Τι με έμαθε η μαμά μου: Οι συντάκτριες του LadyLike μοιράζονται τα μαθήματα ζωής που πήραν από τις μαμάδες τους
- 8 ΜΑΙ 2022
Η λέξη μητέρα πάντα μου έμοιαζε πολύ ξένη, μία λέξη που αναφερόταν στις παλιές ελληνικές ταινίες όπου τα παιδιά μιλούσαν στον πληθυντικό στους γονείς τους. Η λέξη μαμά, μαμάκα, μανούλα, μου ήταν πάντα πιο οικεία, φάνταζε πιο αληθινή. Σήμερα είναι η γιορτή της μητέρας, αλλά για μένα είναι πάντα η μέρα της μαμάς. Μίας μαμάς που μπορεί να λέγεται Πετρή, Χαρούλα, Άννα, Κούλα, Χρυσούλα, Παυλίνα, Ανδρομάχη, Γιώτα ή ό,τι άλλο. Τα παραπάνω ονόματα-παραδείγματα, είναι τα ονόματα των δικών μας μαμάδων.
Οι μαμάδες μας, αυτές που αποφασίσαμε να τιμήσουμε τη σημερινή γιορτή της μητέρας, είτε τις έχουμε κοντά μας, είτε μακριά μας, είτε είναι το παρόν μας είτε η πιο ζωντανή μας ανάμνηση. Αυτές που κάτσαμε και ψάξαμε τι είναι αυτό το καλό που μας έμαθαν όσο μας προετοίμαζαν να πορευτούμε στη ζωή. Τα μαθήματα ζωής, βλέπεις, τις περισσότερες φορές δεν τα καταλαβαίνεις όταν διδάσκονται. Δεν κάθεται καμία μαμά ανάμεσα στους δεκάδες ρόλους που είχε αναλάβει όταν σε μεγάλωνε απέναντι σου να σου πει: «Βγάλε το τετράδιο και κράτα σημειώσεις, θα σου μεταδώσω το απαύγασμα της σοφίας μου».
Τα συνειδητοποιείς όταν πια έχεις μεγαλώσει κι αρχίζεις ολοένα και περισσότερο να αναγνωρίζεις τη μαμά σου στο δικό σου πρόσωπο. Σε ένα πρόσωπο που το λένε Μαριλέλλα, Μάριον, Κέλλυ, Βιβή, Τζώρτζια, Πηνελόπη, Μαρία, Λία ή ό,τι άλλο.
Ένα πρόσωπο, τα δικά μας στην προκειμένη, που μεγαλώνοντας μπορεί να το αποκαλούν ήδη μαμά κάποιοι άλλοι, μπορεί να το αποκαλέσουν μαμά στο μέλλον ή μπορεί να αναλάβει τον ρόλο της μαμάς χωρίς να το καταλάβει για πρόσωπα της ζωής του που κάτι μητρικό θα νιώσουν γι’ αυτά.
Κι ελπίζουμε όλες, αυτά τα μαθήματα που πήραμε, ανεπαίσθητα κι αδιόρατα να τα περάσουμε κι εμείς με τη σειρά μας όπου νιώθουμε την ανάγκη να το κάνουμε. Όπως το έκαναν οι δικές μας μαμάδες, ανάμεσα στους δεκάδες ρόλους που καλούμαστε να αναλάβουμε, ανάμεσα σε κουβέντες σοβαρές που διακόπτονται από ένα «Έφαγες; Δεν τρως» ή ένα «Να προσέχεις». Φυσικά, οργανικά, μέσα από την ίδια τη ζωή. Τη ζωή που είναι γυναίκα, είναι μητέρα, είναι μαμά.
Η μαμά Χαρούλα της Μάριον Παλιούρα
Το Χαρουλίτο μου με έμαθε όλα όσα ήθελε να ξέρει εκείνη όταν ήταν στην ηλικία μου. Με έτρεχε στα θέατρα, τους κινηματογράφους και με γέμιζε από μικρή βιβλία για να μάθω να διαβάζω, να γράφω και να σκέφτομαι με μυαλό ανοιχτό και κριτική σκέψη.
Με πώρωνε με την ορθογραφία και με έκανε τη σωστή grammar nazi που είμαι τις περισσότερες φορές. Μου έμαθε να φεύγω όταν δεν περνάω καλά και να μην χάνω τον χρόνο μου άδικα.
Με γέμισε αυτογνωσία και αυτοπεποίθηση, αλλά όχι αλαζονεία. Μου έδειξε τον δρόμο της ανεξαρτησίας (απ’ όλους, αλλά όχι από τη μαμά και τον μπαμπά, μην φτάνουμε στα άκρα).
