Το Cosmo.gr πάει θέατρο: Παραστάσεις που θα σου ανοίξουν το μυαλό

Από τη Χαρά Κιούση

Peer Gynt, no man’s land του Ερρίκου ‘Ιψεν στο Θησείον

 

 Ο ‘Ιψεν κοιτάζοντας προσεχτικά μέσα από το σύμβολο της παιδικής ηλικίας, το καλειδοσκόπιο, την πορεία της ζωής, έγραψε το 1867 τον Peer Gynt. Είναι μια ιστορία troll, ζωγραφισμένη με ποιητική φαντασία και λεπτή σάτιρα, διανθισμένη με στοιχεία ηθογραφικά και λαογραφικά των αγροτών του αγώνα. Θέμα του είναι ο άνθρωπος κι’ ο φόβος του για το αβέβαιο, το απύθμενο, το κοσμικό που τον αναγκάζει να κολλήσει σ’ ένα ασφαλές κομμάτι γης, ” να φτιάχνει ψευτιές για να  νικά, με ρακί να λησμονά ή να πέφτει  στα παραμύθια “.

Ο Peer Gynt είναι ο άνθρωπος που πειραματίζεται με το ασυνήθιστο , κάθε άλλο παρά κοινός, εκείνος που ταξιδεύει στον  χάρτη του άγνωστου εαυτού του κι’ ανακαλύπτει την αληθινή ζωή σε εσώτερους μονολόγους, έξω από κάθε κοινωνική  σύμβαση. Σ’ αυτό το ταξίδι μύησης  και μεταμόρφωσης θα συναντηθεί με τα δικά του είδωλα, με τον άλλο του εαυτό για να φτάσει τελικά στην αυτοσυνειδησία.

Ο Peer Gynt  είναι αποστασιοποιημένος από την καθημερινότητα, από κάθε τι κανονικό και παρά τα ανεπαρκή του εφόδια, έχοντας μοναχά την φύση ως μέσον πνευματικής αυτοανάπτυξης, απομακρύνεται από τους κλειστούς κύκλους των ανθρώπων .  Εκείνοι κοροϊδεύουν τον οραματιστή νέο, καθώς τον θεωρούν ακίνδυνο  και επιχειρούν μα τον καταστρέψουν  όταν γίνεται ισχυρός ” αυτοκράτωρ “. Γιατί ο Peer Gynt είναι ενοχλητικός για τους άλλους κι’ επικίνδυνος για την δική του πνευματική γαλήνη.

Στο τέλος της περιπλάνησής του εξουθενωμένος και γιατρεμένος από τις ψευδαισθήσεις του επιστρέφει στο δάσος των παιδικών του χρόνων.

Ένα ξύλινο πλαίσιο με εγκοπές σε ανάλογη θέση εξυπηρετεί σκηνικά τις ανάγκες της παράστασης. Γίνεται σκεπή, δάσος χορταριασμένο όπου σκαρφαλώνει ο έμμετρος λόγος και η εξαίρετη ερμηνευτική φαντασίωση των ηθοποιών. Ο ψυχικός μετεωρισμός, η μοναξιά, το όνειρο, ο έρωτας, η πρόκληση, το μαρτύριο, ο διωγμός, ο αποχωρισμός, ο θεός, η θλίψη της γνώσης κι’ η προσμονή του φωτός κωδικοποιούν το υποκριτικό ταξίδι αισθητικής ποιότητας, του Peer Gynt που ξαναγυρίζει στη Σούλβαϊγ, που παίρνει την θέση της μητέρας του.

Info:

Μετάφραση: Κωνσταντίνος Χατζόπουλος

Διασκευή/Δραματουργική επεξεργασία: Σέβη Ματσακίδου

Σκηνοθεσία: Αντιγόνη Φρυδά, Ελένη Ζαραφίδου, Βαλάντης  Φράγκος

Ηθοποιοί: Αντιγόνη Φρυδά, Ελένη Ζαραφίδου, Βαλάντης Φράγκος

Βοηθός σκηνοθέτη: Δομνίκη Μητροπούλου

Θησείον, Τουρναβίτου 7, Αθήνα

P.I.G.S / Σωτηρία στο Βυρσοδεψείο

Η Μαρίλλη Μαστραντώνη είχε την δραματουργική σύλληψη της τολμηρής διεθνούς performance, που οφείλει τον τίτλο της στο ομώνυμο ακρωνύμιο, το οποίο χρησιμοποιείται από τους σύγχρονους δυτικούς επενδυτές, αναλυτές και σχολιαστές. Αναφερόμενοι συνοπτικά στις χώρες της Ευρωζώνης με οικονομικά προβλήματα ( Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Ισπανία ) ” P.I.G.S “, εγείρουν την αμφισβήτηση της ανθρώπινης φύσης μέσα από την λεκτική βία της ” απο-ανθρωποποίησης “. Κάτι που σε  κρίσιμες περιόδους ενέχει τον κίνδυνο αρνητικών εθνικών στερεοτύπων.

