω στη συνάντηση μαζί τους γιατί θέλουν να μάθουμε όλοι ότι μπορείς να αναρρώσεις από τον εθισμό των ναρκωτικών. Δεν ακούς μόνο για τις κακές μέρες των μελών στους Ναρκομανείς Ανώνυμους. Συνήθως είναι χαμογελαστοί. Είναι άνθρωποι που ταυτίστηκα κι εγώ μαζί τους. Πλέον, ξέρουν ότι η ζωή είναι ένας δρόμος με λακκούβες και σκαμπανεβάσματα. Κι ότι δεν περνάμε πάντα καλά αλλά δεν είμαστε μόνοι μας. Κι αυτή η πραγματικότητα είναι ένας καθημερινός αγώνας. 

Οι ΝΑ θέλουν απλά να σε βοηθήσουν να ζήσεις καλά. Μόνο για σήμερα. Μόνο που αυτό το σήμερα είναι άχρονο κι αέναο. Κι αν δεν ξέρεις πώς να σταματήσεις, θα σου πουν. Γιατί ο άνθρωπος που θα σώσει τη ζωή σου, είσαι εσύ. 

ΥΓ: Οι Ναρκομανείς Ανώνυμοι έχουν γραμμές βοήθειας, Κάθε Δευτέρα και Πέμπτη, 18.30-20.00, 210 3474777 (στην Αττική) και για τη Βόρεια Ελλάδα καθημερινά, 18:30 – 20:00, 2310 625355. Οι ομάδες των Ναρκομανών Ανωνύμων είναι πλήρως αυτόνομες και περισσότερες από 70.000 συγκεντρώσεις την εβδομάδα γίνονται σε 144 χώρες σε όλο τον κόσμο.