Μου είπε επανειλημμένως ότι δεν με μεγάλωσε για να πλένω πιάτα, ούτε και να μαγειρεύω, εκτός αν το θελήσω – γι’ αυτό και δεν ξέρω να φτιάχνω ούτε αυγό, αλλά τουλάχιστον μου έδωσε μια πολύ καλή – και φεμινιστική – δικαιολογία γι’ αυτό.
Με κάνει περήφανη κάθε φορά που πάει κόντρα σε κουβέντες με ρατσιστές και ομοφοβικους – είτε είναι σόι μας, είτε όχι – κι έτσι με έμαθε να έχω το θάρρος της γνώμης μου και να μη σκύβω το κεφάλι στο λάθος και το άδικο.
Η μαμά Χαρούλα μού θυμίζει καθημερινά ποια θέλω να είμαι – αυτή για την οποία θα περηφανεύεται μια μέρα η μαμά της.
Η μάν(ν)α Άννα της Κέλλυς Νόβακ
Η μητέρα μου, η Άννουλα, η Άννα ή η Μάν(ν)α όπως την αποκαλούσαμε με την αδερφή μου, ήταν ο πιο ευγενικός άνθρωπος στον κόσμο. Μιλούσε πάντα όμορφα σε όλους, σε εμάς και ακόμα και στις πιο εκρηκτικές της στιγμές, ήξερε πάντα να ζητάει συγγνώμη.
Δεν φοβόταν να παραδεχτεί τα λάθη της και με τον γλυκό της τρόπο να έρθει σε φιλήσει, ζητώντας σου συγγνώμη. «Συγγνώμη Κελλάρι μου, αν σε στεναχώρησα», έλεγε πάντα μετά από τους καβγάδες μας και γινόμουν αλοιφή.
Αν, κάτι μου έμαθε, λοιπόν, ήταν αυτό. Να είμαι αληθινή απέναντι στον εαυτό μου, τόσο ώστε να μπορώ να βλέπω τα λάθη μου, να τα παραδέχομαι και αν άθελά μου πληγώνω κάποιον, να ζητάω συγγνώμη. Ξέρεις, δεν το βρίσκεις συχνά αυτό, ειδικά στις ημέρες μας που η υπεροψία είναι η νέα «τάση».
Και μιας και μιλάμε για τάσεις, κάτι άλλο που μου έμαθε, ήταν να περιποιούμαι πάντα το στιλ μου. Ήταν μεγάλη κοκέτα η Αννούλα, ντυνόταν πάντα στην «τρίχα» και από εκείνη είδα τι σημαίνει να εκφράζεσαι μέσω του στιλ σου. Αυτό καθόρισε τη ζωή μου ολόκληρη σε τέτοιο βαθμό που η μόδα είναι πια το επάγγελμά μου.
Αν αυτό δεν δείχνει την επιρροή που μου άσκησε, δεν ξέρω τι.
Η μαμά Κούλα της Βιβής Αγγελάκη
Η μαμά μου από κάποια στιγμή της ζωής μου και μετά ήταν και ο μπαμπάς μου. Η κυρία Κούλα είναι αυστηρή, δυναμική, λακωνική (εδώ δεν της έμοιασα ξεκάθαρα), υπερ- δραστήρια ακόμη και στη σύνταξη (έχει γραφτεί δεν ξέρω και εγώ σε πόσους συλλόγους) και πολύ πρακτικός τύπος.
Ο άνθρωπος που μ’ έμαθε να μοιράζομαι όπως αυτή τα πάντα μ’ εμάς, ν’ αγαπάω τα βιβλία και να λατρεύω τη μυρωδιά τους, να είμαι ευγενική, να σέβομαι τη φύση, να αγωνίζομαι και να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου.
Ο άνθρωπος που μου έμαθε πως στο μοίρασμα και στα πολύ απλά «κρύβεται» η ομορφιά.
Η μαμά Χρυσούλα της Τζώρτζιας Παρασκευούδη
Η μαμά μου, η Χρυσούλα. Αυτή η προσωπικότητα που τόσο μοιάζει με μένα όσο μεγαλώνω. Ίσως γι’ αυτό τσακωνόμαστε στο δευτερόλεπτο και αμέσως μετά τα ξαναβρίσκουμε. Δυναμική, ανεξάρτητη, πεισματάρα και ξεροκέφαλη.
Έχουμε μια ιδιαίτερη αγάπη. Με θυμάμαι μικρή να μην κοιμάμαι χωρίς αυτή, να κλαίω όταν λείπει, με θυμάμαι να απαντάω στον δάσκαλο του σχολείου ότι εκείνη κάνει κουμάντο στο σπίτι (σόρρυ μπαμπά) κι εκείνος να με κοιτάζει με απορία τότε.