Οι performer, με την μάσκα – γουρουνοκεφαλή στο κεφάλι τους και την γυμνή τους πλάτη γυρισμένα στο κοινό, σχηματίζουν το ακρωνύμιο P.I.G.S. Στον αντίποδά του η συγγραφική πένα συνοπτικά προσδιορίζει τις ισχυρές χώρες της Ευρώπης ως κυνόδοντα, το δόντι των βρικολάκων εν ολίγοις που ρουφά το αίμα των αδυνάτων.

Το  Next top economigue Mondel, η Χρυσή Αυγή, τα εμπορεύματα εξαγωγής, το χέρι που γαντζώνεται από το παρελθόν, η μυθοπλασία περί δικαιωμάτων, το πιάτο της ημέρας, no exit, η ακαδημία γραβάτας είναι κάποια από τα ενδιαφέροντα που ακούστηκαν σαν ” απτάλικη προσευχή ” για την κατάσταση στην Ελλάδα κι’ αποδόθηκαν με δυνατή ενέργεια από την Ομάδα ” Εντροπία “.

Μια ενέργεια που αναθέρμανε ” ερωτήματα για την ωριμότητα του πολιτικού πολιτισμού μας, τα στερεότυπα του παρελθόντος και το όραμα της Ευρώπης “.

Η σπονδυλωτή παράσταση, που ξαναδουλεύτηκε στα Ελληνικά και προσαρμόστηκε στον ιδιαίτερο χώρο του Βυρσοδεψείου, είναι μια καθαρή, σύγχρονη οπτική ” για το πολιτικά τεκταινόμενα ” δίχως ” Σωτηρία “.

Info:

Σύλληψη – Δραματουργία – Σκηνοθεσία: Mαρίλλη Mαστραντώνη

Σκηνικά – Κοστούμια: Tέλης Kαρανάνος, Aλεξάνδρα Σιάφκου

Μουσική & Video: Άρις Zάγκλης

Κίνηση: Χριστίνα Kατσίκη-Σαχτούρη

Περφόρμερ: Νίκος Ευσταθιάδης, Βασίλης Παπαδημητρίου, Tσαμπίκα Φεσάκη, Μαριλίζα Χρονέα

Βυρσοδεψείο, Ορφέως 174, Βοτανικός

Το “θείο τραγί ” του Γιάννη Σκαρίμπα στο BIOS

Μια ροκ παράσταση στην σκηνή του BIOS, όπου η ιδιόλεκτη  και νεωτεριστική γραφή του Σκαρίμπα, τραγουδιέται και ερμηνεύεται ” αλήτικα ”  ερωμένη, με βαθιά και καθαρή εσωτερικότητα από τον ‘Αρη Μπινιάρη.

Ο ήρωας του μυθιστορήματος μετά από την συνειδητά επιλεγμένη του περιπλάνηση και την αλήτικη διαγωγή του – παρά την παιδεία που αφήνει να διαφανεί ότι διαθέτει – επιστρέφει στον τόπο του.

Σ’ ένα πύργο αρχοντικό ζει ένας ανεκπλήρωτος του έρωτάς, που αναστατώνεται από την παρουσία του. Η γυναίκα είναι παντρεμένη, μ’ έναν πλούσιο που διαφεντεύει τον κάμπο και τα βουνά αλλά δεν καταφέρνει να την κάνει μητέρα. Σύντομα ο περιπλανώμενος μπαίνει στην δούλεψή του και ζει στον πύργο όπου ” γίνεται ανακατωμένος ο ερχόμενος ” και ο σύζυγος γίνεται ” αιχμάλωτος του ” καθώς εκείνος αναλαμβάνει την εξυγίανση για ευγονική αναπαραγωγή “.

Όταν τελείωσε το έργο του, μετά την πράξη ” της έριξε ένα βλέμμα τράγου γεμάτο βαρβατίλα “. Ύστερα με διπλό το κέρας αναδύθηκε η ημισέληνος ” και κείνος κινδυνεύοντας να παρασυρθεί από ” ανθρώπους κανονικούς, κάλπικα γεμάτους “, αναχωρεί αφήνοντας να γεννηθεί μια νέα ζωή κι’ ο ” μούλος χρόνος “.

