Τα γαμήλια έθιμα και πώς αυτά αναβιώνουν μέχρι και σήμερα
- 1 ΝΟΕ 2014
Το Weddingplan.gr σε συνεργασία με το Ladylike.gr σας κάνουν μια αναδρομή στο παρελθόν για να μάθουμε τα γαμήλια έθιμα των παλαιότερων εποχών.
Τα παλιότερα χρόνια οι άνθρωποι ήταν προσκολλημένοι και ακολουθούσαν με μεγαλύτερη ευλάβεια τις παραδόσεις και τα έθιμα. Οι παραδόσεις ήταν για αυτούς ένα είδος άγραφων νόμων που καθόριζαν την ζωή τους και έδιναν μεγαλύτερο πρεστίζ και αίγλη στην εικόνα τους. Σήμερα όλα αυτά θεωρούνται αδιάφορα και ίσως και παρωχημένα.
Ποιος θα συνάψει σήμερα προικοσύμφωνο; Ποιος θα δώσει σημασία σήμερα στα λόγια της προξενήτρας και θα επηρεαστεί; Ποια κοπέλα θα ετοιμάσει τα προικιά της για το γάμο; Η μέλλουσα νύφη και ο γαμπρός πλέον είναι απαλλαγμένοι από καθετί συντηρητικό και πνιγηρό γαμήλιο έθιμο. Δόξα το Θεό! Μπορείτε ελεύθερα να αναφωνήσετε. Γυναίκες ανά τον κόσμο (αλλά και άνδρες) μπορείτε να πανηγυρίσετε, όχι φυσικά γιατί κέρδισε η ποδοσφαιρική σας ομάδα ή γιατί η Ελλάδα έχει πλεόνασμα και βγήκε στις αγορές, αλλά γιατί πλέον έχετε την ελευθερία σας στον έρωτα.
Ναι στον έρωτα, στον έρωτα τον φτερωτό, τον 13ο Θεό και γιο της Αφροδίτης. Σας φαίνεται αστείο; Μην γελάτε καθόλου, τίποτα από ότι τώρα θεωρείται δεδομένο δεν ίσχυε παλιότερα. Σκεφτείτε να ζούσατε στην Ελλάδα του 40 και του 50, όπου ο γάμος ήταν ταυτιζόμενος με τον θεσμό της προίκας και του συνοικεσίου. Φανταστείτε να είχατε γονείς αυστηρούς και πατέρα δικτάτορα, όπου επέλεγε πότε θα κάτσετε, πότε θα βγείτε, πότε θα ερωτευτείτε. Ούτε μπουκιά στο στόμα σας δεν θα μπορούσατε να βάλετε κορίτσια χωρίς την έγκριση του πατέρα. Σκλαβοπάζαρο! Θα νιώθατε σαν πρόβατα επί σφαγή.
Πού έρωτας, σαχλαμαρίσματα, βόλτες, φλέρτ, ποτά και ξενύχτια; Που το ιδανικό σας ταίρι; Που ο πρίγκιπας σας; Μην βαυκαλίζεστε κορίτσια ποιος πρίγκιπας; Καλύτερα ας πω πασάς. Ναι, πασάς με τον βούρδουλα και με το στανιό. Ελεύθερη βούληση, άγνωστη έννοια και μέγιστη πολυτέλεια. Αυτά περί μπαϊραμιού κορίτσια ξεχάστε τα, μόνο στα όνειρα σας και στα παραμύθια .
Και συνεχίζω ακάθεκτη! Σκεφτείτε να ήσασταν μια κοπέλα που ζούσε σε ένα απομακρυσμένο χωριουδάκι της Θράκης, ή της Μάνης, ή της Θεσσαλίας, όπου η καθημερινή σας ενασχόληση θα ήταν το νοικοκυριό. Αχ κατακαημένη γυναικεία φύση! Φασίνα και πλέξιμο η μόνη ενασχόληση σας και έξοδό σας η εκκλησία τις Κυριακές, ύπνος απ τις εννέα και άντε και κανένα πανηγύρι. Ποιος την χάρη σας! Η ζωή σας θα κυλούσε τόσο ήρεμα και ήσυχα. Στεφάνι αγιοσύνης θα εμφανιζόταν επί της κεφαλής και εσείς παρθένες και άξιες παστρικές νοικοκυρές θα περιμένατε την απόφαση του πατέρα σας, να σας δώσει σε έναν άγνωστο τυχόντα, που ποτέ σας μα ποτέ σας δεν αντικρίσατε.
Ακόμη δεν βγήκατε από τα ρούχα σας; Εγώ πάλι διαρρηγνύω τα ιμάτια μου. Η παράδοση στα χωριά ήταν το μυθικό τέρας, ο κέρβερος που κρατούσε τους ανθρώπους φοβισμένος και καθηλωμένους στην ηθική και στην τάξη. Παλιότερα οτιδήποτε περιέκλειε από τα έθιμα ήταν κατακριτέο. Για αυτό και στην ανθρώπινη ιστορία έχουμε παράνομους έρωτες, βεντέτες, αυτοκτονίες ζευγαριών που δεν κατάφεραν να πείσουν την κοινωνία για τον έρωτα τους. Μην σας φαίνεται περίεργο. Μόλις πρόσφατα καταργήθηκε ο αναχρονιστικός θεσμός της προίκας (1983), που έφερνε σε δύσκολη θέση μια φτωχή γυναίκα που ήθελε να παντρευτεί.
Μην μελαγχολείτε όμως, τα έθιμα δεν είναι τόσο βάναυσα, έξαλλου αυτή η όψη που περιγράφω είναι η μία όψη του νομίσματος και ίσως η πιο σκοτεινή. Οι παραδόσεις και τα έθιμα είναι ένα κομμάτι του πολιτισμού μας και μάλιστα ίσως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και μαγικά κομμάτια. Θα σας υπενθυμίσω την ομορφιά των γαμήλιων τραγουδιών κατά την όλη διάρκεια του γάμου, τα παραδοσιακά γαμήλια εδέσματα, τις παραδοσιακές φορεσιές της νύφης και του γαμπρού, το γλυκό της πεθεράς στο ζευγάρι, τα γαμήλια γοβάκια της νύφης, τον κουμπάρος με τους βλάμηδες, το ξύρισμα του γαμπρού, το στρώσιμο του γαμήλιου κρεβατιού, ακόμη και τα προικιά αποτελούν κάτι μοναδικό, ένα είδος τέχνης.
Αυτά λοιπόν είναι τα έθιμα που τηρούνταν τα παλαιά χρόνια και μερικά από αυτά διασώθηκαν μέχρι και σήμερα. Η επιλογή φυσικά είναι δική σας. Θα σας συμβούλευα όμως να μην κλείσετε τελείως την πόρτα στις γαμήλιες παραδόσεις. Όπως σας είπα έχουν κάτι μαγικό και γοητευτικό για αυτό κοιτάξετε τες με μεγαλύτερη στωικότητα. Εξάλλου τα περισσότερα πράγματα πλέον προσαρμόζονται στα δικά μας θέλω χωρίς να έχουμε την κατακραυγή της κοινωνίας.