Την ευχαριστώ γιατί μου έμαθε να εκτιμάω τα κλασικά παλτό. Να είναι καλά η ντουλάπα της που σε αυτή μέσα βρήκα τα ωραιότερα σχέδια που φοράω μέχρι σήμερα. Βλέπεις, το ωραίο ντύσιμο ανέκαθεν την απασχολούσε- ένα στοιχείο που πήρε από τον δικό της μπαμπά.
Το σπουδαιότερο πράγμα που κρατάω από εκείνη είναι ότι πάντα μου έλεγε και μου λέει να πατάω γερά στα πόδια μου χωρίς να έχω ανάγκη κανέναν. Να μη φοβάμαι και να πιστεύω σε μένα. Μαμά, μπορεί να μην έμαθα να φτιάχνω πίτες αλλά τουλάχιστον έχω γούστο στα παλτό. Να σε χαιρόμαστε.
Η «μάδερ» Παυλίνα της Πηνελόπης Μποστατζόγλου
Να σας συστήσω τη μαμά Παυλίνα. Για τους φίλους Λίνα, για εμένα «μα», «μάδερ» ή «γονίδιο». Πολλοί λένε ότι μοιάζουμε και η ίδια χαίρεται που έχω πάρει τα λακκάκια της. «Δικά μου είναι αυτά να ξέρεις», υπερηφανεύεται. Όμως οι ομοιότητες μας δεν σταματούν σε εξωτερικά χαρακτηριστικά.
Η μαμά Λίνα που λες, είχε πάντα τρέλα με το θέατρο, τη μουσική και τα βιβλία. Οτιδήποτε μπορεί να ταξιδέψει το μυαλό δηλαδή. Από μικρές μας έτρεχε μαζί με την αδελφή μου σε θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις βιβλίων και κινηματογράφους. Στο σπίτι θα έβρισκες πάντα δεξιά κι αριστερά βιβλία και το ραδιόφωνο να παίζει μουσική, με εκείνη να σιγοτραγουδάει -συνήθως λάθος- στίχους. Κάπως έτσι μπολιάστηκα κοντά της, με το μικρόβιο της πνευματικής απόδρασης.
Η μαμά Λίνα είναι για τους άλλους, μια ακόμα μαμά. Εργαζόμενη μητέρα, σύζυγος, γυναίκα. Ρόλοι που εκατομμύρια γυναίκες αναλαμβάνουν να διαχειριστούν στη ζωή τους. Με δυσκολίες, άγχη, αγωνίες, μικρές ή μεγάλες νίκες και ήττες.
Η μαμά Λίνα είναι όμως για εμένα η δική μου μαμά. Όχι με την εξιδανικευμένη έννοια, αλλά με την πέρα για πέρα, ανθρώπινη. Μια ακόμα γυναίκα που έφερε ζωή στον κόσμο, όχι για να απαρνηθεί κάθε άλλο δικαίωμα στη δική της ζωή, αλλά για να δει μια ακόμα πτυχή της. Ένας άνθρωπος με ελαττώματα, φόβους και ανασφάλειες. Κάτι που συχνά ξεχνάμε για τις «μανούλες» αυτού του κόσμου.
Η μαμά Ανδρομάχη της Μαρίας Πετροπούλου
Τι να πει κανείς για τη μαμά Ανδρομάχη; Οι περισσότεροι που τη γνωρίζουν, θα σου πουν πως πρόκειται για μια εξαιρετική γυναίκα στο επάγγελμά της. Έναν άνθρωπο πράο. Μία γυναίκα ήρεμη και ιδιαίτερα ήσυχη. Όμως, εγώ θα σου πω ότι πίσω από αυτήν την ηρεμία, η μαμά μου κρύβει μια τεράστια δύναμη ψυχής. Πίσω από αυτήν την ησυχία, κρύβει μία εκκωφαντική φωνή που σε διαπερνά. Γιατί είναι μια γυναίκα με αποφασιστικότητα και πυγμή που λίγοι άνθρωποι διακρίνουν.
Ως παιδί χωρισμένων γονιών, η μαμά μου ήταν αυτή που με έμαθε με τον πιο βιωματικό τρόπο να είμαι ανεξάρτητη. Να στέκομαι γερά στα πόδια μου ό,τι κι αν συμβεί. Να στηρίζομαι στις δικές μου και μόνο δυνάμεις. Να έχω πίστη στον εαυτό μου και να μένω σταθερή στις αξίες μου. Να φροντίζω και να σέβομαι τον εαυτό μου.
Είναι ο άνθρωπος που μου έμαθε έμπρακτα τι πάει να πει ανιδιοτελής αγάπη. Για εμένα, λοιπόν, η μαμά μου είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτά που βλέπουν οι υπόλοιποι. Είναι ο ήρωάς μου, κι ας μην φοράει μπέρτα.