Το ” θείο τραγί ” γραμμένο το 1933 εντυπωσιάζει με το σουρεαλιστικό του ύφος κι’ ανατρέποντας την λογική αντιδικεί με τις καθιερωμένες κοινωνικές και ηθικές αξίες. Ο συγγραφέας με σατυρική κι’ ειρωνική διάθεση παρωδεί την καθημερινότητα, εμβαθύνοντας στην ανθρώπινη φύση. Ο πρωταγωνιστής είναι το μαύρο πρόβατο, η ενσαρκωμένη μόλυνση, ο αντιήρωας με το αρχαϊκό συναίσθημα αντίληψης και συναίσθησης της ζωής, που αρνείται κάθε σύμβαση, πρέπον και αρμόζον με το ετοιμοπόλεμο πνεύμα του. Το αλλοπρόσαλλο, εγώ ” του περιφέρεται στις ” λαϊκές  ζωγραφιές ” που με ποιητικότητα εικονίζει ο κοφτερός λόγος κι’ η ρεαλιστική ερμηνεία  του ηθοποιού, καθώς ροκάρει  με την ανατρεπτική του μουσική. Video προβολές συμπληρώνουν  την εικόνα με την κομψή αισθητική και την μαχητική δύναμη ομάδας χορίαμβος.

Info:

Σκηνοθεσία/ Ερμηνεία/Στίχοι τραγουδιών: Άρης Μπινιάρης

Bios, Πειραιώς 84, Αθήνα

Jack and Jill της Jane Martin στο Vault

 

Στον πολυχώρο του Vault συμβαίνουν ποικίλα κι’ ενδιαφέροντα πράγματα. Μεταξύ των άλλων ” ο Jack kai o Jill “, ένα έργο πιασάρικο από την νεολαία που παρακολουθεί, στήνει αυτί και μά στην πολυκύμαντη σχέση τους.

Η Jane Martin συστήνεται στο Ελληνικό κοινό μ’ ένα ” ρομάντζο ” μοντέρνο, νεανικό και γρήγορο με παιχνιδιάρικη διάθεση.

Δυο ενήλικες – εκείνος σκιτσογράφος, εκείνη διαφημίστρια – που δεν περίμεναν να ερωτευτούν πάλι στην ζωή τους, χτυπιούνται από τα βέλη του φτερωτού θεού. Κι’ ενώ ” ο έρωτας τους ενώνει, χίλια δυο τους χωρίζουν ” και τους ωθούν  σε εκούσια παιχνίδια εξουσίας. Εκείνος νιώθει επαρκής και μόνος του, πάντα αναλυτικός και εκνευρίζεται, παθαίνει ασφυξία από την γενναιοδωρία της, έχοντας ωστόσο διάθεση για διαπραγματεύσεις. Παράλληλα πιστεύει παρά τις ανασφάλειές του, ότι μπορεί να χειριστεί το κακό και να το χτυπά στην ρίζα του.

Εκείνη που δεν θέλει να την ερμηνεύει κατά το δοκούν, πιστεύει πως ό,τι είναι κατανοητό στον ένα είναι ακατανόητο στον άλλο και δεν σηκώνει επισκευές πάνω της, άσχετα αν στο τέλος – θύμα των πιθανοτήτων – του επιτρέπει την όποια παρέμβαση. Είναι όμως αργά, κι’ αφού του έχει αλλάξει τα φώτα και οι ασφάλειες έχουν καεί την γειώνει κανονικά. Εκείνη μένει στα κρύα του λουτρού, σαν χαμένη γιατί δεν μπορούσε να λυπηθεί όσο ήθελε για την στεναχώρια του Jack…

Η παράσταση, με τα εκπληκτικά τραγούδια και την απουσία σχεδόν σκηνικών μέσων,προξενεί γέλιο και ιλαρότητα στο πολυπληθές κοινό, κάτι που καταφέρνουν εξ’ ολοκλήρου, οι δυο πρωταγωνιστές. Στα μείον  ο ενοχλητικός και χαμηλός φωτισμός που ωστόσο φωτίζει τις στενωπούς στην πορεία μιας σχέσης, ” μιας ανακύκλωσης ιδιότροπων αλλεπάλληλων  συμπεριφορών ” που οδηγούν στην καταστροφή.

Info:

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Λάσκαρης

Βοηθός σκηνοθέτη: Γκιόκα Σταυρούλα

Φωτογραφιές: Γιάννης Κυλπάσης

Παίζουν: Δημήτρης Κάτσης, Μαργαρίτα Παπαντώνη

Vault Theatre Plus, Μελενίκου 26, Βοτανικός

“Ομφάλιος λώρος ” του Γιώργου Α. Χριστοδούλου, θέατρο Ελπίδα

Σ’ ένα χώρο ζεστό και φιλόξενο με μια θεατρική σκηνή σωστό στολίδι, το κοινωνικοπολιτικό έργο του Γ. Χριστοδούλου ανοίγει διαλόγους με τα φανερά και τ’ αφανέρωτα. Σε μια ευαίσθητη περιοχή, επιλεγμένη θάλεγε κανείς, οι ” ξένοι ” της δραματουργίας συναντώνται με τους πρόσφυγες της γειτονιάς, με τ’ ανεξίτηλα σημάδια του ομφάλιου λώρου πάνω τους.

Στο μπαρ που διατηρεί η Αλεξία, μια νέα γυναίκα από την Μαδαγασκάρη, μεγαλωμένη όμως στην Ελλάδα, έρχονται για ποτό ο ηλικιωμένος Ελληνομαθής  Ιβάν και η Μάντυ μια γηγενής έγκυος πόρνη που συναντιέται εκεί με τον εγωκεντρικό κι’ αλκοολικό Γερμανό σύντροφό της Βάις. Της ανακοινώνει πως σύντομα θα φύγουνε για USA, τ’ όνειρό τους όμως θα μείνει απραγματοποίητο καθώς ένας σεισμός τους εγκλωβίζει στο κτίριο. Η φυσική αυτή καταστροφή που τους παγιδεύει στον φόβο τού θανάτου, γίνεται η αφορμή να ψάξουν βαθιά τους, στα χαλάσματα της ζωής τους την αλήθεια. Ποιος όμως θα την αντέξει; Πως θ’ απεγκλωβιστεί από τις παγίδες των συναισθημάτων και των τυραννικών μνημών που τον δένουν σαν γόρδιος δεσμός; Με ποιο σπαθί θα κοπεί ο ομφάλιος λώρος του κάθε εγκλωβισμού; Κόβονται οι δεσμοί κι’ αν συμβεί το άτομο καθίσταται αυτόνομο, επουλώνονται τα τραύματα;  Ένα είναι βέβαιο, πως αν δεν σπάσεις τα μούτρα σου την έσχατη στιγμή, καμιά  αλλαγή δεν πρόκειται να σου συμβεί. Κάτι που επισημαίνει ο πολυσήμαντος λόγος του έργου με τις ανατροπές κάθαρσης, για κάθε ζωή που μεγαλώνει σε σκουπίδια ή πετιέται σ’ αυτά. Ζωή που τους δένει  και τους ενώνει όλους με την συμπαντική μάνα , με μια γέννα στα ερείπια ενός σεισμού, που θα φέρει το βρέφος του νέου πολιτισμού. Κυοφορούμενο στην μήτρα του  Ελληνικού πνεύματος ” που γεννά αρχέγονους πολιτισμούς , για να μπορεί να τους επικαλείται κάθε εξουσία χωρίς τύψεις “.

Εκτιμώ τις φιλότιμες προσπάθειες των ερμηνευτών – ιδιαίτερα καλός ο Τσάκωνας-Ιβάν κι’ ο ρεαλιστικός μονόλογος της Βούλας Κώστα – αλλά δεν κατάφεραν να με ταρακουνήσουν και να συμμεριστώ τον πανικό που προξενεί ένας τέτοιος εγκλωβισμός.

Αν και μ’ ένα τολμηρότερο σκηνοθετικό χειρισμό το έργο θα μπορούσε ν’ απογειωθεί στα μουσικά σύννεφα της φυσαρμόνικας, εν τούτοις η παράσταση με σεβασμό στον θεατή, αξίζει την θέασή σας.

Info:

Συγγραφέας: Γιώργος Α. Χριστοδούλου

Σκηνοθεσία: Καλλιόπη Ξυπνητού

Βοηθός σκηνοθέτη: Αριάδνη Φιλιππίδου

Ερμηνεύουν: Κωνσταντίνος Τσάκωνας, Βούλα Κώστα, Ιωάννα Προσμίτη, Γιάννης Παπασωτηρίου

ΘΕΑΤΡΟ ΕΛΠΙΔΑΣ (Έλενας Τσαλδάρη), Αριστοτέλους 53 και Σμύρνης, Πλατεία Βικτωρίας