Η μαμά Γιώτα της Λίας Παπαϊωάννου
Στην οικογένειά μας το έχουμε πολύ με τα παρατσούκλια και κάπως έτσι η μαμά μου είναι, μα, μαμά, μανουλίτα, μάμι, μούμιν. Το όνομά της παρ’ όλα αυτά είναι Γιώτα.
Η Γιώτα είχε την κυριότερη έγνοια να με μάθει να διεκδικώ και δεν τα πολυκατάφερε (είμαι βέβαιη πώς αν κάτσω στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι, θα ανακαλύψω ότι η άρνηση των γονιών μου στη διεκδίκησή μου για μαθήματα κιθάρας είναι η αρχή του κακού, αλλά το προσπερνώ λόγω της ημέρας).
Με έμαθε όμως άλλα τόσα και χωρίς να το κάνει συνειδητά. Με έχει μάθει ότι η διατήρηση της παιδικότητας γίνεται καμιά φορά το πιο ευχάριστο καταφύγιο στην ενήλικη ζωή και κάπως έτσι καταλήγουμε μικροί, μεγάλοι και μεγαλύτεροι στο πατρικό μου σπίτι να χορεύουμε μέρα μεσημέρι rap στο σαλόνι, εκείνη σαν να είναι στην disco των νιάτων της, εγώ σαν χασαπικοτσιφτετέλι κι ο ανιψιός μου στο κλίμα του σήμερα (η αδερφή μου είναι ο dj).
Με έχει μάθει ότι μπορείς να αρχίσεις από την αρχή ό,τι κι αν γίνει, όσες φορές κι αν χρειαστεί, όσες αντέχεις. Με έχει μάθει ότι όλα όσα οι άλλοι βλέπουν ως «ατέλειες» είναι αυτά που αξίζει πιο πολύ να αποδεχόμαστε. Με έμαθε να είμαι κουλ όπως κι αν είναι η μύτη μου, τα πόδια και τα χέρια μου γιατί κι εκείνη ήταν κουλ με τα δικά της. Με έμαθε ότι το μέσα έχει πιο πολύ σημασία από το έξω. Κι αυτό το μάθημα έχει αξία μεγάλη.
Για όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα, χρόνια πολλά μαμά Γιώτα, που δεν υπήρξες ποτέ υπεράνθρωπος αλλά άνθρωπος. Θα σου θυμίσω ότι κάποτε, στο δημοτικό σε μία έκθεση είχα γράψει για σένα «Η μαμά μου είναι καλή αλλά είναι νευρική» και το έφερες βαρέως, αλλά εγώ δεν το έγραψα ποτέ για κακό. Ήθελα να πω απλά, ότι ήσουν άνθρωπος, ατελής και μοναδικός και γι’ αυτό ακριβώς ωραίος. Και για να είμαι ειλικρινής, πάντα προτιμούσα τους ανθρώπους από τους ήρωες και πάντα λαχταρώ την ανθρώπινη αγκαλιά σου. Το μικρό, παιδικό, σπίτι μου. Αυτό στο οποίο πάντα θέλω να γυρίζω.
Η μαμά Πετρή της Μαριλέλλας Αντωνοπούλου
Η μαμά μου. Ο πιο ασυμβίβαστος, σταθερός και έντιμος άνθρωπος που γνωρίζω. Η μητέρα μου, με τη φωνή που ξέχασα να κληρονομήσω, σε αντίθεση με τα εξωτερικά χαρακτηριστικά που ομολογουμένως έγιναν share.
Η μάνα μου, με την οποία μοιάζω και ταυτόχρονα διαφέρω. Η Πετρούλα μου, ο βράχος μου, η πηγή της ανεξαρτησίας μου. Με το φυλλοκάρδι που χτυπάει δυνατά σαν ορχήστρα αλλά ποτέ δεν τρεμοπαίζει. Η «σταλεγάκιας» μου. Η «πρόσεχέ» μου. Η «δεν σηκώνω μύγα στο σπαθί μου», 8 μηνών έγκυος σε μένα ν’ ανεβαίνει μέσα στη νύχτα το βουνό να σώσει τον σκύλο της από εκείνο τον ανόητο που τόλμησε να της τον πάρει μέσα από τον κήπο γιατί «βρε ποιος να με πειράξει;».
Χρόνια πολλά ατρόμητη μαμά μου. Γράφω βιβλίο με όσα με έχεις μάθει και στο πρώτο κεφάλαιο βάζω την ακεραιότητά σου. Αν κάτι έχω πάρει στο εντός μου από σένα, είναι αυτό, πέρασε αυτόματα και χωρίς πολλά πολλά. Ο τσαμπουκάς σου έστριψε δρόμο κι έφυγε, δεν με προτίμησε, αλλά τα της εντιμότητας, νομίζω, τα ‘χουμε στο αίμα (μας).